ECLI:NL:RBNHO:2019:5184

Rechtbank Noord-Holland

Datum uitspraak
18 juni 2019
Publicatiedatum
18 juni 2019
Zaaknummer
79149 / HA ZA 01-555
Instantie
Rechtbank Noord-Holland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Schadevergoeding op grond van onrechtmatige daad in faillissementszaak

In deze zaak, die voor de Rechtbank Noord-Holland werd behandeld, vorderden de curatoren van de failliete vennootschap Business Aviation Service Eindhoven B.V. (Base Airlines) schadevergoeding op grond van onrechtmatige daad van H.G. Boks Holding B.V. en [gedaagde2]. De rechtbank oordeelde dat de gedaagden onrechtmatig hadden gehandeld door betalingen te verrichten aan Hoks Holding, terwijl Base Airlines in een faillissementssituatie verkeerde. De curatoren stelden dat deze betalingen de verhaalsmogelijkheden van de schuldeisers beperkten en dat de betalingen onverplicht waren, wat leidde tot de vernietiging van deze betalingen op grond van de artikelen 42 en 47 van de Faillissementswet.

De rechtbank stelde vast dat [gedaagde2], als bestuurder van zowel Base Airlines als Hoks Holding, op de hoogte was van de dreigende faillissementsituatie en dat hij de betalingen had verricht, ondanks het feit dat de crediteuren van Base Airlines al op de hoogte waren gesteld van het aanstaande faillissement. De rechtbank oordeelde dat de gedaagden onvoldoende feiten en omstandigheden hadden aangevoerd om hun verweer te onderbouwen, en dat de betalingen aan Hoks Holding onrechtmatig waren. De rechtbank wees de vordering van de curatoren toe en veroordeelde Hoks Holding en [gedaagde2] hoofdelijk tot betaling van een bedrag van € 9.874,60, vermeerderd met wettelijke rente.

De rechtbank concludeerde dat de gedaagden als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten moesten worden veroordeeld. Dit vonnis werd uitgesproken op 24 december 2002 door mr. M. Flipse, lid van de enkelvoudige kamer.

Uitspraak

Zaaknr/rolnr: 79149 / HA ZA 01-555 Vonnisdatum: 24 december 2002
VONNIS VAN DE RECHTBANK TE HAARLEM, ENKELVOUDIGE KAMER,
in de zaak van:
Mr. Jan Evert STADIGen
mr. Reinoud Anton Maximiliaan Louis VAN OEIJ­ EN,
respectievelijk wonende te Eindhoven en Vught, beiden kantoorhoudende te Eindho­ ven,
beiden in hun hoedanigheid van curator in het faillissement van de besloten vennoot­ schap met beperkte aansprakelijkheid
BUSINESS AVIATION EINDHOVEN B.V.,handelend onder de naam
BASE AIRLINES,voorheen gevestigd te Eindhoven, eisende partij,
advocaat mr. W.J.B. Berendsen te Eindhoven, procureur mr. P. lngwersen,
-tegen--
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
H.G. BOKS HOLDING B.V.,
kantoorhoudende te Zaandam, gemeente Zaanstad,
2.
[gedaagde2],
wonende te [woonplaats], gedaagden,
advocaat mr. W.M. van den Pol te Gorinchem, procureur mr. G. de Hoogd.
Eisers zullen hierna ook worden aangeduid als de curatoren. Gedaagden zullen hierna ieder afzonderlijk worden aangeduid als Hoks Holding respectievelijk [gedaagde2].

1.De loop van het geding

1.1
Voor de loop van het geding verwijst de rechtbank naar de volgende zich in het griffiedossier bevindende gedingstukken, waarop vonnis is gevraagd:
- de inleidende dagvaardingen van 8 en 9 november 2001; het herstelexploit van 29 november 2001;
de conclusie van eis tevens akte houdende overlegging producties, met producties 1 t/m 5;
de incidentele conclusie tot oproeping in vrijwaring, genomen aan de zijde van Hoks Holding ;
de conclusie van antwoord in het incident, genomen aan de zijde van de curatoren; het incidenteel vonnis van 16 april 2002, waarbij de oproeping in vrijwaring van Metropolis Noord I B.V. te Eindhoven is gelast;
de conclusie van antwoord;
de conclusie van repliek, met producties 6 t/m 9; de conclusie van dupliek.
Zaaknr/rolnr: 79149/HA ZA 01-1555 2
Vonnisdatum: 24 december 2002
1.2
Nu partijen in hun processtukken bedragen in guldens hebben vemield, zal de rechtbank in de rechtsoveiwegingen van dit vonnis de bedragen eveneens in guldens vermelden. Voor zover de rechtbank tot een veroordeling tot betaling van een geldbe­ drag komt, zal in de betreffende rechtsoveiweging(en) de omrekening van guldens in euro's worden vemield.

