Uitspraak
RECHTBANK NOORD-HOLLAND
Afdeling Privaatrecht
Sectie Kanton - locatie Alkmaar
Zaaknr/rolnr.: 2600028 \ CV EXPL 13-4930 WD
Uitspraakdatum: 14 mei 2014
Vonnis in de zaak van:
de besloten vennootschap
VAN DER VLEUTEN & VAN HOOFF GERECHTSDEURWAARDERS B.V.,gevestigd te IJmuiden,
VAN DER VLEUTEN & VAN HOOFF GERECHTSDEURWAARDERS B.V.,gevestigd te IJmuiden,
eisende partij in conventie / verweerder in reconventie,
verder ook te noemen: Van der Vleuten & Van Hooff,
gemachtigde: mr. J.H. Prins,
tegen
1. de besloten vennootschap
GRANNY SMITH B.V.,gevestigd en kantoorhoudende te Schoorl, gemeente Bergen,
GRANNY SMITH B.V.,gevestigd en kantoorhoudende te Schoorl, gemeente Bergen,
gedaagde partij in conventie / eisende partij in reconventie,
verder ook te noemen: Granny Smith;
2 [X], wonende te [plaats], gemeente [Y],
gedaagde partij in conventie,
gemachtigde: mr. P. van Lingen.
1.Het procesverloop
in conventie en in reconventie
Van der Vleuten & Van Hooff heeft bij dagvaarding van 27 november 2013 in conventie een vordering ingesteld.
Granny Smith en [x] hebben in conventie bij antwoord verweer gevoerd en Granny Smith heeft in reconventie een tegenvordering ingesteld.
Na beraad heeft de kantonrechter een comparitie gelast, die is gehouden op 17 april 2014, in aanwezigheid van partijen en hun gemachtigden.
Van deze comparitie heeft de griffier aantekeningen gehouden.
De schriftelijke conclusie van antwoord in reconventie wordt geacht ter zitting te zijn genomen.
De inhoud van de processtukken geldt als hier ingelast.
Ten slotte is heden uitspraak bepaald.
2.De vaststaande feiten
in conventie en in reconventie
2.1.
Van der Vleuten & Van Hooff is een deurwaarders- en incassokantoor.
2.2.
[x] is bestuurder van Granny Smith.
2.3.
Van der Vleuten & Van Hooff en Granny Smith hebben op 29 januari 2013 een overeenkomst gesloten. Deze overeenkomst luidt, voor zover van belang, als volgt:
“OVERWEGENDE DAT:
de agent als zelfstandig handelsagent in de zin van artikel 7:428 e.v. BW voor de
principaal werkzaam zal zijn, daarbij zal bemiddelen bij de verkoop van incasso- en aanverwante diensten van de principaal en hun rechtsverhouding in het navolgende
wensen te regelen,
ZIJN ALS VOLGT OVEREENGEKOMEN:
Artikel 1: Aanvang, duur en opzegging
Lid 1: De principaal verstrekt met ingang van 1 februari 2013 een opdracht voor onbepaalde tijd aan agent, die deze opdracht aanvaardt.
Lid 2: De overeenkomst kan door ieder der partijen worden beëindigd door middel van opzegging, rekening houdend met een opzegtermijn van 1 maand.
De opzegging dient schriftelijk plaats te vinden. Opzegging kan alleen plaatsvinden tegen het einde van een kalendermaand.
Artikel 2: Diensten
Lid 1: De agent zal voor de principaal bemiddelen in het tot stand komen van opdrachten ten behoeve van incasso-, proces- en executiediensten alsmede aanverwante diensten.
Lid 2: De agent zal op basis van exclusiviteit werkzaam.
Artikel 3: Provisie en voorschot
Lid 1: De agent zal een provisie genieten van 7% van de gerealiseerde omzet (exclusief BTW), onder aftrek van de verschotten, over alle verkopen welke door tussenkomst van de agent tot stand zijn gekomen.
Lid 2: De agent zal een provisie van 25% genieten over de netto vergoeding van de door hem afgesloten incasso-overeenkomsten.
Lid 3: De agent zal maandelijks van de principaal een voorschot ontvangen. De hoogte van dit voorschot zal in overleg worden bepaald. Dit voorschot zal worden vertekend met de genieten provisie genoemd onder de leden 1 en 2 van dit artikel.
Lid 4: De agent ontvangt tevens een vergoeding van € 0,19 per zakelijk gereden kilometer middels een gespecificeerde factuur te voldoen.”
2.4.
Over de maanden januari tot en met juni 2013 heeft Van der Vleuten & Van Hooff aan voorschotten aan Granny Smith uitbetaald een bedrag van € 19.965,00. (€ 3.300,00 provisie, te vermeerderen met € 693,00 btw per maand)
2.5.
Met ingang van juli 2013 heeft Van der Vleuten & Van Hooff de voorschotbetalingen gestaakt.
2.6.
Granny Smith heeft aanspraak gemaakt op doorbetaling van de voorschotten.
2.7.
