ECLI:NL:RBNHO:2017:171

Rechtbank Noord-Holland

Datum uitspraak
11 januari 2017
Publicatiedatum
11 januari 2017
Zaaknummer
C/15/244809 / FA RK 16-3709
Instantie
Rechtbank Noord-Holland
Type
Uitspraak
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
  • H.M. van Dam
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Wijziging van de geboorteakte van een kind met betrekking tot vadergegevens en geslachtsnaam

In deze zaak heeft de rechtbank Noord-Holland op 11 januari 2017 uitspraak gedaan over een verzoek tot wijziging van de geboorteakte van een kind. De moeder en haar echtgenoot, beiden van Filipijnse nationaliteit, verzochten om aanvulling van de geboorteakte met de vadergegevens, omdat de moeder ten tijde van de geboorte gehuwd was. De rechtbank stelde vast dat het Filipijnse recht van toepassing is en dat de echtgenoot van de moeder de juridische vader is van het kind. De rechtbank wees het verzoek tot aanvulling van de geboorteakte toe, maar wees het verzoek om wijziging van de geslachtsnaam van het kind af. De rechtbank overwoog dat het kind al 14 jaar de geslachtsnaam van de moeder draagt en dat het ontnemen van deze naam een deel van haar identiteit zou betekenen. De belangen van het kind, zoals vastgelegd in het IVRK, waren hierbij leidend. De rechtbank concludeerde dat de geslachtsnaam van het kind ongewijzigd moest blijven, ondanks de juridische status van de vader.

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

Sectie Familie & Jeugd
locatie Haarlem
wijziging akte burgerlijke stand
zaak-/rekestnr.: C/15/244809 / FA RK 16-3709
beschikking van de enkelvoudige kamer voor familiezaken van 11 januari 2017
op het verzoek van
de officier van justitie in het arrondissement Noord-Holland,
gevestigd te Haarlem,
hierna te noemen: de officier,
strekkende tot verbetering van de akte [nummer] van de gemeente [gemeente] betreffende het kind:
[het kind] ,
geboren op [geboortedatum] te [geboorteplaats] ,
wonende te [woonplaats] ,
hierna te noemen: het kind.
In deze zaak wordt als belanghebbende aangemerkt:
[de moeder],
wonende te [woonplaats] ,
hierna ook te noemen: de moeder,
advocaat mr. V.W.J.M. Kuit, kantoorhoudende te Amsterdam,
(onttrokken op 25 oktober 2016),
[naam]
zonder bekende vaste woon-of verblijfplaats,
hierna te noemen: [naam] ,
en
de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente [gemeente] ,
hierna te noemen: de ambtenaar.

1.Verloop van de procedure

1.1
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het verzoekschrift, met bijlagen, van de officier van justitie, ingekomen op 20 juni 2016;
- de brief van de moeder, ingekomen op 22 augustus 2016;
- de brief van de officier van 23 augustus 2016;
- het aanvullend verzoek, met bijlagen, van de officier, van 26 september 2016.
1.2
De behandeling van de zaak heeft plaatsgevonden op 26 oktober 2016 in aanwezigheid van de moeder, alsmede van de gemeente [gemeente] , vertegenwoordigd door de heer [naam] en mevrouw [naam] .
De officier heeft bij brief van 23 augustus 2016 schriftelijk meegedeeld niet ter zitting aanwezig te zullen zijn.
Ter zitting was tevens aanwezig de heer [naam] , partner van de moeder.
1.3
De minderjarige [het kind] heeft, voorafgaand aan de zitting, haar mening in raadkamer kenbaar gemaakt.

2.Feiten en omstandigheden

2.1
Op [datum] is in de gemeente [gemeente] een akte van geboorte opgemaakt onder nummer [nummer] van het jaar 2008 van het kind dat daarin - voorover in dit kader van belang - wordt aangeduid als volgt:
KIND
Geslachtsnaam “ [geslachtsnaam] ”
Voornamen “ [voornamen] ”
Dag van geboorte “ [geboortedatum] ”
OUDERS
Geslachtsnaam vader “-”
Voornamen vader “-”
Geslachtsnaam moeder “ [geslachtsnaam] ”
Voornamen moeder “ [voornamen] ”
OVERIGE GEGEVENS
GEBOORTEGEGEVENS OUDERS
Plaats van geboorte vader “-”
Dag van geboorte vader “-”
Plaats van geboorte moeder “ [plaats] ”
Dag van geboorte moeder “ [geboortedatum] ”
2.2
Bij het verzoekschrift is overgelegd een kopie van de huwelijksakte, waarin is vermeld dat de moeder op [huwelijksdatum] te [plaats] gehuwd is met [naam] .

