ECLI:NL:RBNHO:2019:2150

Rechtbank Noord-Holland

Datum uitspraak
13 maart 2019
Publicatiedatum
13 maart 2019
Zaaknummer
C/15/276253 / HA ZA 18-465
Instantie
Rechtbank Noord-Holland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Op tegenspraak
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Eigendom en rechtsmacht in internationale koopovereenkomst van chiazaad

In deze zaak, die voor de Rechtbank Noord-Holland is behandeld, gaat het om een geschil tussen New Organics Inc., een Amerikaanse groothandel in biologische producten, en Kremer Zaden B.V. en Grupo Lunamax SL, beide betrokken bij de import en verkoop van chiazaad. New Organics vordert een verklaring voor recht dat zij eigenaar is van elf ladingen chiazaad, die in Nederland zijn opgeslagen. De rechtbank moet beoordelen of er een koopovereenkomst tot stand is gekomen tussen New Organics en Lunamax, en of Lunamax zich onrechtmatig gedraagt door zich als eigenaar van het chiazaad voor te doen. De rechtbank oordeelt dat er geen koopovereenkomst is gesloten, maar dat New Organics de eigenaar blijft van het chiazaad. Lunamax wordt verboden om zich als eigenaar voor te doen, en Kremer Zaden wordt veroordeeld tot afgifte van het chiazaad aan New Organics. De rechtbank wijst ook de vorderingen van Lunamax in reconventie af, omdat het beslag dat door New Organics is gelegd niet onrechtmatig is.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

Handel, Kanton en Bewind
Zittingsplaats Alkmaar
zaaknummer / rolnummer: C/15/276253 / HA ZA 18-465
Vonnis van 13 maart 2019 (bij vervroeging)
in de zaak van
de vennootschap naar buitenlands recht
NEW ORGANICS INC.,
gevestigd te Delaware (Verenigde Staten),
eiseres in conventie,
verweerster in reconventie,
advocaat mr. T. Steffens te Amsterdam,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
KREMER ZADEN B.V.,
gevestigd te Wieringermeer,
gedaagde in conventie,
niet verschenen,
2. de vennootschap naar buitenlands recht
GRUPO LUNAMAX SL.,
gevestigd te Almeria (Spanje),
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. M.H. Bressers te Barcelona (Spanje).
Partijen zullen hierna New Organics, Kremer Zaden en Lunamax worden genoemd. Kremer Zaden en Lunamax samen worden hierna aangeduid als Lunamax c.s.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • het vonnis in incident van 31 oktober 2018,
  • het proces-verbaal van comparitie van 13 februari 2019 en de daarin genoemde stukken.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.
New Organics is een Amerikaanse groothandel in biologische producten waaronder zaden. Bestuurder en ulimate beneficial owner (UBO) van New Organics is [naam 1] (hierna: [naam 1] ).
2.2.
Medio 2015 heeft New Organics 200 ton (tien containers x 20 ton) biologisch zwart chiazaad (hierna: het chiazaad uit Nicaragua) gekocht van de Central American Commidities Trading Company (hierna: CAC) uit Nicaragua voor USD 3.319,80 per ton. Agro Exportado Sociedad Anonima (hierna: Agroexpo), een dochtervennootschap van CAC, heeft het chiazaad gefactureerd aan New Organics. Het chiazaad uit Nicaragua is vervolgens verscheept naar Amerika en door New Organics opgeslagen. [naam 2] (hierna: [naam 2] ) is bestuurder en eigenaar van CAC.
2.3.
Toen de verkoop van het chiazaad uit Nicaragua op de Amerikaanse markt tegen een voor New Organics aanvaardbare prijs niet lukte, hebben [naam 1] en [naam 2] in april 2017 gesproken over de verkoop van het chiazaad in Europa via het in Spanje gevestigde Lunamax. Lunamax is een groothandel en importeur van agrarische producten. Eigenaar van Lunamax is [naam 3] . New Organics heeft zich vervolgens in haar contacten met Lunamax door [naam 2] laten vertegenwoordigen.
2.4.
[naam 4] (hierna: [naam 4] ) is eigenaar en directeur van de Boliviaanse vennootschap GCP Import Export SRL (hierna: GCP). GCP had al in april 2017 chiazaad op naam van Lunamax naar Europa geïmporteerd en wilde via Lunamax nog meer chiazaad aan Europese klanten leveren. In hun contacten met Lunamax en met potentiële Europese klanten trokken [naam 2] en [naam 4] deels samen op.
