Uitspraak
RECHTBANK Noord-Holland
Civiel recht
Zittingsplaats Alkmaar
Zaaknummer: C/15/341717 / HA ZA 23-385
Vonnis van 3 juli 2024
in de zaak van
REPA CONVEYOR EQUIPMENT B.V.,
te Alkmaar,
eisende partij in conventie,
verwerende partij in reconventie,
hierna te noemen: Repa,
advocaat: mr. R.A.M. Schram,
tegen
TEBULO ENGINEERING B.V.,
te Alkmaar,
gedaagde partij in conventie,
eiseres in reconventie,
hierna te noemen: Tebulo,
advocaat: mr. A.J.F. de Jager en J. Overdijk te Amsterdam.
De zaak in het kort
Repa heeft Tebulo opdracht gegeven tot onderzoek van door Repa aan een derde partij geleverde pulleys. Repa verwijt Tebulo dat zij haar onderzoek niet deugdelijk heeft uitgevoerd en vordert schadevergoeding. De rechtbank wijst de vorderingen van Repa af. Niet is gebleken dat Tebulo tekort is geschoten in de uitvoering van de haar gegeven opdracht. De tegenvorderingen van Tebulo tot betaling van een door Repa onbetaald gebleven factuur en van schadevergoeding wegens onrechtmatige beslaglegging worden toegewezen.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding van 30 mei 2023 met 21 producties;
- de conclusie van antwoord tevens houdende eis in reconventie met 29 producties;
- de conclusie van antwoord in reconventie met producties 22 tot en met 32;
- het tussenvonnis van 8 november 2023 waarbij een mondelinge behandeling is gelast;
- de akte overlegging producties (30 tot en met 40) van de zijde van Tebulo;
- de mondelinge behandeling van 25 maart 2024. De griffer heeft aantekeningen gemaakt van wat partijen ter toelichting van hun standpunten naar voren hebben gebracht. Mrs. Schram en Overdijk hebben gebruik gemaakt van spreekaantekeningen, die zij ter zitting aan de rechtbank hebben overgelegd en die daarmee onderdeel zijn geworden van de processtukken.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De feiten
2.1.
Repa is een internationaal opererend bedrijf dat handelt in (onder andere) trommels en rollen (pulleys) voor transportbanden.
2.2.
Tebulo is een engineeringsbureau dat zich toelegt op werktuigbouwkunde, engineering, civiele techniek, 3D-modellering, sterkteberekeningen en haalbaarheidsstudies.
2.3.
Repa heeft in 2017 aan haar in Duitsland gevestigde klant, FLS Wadgassen (hierna: FLS), onder meer transportrollen en trommels geleverd. Deze werden door FLS gebruikt ten behoeve van de bouw van een fabriek in Rusland in opdracht van een klant van haar, door partijen aangeduid als “het Taman project”.
2.4.
In juni 2020 heeft FLS - kort gezegd - aan Repa kenbaar gemaakt dat de geleverde trommels/rollen bij gebruik kapot gingen als gevolg van een engineeringsfout. FLS heeft Repa verzocht de kapotte trommels/rollen te vervangen door nieuwe. Dat laatste heeft Repa geweigerd.
2.5.
In augustus 2020 is Tebulo door Repa benaderd naar aanleiding van de tussen Repa en FLS gerezen discussie over een mogelijk gebrek in de door Repa geleverde pulleys. Schematisch weergegeven bestaat een pulley uit de navolgende componenten (tekening ontleend aan de conclusie van antwoord tevens eis in reconventie van Repa, randnummer 12):
2.6.
Per e-mail van 13 augustus 2020 heeft Tebulo aan Repa een offerte voor – kort gezegd - onderzoek van de pulley uitgebracht. In de begeleidende e-mail heeft Tebulo het navolgende aan Repa bericht:
“Ok we hebben even intern overlegt en voor deze vraag zou dus een onderzoekrapport opgesteld moeten worden, waarmee we proberen aan te tonen dat de huidige rol voldoet.
Dit gaat dus wat verder dan een Excel berekening, die wat globaler is qua uitkomsten, wat meer voor ontwerpdoeleinden is bedoelt.
Om dit goed te doen gaan we inderdaad met een 3D rekenmodel in het rekenprogramma Ansys aan de gang, waarbij de trommel en as in detail zal worden berekend.
Aan de hand van dit model is het dan ook eenvoudiger om andere belasting situaties te gaan bekijken om zo exacte invloeden te kunnen bepalen.