3.Verzoek

De officier van justitie verzoekt de rechtbank, op basis van een daartoe strekkend verzoek van de ambtenaar van de burgerlijke stand van 14 juni 2016 (zoals aangepast op 26 september 2016), de geboorteakte van het kind als volgt te wijzigen:
KIND
Geslachtsnaam “ [geslachtsnaam] ”
OUDERS
Geslachtsnaam vader “ [geslachtsnaam] ”
Voornamen vader “ [voornamen] ”
GEBOORTEGEGEVENS OUDERS
Plaats van geboorte vader “ [plaats] ”
Dag van geboorte vader “ [geboortedatum] ”

4.Standpunt ambtenaar

De ambtenaar verzoekt de geboorteakte van het kind aan te passen omdat de moeder bij haar registratie bij de gemeente [plaats] op [datum] heeft verklaard gehuwd te zijn met [naam] , welk huwelijk op [huwelijksdatum] te [plaats] is voltrokken. Dit huwelijk is vervolgens op [datum] geregistreerd in de Basisregistratie Personen (hierna BRP) van de gemeente [gemeente] .
Ten tijde van het opmaken van de geboorteakte van het kind was niet bekend dat de moeder was gehuwd met [naam] , zodat de vadergegevens niet op de geboorteakte zijn vermeld. Omdat het kind ten tijde van de geboorte slechts de moeder als ouder had, heeft het kind de geslachtsnaam van de moeder, [geslachtsnaam] , gekregen.
Nu bekend geworden is dat de moeder gehuwd was ten tijde van de geboorte van het kind, dient de geboorteakte van het kind te worden verbeterd en te worden aangevuld met de vadergegevens omdat naar Filipijns recht de echtgenoot van de moeder de juridische vader is van het tijdens het huwelijk geboren kind.
Omdat het kind de geslachtsnaam van de moeder draagt, maar door het huwelijk een juridisch kind is van beide ouders, dient de geslachtsnaam van het kind, op grond van het Filipijnse recht, te worden gewijzigd in [geslachtsnaam] , de geslachtsnaam van de vader.

5.Standpunt van de moeder en kind

5.1
De moeder stelt dat [naam] niet de biologische vader van het kind is, maar dat zij zwanger is geworden van een andere man is die zij na de conceptie niet meer heeft gezien.
De moeder is in 1997 in de Filippijnen met [naam] gehuwd en zij heeft tot zij in 2000 naar haar zus in Nederland vertrok met hem in de Filipijnen samengewoond; zij heeft hem na haar vertrek uit de Filipijnen nooit meer gezien. De moeder heeft inmiddels bij de rechtbank Amsterdam een verzoek tot echtscheiding ingediend.
De moeder heeft vanaf de geboorte feitelijk alleen de zorg voor het kind gehad. Zij woont sinds 2007 samen met het kind in gezinsverband met haar partner de heer [naam] .
5.2
De moeder is het er niet mee eens dat het kind, nadat de geboorteakte van het kind is aangevuld met de gegevens van de juridische vader, de geslachtnaam [geslachtsnaam] zal verkrijgen. Haar echtgenoot, van wie zij op korte termijn hoopt te scheiden, is een volkomen vreemde voor het kind. De moeder wil dat het kind de geslachtsnaam [geslachtsnaam] behoudt. De moeder heeft ter zitting een door de Filipijnse autoriteiten afgegeven paspoort van het kind getoond waarin ook de geslachtsnaam [geslachtsnaam] staat vermeld, zodat zij er van uit gaat dat deze naam als geslachtsnaam van het kind door de Filipijnse autoriteiten is geaccepteerd.
5.3
[het kind] heeft tegenover de rechtbank duidelijk gemaakt het vreselijk te vinden als, na aanpassing van haar geboorteakte, haar geslachtsnaam [geslachtsnaam] zou zijn, terwijl zij al veertien jaar de geslachtsnaam [geslachtsnaam] draagt, [naam] een totaal vreemde voor haar is, wiens naam zij niet wenst te dragen en die bovendien volgens haar moeder niet haar biologische vader is.