2.5.
Op 7 juni 2017 heeft [naam 2] een e-mail naar New Organics gestuurd met als onderwerp: “Invoice for Customs Purpouses- Organic Chia - 60 MT to Spain from NOI”. In deze e-mail is onder meer het volgende vermeld:
“I am asking you to please draft a commercial invoice for the referenced chia @ USD 1,500/MT, on the full style for (…) Lunamax.”
2.6.
Diezelfde dag heeft New Organics het volgende teruggemaild:
“(…) Please note that $ 1500/MT (…) seems very low. I know in the US they flag invoices that are below what they consider market costs to look for companies trying to avoid duties. I’m concerned this will be noticed by Spanish authorities.”
2.7.
Daarop heeft [naam 2] het volgende op 7 juni 2017 aan New Organics per e-mail laten weten:
“(…) indeed this is always a concern. However, this is the average price with which our partner in Spain has been clearing Chia in the past 12 months, so no red flags will be raised. (…) For you info, the highest price used has been USD 1,900/mt and the lowest USD 1,200/MT, this is the reason why we are using USD 1,500, IF YOU GUYS wish we could use USD 1,900 BUT PLEASE DON’T USE 3,900 as we would be paying more than USD 2,300 in incremental taxes!”
2.8.
New Organics heeft vier facturen gedateerd 9 mei, 18 en 29 juli en 1 augustus 2017 naar Lunamax gestuurd. Het chiazaad uit Nicaragua is op deze facturen voor USD 1.900 en USD 2.000 per ton bij Lunamax in rekening gebracht. Verder is op deze facturen vermeld:
“Payment Terms: Net 75 Days from Bill of Lading Date”.
2.9.
De eerste drie containers met chiazaad uit Nicaragua zijn in mei/juni 2017 door New Organics naar Valencia verscheept. Voor de import van dit chiazaad via Valencia in de EU heeft Lunamax het Spaanse Duque de Ayuso S.L. (hierna: Duque de Ayuso) ingeschakeld. Duque de Ayuso beschikte over de op dat moment benodigde ‘Novel Food’ importvergunning. Omdat werd besloten dat Kremer Zaden in Nederland het chiazaad zou gaan verwerken (mengen en herverpakken), zijn de drie containers van Valencia naar de haven van Rotterdam gebracht. De andere zeven containers met chiazaad uit Nicaragua zijn medio 2017 rechtstreeks naar Rotterdam verscheept. Daarnaast is in de zomer 2017 een container met 25 ton chiazaad afkomstig van Oro Verde uit Mexico (hierna: het chiazaad uit Mexico) naar Rotterdam vervoerd. De import van de zeven containers met chiazaad uit Nicaragua en de container met chiazaad uit Mexico heeft op naam van Lunamax plaatsgevonden.
2.10.
New Organics heeft in juli 2017 in totaal USD 19.000 overgemaakt naar een bankrekening op naam van [naam 2] met omschrijving: “Trip to Europe”. [naam 1] heeft in augustus 2017 naar diezelfde bankrekening een bedrag van USD 69.000 overgeboekt onder vermelding van: “Expenses for containers 4 through 10 for Organic chia”.
2.11.
Tien containers met chiazaad uit Nicaragua en de container met chiazaad uit Mexico zijn vanaf medio 2017 ter verwerking naar Kremer Zaden in Wieringermeer gebracht en daar opgeslagen in afwachting van kopers. Deze elf ladingen chiazaad hebben de onder 3.1.I hierna vermelde ‘Lot Numbers’ en zijn daaraan nog steeds herkenbaar.
2.12.
Eind 2017/begin 2018 heeft New Organics - zonder tussenkomst van [naam 2] - contact opgenomen met Kremer Zaden en Lunamax. Toen bleek dat zowel New Organics als Lunamax zich op het standpunt stelde eigenaar te zijn van het bij Kremer Zaden opgeslagen chiazaad. Kremer Zaden heeft aan New Organics laten weten het chiazaad voor Lunamax te houden.
2.13.
