ECLI:NL:RBNHO:2022:3842

Rechtbank Noord-Holland

Datum uitspraak
15 april 2022
Publicatiedatum
3 mei 2022
Zaaknummer
C/15/315071 / HA RK 21-63
Instantie
Rechtbank Noord-Holland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlof tot verkoop in beslag genomen aandelen ex. artikel 474g Rv. Statutaire aanbiedingsregeling buiten toepassing

In deze zaak heeft de Rechtbank Noord-Holland op 15 april 2022 een beschikking gegeven in een verzoek tot verkoop van in beslag genomen aandelen. De verzoekster, ELCOM BEHEER B.V., had een vordering op de verweerster, BOTRACO B.V., en verzocht de rechtbank om de statutaire aanbiedingsregeling van BOTRACO buiten toepassing te verklaren, zodat de in beslag genomen aandelen openbaar verkocht konden worden. De rechtbank heeft vastgesteld dat BOTRACO niet aan een eerder vonnis had voldaan, waardoor ELCOM belang had bij de verkoop van de aandelen om haar vordering te verhalen. De rechtbank oordeelde dat de statutaire aanbiedingsregeling tijdrovend en kostbaar was en niet paste bij de uitgangspunten van executoriale verkoop. De rechtbank heeft het verzoek van ELCOM toegewezen en de deurwaarder aangewezen om de executie uit te voeren. BOTRACO werd verplicht om medewerking te verlenen aan de verkoop en de relevante financiële gegevens ter beschikking te stellen. De rechtbank heeft de termijn voor de verkoop op een jaar gesteld, met de mogelijkheid tot verlenging. BOTRACO werd ook veroordeeld in de proceskosten van ELCOM, die op € 1.793,00 zijn begroot.

Uitspraak

beschikking

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

Handel, Kanton en Bewind
Zittingsplaats Alkmaar
zaaknummer / rekestnummer: C/15/315071 / HA RK 21-63
Beschikking van 15 april 2022
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
ELCOM BEHEER B.V.,
gevestigd te Andijk,
verzoekster,
advocaat mr. J.J. Kunst te Hoorn,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
BOTRACO B.V.,
gevestigd te Grootebroek,
verweerster,
advocaat mr. M. Helmstrijd te Wormerveer,
en de belanghebbenden:
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
CEBO TRADING BEHEER B.V.,
gevestigd te Bovenkarspel,
ook bijgestaan door advocaat mr. M. Helmstrijd te Wormerveer,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
BOKOMA B.V.,
gevestigd te Enkhuizen,
3.
MR. M.G. LASONDER,
gerechtsdeurwaarder te Hoorn.
Verzoekster wordt hierna Elcom genoemd. Verweerster wordt hierna Botraco genoemd. Belanghebbenden worden hierna Cebo trading, Bokoma en de deurwaarder genoemd.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • het verzoekschrift van 7 april 2021 met producties 1 tot en met 8;
  • de correspondentie tussen de mr. Kunst voornoemd en deze rechtbank met betrekking tot het pro forma aanhouden van de zaak;
  • de brief van 22 februari 2022 van mr. Kunst inhoudende een wijziging van het verzoek met producties 9 tot en met 11;
  • de brief van 25 februari 2022 van mr. Helmstrijd met producties 1 tot en met 5;
  • de mondelinge behandeling op 4 maart 2022 waarbij zijn verschenen de heer [rrr] , directeur-grootaandeelhouder van Elcom, bijgestaan door mr. Kunst, de heer [sss] , algemeen directeur van Botraco, de heer [ttt] , directeur-grootaandeelhouder van Cebo trading, namens Cebo trading, de heer [uuu] (financieel adviseur van de heren [sss en ttt] en van Botraco en Bokoma) en de deurwaarder.
1.2.
Ten slotte is beschikking bepaald.