Hier komt dan uiteindelijk een uitgebreide rapportage bij in het Engels in PDF formaat.
Onze eerste inschatting is dat we hier ca. 60 tot 80 uur voor nodig hebben tegen een uurtarief van
€87,90 (zeg €6.000-7.000), ons voorstel is om dit op urenbasis te doen, dit is voor eventuele
vervolgvragen ook makkelijker werken. Uiteraard houden we jullie dan tijdens het proces op de
hoogte hoe het loopt.
Graag horen wij van jullie of dit een beetje past met wat jullie zoeken?”
Repa heeft vervolgens per e-mail van 13 augustus 2020 opdracht gegeven tot het verrichten van het geoffreerde onderzoek (hierna: overeenkomst I) door middel van een e-mail met onder meer de volgende tekst:
“Ik wil dit graag door jullie in werking laten zetten want ik wil inderdaad kunnen aantonen dat ons ontwerp voldoet!
(…)”.
2.7.
Tebulo heeft op 16 oktober 2020 aan Repa gerapporteerd (hierna: het rapport). In de begeleidende e-mail heeft Tebulo – voor zover van belang – het navolgende bericht:
“Hereby our report on the Pulley calculation.
We would like to make some additional remarks:
(..)
We've had some thoughts as to what kind of loading would cause this kind of failure. Based on the unequal wear of the rubber lagging (per your report) we think this has something to do with the tracking of the belt or alignment of the pulleys. This would cause a axial force, greater than what we got from our calculations. A fluctuating axial force would cause the bolts of a locking ring to loosen, which would than ultimately lead to the failure.
(..)
A detailed model of the locking ring implemented into the current calculation would give a better understanding as to how the forces are guided through the entire pulley assembly.This would also give a indication in to what loadings would be detrimental to the locking ring operation.(onderstreping rechtbank)
”
”
In het rapport is – voor zover van belang – het navolgende opgenomen:
“4.1 Geometry
The 3D solid model was created based on drawing (..).The locking ring is also modelled as a dummy parton which the surface pressures generated by the ‘squeezing’ of the locking ring will be applied.(onderstreping rechtbank)
”
”
2.8.
In december 2020 heeft Repa aan Tebulo opdracht gegeven tot het maken van een rekenblad in Excel voor het doorrekenen van pulleys door acceptatie van de offerte van 17 december 2020 (overeenkomst II). In oktober 2021 heeft Tebulo deze opdracht voltooid.
2.9.
In maart 2021 heeft Repa Tebulo benaderd voor een derde opdracht, in de vorm van vervolgonderzoek. Per e-mail van 5 maart 2021 heeft Repa – voor zover van belang – het navolgende aan Tebulo bericht:
“Zoals ook besproken graag een offerte voor de berekening van de krachten die nodig zijn om de schade die er nu is (bij Pulley 25), de klembussen komen los en de bouten breken. Zodat wij dit met de klant kunnen gaan bespreken.”
2.10.
Tebulo heeft per e-mail van 19 maart 2021 geoffreerd voor het vervolgonderzoek. In de offerte is onder meer het navolgende opgenomen:
“1.2 Starting points and assumptions
(..)
- The calculation model will be updated with a more detailed locking ring, based on detailed information which should be given by the locking ring supplier.
- (..)
- The outcome will be further investigated on the calculation model to see how these loads affect the locking ring.
1.3
Activities
The plan of attack is as follows:
- Make a detailed model of the locking ring.
- Integrate the detailed model of the locking ring in the complete pulley calculation model (out of the previous calculation).
- Verification of the updated calculation model with the previous results.
- Modal calculation, to investigate the critical frequencies and load directions and amplitudes of the pulley assembly. (This is an separate analysis).
- (..)
- After the first analysis the bolt forces will be analysed, to see if some bolts are subjected to overloading or loosening to find an root cause.
- (..) ”
Repa heeft daarop per e-mail 22 maart 2021 – voor zover van belang – als volgt gereageerd:
“Bedankt voor de offerte, wij gaan dit met de klant opnemen en komen hier dan later op terug. Wij zijn van mening (en jullie rapport heeft dit ook aangetoond) dat ons ontwerp goed genoeg is uitgaande van de vooraf afgegeven krachten van de klant.
Ook wij zijn van mening dat andere oorzaken waaronder zeer waarschijnlijk trillingen de veroorzaker zijn van het feit dat de bouten van de klembus los raken.”
Repa heeft geen opdracht gegeven voor het verrichten van vorenstaand vervolgonderzoek.