[naam 1] heeft op 31 januari 2018 het volgende aan Lunamax gemaild:
“(…) [naam 2] organized the overall relationship with (…) Lunamax to have your company be the importer of record. This however, does not mean that you are the legal owner of the (…) chia. (…) We have agreed to have Mr. [naam 2] be the main sales agent for the sales in the E.U. We also agreed that Lunamax is due 75E per metric ton for use of your Novel Food License and a still to be negotiated 2-2,5% sales commission. New Organics has advanced $88,000 U.S. dollars that has been wired to Mr. [naam 2] several months ago to cover your Novel Food license fee, the VAT, anticipated blending costs and for other indentified costs.
We assume you have been paid by Mr. [naam 2] for your Novel Foods license upfront as well as covering the VAT and some other identified costs.”
2.14.
Op 12 februari 2018 heeft Lunamax aan New Organics een e-mail van [naam 2] aan Lunamax van diezelfde datum doorgestuurd. In deze e-mail van [naam 2] wordt vermeld:
“1.- Ten loads of (…) Chia of Nicaraguan origin , which (…) Lunamax has received in the second half of 2017, were grown and harvested by CAC (…) a company I own in Nicaragua. This same chia was then exported to New Organics (…) New Organics (…) is represented and owned by (…) [naam 1] . This chia was received by New Organics (…) on a 100% credit basis (…) As the market in the United States for High Quality organic chia had low demand and a relatively low price in the first half of 2017, Mr. [naam 1] and I decided that it will be better to send this chia to Europe, selling it to (…) Lunamax, as there was higher demand in Europe at the time for higher demand in Europe at the time for high quality chia.
2.- It is needless to say, that given the above, 100% of this chia belongs to (…) Lunamax.
3.- Since Agrogroup (…) has not been paid for its original exports to New Organics, I am to continue being the only contact regarding inventory information, sales information and direct expenses information.”.
2.15.
New Organics heeft op 20 april 2018 ten laste van Kremer Zaden na daartoe verkregen verlof conservatoir beslag tot afgifte laten leggen op bijna 233 ton (232.937,30 kg) chiazaad. Daarvan bestaat ongeveer 61,2 ton (34 kisten x 1.800 kg) uit gemengd chiazaad (‘Lot Numbers’ CHUS50007OR en CHUS50009OR).

3.Het geschil

in conventie

3.1.
New Organics vordert - samengevat en na eiswijziging - bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
Primair:
I. een verklaring voor recht dat New Organics eigenaar is van de volgende elf ladingen
chiazaad: CHUS50001OR; CHUS50002OR; CHUS50003OR; CHUS50004OR;
CHUS50005OR; CHUS 50006OR; CHUS 50007OR; CHUS 50008OR; CHUS50009OR; CHUS50010OR en 170727WDCSJ094 (Mexican chia);
II. Kremer Zaden te veroordelen tot afgifte van deze ladingen chiazaad aan New Organics;
III. Lunamax te verbieden om te pretenderen eigenaar te zijn van deze ladingen chiazaad op
straffe van een dwangsom van € 200.000 per overtreding en een dwangsom van € 100.000
per dag dat die overtreding voortduurt.
Subsidiair (na eisvermeerdering):
Lunamax te veroordelen tot betaling van USD 374.945,38, althans het equivalent van dat
bedrag in euro’s tegen de op dat moment geldende wisselkoers, vermeerderd met rente.
Meer subsidiair (na eisvermeerdering):
Lunamax te veroordelen om op inzichtelijke wijze en met stukken onderbouwd aan te
geven welke kosten zij heeft gemaakt voor de behandeling, opslag en vervoer van het
chiazaad en een duidelijke afrekening te presenteren van de verkopen die al hebben
plaatsgevonden op straffe van een dwangsom.
3.2.
Aan haar primaire vordering legt New Organics het volgende ten grondslag.
New Organics is eigenaar van deze elf ladingen chiazaad uit Nicaragua en Mexico. Op grond van artikel 5:2 van het Burgerlijk Wetboek (BW) kan New Organics het chiazaad daarom van Kremer Zaden opeisen. Lunamax heeft Kremer Zaden - als ware zij eigenaar van het chiazaad - opdracht gegeven het chiazaad voor haar te houden. Lunamax is echter geen eigenaar van het chiazaad. New Organics heeft het chiazaad niet aan Lunamax verkocht. Met Lunamax heeft New Organics slechts afgesproken dat Lunamax de import van het chiazaad in Europa zou faciliteren en het chiazaad in consignatie zou houden. Lunamax is te kwader trouw. Omdat Lunamax ten onrechte pretendeert eigenaar te zijn van het chiazaad, handelt zij onrechtmatig jegens New Organics.