2.De feiten

2.1.
Op 7 juni 2006 heeft Elcom met de vennootschap [xxx] . (hierna: [xxx] ) een financieringsovereenkomst gesloten. Op diezelfde datum is een borgtocht overeengekomen waarin onder meer Botraco zich voor een bedrag van maximaal € 500.000,00 borg heeft gesteld voor de nakoming van de verplichtingen van [xxx] uit hoofde van de financieringsovereenkomst. Op 19 juni 2016 is [xxx] failliet verklaard.
2.2.
Naar aanleiding van het voorgaande is Elcom een procedure gestart tegen onder andere Botraco. In het vonnis van 17 januari 2018 in dit geschil (hierna: het vonnis) is Botraco (hoofdelijk) veroordeeld tot het betalen van een bedrag van € 100.000,- en overige kosten aan Elcom. Dit vonnis is uitvoerbaar bij voorraad verklaard. Botraco heeft met enkele andere gedaagden hoger beroep ingesteld tegen het vonnis. Bij arrest van het gerechtshof Amsterdam van 3 december 2019 is het vonnis van de rechtbank bekrachtigd.
2.3.
Op 6 februari 2018 is het vonnis aan Botraco betekend. In het betekeningsexploot was een bevel tot betaling opgenomen.
2.4.
Op 11 maart 2021 heeft Elcom executoriaal beslag doen leggen op alle aandelen die Botraco houdt in het kapitaal van Bokoma.
2.5.
In de statuten van Bokoma is in artikel 8 een aanbiedingsregeling opgenomen met betrekking tot de overdracht van aandelen.