2.11.
Per e-mail van 29 maart 2021 bericht Repa, onder doorzending van aan haar in deze kwestie gestelde vragen, aan Tebulo onder meer als volgt:
“Graag verneem ik jullie mening en hier mag natuurlijk een uurtje factuurtje tegenover staan.
(..)
Waar men het nu op probeert te gooien is het materiaal in combinatie met de klembussen. (..)
Van de gebruikte klembus leverancier proberen we nu meer informatie boven water te krijgen dit gaat helaas niet zo eenvoudig in China….
Kunnen jullie antwoord geven op de gestelde vragen?”
Tebulo heeft deze opdracht aanvaard (hierna: overeenkomst III).
2.12.
Op 30 november 2022 heeft een bespreking plaatsgevonden tussen Repa en FLS in Duitsland. Tebulo was op verzoek van Repa bij deze bespreking aanwezig.
2.13.
In vervolg op een tussen partijen op 5 december 2022 gevoerd telefoongesprek, bericht Tebulo op 6 december 2022 per e-mail aan Repa onder meer het navolgende:
“Unfortunately, we have discovered that the bending moment over the locking ring is exceeding the allowable with a percentage of 30-40%.
Koch Solutions was always talking about the hub and the material of the hub, or the shaft that should be unsuitable, that has been distracting us of having a closer look about the allowable values for the locking ring itself.”
2.14.
Per e-mail van 22 februari 2023 is Tebulo door Repa aansprakelijk gesteld. In de betreffende e-mail heeft Repa - voor zover van belang - het navolgende aan Tebulo bericht:
“Als gevolg van de fouten van Tebulo hebben wij aanzienlijke schade geleden. Indien Tebulo haar werk goed zou hebben gedaan, dan zou uit het eerste rapport zijn gebleken dat het ontwerp niet goed was, dus dat de trommels te licht waren geengineerd. Dan zou er helemaal geen reden zijn om nog een tweede en een derde rapport door Tebulo te laten opstellen, en dan zou er ook geen reden zijn voor Tebulo om naar Duitsland te gaan om de engineers van FLS Wadgassen te overtuigen. En als wij hadden geweten dat er een fout zat in het ontwerp/engineering van de trommels, dan hadden wij natuurlijk nieuwe trommels aan FLS geleverd en dan zou FLS het restant van de openstaande facturen hebben betaald. En dan zouden we ook de vervolgopdracht voor het project hebben gehad, die we nu natuurlijk niet kregen omdat wij de trommels niet vervingen, omdat Tebulo stelde dat de problemen met de trommels niet lag aan het ontwerp van de trommels c.q. niet onze fout was. En als Tebulo de fout niet zou hebben gemaakt, dan zouden we natuurlijk ook nooit een procedure in Duitsland zijn gestart. Dit alles houdt in dat wij RCE een schade hebben door een verkeerd rapport/advies van Tebulo ter hoogte van: (..)
De totale schade bedraagt derhalve € 1.932.342,44”
In vervolg op deze e-mail heeft de advocaat van Repa bij brief van 10 mei 2023
- kort gezegd - aanspraak gemaakt op een totale schadevergoeding van € 4.772.482,27 te vermeerderen met rente en kosten.
2.15.
Na daartoe verkregen verlof van de Voorzieningenrechter van deze rechtbank, heeft Repa op 17 mei 2023 ten laste van Tebulo conservatoir derdenbeslag gelegd op een tweetal bankrekeningen van Tebulo.
2.16.
Bij brief van 31 mei 2023 is Repa door Tebulo aansprakelijk gesteld voor - kort gezegd - de door haar als gevolg van de beslaglegging geleden schade.
2.17.
Nadat Tebulo op 5 juni 2023 vervangende zekerheid heeft gesteld in de vorm van een bankgarantie, heeft Repa het derdenbeslag opgeheven.
3.Het geschil
In conventie
3.1.
Repa vordert - samengevat - dat de rechtbank bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis:
I. voor recht verklaart dat Tebulo wanprestatie heeft gepleegd en onrechtmatig heeft gehandeld jegens Repa;
II. Tebulo veroordeelt tot betaling binnen twee dagen na het vonnis aan Repa van een bedrag van € 4.772.482,27;
III. Tebulo veroordeelt tot betaling aan Repa van een bedrag van € 6.675,00;
IV. Tebulo veroordeelt in de kosten van deze procedure.
3.2.