Bij brief van 9 oktober 2013 heeft Van der Vleuten & Van Hooff de overeenkomst met Granny Smith per direct opgezegd en Granny Smith aangemaand tot terugbetaling van de reeds betaalde voorschotten.
3. De geschillen
in conventie
3.1.
Van der Vleuten & Van Hooff vordert dat Granny Smith en [x] hoofdelijk worden veroordeeld tot betaling van € 18.603,54 te vermeerderen met rente en kosten.
3.2.
Van der Vleuten & Van Hooff voert daartoe als volgt aan.
Partijen zijn overeengekomen dat Granny Smith een provisie zou genieten ter hoogte van een bepaald percentage van de omzet die zou worden gerealiseerd uit de door Granny Smith voor Van der Vleuten & Van Hooff binnen te halen klanten/ incasso-opdrachten. De door Van der Vleuten & Van Hooff te ontvangen voorschotten zouden uiteindelijk met deze provisie worden verrekend. Omdat Granny Smith er niet in is geslaagd om klanten/ opdrachten voor Van der Vleuten & Van Hooff binnen te halen en dus geen enkele omzet voor Van der Vleuten & Van Hooff heeft gerealiseerd, heeft Granny Smith geen recht op enige provisie. Het voorschot dient te worden terugbetaald. Rekening houdende met de door Granny Smith bij Van der Vleuten & Van Hooff gedeclareerde reiskosten van in totaal € 1.361,46, heeft Van der Vleuten & Van Hooff recht op terugbetaling van een bedrag van € 18.603,54. Granny Smith weigert dit bedrag te voldoen. [x] is voor deze terugbetaling aansprakelijk, omdat hij middels een overeenkomst van zijn “eenmans BV” geruime tijd voorschotten heeft ontvangen in de wetenschap dat er geen recht op provisie bestond. [x] heeft daarbij onrechtmatig jegens Van der Vleuten & Van Hooff gehandeld. Ook [x] weigert tot betaling over te gaan. Als gevolg van de wantbetaling zijn Granny Smith en [x] naast deze hoofdsom gehouden tot betaling van de verschuldigde wettelijke handelsrente, aldus Van der Vleuten & Van Hooff.
3.3.
Granny Smith voert verweer.
in reconventie
3.4.
Granny Smith vordert dat de kantonrechter bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad, Van der Vleuten & Van Hooff veroordeelt om tegen behoorlijk bewijs van kwijting aan Granny Smith te betalen een bedrag van € 19.965,00 te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag vanaf 22 januari 2014 tot aan de dag der algehele voldoening met veroordeling van Van der Vleuten & Van Hooff in de kosten van dit geding.
3.5.
Granny Smith voert daartoe als volgt aan. Van der Vleuten & Van Hooff is gehouden de overeengekomen voorschotprovisie aan Granny Smith uit te betalen over de periode juli tot en met september 2013.
De opzegging van de overeenkomst is onrechtmatig geweest, omdat daarbij de overeengekomen opzegtermijn niet in acht is genomen. Van der Vleuten & Van Hooff is schadeplichtig. De schade kan worden begroot op het door de opzegging misgelopen (voorschot)provisiebedrag.
3.6.
Van der Vleuten & Van Hooff voert verweer.
in conventie en in reconventie
3.7.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4.De beoordeling van de geschillen
in conventie
4.1.
Van der Vleuten & Van Hooff vordert terugbetaling van een in het kader van een agentuurovereenkomst als bedoeld in artikel 7:428 e.v. betaald voorschot. Dit voorschot wordt in rechtsverhoudingen als onderhavige van oudsher gebruikt om te garanderen dat een agent als Granny Smith ook in de opstartfase van de beoogde samenwerking van inkomsten verzekerd is. Gebleken is dat partijen bij het aangaan van de overeenkomst zich van deze bedoeling bewust zijn geweest en om die reden tot bepaling en betaling van een voorschot zijn overgegaan.
4.2.
De precieze aanleiding voor een dergelijke voorschotregeling is gelegen in het navolgende. Het veroveren van marktaandeel in de branche waarin Van der Vleuten & Van Hooff opereert, gaat niet zonder slag of stoot. Het binnenhalen van klanten is regelmatig een kwestie van lange adem, waarbij het in hoge mate aankomt op het opbouwen van een relatie en het winnen van het vertrouwen van een potentiële opdrachtgever. Daarbij komt dat Van der Vleuten & Van Hooff relatief nieuwe partij is de regio waarbinnen zich enkele kantoren bevinden met een gevestigde reputatie. Dit alles is op te maken uit de ter zitting over en weer gegeven verklaringen.
In het licht van deze omstandigheden is het moeilijk te bepalen binnen welke termijn concreet resultaat van de inspanningen van Granny Smith redelijkerwijs te verwachten mochten zijn. Niet gebleken is dat partijen over en weer bij de totstandkoming van de overeenkomst zich hierover jegens elkaar hebben uitgelaten. Ook in het kader van deze procedure hebben partijen hierover geen mededelingen gedaan.