3.Het verzoek

3.1.
Elcom verzoekt de rechtbank, na wijziging, te bepalen dat:
primairde statutaire aanbiedings- en blokkeringsregeling buiten toepassing wordt verklaard [1] en de in beslag genomen aandelen kunnen worden verkocht door middel van een openbare veilingverkoop;
subsidiair, voor zover de statutaire aanbiedings- en blokkeringsregeling niet buiten toepassing wordt verklaard, verkoop en overdracht met inachtneming van die aanbiedings- en blokkeringsregeling binnen drie maanden na heden zal moeten plaatsvinden, bij gebreke waarvan de in beslag genomen aandelen alsnog door middel van een openbare veilingverkoop kunnen worden verkocht.
3.2.
Elcom legt hieraan ten grondslag dat zij een vordering op Botraco heeft. Botraco heeft enkele betalingen verricht. De vordering bedraagt per 4 maart 2022 € 99.585,01. Zij heeft er belang bij dat deze vordering zo spoedig mogelijk wordt voldaan.
3.3.
Botraco heeft tijdens de mondelinge behandeling het volgende verweer gevoerd. De waarde van haar aandelen in Bokoma is momenteel verwaarloosbaar. Botraco probeert zowel vanuit de onderneming als in privé meer vermogen in Bokoma te krijgen. Zij verwacht dat dit niet lang meer zal duren. Zij verzoekt om de procedure tot verkoop van de beslagen aandelen op te schorten totdat Bokoma financieel sterker is. Bovendien wordt zij nu zowel via de vordering als via het beslag financieel benadeeld.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.
Met het vonnis beschikt Elcom over een uitvoerbaar bij voorraad verklaarde (hoofdelijke) veroordeling van Botraco tot betaling van een geldsom. De rechtbank stelt vast dat Botraco niet aan deze veroordeling heeft voldaan. Elcom heeft belang bij de verkoop van de aandelen om zo uit de opbrengst haar vordering op Botraco te kunnen verhalen.
4.2.
De rechtbank heeft aan de hand van de overgelegde beslagexploten geconstateerd dat het beslag op de aandelen die Botraco in Bokoma houdt op rechtsgeldige wijze is gelegd. Bokoma heeft niet voldaan aan de sommatie van Elcom om haar aandelenregister ter beschikking te stellen. Als gevolg daarvan heeft de deurwaarder geen aantekening zoals bedoeld in artikel 474c lid 4 Rv in het aandeelhoudersregister kunnen plaatsen. Een schriftelijke mededeling als bedoeld in artikel 474f Rv is niet gedaan. De desbetreffende verplichtingen vormen echter geen constitutieve vereisten voor de rechtsgeldigheid van het gelegde beslag.
4.3.
Het verzoek tot verkoop steunt op de wet. De voorgeschreven formaliteiten en termijnen zijn in acht genomen en alleen in uitzonderlijke omstandigheden kan het verzoek worden afgewezen. Van dergelijke omstandigheden is naar het oordeel van de rechtbank niet gebleken. Botraco heeft onvoldoende aannemelijk gemaakt dat de financiële positie van Bokoma op korte termijn zal zijn verbeterd. Elcom heeft haar belang voldoende onderbouwd. Zij heeft Botraco ruim de tijd gegeven om tot een andere oplossing te komen. Op dit moment kan van Elcom niet worden verwacht dat zij nog langer uitstel verleent. Het verzoek zal dan ook worden toegewezen als hierna te bepalen, met dien verstande dat niet meer aandelen mogen worden verkocht dan de hoogte van de vordering rechtvaardigt.
4.4.
Op grond van artikel 474g lid 3 Rv dient de rechtbank in de beschikking te bepalen op welke wijze en onder welke voorwaarden de verkoop en overdracht dient te geschieden. Ten aanzien van de verkoop en levering van aandelen geldt ingevolge artikel 474g lid 4 Rv als uitgangspunt dat de wettelijke en statutaire bepalingen zoveel mogelijk in acht dienen te worden genomen.
4.5.
Ingeval van executoriaal beslag kan op grond van artikel 2:195 lid 7 van het Burgerlijk Wetboek (BW) de rechter de bepalingen in de statuten omtrent overdraagbaarheid van aandelen geheel of gedeeltelijk buiten toepassing verklaren. De rechter wijst het verzoek daartoe, zo nodig in afwijking van artikel 474g lid 4 Rv, slechts toe indien de belangen van de verzoeker dat bepaaldelijk vorderen en de belangen van anderen daardoor niet onevenredig worden geschaad.
4.6.
Elcom heeft verzocht de statutaire aanbiedingsregeling van artikel 8 van de statuten van Bokoma met toepassing van artikel 2:195 lid 7 BW buiten toepassing te verklaren. Deze regeling luidt, voor zover hier van belang, als volgt:
Artikel 8
1.
Iedere overdracht van aandelen kan slechts plaatshebben, nadat de aandelen aan de overige aandeelhouders te koop zijn aangeboden op de wijze als hierna bepaald.
2.
De aandeelhouder – hierna te noemen aanbieder – deelt aan de directie mede, welke aandelen hij wenst over te dragen.
3.
Deze mededeling geldt als een aanbod aan de mede-aandeelhouders tot verkoop van de aandelen. De vennootschap is onder deze mede-aandeelhouders slechts begrepen indien zij houdster is van aandelen in haar eigen kapitaal en indien de aanbieder bij zijn aanbod heeft verklaard daarmee in te stemmen.
De prijs zal – tenzij de aandeelhouders eenparig anders overeenkomen – worden vastgesteld door een of meer onafhankelijke deskundigen, die door de aandeelhouders in gemeenschappelijk overleg zullen worden benoemd. Komen aandeelhouders hieromtrent binnen veertien dagen na ontvangst van de in lid 5 van dit artikel bedoelde kennisgeving van het aanbod niet tot overeenstemming, dan zal de meest gerede partij aan de Kantonrechter binnen wiens kanton de vennootschap statutair is gevestigd, de benoeming van drie onafhankelijke deskundigen verzoeken. (…)”
4.7.
De rechtbank maakt uit de overgelegde stukken en dat wat partijen ter zitting hebben verklaard op dat in ieder geval Botraco en Cebo trading aandeelhouder zijn in Bokoma. De rechtbank is van oordeel dat de statutaire aanbiedingsregeling van Bokoma niet past bij de uitgangspunten van executoriale verkoop en het streven naar een maximale opbrengst. De statutaire aanbiedingsregeling is tijdrovend en kostbaar vanwege de in acht te nemen termijnen en de omstandigheid dat de prijs in beginsel zal moeten worden vastgesteld door een of meer onafhankelijke deskundigen.
4.8.
Bij het voorgaande komt dat Bokoma ruim de tijd heeft gehad om de aandelen over te dragen en hiertoe ondanks een schriftelijk voorstel van Elcom niet is overgegaan. Daarnaast heeft Cebo trading tijdens de mondelinge behandeling aangegeven dat haar als medeaandeelhouder van de aandelen in Bokoma al eerder het voorstel is gedaan om de aandelen te kopen. Vanwege de huidige waarde van de aandelen is Cebo trading hier momenteel niet toe bereid. Op basis van deze omstandigheden acht de rechtbank het niet aannemelijk dat de aandelen op korte termijn aan (een van) de medeaandeelhouders zullen worden overgedragen. Al het voorgaande weegt niet op tegen het belang van Elcom om haar vordering middels een spoedige executie op Botraco te verhalen.
4.9.
Gelet op het voorgaande zal de rechtbank artikel 8 van de statuten buiten toepassing laten.
4.10.
Tijdens de mondelinge behandeling heeft Elcom bevestigd dat zij wenst dat zal worden bepaald dat de deurwaarder met de executie wordt belast. De deurwaarder heeft tijdens de mondelinge behandeling verklaard hiertoe bereid te zijn. Van bezwaren tegen de benoeming van deze gerechtsdeurwaarder is niet gebleken. De rechtbank zal de deurwaarder aanwijzen als de gerechtsdeurwaarder die met de executie is belast. De rechtbank zal bepalen dat de deurwaarder de vorm van verkoop – openbaar of onderhands – zal kunnen kiezen die naar zijn deskundig oordeel in dit geval tot de hoogste opbrengst zal leiden. Dit is in het belang van alle betrokkenen.
4.11.
Daarnaast zal de rechtbank bepalen dat Botraco zijn medewerking aan de verkoop dient te verlenen. In dat kader dient Botraco in ieder geval op het eerst verzoek van de deurwaarder en binnen 14 dagen de voor de waardering en verkoop van de aandelen relevante (financiële) gegevens betreffende Bokoma ter beschikking te stellen aan de deurwaarder, zodat de reële waarde van de aandelen kan worden bepaald en de deurwaarder er alles aan kan doen om deze reële waarde te realiseren.
4.12.
De rechtbank acht een termijn van een jaar voor verkoop redelijk en zal dienovereenkomstig beslissen. Daarbij zal de rechtbank bepalen dat deze termijn, indien nodig, op verzoek van (een van) partijen, door de rechtbank kan worden verlengd. Een verzoek daartoe dient uiterlijk op 14 april 2023 bij de rechtbank te zijn ingediend.
4.13.
De omstandigheid dat Botraco niet vrijwillig aan het vonnis heeft voldaan, maakt executie daarvan via de onderhavige procedure noodzakelijk. Om deze reden zal Botraco in de proceskosten worden veroordeeld. Deze kosten worden aan de zijde van Elcom begroot op:
  • griffierecht € 667,00
  • salaris advocaat
Totaal € 1.793,00