Sterk samengevat heeft Repa aan haar vorderingen het navolgende ten grondslag gelegd. Naar aanleiding van klachten van FLS over de kwaliteit van de door Repa geleverde pulleys, is Repa met FLS in een langlopende discussie beland en heeft FLS onder meer geweigerd de openstaande facturen van Repa van in totaal € 420.592,44 te betalen. Ter beslechting van deze discussie heeft Repa Tebulo benaderd, en heeft Repa aan Tebulo de opdracht verstrekt om te berekenen c.q. te controleren of de mededeling van FLS dat de trommels (pulleys) een engineeringsfout bevatten correct was. De bevindingen van Tebulo heeft Repa tot de hare gemaakt. Zij heeft op basis daarvan geweigerd om nieuwe exemplaren aan FLS te leveren en onverkort aanspraak gemaakt op betaling van de resterende termijnen. Tebulo heeft in de uitvoering van de haar gegeven onderzoeksopdracht ernstige fouten gemaakt. Tebulo heeft in haar rapport van oktober 2020 (zie 2.7) ten onrechte geconcludeerd dat de pulleys deugdelijk waren. Ook nadien is Tebulo in de verdere discussie tussen (deskundigen van) FLS en Repa betrokken geweest, en heeft zij volhard in haar standpunt.
3.3.
Inmiddels is gebleken dat Tebulo heeft verzuimd het toelaatbare buigmoment van de klembus en de klembouten van de pulley te controleren (locking ring, zie 2.5). Indien Tebulo dat wel had gedaan, dan was (eerder) duidelijk geworden dat (het ontwerp van) de gebruikte klembus niet geschikt was voor de daarop uitgeoefende krachten en dat haar berekeningen en daaruit voortvloeiende - door Repa overgenomen - conclusies geen stand konden houden. Achteraf bezien is Repa onjuist geadviseerd en heeft zij als gevolg daarvan in de discussie met FLS ten onrechte volgehouden dat er met de pulleys niets mis was, heeft zij geweigerd nieuwe exemplaren aan FLS te leveren en zijn de openstaande facturen door FLS niet voldaan.
3.4.
Als gevolg van deze fout heeft Repa schade geleden waarvan zij vergoeding vordert en daarnaast maakt zij aanspraak op terugbetaling van de aan Tebulo betaalde facturen, in totaal samen door Repa berekend op een bedrag van € 4.772.482,27. Dit bedrag bestaat uit de navolgende posten:
- terugbetaling facturen € 29.808,59
- kosten inschakeling advocaat in Duitsland € 36.279,17
- onbetaald gebleven facturen FLS € 320.592,44
- inzet personeel Repa € 27.500,00
- winstderving (toekomstig/gekapitaliseerd) € 4.356.790,00
- kosten Falcon rapport € 1.512,50
3.5.
Het onder 3.1 sub VI gevorderde bedrag betreft buitengerechtelijke incassokosten.
In reconventie
3.6.
Tebulo vordert - samengevat - dat de rechtbank bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis:
I. voor recht verklaart dat Repa als gevolg van het leggen van de conservatoire beslagen onrechtmatig heeft gehandeld en jegens Tebulo aansprakelijk is voor de daaruit voortvloeiende schade;
II. Repa veroordeelt tot betaling aan Tebulo van het bedrag ter hoogte van
€ 17.932,20,=, te vermeerderen met de daarover verschuldigde contractuele rente van 13,5% vanaf 10 april 2023 tot en 1 juli 2023 en 15% met ingang van voornoemde datum, althans de wettelijke handelsrente ingevolge artikel 6:119a BW vanaf de datum van opeisbaarheid (10 maart 2023), tot de dag van algehele voldoening;
III. Repa veroordeelt tot betaling aan Tebulo van het bedrag ter hoogte van
€ 954,32, te vermeerderen met de daarover verschuldigde wettelijke rente ingevolge artikel 6:119 BW vanaf de datum van opeisbaarheid tot de dag van algehele voldoening;
IV. Repa veroordeelt tot betaling aan Tebulo van het bedrag ter hoogte van € 150,=, te vermeerderen met een bedrag van € 18,11 per dag vanaf 5 juni 2023 tot de dag waarop Repa conform de voorwaarden van de bankgarantie heeft bewerkstelligd dat deze door Rabobank is opgeheven, te vermeerderen met de daarover verschuldigde wettelijke rente ingevolge artikel 6:119 BW vanaf de datum van opeisbaarheid tot de dag van algehele voldoening;
V. Repa veroordeelt in de (na)kosten van het geding te vermeerderen met de wettelijke rente met ingang van twee weken na de datum van onderhavig vonnis.
