ECLI:NL:RBNHO:2013:BZ6158

Rechtbank Noord-Holland

Datum uitspraak
9 januari 2013
Publicatiedatum
22 juni 2013
Zaaknummer
412158 \ CV EXPL 12-4216
Instantie
Rechtbank Noord-Holland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Schuldbemiddeling en onverschuldigde betaling in het kader van de Wet op het Consumentenkrediet

In deze zaak, uitgesproken op 9 januari 2013 door de Rechtbank Noord-Holland, is de kern van het geschil de vraag of de overeenkomsten die eisers met Afspraakgarant hebben gesloten, moeten worden gekwalificeerd als schuldbemiddeling. Eisers, die in financiële problemen verkeerden, hebben Afspraakgarant ingeschakeld voor hulp en hebben verschillende overeenkomsten ondertekend, waaronder een stabilisatieovereenkomst en een machtiging voor financieel beheer. Afspraakgarant heeft een vergoeding van in totaal € 8.015,-- in rekening gebracht, waarvan eisers € 4.775,82 hebben betaald.

De kantonrechter oordeelt dat de overeenkomsten als schuldbemiddeling moeten worden aangemerkt, wat in strijd is met artikel 47 van de Wet op het Consumentenkrediet (WcK). Dit artikel verbiedt schuldbemiddeling tegen vergoeding, en de uitzonderingsbepaling van artikel 48 lid 1 onder a is niet van toepassing. De rechter concludeert dat de overeenkomsten en de daaruit voortvloeiende afspraken als verboden handelingen nietig zijn. Dit betekent dat de betalingen van eisers aan Afspraakgarant als onverschuldigd moeten worden gekwalificeerd, waardoor eisers recht hebben op terugbetaling van het betaalde bedrag.

De kantonrechter wijst de vorderingen van eisers toe en veroordeelt Afspraakgarant tot terugbetaling van € 4.775,82, vermeerderd met wettelijke rente vanaf 11 november 2011. Daarnaast worden de proceskosten aan de zijde van eisers vergoed. De uitspraak benadrukt de bescherming van consumenten tegen onwettige schuldbemiddeling en de noodzaak voor transparantie in financiële overeenkomsten.