2.De vaststaande feiten

Als enerzijds gesteld en anderzijds erkend, dan wel niet of onvoldoende betwist en/of op grond van de onweersproken inhoud van overgelegde producties, staat in dit ge­ ding het volgende vast:
a. Bij vonnis van 18 juli 2001 heeft de rechtbank te 's Hertogenbosch de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Business Aviation Service Eindho­ ven B.V. (hierna: Base Airlines) in staat van faillissement verklaard, met benoe­ ming van mr. R.A.M.L. van Oeijen tot curator. Bij beschikking van 27 september 2001 is mr. J.E. Stadig benoemd tot medecurator.
b. [gedaagde2] is enig bestuurder en enig aandeelhouder van Hoks Holding.
c. Enkele maanden voor het faillissement heeft de heer [A.], tot begin juli 2001 bestuurder van Base Airlines, [gedaagde2] verzocht werkzaamheden te verrichten ten behoeve van Base Airlines.
d. [gedaagde2] is vanaf begin juli 2001 opgetreden als bestuurder van Base Airlines. Hij was als zodanig niet ingeschreven in het Handelsregister bij de Kamer van Koop­ handel.
e. Op 1 juli 2001 is de onderneming van Base Airlines, slechts met uitzondering van de voorraden, overgedragen aan Metropolis Noord I B.V. (hierna: Metropolis) voor een bedrag van/ 100.000,--. De bedrijfsactiviteiten waren toen reeds beëin­ digd.
f. Per 1 juli 2001 is voornoemde [A.] statutair bestuurder geworden van Me­ tropolis. [A.] is per 3 juli 2001 in het Handelsregister uitgeschreven als be­ stuurder van Base Airlines.
g. Metropolis heeft op of omstreeks 14 juli 2001 / 100.000,-- overgemaakt naar de bankrekening van Base Airlines bij ABN AMRO Bank.
h. Op 11 juli 2001 heeft Base Airlines een bedrag van/ 1.760,76 overgemaakt van haar rekening bij ABN AMRO Bank naar een bankrekening van Hoks Holding onder vermelding van "Base Airlines ABN rest".
1. Op 14 juli heeft Base Airlines van dezelfde rekening/ 20.000,-- overgemaakt naar Hoks Holding onder vermelding van "Base Airlines advocaat retour/telefonische overboeking".
j. Op of omstreeks dezelfde dag is een bedrag van/ 80.000,-- betaald aan een credi­
teur van Base Airlines.
k. Op de faillissementsdatum vertoonde de voornoemde bankrekening een creditsal­ do van/ 267,78.
1. In het faillissement zijn door de concurrente crediteuren vorderingen voor een be­
drag van in totaal 5,8 miljoen gulden ter verificatie ingediend.
m. Bij brief van 15 augustus heeft mr. Van Oeijen Hoks Holding meegedeeld dat hij voornoemde betalingen aan Hoks Holding onrechtmatig acht en deze betalingen voorts vernietigd op grond van het bepaalde in de artikelen 42 en 47 Faillisse­ mentswet.
Zaaknr/rolnr: 79149/HA ZA 01-1555 3
Vonnisdatum: 24 december 2002
n. Bij brief van 18 september 2001 heeft mr. Van Oeijen [gedaagde2] op grond van on­ rechtmatig handelen persoonlijk aansprakelijk gesteld wegens voornoemde beta­ lingen en de weigering deze terug te betalen.

3.De vordering

3.1
De curatoren vorderen dat de rechtbank, bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
primair:gedaagden hoofdelijk zal veroordelen, des de een betalend de ander zal zijn gekweten, om tegen behoorlijk bewijs van kwijting aan de curatoren te voldoen, de som van/ 21.760,76, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf25 augustus 2001 tot aan de dag der algehele voldoening, terzake van schadevergoeding op grond van onrechtmatige daad als bedoeld in artikel 6:162 BW, alsmede in de kosten van dit ge­ ding;
subsidiair: Hoks Holding zal veroordelen om tegen behoorlijk bewijs van kwijting aan de curatoren te betalen de som van / 21.760,60, te vermeerderen met de wettelijke rente, vanaf 25 augustus 2001 tot aan de dag der algehele voldoening, alsmede in de kosten van dit geding.