6.Beoordeling

6.1
Vaststaat dat de moeder en het kind de Filipijnse nationaliteit bezitten. [naam] had ten tijde van de huwelijkssluiting de Filipijnse nationaliteit en de rechtbank gaat er, evenals de officier en de moeder, van uit dat hij deze nationaliteit heeft behouden.
Dit betekent dat de onderhavige zaak een internationaal karakter draagt, zodat eerst de vraag beantwoord dient te worden of de Nederlandse rechter in deze zaak rechtsmacht toekomt.
Deze vraag wordt, gelet het bepaalde in artikel 3, sub a, van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, bevestigend beantwoord.
opnemen vadergegevens in de geboorteakte
6.2
De vraag welk recht op het verzoek van toepassing is, wordt beantwoord aan de hand van artikel 10:92 van het Burgerlijk Wetboek (hierna BW).
Of een kind door geboorte in familierechtelijke betrekkingen komt te staan tot de vrouw uit wie het is geboren en de met haar gehuwde of gehuwd geweest zijnde persoon of de persoon met wie zij door een geregistreerd partnerschap is verbonden of verbonden is geweest, wordt bepaald door het recht van de staat van de gemeenschappelijke nationaliteit van de vrouw en die persoon of, indien dit ontbreekt, door het recht van de staat waar de vrouw en die persoon elk hun gewone verblijfplaats hebben, of indien ook dit ontbreekt, door het recht van de staat van de gewone verblijfplaats van het kind (lid 1).
Krachtens lid 3 van voormeld artikel is voor de toepassing van lid 1 bepalend het tijdstip van de geboorte van het kind, dan wel indien het huwelijk of geregistreerd partnerschap van de ouders voordien is ontbonden, dat van de ontbinding.
Aangezien de moeder en [naam] ten tijde van de geboorte van het kind de Filipijnse nationaliteit hadden, is Filipijns recht van toepassing op het verzoek.
6.3
De officier heeft gesteld dat krachtens Filipijns recht het kind afstamt van [naam] nu zij tijdens het huwelijk van de moeder en [naam] is geboren. Hij heeft daartoe overgelegd Landeninformatie Filipijnen (print 8-9-2016) Xpert Burgerzaken, waarin is vermeld dat krachtens artikel 163 Family Code de afstamming van de vader tot stand komt door verwekking of geboorte binnen een huwelijk of door adoptie.
De rechtbank stelt vast dat het kind een wettig kind is van de moeder en [naam] , nu het kind is geboren tijdens het huwelijk van de moeder en [naam] .
6.4
Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, is de rechtbank van oordeel dat de door de ambtenaar/de officier verzochte aanvulling van de geboorteakte met de vadergegevens dient te worden toegewezen.
De vraag is echter of ook de geslachtsnaam van het kind gewijzigd moet worden, zoals door de officier is verzocht. De rechtbank overweegt daaromtrent als volgt.
geslachtsnaam
6.5
Artikel 10:19 lid 1 BW bepaalt dat de geslachtsnaam en de voornamen van een vreemdeling worden bepaald door het recht van de staat waarvan hij de nationaliteit heeft. Onder recht zijn mede begrepen de regels van internationaal privaatrecht. Uitsluitend voor de vaststelling van de geslachtsnaam en de voornaam worden de omstandigheden waarvan deze afhangen beoordeeld naar dat recht.
6.6
Uit de door de officier overgelegde Landeninformatie Filipijnen van Xpert Burgerzaken blijkt dat een wettig kind krachtens artikel 364 Civil Code, artikel 174 Family Code de geslachtsnaam van de vader krijgt.
Aangezien het kind de Filipijnse nationaliteit heeft, zou zij op grond van het Filipijnse Wetboek dus de geslachtsnaam van de vader ( [geslachtsnaam] ) moeten krijgen.
6.7
In de door de moeder en het kind naar voren gebrachte bezwaren tegen wijziging van de geslachtsnaam van het kind ziet de rechtbank - ambtshalve - aanleiding om het bepaalde in de artikelen 3, 7, en 8 van het Verdrag inzake de rechten van het kind (IVRK), bij welk verdrag zowel Nederland als de Filipijnen partij zijn, bij de beoordeling van het verzoek te betrekken.
In artikel 3 IVRK is bepaald dat bij alle maatregelen betreffende kinderen, ongeacht of deze worden genomen door openbare of particuliere instellingen voor maatschappelijk welzijn of door rechterlijke instanties, bestuurlijke autoriteiten of wetgevende lichamen, de belangen van het kind de eerste overweging vormen.
Krachtens artikel 7 lid 1 IVRK heeft het kind vanaf de geboorte recht op een naam.
In artikel 8 is bepaald dat de staten die partij zijn zich verbinden tot eerbiediging van het recht van het kind zijn of haar identiteit te behouden, met inbegrip van nationaliteit, naam en familiebetrekkingen zoals wettelijk erkend, zonder onrechtmatige inmenging.
De rechtbank is van oordeel dat voormelde verdragsartikelen 7 en 8 in elk geval wat betreft het behoud van identiteit en naam directe werking hebben.
Ten aanzien van het belang van het kind overweegt de rechtbank als volgt.
Het kind is in Nederland geboren, heeft met uitzondering van een korte periode die nodig was om een MVV aan te vragen in de Filipijnen, steeds in Nederland gewoond en zij draagt al 14 jaar de geslachtsnaam van haar moeder, [geslachtsnaam] . De Filipijnse autoriteiten hebben deze geslachtsnaam kennelijk geaccepteerd, althans aan haar een op naam van [het kind] gesteld paspoort afgegeven.
Het kind kent haar juridische vader niet, zij heeft hem nooit gezien en ook niemand van zijn familie. Indien haar thans de geslachtsnaam [geslachtsnaam] wordt ontnomen, zou zij daarmee een deel van haar identiteit verliezen.
Het herkrijgen van de geslachtsnaam [geslachtsnaam] zou in beginsel mogelijk zijn via een procedure ontkenning vaderschap; probleem daarbij is echter dat - in elk geval naar Nederlands recht - moet komen vast te staan dat [naam] niet haar biologische vader is en er dus een DNA-onderzoek zou moeten plaatsvinden, terwijl de woon- of verblijfplaats van [naam] onbekend is. Het vragen van achternaamswijziging zou pas ter gelegenheid van naturalisatie kunnen geschieden, hetgeen nog geruime tijd zal duren aangezien de moeder en het kind pas sinds begin oktober 2015 legaal in Nederland verblijven.
Alles overziende en de belangen van [het kind] als eerste overweging nemende, is de rechtbank van oordeel dat het rechtsgevolg van wijziging van de geslachtsnaam van het kind aan de inwilliging van het verzoek van de officier tot aanvulling van de geboorteakte met de vadergegevens dient te worden onthouden. Dit betekent dat het verzoek voor zover betreffende de wijziging van de geslachtsnaam [geslachtsnaam] in [geslachtsnaam] zal worden afgewezen, zodat de geslachtsnaam van [het kind] ongewijzigd [geslachtsnaam] blijft.