3.3.
Lunamax heeft op de comparitie bezwaar gemaakt tegen de vermeerdering van eis. Lunamax voert verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
in reconventie
3.4.
Lunamax vordert - samengevat en na eiswijziging - bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis:
I. opheffing van het op 20 april 2018 op verzoek van New Organics gelegde conservatoire beslag tot afgifte van roerende zaken;
II. een verklaring voor recht dat dit beslag jegens Lunamax onrechtmatig is en dat New Organics aansprakelijk is voor de door dat beslag door Lunamax geleden en nog de lijden schade, nader op te maken bij staat;
III. na eisvermeerdering en onder de voorwaarde dat de primaire dan wel subsidiaire vordering van New Organics in conventie (deels) wordt toegewezen, veroordeling van New Organics tot betaling aan Lunamax van € 212.660,79, te vermeerderen met wettelijke rente;
IV. met veroordeling van New Organics in de proceskosten.
3.5.
Aan haar vorderingen onder 3.4.I en 3.4.II legt Lunamax ten grondslag dat zij het chiazaad uit Nicaragua en Mexico heeft gekocht en eigenaar daarvan is geworden. Het op verzoek van New Organics gelegde beslag tot afgifte van het chiazaad is dan ook onrechtmatig jegens Lunamax en dient te worden opgeheven.
3.6.
New Organics heeft op de comparitie bezwaar gemaakt tegen de akte vermeerdering van eis. New Organics voert verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

in conventie

Bevoegdheid
4.1.
Partijen zijn gevestigd op het grondgebied van verschillende staten. Daarom moet eerst worden nagegaan of de Nederlandse rechter bevoegd is. Of de Nederlandse rechter rechtsmacht heeft om van de tegen Kremer Zaden en Lunamax ingestelde vorderingen kennis te nemen, moet worden bepaald aan de hand van de Verordening (EU) nr. 1215/2012 van het Europese parlement en de Raad van 12 december 2012 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken (EEX-Vo herschikt). New Organics heeft de Nederlandse rechter te Alkmaar als bevoegde rechter aangewezen.
4.1.1.
Op grond van de hoofdregel van artikel 4 lid 1 EEX-Vo herschikt is de rechter van de woonplaats van verweerder bevoegd. Kremer Zaden is gevestigd in Nederland. De bevoegdheid van de Nederlandse rechter om kennis te nemen van de vordering tegen Kremer Zaden is daarmee gegeven.
4.1.2.
Lunamax is gevestigd in Spanje, maar is in deze procedure verschenen en heeft ter zitting verklaard de Nederlandse rechter bevoegd te achten. Daarom acht de rechtbank zich eveneens bevoegd als het gaat om de vordering tegen Lunamax (artikel 26 lid 1 EEX-Vo herschikt).
Toepasselijk recht
4.2.
De verschenen partijen hebben uitdrukkelijk gekozen voor toepassing van het Nederlands recht. De rechtbank acht daarnaast ook ten aanzien van Kremer Zaden Nederlands recht van toepassing.
De positie van Kremer Zaden in deze procedure
4.3.
Tegen Kremer Zaden is verstek verleend. Nu door Lunamax is voortgeprocedeerd, wordt in deze zaak op grond van artikel 140 lid 3 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) tussen partijen één vonnis gewezen, dat als vonnis op tegenspraak tussen alle partijen wordt beschouwd. Ten opzichte van de niet verschenen partij Kremer Zaden geldt dat de vordering in beginsel wordt toegewezen, tenzij de vordering onrechtmatig of ongegrond voorkomt (artikel 139 Rv). Of de vordering tegen Kremer Zaden toewijsbaar is, is echter ook afhankelijk van de door Lunamax gevoerde (en door de rechter aanvaarde) verweren. Deze kunnen immers in het voordeel van Kremer Zaden werken omdat sprake kan zijn van een rechtsbetrekking tussen partijen die verplicht tot een voor alle partijen gelijkluidende beslissing (Hoge Raad 28 mei 1999, ECLI:NL:HR:1999:ZC2911). De rechtbank zal daarom eerst het geschil in conventie tussen New Organics en Lunamax beoordelen, waarna zal worden bezien of deze beoordeling consequenties heeft voor de beslissing in het geschil tussen New Organics en Kremer Zaden.