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-HOLLAND
Afdeling Privaatrecht
Sectie kanton - locatie Alkmaar
Zaaknummer/rolnummer: 412158 \ CV EXPL 12-4216 (H.K.)
Uitspraakdatum: 9 januari 2013
Vonnis in de zaak van:
1.de heer [naam]
2.mevrouw [naam],
beiden wonende te [plaats]
eisende partijen
verder ook te noemen: eisers
gemachtigde: P.R. van Thoor, medewerker van D.A.S. Nederlandse Rechtsbijstand Verzekeringmaatschappij N.V. te Zaandam
tegen
1.de vennootschap onder firma AFSPRAAKGARANT V.O.F., gevestigd en kantoorhoudende te [plaats]
en haar vennoten:
2.mevrouw [naam], wonende te [plaats]
3.de heer [naam], wonende te [plaats]
4.mevrouw [naam], wonende te [plaats] ex art. 1:14 BW mede woonplaats hebbende te [plaats]
gedaagde partijen
verder ook te noemen: Afspraakgarant
gemachtigde: mr. R.A.A. Maat, advocaat te Goes.
1. Het procesverloop
Voor het procesverloop verwijst de kantonrechter naar de volgende stukken:
-de dagvaarding van 26 juli 2012 met producties;
-de conclusie van antwoord met producties;
-het tussenvonnis van de kantonrechter van 17 oktober 2012 waarbij een comparitie van partijen is gelast;
-de met het oog op de comparitiezitting overgelegde stukken.
-de griffiersaantekeningen van hetgeen is besproken tijdens de comparitiezitting op 13 december 2012, op welke zitting zijn verschenen:
•eisers bij eiseres sub 2, bijgestaan door de gemachtigde;
•gedaagden bij gedaagde sub 2, vergezeld van de heer [X];
de gemachtigde van Afspraakgarant is niet ter zitting verschenen.
Vervolgens is op vandaag uitspraak bepaald.
2. De feiten
2.1Uit de stukken is gebleken, dat Afspraakgarant een bedrijf is dat zich volgens de inschrijving bij de Kamer van Koophandel bezighoudt met boekhoudkundige en secretariële werkzaamheden.
Afspraakgarant is geen lid van de NVVK. Zij adverteert via internet en haar doelgroep zijn
mensen die in financiële problemen verkeren, in die zin dat deze die problemen niet zelf
(meer) kunnen overzien en daarbij hulp nodig hebben.
2.2Eisers zaten in grote financiële problemen en hebben Afspraakgarant benaderd voor
hulp. Nadat enkele gesprekken hadden plaatsgevonden hebben eisers op 21 maart 2011 een
opdracht tot dienstverlening met Afspraakgarant ondertekend. Eisers hebben in dat kader ook
nog ondertekend:
- een stabilisatieovereenkomst;
- een machtiging financieel beheer;
- een opdracht om de boekhouding te verzorgen;
- een schuldbekentenis;
- aktes van cessie en verpanding.
Op de overeenkomsten zijn algemene voorwaarden van toepassing verklaard.
Voor zover nodig voor de beslissing in de onderhavige zaak zal op de specifieke inhoud van
deze diverse stukken hierna worden ingegaan.
2.3Blijkens het door Afspraakgarant opgestelde schema is de vergoeding voor de opdracht om de boekhouding te verzorgen vastgesteld op € 95,-- per maand, met een looptijd van 36 maanden, hetgeen neerkomt op € 3.420,--.
De vergoeding voor de schuldbekentenis “inzake geleverde aktes en inrichting van de administratie” is vastgesteld op € 4.595,--, te betalen in 12 maandelijkse termijnen van
€ 382,92. In totaal waren eisers aan Afspraakgarant voor geleverde diensten verschuldigd een bedrag van € 8.015,--. Van dit bedrag hebben eisers aan Afspraakgarant voldaan € 4.775,82.
2.4Bij brief van 11 november 2011 van de gemachtigde van eisers is zowel de opdracht voor schuldhulpverlening als de akte van cessie door eisers ingetrokken.
2.5Eisers hebben Afspraakgarant doen aanschrijven met het verzoek tot terugstorting van voormeld bedrag, maar hier werd geen gehoor aan gegeven.
3. Het geschil
3.1Eisers vorderen bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:
primair: hoofdelijke veroordeling van gedaagden tot betaling van de volgende bedragen:
a.€ 4.775,82 (inclusief btw) aan hoofdsom wegens onverschuldigde betaling;
b.de wettelijke rente over voormeld bedrag vanaf 11 november 2011;
c.de buitengerechtelijke kosten ad € 714,-- inclusief btw;
d.de proceskosten;
subsidiair:
a.voor recht te verklaren dat de opdracht aan Afspraakgarant door eisers is ingetrokken en zij als gevolg hiervan geen vergoeding aan Afspraakgarant verschuldigd zijn;
daarom dient Afspraakgarant het ingehouden bedrag van € 4.775,82 (inclusief btw) te restitueren;
b.hoofdelijke veroordeling van Afspraakgarant tot betaling aan eisers van de wettelijke rente over voormeld bedrag vanaf 11 november 2011, de buitengerechtelijke kosten ad € 714,-- inclusief btw en de proceskosten;
meer subsidiair:
a.voor recht te verklaren dat de overeenkomst is ontbonden en Afspraakgarant als enige partij een prestatie dient te leveren uit hoofde van haar ongedaanmakings-verplichting, waardoor zij het ingehouden bedrag van € 4.775,82 (inclusief btw) dient te restitueren;
b.hoofdelijke veroordeling van Afspraakgarant tot betaling aan eisers van de wettelijke rente over voormeld bedrag vanaf 11 november 2011, de buitengerechtelijke kosten ad € 714,-- inclusief btw en de proceskosten.