5.De beslissing

De rechtbank
5.1.
bepaalt dat de ten laste van Botraco B.V. in executoriaal beslag genomen aandelen in Bokoma B.V., gevestigd te Enkhuizen, kunnen worden verkocht en overgedragen, zoveel als nodig om de vordering en de kosten van Elcom te kunnen voldoen, met inachtneming van hetgeen hierna is bepaald;
5.2.
wijst de heer M.G. Lasonder, gerechtsdeurwaarder met vestigingsplaats Hoorn aan de Schuitjeskade 20, dan wel een door hem aan te wijzen vervangende gerechtsdeurwaarder (hierna: de deurwaarder) verbonden aan dit kantoor, aan als de deurwaarder met executie belast;
5.3.
bepaalt dat de deurwaarder de wijze van verkoop – onderhands of openbaar – kan kiezen die naar zijn deskundig oordeel tot de hoogste opbrengst zal leiden;
5.4.
bepaalt dat de deurwaarder nadere voorwaarden en procedureregels met betrekking tot de verkoop kan vaststellen teneinde een zo hoog mogelijke opbrengst te realiseren met dien verstande dat de verkoop zal geschieden met inachtneming van alle wettelijke en statutaire bepalingen ter zake van vervreemding en overdracht van aandelen met dien verstande dat er geen aanbieding aan medeaandeelhouders behoeft plaats te vinden; een eventuele statutaire blokkeringsregeling zal in zoverre buiten toepassing blijven;
5.5.
bepaalt de termijn, waarbinnen de verkoop en overdracht van de aandelen dient plaats te vinden op een jaar na heden; deze termijn kan op verzoek worden verlengd, zoals hiervoor aangegeven;
5.6.
bepaalt dat Botraco medewerking aan de verkoop en overdracht van de aandelen moet verlenen;
5.7.
bepaalt dat Botraco op eerste verzoek van de deurwaarder binnen veertien dagen na dit verzoek, de voor de waardering en verkoop van de aandelen relevante (financiële) gegevens betreffende Bokoma B.V. aan de deurwaarder ter beschikking dient te stellen;
5.8.
veroordeelt Botraco in de proceskosten, aan de zijde van Elcom tot op heden begroot op € 1.793,00;
5.9.
verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad;
5.10.
wijst af dat wat meer of anders is verzocht.
Deze beschikking is gegeven door mr. A.E. Merkus en in het openbaar uitgesproken op 15 april 2022. [2]

Voetnoten

1.Ex artikel 2:195 lid 7 BW.
2.type: IK