4.Het verweer

Gedaagden hebben gemotiveerd verweer gevoerd. Daarop zal, voorzover van belang, bij de beoordeling van het geschil nader worden ingegaan.

5.Beoordeling van het geschil

5.1
De curatoren hebben primair aan hun vordering ten grondslag gelegd dat Hoks Holding en [gedaagde2] onrechtmatig hebben gehandeld. Als gevolg van de hierboven sub 2 onder h en i genoemde betalingen zijn, aldus de curatoren, de crediteuren in hun verhaalsmogelijkheden beperkt. Hun vorderingen kunnen daardoor niet (geheel) wor­ den voldaan, terwijl de mogelijke vordering van Hoks Holding wel is betaald. Hoks Holding heeft geen vordering ter verificatie ingediend. Bovendien hebben de betalin­ gen plaats gevonden in de situatie dat [gedaagde2] wist dat het·faillissement van Base Airlines onafwendbaar was.
5.2
Subsidiair hebben de curatoren aangevoerd dat deze betalingen onverplichte rechts­ handelingen zijn, verricht binnen één jaar voorafgaande aan het faillissement, als ge­ volg waarvan de gezamenlijke schuldeisers zijn benadeeld, zodat deze rechtshandelin­ gen terecht op grond van de artikel 42 Fw. zijn vernietigd.
5.3
Hoks Holding en [gedaagde2] hebben de vordering gemotiveerd bestreden. Zij stellen dat [gedaagde2] ten behoeve van Base Airlines werkzaamheden heeft verricht en dat hij ter zake een arbeidsovereenkomst met Base Airlines is aangegaan. Base Airlines heeft derhalve met de genoemde betalingen een opeisbare schuld voldaan, zodat van on­ rechtmatig of paulianeus handelen geen sprake is.
5.4
Bij de beoordeling van de vordering van de curatoren is in verband met de rechtma­ tigheid van de litigieuze betalingen, dan wel de plicht tot die betalingen, in de eerste
Zaaknr/rolnr: 79149/HA ZA 01-1555 4
Vonnisdatum: 24 december 2002
plaats noodzakelijk om vast te stellen welke rechtsverhouding heeft bestaan tussen Base Airlines enerzijds en [gedaagde2] anderzijds.
5.5
Gedaagden hebben bij dupliek betoogd dat tussen [gedaagde2] en Base Airlines een arbeidsovereenkomst tot stand is gekomen, die in duur beperkt was tot de periode dat interim-werkzaamheden nodig waren, zodat de arbeidsovereenkomst met het uitspre­ ken van het faillissement van Base Airlines is beëindigd. Voorts heeft Hoks Holding aangevoerd dat zij de betalingen heeft ontvangen, omdat [gedaagde2] had aangegeven dat bevrijdend aan haar kon worden betaald.
5.6
De curatoren hebben betwist dat tussen [gedaagde2] en Base Airlines een arbeidsover­ eenkomst tot stand is gekomen. Een dergelijke overeenkomst is niet schriftelijk vast­ gelegd. Bovendien zijn er geen loonstroken opgesteld. Base Airlines hebben [gedaagde2] ook nimmer salaris betaald.
5.7
De rechtbank is van oordeel dat Hoks Holding en [gedaagde2] onvoldoende feiten en omstandigheden ten verwere hebben gesteld, zodat moet worden aangenomen dat tus­ sen Base Airlines en [gedaagde2] geen arbeidsovereenkomst tot stand is gekomen. Daar­ bij is in de eerste plaats van belang dat de gestelde arbeidsovereenkomst niet schrifte­ lijk is vastgelegd en dat er in de maanden dat [gedaagde2] werkzaam zou zijn geweest geen loonstroken zijn opgesteld of periodieke (loon)betalingen aan [gedaagde2] zijn ver­ richt. Bovendien volgt ook uit de hoogte van de in juli 2001 betaalde bedragen, de daarbij vermelde betalingsomschrijving en de omstandigheid dat deze bedragen aan Hoks Holding en niet aan [gedaagde2] zijn betaald, niet dat het salarisbetalingen betreft.
5.8
Gelet op deze omstandigheden had het op de weg van gedaagden gelegen om tenminste te stellen op welk moment de arbeidsovereenkomst tot stand is gekomen, welke werkzaamheden [gedaagde2] zou verrichten, welke arbeidsvoorwaarden er zouden gelden en over welke periode Base Airlines loon verschuldigd zou zijn. Nu gedaagden ter zake onvoldoende hebben gesteld wordt hun bewijsaanbod gepasseerd.