Vordering onder 3.1.III
4.4.
New Organics vordert een verbod voor Lunamax om te pretenderen eigenaar te zijn van het chiazaad herkenbaar aan de onder 3.1.I vermelde ‘Lot Numbers’. Volgens de stellingen van New Organics handelt Lunamax jegens New Organics onrechtmatig door zich naar Kremer Zaden toe voor te doen als eigenaar van het chiazaad. Omdat Lunamax pretendeert eigenaar te zijn, is Kremer Zaden - naar de rechtbank de stellingen van New Organics begrijpt - niet bereid het chiazaad aan New Organics ter beschikking te stellen. Het verweer van Lunamax komt erop neer dat van onrechtmatig handelen geen sprake kan zijn omdat zij het chiazaad heeft gekocht en eigenaar daarvan is geworden.
4.5.
Partijen zijn het erover eens dat op deze op een onrechtmatige daad gebaseerde vordering van New Organics op grond van artikel 4 lid 1 van Verordening (EG) nr. 864/2007 (Rome II-Vo) Nederlands recht van toepassing is. Of Lunamax onrechtmatig jegens New Organics handelt, is afhankelijk van de vraag of Lunamax het chiazaad uit Nicaragua, zoals zij stelt en New Organics betwist, van New Organics heeft gekocht. De vraag of tussen New Organics en Lunamax een koopovereenkomst is gesloten, moet worden beoordeeld aan de hand van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake internationale koopovereenkomsten betreffende roerende zaken van 11 april 1980 (het Weens Koopverdrag). Op grond van artikel 14 e.v. van het Weens Koopverdrag komt een koopovereenkomst tot stand door een aanbod en de aanvaarding daarvan. Het aanbod moet voldoende bepaald zijn en uit het aanbod moet bovendien de wil van de aanbieder blijken om in geval van aanvaarding gebonden te zijn (artikel 14 lid 1 Weens Koopverdrag).
4.6.
Dat New Organics het chiazaad uit Nicaragua aan Lunamax heeft verkocht voor USD 1.900 en USD 2.000 per ton, blijkt volgens Lunamax uit de vier facturen die New Organics aan Lunamax heeft gestuurd (zie 2.8). Daarnaast wijst Lunamax nog op de onder 2.14 weergegeven e-mail van [naam 2] van 12 februari 2018 waarin [naam 2] bevestigt dat het chiazaad uit Nicaragua van Lunamax is.
Onder verwijzing naar de onder 2.5 tot en met 2.7 weergegeven e-mails heeft New Organics daartegen ingebracht dat zij deze facturen aan Lunamax heeft gestuurd enkel met het oog op de te betalen invoerrechten over het chiazaad in Europa en dat de op de facturen genoemde prijs geen werkelijke koopprijs is. De overeenkomst moet worden beschouwd als een consignatie-overeenkomst, waarbij New Organics steeds eigenaar is gebleven.
4.7.
Lunamax heeft niet bestreden dat zij de import van het chiazaad in Europa voor New Organics zou faciliteren. Volgens de eigen stellingen van Lunamax waren de facturen nodig voor het inklaren van de containers van New Organics. Het standpunt van New Organics dat de op de facturen vermelde prijs van USD 1.900 en USD 2.000 geen kooprijs is maar alleen voor douanedoeleinden (“for customs purposes”) op de facturen is gezet, vindt ook steun in de e-mailcorrespondentie tussen [naam 2] en New Organics van 7 juni 2017. In de onder 2.5 weergegeven e-mail vraagt [naam 2] immers om commerciële facturen voor de douane (“for customs purposes”) waarbij het chiazaad voor USD 1.500 per ton bij Lunamax in rekening wordt gebracht. Uit de onder 2.7 weergegeven e-mail van [naam 2] volgt dat deze USD 1.500 per ton is gebaseerd op de gemiddeld prijs waartegen - naar de rechtbank begrijpt - Lunamax chiazaad heeft kunnen importeren zonder problemen met de douane te krijgen. Verder vraagt [naam 2] in deze e-mail om maximaal USD 1.900 per ton op de facturen te zetten en niet USD 3.900, omdat in het geval van USD 3.900 meer belasting moet worden betaald.