3.7.
Aan het onder 3.6 sub I gevorderde heeft Tebulo ten grondslag gelegd dat Repa als gevolg van de beslaglegging en het handhaven daarvan onrechtmatig heeft gehandeld jegens Tebulo. De vermeende vordering van Repa is ongegrond, zodat op haar een risicoaansprakelijkheid rust voor de gevolgen van het gelegde beslag. Als gevolg van de beslaglegging heeft Tebulo schade geleden, bestaande uit de door Tebulo gemaakte en nog te maken kosten uit hoofde van de door Rabobank ten behoeve van Repa gestelde bankgarantie zoals onder IV gevorderd. Ten aanzien van de vordering onder II heeft Tebulo gesteld dat Repa ten onrechte betaling heeft geweigerd van de laatste factuur van Tebulo van 8 februari 2023 tot een totaalbedrag van € 17.932,20 en dat Repa gehouden is dit bedrag, te vermeerderen met de contractuele dan wel de wettelijke handelsrente, aan Tebulo te voldoen. Verder is Repa gehouden de door Tebulo onder III gevorderde buitengerechtelijke incassokosten en de (na)kosten van deze procedure (onder V) te voldoen, aldus Tebulo.
3.8.
Op de stellingen en weren van partijen wordt hierna, voor zover nodig, zowel in conventie als in reconventie nader ingegaan.
4.De beoordeling
In conventie
Uitgangspunten/bewijslast
4.1.
De rechtbank overweegt als volgt. Niet in geschil is dat de overeenkomsten I, II en III tussen Repa en Tebulo kwalificeren als overeenkomsten van opdracht [1] . Vast staat verder dat overeenkomst II geen betrekking had op het geschil tussen Repa en FLS.
Kern van het verwijt van Repa is dat overeenkomst I, die heeft geleid tot het rapport in oktober 2020, mede een onderzoek naar de Repa gebruikte locking ring omvatte, althans dat Tebulo niet de zorg van een goed opdrachtnemer in acht heeft genomen door na te laten de locking ring in haar onderzoek te betrekken [2] . Aldus is Tebulo tekortgeschoten in de nakoming van in ieder geval de verplichtingen uit overeenkomst I (en daarmee ook, zo begrijpt de rechtbank het standpunt van Repa, in die uit overeenkomst III) en jegens Repa schadeplichtig geworden voor de door haar geleden schade.
4.2.
Omdat Repa met het voorgaande rechtsgevolgen verbindt aan de door haar gestelde feiten, rusten op grond van artikel 150 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering de stelplicht en bewijslast wat dat betreft op Repa. Van haar mag daarom verlangd worden dat zij voldoende (met feiten en stukken onderbouwde) gemotiveerde stellingen betrekt ter onderbouwing van het gevorderde.
Reikwijdte opdracht
4.3.
De rechtbank volgt Tebulo in haar verweer voor zover het ertoe strekt dat zij op basis van de in augustus 2020 gegeven opdracht niet gehouden was de locking ring in het onderzoek te betrekken en dat voor Repa ook kenbaar was dat de door Repa gebruikte locking ring niet was onderzocht. Niet is vast komen te staan dat het door Tebulo in oktober 2020 uitgebrachte rapport mede berust op een specifieke opdracht tot onderzoek naar de geschiktheid van de door Repa gebruikte locking ring. Daartoe wordt het navolgende overwogen.
4.4.
Noch de offerte, noch de daaraan voorafgaande correspondentie tussen partijen, laat staan het rapport zelf, geven enige onderbouwing van het verwijt van Repa. Uit het door Tebulo in het geding gebrachte e-mailverkeer (productie 3 van Tebulo) dat heeft geleid tot de offerte volgt eerder het tegendeel. De rechtbank betrekt in dit oordeel de navolgende e-mailcorrespondentie.
Op 10 augustus 2020 berichtte Tebulo aan Repa:
“We’re looking forward to get from you all the information needed.”
Op 11 augustus 2020 antwoordde Repa – voor zover van belang – als volgt:
“Please find attached the following design input I have for this pulley: (…)”
Tebulo reageerde op 11 augustus 2020 als volgt:
“Thank you for all the details, that is a lot of information you send us!
The only problem we got, it is not fully clear what the scope of work is?
We heard that we need to make a check calculation next to an existing calculation.
Could you provide us the current calculation report that is made?