5.9
Op grond van het voorgaande kan, omdat gedaagden geen andere grondslag voor genoemde betalingen hebben aangevoerd, worden vastgesteld dat deze betalingen on­ verplicht waren. Nu de curatoren onvoldoende betwist hebben aangevoerd dat de schuldeisers als gevolg van deze betalingen zijn benadeeld, alsmede dat vast staat dat de betalingen zijn verricht binnen een jaar voor de faillietverklaring van Base Airlines en [gedaagde2], die de betalingen heeft verricht of daartoe opdracht heeft gegeven, zowel bestuurder was van Base Airlines als van Hoks Holding, hebben de curatoren de beta­ lingen aan Hoks Holding terecht vernietigd. De vordering van de curatoren jegens Hoks Holding zal derhalve worden toegewezen tot het gevorderde bedrag van
/ 21.760,76, zijnde€ 9.874,60. Voorts zal de over dit bedrag gevorderde rente worden toegewezen, nu deze niet is betwist.
5.1
Voorts is de rechtbank van oordeel dat [gedaagde2] jegens de gezamenlijke schuldeisers in het faillissement onrechtmatig heeft gehandeld, omdat hij zijn medewerking heeft verleend aan voornoemde onverplichte betalingen, als gevolg waarvan die schuldei­ sers schade hebben geleden.
5.11
[gedaagde2] heeft nog aangevoerd dat hem ter zake geen verwijt treft, omdat hij op het moment dat de betalingen werden verricht niet wist dat het faillissement van Base
Zaaknr/rolnr: 79149/HA ZA 01-1555
5
Vonnisdatum: 24 december 2002
Airlines was aangevraagd. De juistheid van deze stelling kan echter in het midden blijven, nu vast staat dat de betalingen onverplicht waren en dit [gedaagde2], als (enig) bestuurder van zowel Base Airlines als Hoks Holding, bekend moet zijn geweest. Bo­ vendien had [gedaagde2] de crediteuren van Base Airlines op 4 juli 2001, ruim voor de betreffende betalingen, een brief gezonden, waarin hen werd medegedeeld dat Base Airlines in staat van faillissement zou geraken.
5.12
[gedaagde2] is derhalve aansprakelijk voor de schade die de schuldeisers in het faillisse­ ment van Base Airlines hebben geleden als gevolg van de genoemde betalingen, tot een bedrag van/ 21.760,76, zijnde€ 9.874,60 en de daarover verschuldigde wettelijke rente, voor zover door de curatoren gevorderd.
5.13
Nu uit het voorgaande volgt dat Hoks Holding en [gedaagde2] beiden ten aanzien van dezelfde schuld aansprakelijk zijn, te weten betaling van€ 9.874,60 en de daarover gevorderde rente, zijn zij ingevolge artikel 6:6 lid 2 B.W. hoofdelijk verbonden, zodat de primaire vordering van de curatoren zal worden toegewezen.
5.14
Gedaagden zullen als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld.

6.Beslissing

De rechtbank:
6.1
Veroordeelt Hoks Holding en [gedaagde2] ieder hoofdelijk, zodanig dat als de één de betaalt de ander zal zijn bevrijd, tot betaling aan de curatoren van het bedrag van
€ 9.874,60 (negenduizend achthonderd vierenzeventig en 60/100 euro}, alsmede de wettelijke rente over dit bedrag vanaf 25 augustus 2001 tot aan de dag van volledige betaling.
6.2
Veroordeelt Hoks Holding en [gedaagde2] ieder hoofdelijk, zodanig dat als de één betaalt de ander zal zijn bevrijd, in de kosten van dit geding, tot op de uitspraak van dit vonnis aan de zijde van de curatoren begroot op € 294,29 aan verschotten en
€ 993,78 aan salaris voor de procureur.
6.3
Verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. M. Flipse, lid van voormelde kamer, en in het open­ baar uitgesproken ter terechtzitting van 24 december 2002, in tegenwoordigheid van de griffier.