Eén en ander afwegend kan niet worden geconcludeerd dat de termijn van januari tot en met juni 2013 in dat kader als te lang moet worden beschouwd, waarmee niet gezegd is dat een situatie waarin voorschotten worden betaald, zonder dat daar een reëel recht op provisie tegenover staat, niet kan blijven voortduren.
4.3.
Voorts is niet gebleken dat Van der Vleuten & Van Hooff Granny Smith voldoende duidelijk uiting heeft gegeven over haar bezorgdheid over het uitblijven van omzet en/of over haar wens om over te gaan tot aanpassing van de voorschotregeling. In plaats daarvan heeft zij eenzijdig besloten met ingang van juli 2013 haar voorschotbetalingen te staken, ondanks dat het Van der Vleuten & Van Hooff kenbaar was dat Granny Smith hierdoor mogelijkerwijs in financiële problemen kon komen. De onvrede daarover bij Granny Smith is gerechtvaardigd en laakbaar is te noemen de reactie van Van der Vleuten & Van Hooff op deze onvrede, welke reactie bestond uit haar onmiddellijke opzegging van de overeenkomst. Opgemerkt wordt dat Granny Smith hierdoor iedere kans is ontnomen om haar resultaten te verbeteren. Dit laatste te meer nu dit alles is aangevangen aan het begin van de vakantieperiode, waarin concrete resultaatsverbetering niet te verwachten is.
4.4.
Daarbij komt dat Van der Vleuten & Van Hooff, zoals door Granny Smith gesteld en niet door Van der Vleuten & Van Hooff betwist, in de maanden april en juli 2013 zonder voorafgaand overleg met Granny Smith een tweetal mensen heeft aangetrokken om zich met acquisitie bezig te houden. Hiermee heeft Van der Vleuten & Van Hooff de activiteiten van Granny Smith doorkruist en is zij tekort geschoten in de nakoming van de overeenkomst (vgl. artikel 2.2, waarin exclusiviteit is gegarandeerd).
4.5.
Bovendien bestaat er geen twijfel over dat Granny Smith zich voldoende heeft ingespannen om klanten voor Van der Vleuten & Van Hooff binnen te halen. Evenmin is gebleken dat het uitblijven van een positief resultaat het gevolg is van de wijze van opereren door Granny Smith.
4.6.
Het verweer van Granny Smith moet aldus worden begrepen dat het onder de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is dat Van der Vleuten & Van Hooff aanspraak maakt op terugbetaling van reeds betaalde voorschotten.
De kantonrechter volgt Granny Smith in deze zienswijze. Dit brengt met zich dat de grondslag voor de vordering is komen te ontvallen.
4.7.
De vorderingen liggen voor afwijzing gereed.
Van der Vleuten & Van Hooff zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten van Granny Smith worden veroordeeld.
in reconventie
4.8.
Nu niet is weersproken dat Granny Smith tot en met september 2013 de overeengekomen werkzaamheden is blijven uitvoeren heeft zij recht op uitbetaling van het voorschot over de maanden juli tot en met september 2013 ter hoogte van in totaal
€ 11.979,00. Dit bedrag ligt voor toewijzing gereed.
€ 11.979,00. Dit bedrag ligt voor toewijzing gereed.
4.9.
Met betrekking tot het over de periode vanaf oktober 2013 gevorderde wordt als volgt overwogen. Het stond Van der Vleuten & Van Hooff vrij om desgewenst op ieder moment tot beëindiging van de overeenkomst over te gaan, echter wel met inachtneming van de overeengekomen opzegtermijn. De opzegging van 9 oktober 2013 met onmiddellijke ingang is dus onrechtmatig. Bij correcte opzegging zou de overeenkomst per eind november 2013 zijn beëindigd. De schade door de onjuiste opzegging bedraagt daarmee het bedrag van de overeengekomen voorschotprovisie, echter exclusief btw. Dit leidt tot een bedrag van € 6.600,00.
4.10.
Het in totaal een toewijsbaar bedrag is te begroten op: € 18.579,00.
De over dit bedrag gevorderde rente kan als onweersproken worden toegewezen.
4.11.
Van der Vleuten & Van Hooff dient als de in het ongelijk gestelde partij te worden veroordeeld in de kosten van dit geding. Gelet op de samenhang tussen de geschillen in conventie en in reconventie worden deze proceskosten in reconventie begroot op nihil.
5.De beslissing
De kantonrechter:
in conventie
Wijst de vordering af.
Veroordeelt Van der Vleuten & Van Hooff in de proceskosten van Granny Smith, tot op heden begroot op € 600,00 aan salaris gemachtigde.
in reconventie
Veroordeelt Van der Vleuten & Van Hooff tot betaling van een bedrag van € 18.579,00, te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag vanaf 22 januari 2014 tot aan de dag der voldoening.
Verklaart deze veroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Veroordeelt Van der Vleuten & Van Hooff in de proceskosten van Granny Smith, tot op heden begroot op nihil.
Dit vonnis is gewezen door mr. P.G. Vroom, kantonrechter, bijgestaan door de griffier en op 14 mei 2014 in het openbaar uitgesproken.
De griffier
De kantonrechter