4.8.
Vast staat dat Lunamax geen order heeft gesteld bij New Organics voor de desbetreffende hoeveelheden chiazaad. Ook is er tussen partijen niet onderhandeld over de prijs. Ten slotte staat ook vast dat Lunamax de facturen niet heeft voldaan volgens de op de facturen vermelde betalingscondities.
Dit alles bevestigt het standpunt van New Organics dat de facturen niet als verkoopfacturen zijn bedoeld.
4.9.
In het licht van de inhoud van de hiervoor aangehaalde e-mails van 7 juni 2017 en wat hiervoor is overwogen, biedt de e-mail van [naam 2] van 12 februari 2018, waarin met geen woord wordt gerept over een tussen partijen afgesproken koopprijs, Lunamax evenmin soelaas.
4.10.
Lunamax heeft geen andere feiten of omstandigheden gesteld waaruit is af te leiden dat zij met New Organics - al dan niet vertegenwoordigd door [naam 2] - heeft afgesproken dat het chiazaad uit Nicaragua voor USD 1.900 en USD 2.000 per ton aan haar wordt verkocht. Daarom kan niet worden geoordeeld dat tussen New Organics en Lunamax een koopovereenkomst tot stand is gekomen en daarmee dus ook niet dat Lunamax eigenaar van het chiazaad uit Nicaragua is geworden.
4.11.
Daar komt nog het volgende bij. Lunamax stelt dat zij via [naam 2] met New Organics is overeengekomen dat Lunamax zou zorgdragen voor verkoop aan de “eindklant” in Europa. New Organics zou dan alle kosten en invoerrechten betalen. Als de koopsom van de eindklant zou zijn ontvangen, zou die worden doorbetaald aan New Organics, onder aftrek van een commissie voor Lunamax. Bij een dergelijke werkwijze past niet de opvatting dat Lunamax de zaden al had gekocht van New Organics voor de prijs van USD 1.900 / USD 2.000 per ton. Het past echter wel bij het standpunt van New Organics dat er geen werkelijke koopovereenkomst met New Organics tot stand is gekomen, maar dat slechts sprake was van consignatie.
4.12.
Aan de door New Organics betwiste stelling van Lunamax dat zij het aan twee ladingen toegevoegde chiazaad (zie 2.15) van GCP heeft gekocht, gaat de rechtbank voorbij. Lunamax heeft daartoe immers slechts verwezen naar haar productie 24. Productie 24 bevat echter een grote hoeveelheid aan verschillende documenten. Met de enkele verwijzing naar productie 24 zonder nadere toelichting kon Lunamax dan ook niet volstaan.
4.13.
Over de eigendom van de chiazaden uit Mexico oordeelt de rechtbank als volgt.
Volgens New Organics heeft zij dit chiazaad voor USD 3.417 exclusief vrachtkosten van Oro Verde uit Mexico gekocht. New Organics heeft daarvoor verwezen naar de door haar als productie 13 overgelegde factuur van Oro Verde, waarop New Organics als “Buyer” en Lunamax als “Consignee” wordt vermeld. Verder heeft New Organics een betalingsbewijs van deze factuur overgelegd.
Lunamax betwist dat New Organics eigenaar is van het chiazaad uit Mexico. Niet New Organics maar zij zelf heeft het chiazaad uit Mexico van Oro Verde gekocht, aldus Lunamax. Dat en wanneer Lunamax het chiazaad van Oro Verde heeft gekocht, heeft Lunamax echter niet duidelijk gemaakt. Lunamax heeft weliswaar betoogd dat zij op de oorspronkelijk factuur van Oro Verde als “Buyer” stond vermeld en de door New Organics overgelegde factuur van Oro Verde dus gemanipuleerd is, maar zij heeft deze oorspronkelijke factuur niet in het geding gebracht. Gelet op de wel door New Organics overgelegde factuur en het betalingsbewijs, had Lunamax dat wel moeten doen. Naar het oordeel van de rechtbank heeft Lunamax dan ook onvoldoende gemotiveerd betwist dat New Organics eigenaar is van het chiazaad uit Mexico.
Slotsom conventie
4.14.