3.2Volgens eisers moet het geheel van met Afspraakgarant afgesloten overeenkomsten worden aangemerkt als schuldbemiddeling, waarvoor Afspraakgarant bovendien absurd hoge kosten in rekening brengt. Schuldbemiddeling waarvoor een vergoeding moet worden betaald is in strijd met art. 47 juncto 48 van de Wet op het Consumentenkrediet [de WcK].
3.3Afspraakgarant voert verweer. Volgens haar wordt het onderdeel in de overeenkomsten waar het betreft schuldbemiddeling om-niet verricht, hetgeen is toegestaan, en worden slechts kosten in rekening gebracht voor budgetbeheer, boekhouding en administratieve handelingen, waaronder de aktes van cessie en verpanding. Het daarvoor in rekening gebrachte bedrag acht Afspraakgarant niet buitensporig hoog en zij wijst er op dat partijen dat bovendien zijn overeengekomen.
3.4Op de nadere standpunten van partijen wordt hierna, voor zover voor de beslissing van belang, ingegaan.
4. De beoordeling
4.1Afspraakgarant heeft betoogd dat de diverse overeenkomsten met eisers moeten worden gezien als afzonderlijke afspraken en dat uitsluitend een vergoeding wordt verlangd voor diensten waarop de WcK niet van toepassing is. Volgens Afspraakgarant wordt voor het specifieke onderdeel schuldbemiddeling geen vergoeding gevraagd, hetgeen in overeenstemming is met de uitzonderingsbepaling van artikel 48 lid 1 onder a van de WcK.
Dat standpunt van Afspraakgarant wordt verworpen. Naar het oordeel van de kantonrechter kan het samenstel van overeenkomsten zoals door eisers op 21 maart 2011 ondertekend niet anders worden gekwalificeerd dan als schuldbemiddeling in de zin van de WcK en bovendien moet worden vastgesteld dat Afspraakgarant daarvoor een aanmerkelijke vergoeding heeft bedongen. Vast staat dat eisers bij Afspraakgarant terecht zijn gekomen vanwege hun schulden van in totaal ruim € 30.000. Onder schuldbemiddeling wordt volgens artikel 47 onder 2 van de WcK verstaan het in de uitoefening van een bedrijf of beroep, anders dan door het aangaan van een krediettransactie, verrichten van diensten, gericht op de totstandkoming van een regeling met betrekking tot de bestaande schuldenlast van een natuurlijke persoon, geheel of gedeeltelijk voortvloeiend uit een of meer krediettransacties.
Dat is nu juist hetgeen Afspraakgarant doet, namelijk het tot stand brengen van regelingen met schuldeisers teneinde de druk van schuldeisers bij de betrokkenen weg te halen.
Verder is in het door Afspraakgarant opgestelde betalingsschema een door eisers te betalen vergoeding opgenomen van € 32,50 in verband met "kosten voor betaling naar de schuldeisers". Dat wijst op het tegendeel van schuldbemiddeling om-niet. Tot slot, maar niet in de minste plaats, wijst de hoogte van de bedongen vergoeding op meer dan uitsluitend budgetbeheer en administratie. Het is ongeloofwaardig dat partijen onder gewone omstandigheden een bedrag van € 4.595,-- zouden zijn overeenkomen voor enkele aktes van cessie en verpanding, zoals door Afspraakgarant is betoogd. Naar het oordeel van de kantonrechter moet worden aangenomen dat de door Afspraakgarant bedongen bedragen zien op het geheel van de overeengekomen werkzaamheden, waarbij het voor de hand ligt dat juist het benaderen van schuldeisers en het trachten met hen een schuldsanering te bewerkstelligen, dus schuldbemiddeling, het omvangrijkste deel van de werkzaamheden betreft. De kantonrechter wijst hierbij tevens op de omstandigheid dat iedere rekening en verantwoording tot nu toe ontbreekt, terwijl de overeenkomst reeds op 11 november 2011 is beëindigd.
4.2Nu schuldbemiddeling krachtens artikel 47 onder 1 verboden is en de uitzonderingsbepaling van artikel 48 lid 1 onder a niet van toepassing is zijn de tussen Afspraakgarant en eisers op 21 maart 2011 gesloten overeenkomsten en ook de afspraken die daar mee samenhangen of voortvloeien als verboden handelingen nietig.
4.3Gelet op dit oordeel moeten de betalingen van eisers aan Afspraakgarant als onverschuldigd worden gekwalificeerd, hetgeen meebrengt dat eisers het recht tot terugbetaling toekomt. Dit brengt mee, nu de in de dagvaarding genoemde bedragen en berekeningen niet worden betwist, dat het onder primair gevorderde voor toewijzing in aanmerking komt.
4.4Gedaagden dienen als de in het ongelijk te stellen partij in de proceskosten te worden veroordeeld.
5. De beslissing
De kantonrechter:
Veroordeelt gedaagden, hoofdelijk, in die zin dat als de een betaalt de ander zal zijn bevrijd, om aan eisers tegen kwijting te betalen een bedrag van € 5.489,82 (inclusief btw), te vermeerderen met de wettelijke over € 4.775,82 vanaf 11 november 2011 tot de dag van betaling.
Veroordeelt gedaagden, hoofdelijk zoals hiervoor vermeld, in de proceskosten, die tot heden voor eisers worden vastgesteld op een bedrag van € 828,16 (€ 121,16 aan dagvaardings-kosten, € 207,-- aan griffierecht en een bedrag van € 500,-- voor salaris van de gemachtigde van eisers).
Verklaart deze veroordeling(en) uitvoerbaar bij voorraad.
Wijst af het meer of anders gevorderde.
Dit vonnis is gewezen door mr. L. van der Heijden, kantonrechter, bijgestaan door de griffier, en op 9 januari 2013 in het openbaar uitgesproken.