7.Beslissing

De rechtbank:
7.1
Gelast verbetering van de akte [nummer] , voorkomende in de registers van de burgerlijke stand van de gemeente [gemeente] over het jaar 2008, betreffende:
[het kind] , geboren op [geboortedatum] te [geboorteplaats] ,
in die zin dat de volgende gegevens worden gewijzigd en komen te luiden als volgt:
Geslachtsnaam vader “ [geslachtsnaam] ”
Voornamen vader “ [voornamen] ”
Plaats van geboorte vader “ [plaats] ”
Dag van geboorte vader “ [geboortedatum] ”
7.2
Draagt - op grond van artikel 1:20e lid 1 BW - de griffier op niet eerder dan drie maanden na de dag van de uitspraak van deze beschikking -en indien daartegen geen hoger beroep is ingesteld- een afschrift van deze beschikking te zenden aan de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente [gemeente] .
7.3
Wijst af het meer of anders verzochte.
Deze beschikking is gegeven door mr. H.M. van Dam, rechter, in tegenwoordigheid van M.P. Joukes, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 11 januari 2017.
Tegen deze beschikking kan – voor zover er definitief is beslist – door tussenkomst van een advocaat hoger beroep worden ingesteld bij het gerechtshof te Amsterdam. De verzoekende partij en de verschenen belanghebbenden dienen het hoger beroep binnen de termijn van drie maanden na de dag van de uitspraak in te stellen. Andere belanghebbenden dienen het beroep in te stellen binnen drie maanden na de betekening van deze beschikking of nadat deze hun op andere wijze bekend is geworden.