Uit het voorgaande volgt dat New Organics als eigenaar van het chiazaad uit Nicaragua en Mexico is aan te merken. Omdat Lunamax zich onweersproken voordoet als eigenaar van het chiazaad, wetende dat Kremer Zaden om die reden het chiazaad niet aan New Organics ter beschikking wil stellen, handelt Lunamax jegens New Organics onrechtmatig. Het onder 3.1.III gevorderde verbod zal dan ook worden toegewezen. Lunamax heeft geen verweer gevoerd tegen de gevorderde dwangsom. De dwangsom zal daarom worden toegewezen. De rechtbank acht het redelijk aan de dwangsom een maximum te verbinden.
4.15.
Bij deze stand van zaken is de vordering tegen Kremer Zaden, die de rechtbank niet onrechtmatig of ongegrond voorkomt, toewijsbaar. Het voorgaande betekent dat de onder 3.1.I gevorderde verklaring voor recht en onder 3.1.II van Kremer Zaden gevorderde afgifte zullen worden toegewezen.
Eiswijziging conventie
4.16.
Zoals blijkt uit r.o. 4.14 hiervoor, komt de rechtbank niet toe aan de beoordeling van de bij wijze van eisvermeerdering ingestelde subsidiaire en meer subsidiaire vordering in conventie. Het verweer van Lunamax tegen deze eiswijziging kan daarom verder onbesproken blijven.
Proceskosten
4.17.
Lunamax c.s. zullen op de voet van artikel 237 Rv in de kosten van de procedure worden veroordeeld, zij het op de hierna vermelde manier, nu Lunamax in tegenstelling tot Kremer Zaden verweer heeft gevoerd. De proceskosten aan de kant van New Organics tot vandaag worden begroot op € 2.184,89. Dat bedrag bestaat uit dagvaardingskosten van
€ 201,39 (twee dagvaardingen), griffierecht van € 626 en een bedrag van € 1.357,50 aan salaris advocaat (2,5 punten x tarief II). Kremer Zaden zal worden veroordeeld om
€ 687,88 (€ 103,38 kosten dagvaarding + € 313 (helft van het griffierecht) + € 271,50 salaris advocaat (0,5 punt x tarief II)) daarvan aan New Organics te betalen. Lunamax zal worden veroordeeld tot betaling van het restant van € 1.497,01 (€ 98,01 kosten dagvaarding + € 313 (helft griffierecht) + € 1.086 salaris advocaat (2 punten x tarief II) aan New Organics.
in reconventie
Bevoegdheid
4.18.
Op grond van artikel 7 lid 2 Rv komt de Nederlandse rechter in reconventie rechtsmacht toe als hij rechtsmacht heeft in conventie, tenzij tussen de vordering in conventie en in reconventie onvoldoende samenhang bestaat. Deze uitzondering doet zich in dit geval niet voor, zodat de Nederlandse rechter ook rechtsmacht heeft ten aanzien van de reconventie.
Beslagen
4.19.
Uit de beoordeling in conventie vloeit voort dat het op verzoek van New Organics op 20 april 2018 gelegde beslag niet ten onrechte is gelegd. De vordering van Lunamax tot opheffing van dit beslag en de gevorderde verklaring voor recht dat dit beslag jegens Lunamax onrechtmatig is en New Organics aansprakelijk is voor de door Lunamax geleden schade zijn daarom niet toewijsbaar.
Eiswijziging
4.20.
Daarmee komt de rechtbank toe aan de eisvermeerdering van Lunamax. Lunamax vordert - onder de voorwaarde dat New Organics in conventie (deels) in het gelijk wordt gesteld - dat New Organics wordt veroordeeld tot betaling van € 212.660,79 te vermeerderen met wettelijke rente (3.4.III). Lunamax vordert dit bedrag als schadeloosstelling vanwege de door haar in verband met het geïmporteerde chiazaad gemaakte kosten, uitstaande facturen van derden, commissies en gederfde winst. Ter onderbouwing van het door haar gevorderde bedrag heeft Lunamax een grote hoeveelheid stukken overgelegd (producties 25 tot en met 30).
4.21.
Volgens New Organics moet zowel de betreffende akte overlegging producties als de eisvermeerdering in reconventie worden geweigerd omdat de procedure daardoor onredelijk wordt vertraagd.
4.22.
Nu in dit vonnis op alle vorderingen behalve op de vordering onder 3.4.III in reconventie wordt beslist, is van een onredelijke vertraging van het geding geen sprake. New Organics heeft op de comparitie kunnen reageren op wat Lunamax in randnummer 14 van de akte wijziging van eis aan haar eisvermeerdering ten grondslag heeft gelegd. Door de eiswijziging is New Organics dan ook niet in haar verdediging bemoeilijkt. Dat is New Organics wel doordat Lunamax pas 12 dagen voor de comparitie van partijen de akte overlegging producties met - naar schatting - 250 bladzijden stukken in het geding heeft gebracht. Teneinde een nieuwe procedure op dit onderdeel of een procedure in hoger beroep te voorkomen, zal New Organics in de gelegenheid worden gesteld om bij akte op de akte overlegging producties (met producties 25 tot en met 30) te reageren. Het bezwaar van New Organics tegen de akte overlegging producties tevens wijziging van eis in reconventie wordt dan ook verworpen en deze zal aan het procesdossier worden toegevoegd. Wel zal bij de eventuele berekening van proceskosten rekening worden gehouden met noodzaak voor het nemen van de hiervoor bedoelde akte.
4.23.
De zaak zal naar de rol worden verwezen voor het nemen van een akte door New Organics tot het hiervoor onder r.o. 4.22 vermelde doel. Op de nog voorliggende - naar de rechtbank begrijpt - schadevergoedingsvordering van Lunamax is naar de stellingen van Lunamax op de comparitie Nederlands recht van toepassing. New Organics heeft zich daarover nog niet uitgelaten. New Organics wordt verzocht om zich in de te nemen akte ook uit te laten over welk recht op de vordering onder 3.4.III van toepassing is. Nu met de door New Organics te nemen akte aan het beginsel van hoor en wederhoor wordt voldaan, zal Lunamax geen gelegenheid krijgen om een antwoordakte te nemen (behoudens voor zover New Organics producties in het geding gaat brengen). Iedere verdere beslissing zal worden aangehouden.
4.24.
Ten slotte geeft de rechtbank partijen in overweging om, nu over een belangrijk deel van de geschilpunten is beslist, met elkaar in overleg te treden over een minnelijke regeling. Daarbij kunnen de door Lunamax gemaakte kosten en de door haar gerealiseerde verkopen aan de orde komen.

5.De beslissing

De rechtbank
in conventie
5.1.
verklaart voor recht dat New Organics eigenaar is van de volgende ladingen chiazaad:
  • CHUS50001OR
  • CHUS50002OR
  • CHUS50003OR
  • CHUS50004OR
  • CHUS50005OR
  • CHUS 50006OR
  • CHUS50007OR
  • CHUS50008OR
  • CHUS50009OR
  • CHUS50010OR en
  • 170727WDCSJ094 (Mexican chia),
5.2.
veroordeelt Kremer Zaden tot afgifte van de onder 5.1 genoemde ladingen chiazaad aan New Organics,
5.3.
verbiedt Lunamax om te pretenderen eigenaar te zijn van de onder 5.1 genoemde ladingen chiazaad op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 200.000 voor iedere overtreding en van € 100.000 voor iedere dag dat die overtreding voortduurt, tot een maximum van € 500.000,
5.4.
veroordeelt Lunamax c.s. in de kosten van de procedure, tot aan deze uitspraak aan de kant van New Organics begroot op € 2.184,89, in die zin dat Kremer Zaden tot betaling aan New Organics wordt veroordeeld van € 687,88 en Lunamax tot betaling aan New Organics van een bedrag van € 1.497,01,
5.5.
verklaart dit vonnis tot zover - behoudens de beslissing onder 5.1 - uitvoerbaar bij voorraad,
5.6.
wijst het meer of anders gevorderde af,
in reconventie
5.7.
verwijst de zaak naar de rol van
10 april 2019voor het nemen van een akte door New Organics als bedoeld in r.o. 4.22 en r.o. 4.23, waarna Lunamax geen gelegenheid zal krijgen om een antwoordakte te nemen, behoudens voor zover New Organics bij akte producties in het geding brengt,
5.8.
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. L.J. Saarloos en in het openbaar bij vervroeging uitgesproken op 13 maart 2019.
type: NB
coll: LJS