Or otherwise:
Do you maybe have a drawing and or a sketch of the pulley?
What are the loads and how are they applied?
We suspect that a fatigue analysis is also required?”
Repa reageerde op 11 augustus 2020 als volgt:
“My apologies, 1 forgot to attach the original calculations previously done by one of our ex-colleagues who has since left, you can see that there is no detailed results yet we are not sure on what basis the final product was decided, that is why we require a re-check in order to see if you arrive at the same results/ selection of material and sizes.”
Tebulo mailt daarop diezelfde datum:
“You provided us with the calculation template, which doesn’t have any inputs yet. (all values are 1) For us to perform a calculation of the pulley, we need those input values or know where to get them form (rules/guidelines/standards)
So could you please provide us with:
A drawing package of the pulley, with all details.
The loads that are applicable on the pulley.
Are there any rules / guidelines / industry standards applicable?”
Hierop volgt de navolgende reactie van Repa:
“Please find attached the drawing for pulley NR-25, as explained, the information 1 have given you is all we have, the missing link is how this pulley was calculated, therefore you will have to carry out reverse engineering so to speak based on the final drawing dimensions and site information where the loads you are requesting are stated.
There are no rules or industrial standards for pulleys that 1 know of, the guidelines for the design are generally determined by site conditions, process and specific customer requirements.”
Uit deze e-mailwisseling volgt dat Tebulo om meer informatie vraagt en Repa aangeeft niet over al die informatie te beschikken: "
the missing link is how this pulley was calculated”.
the missing link is how this pulley was calculated”.
Dit ondersteunt het standpunt van Tebulo dat vanwege gebrek aan informatie een beperkt onderzoek is uitgevoerd. Die beperkte reikwijdte blijkt ook uit de daaropvolgende offerte (zie 2.6) waarin de reikwijdte van het onderzoek geclausuleerd wordt omschreven met de navolgende zinsnede:
“
Om dit goed te doen gaan we inderdaad met een 3D rekenmodel in het rekenprogramma Ansys aan de gang,waarbij de trommel en as in detail zal worden berekend.(onderstreping rechtbank)
”
Om dit goed te doen gaan we inderdaad met een 3D rekenmodel in het rekenprogramma Ansys aan de gang,waarbij de trommel en as in detail zal worden berekend.(onderstreping rechtbank)
”
De rechtbank kan Repa daarom niet volgen in haar stelling dat zij ervan mocht uitgaan dat Tebulo op basis van de verkregen opdracht meer dan alleen de trommel en de as zou onderzoeken. Overigens is gesteld noch gebleken dat Repa na ontvangst van de offerte tegen deze beperkte reikwijdte van het onderzoek heeft geprotesteerd. Uit de reactie van Repa met de woorden
“want ik wil inderdaad kunnen aantonen dat ons ontwerp voldoet”kan dat in ieder geval niet worden afgeleid
.
“want ik wil inderdaad kunnen aantonen dat ons ontwerp voldoet”kan dat in ieder geval niet worden afgeleid
.
Zonder enige toelichting van de zijde van Repa, die ontbreekt, ziet de rechtbank dan ook niet in dat en op welke wijze uit de correspondentie volgt dat de locking ring in het onderzoek van Tebulo zou worden betrokken. Uit de enkele omstandigheid dat Repa na de totstandkoming van overeenkomst I nadere informatie heeft toegezonden, volgt niet dat daarmee de reikwijdte van het onderzoek is uitgebreid. Van nadere omstandigheden die dat anders zouden maken is niet gebleken.
4.5.
Het rapport zelf biedt evenmin enig houvast voor de stellingen van Repa. Integendeel, Repa heeft onvoldoende weersproken dat Tebulo ten tijde van het onderzoek niet over de exacte specificaties beschikte van de gebruikte locking ring en daarom gebruik heeft gemaakt van een zogenaamde ‘dummy’ in haar onderzoeksopzet. Zowel in het rapport als de begeleidende e-mail heeft Tebulo dat ook duidelijk kenbaar gemaakt. De rechtbank verwijst in dit verband naar de hiervoor (onder 2.7) weergegeven citaten.
4.6.
Bij dit alles verdient opmerking dat Repa Tebulo in maart 2021 heeft benaderd met het verzoek om te offreren voor een nader onderzoek naar – kort gezegd - de locking ring (zie onder 2.9). In de daaropvolgende offerte heeft Tebulo tot uitgangspunt genomen dat zij in het vervolgonderzoek dient te beschikken over de technische specificaties van de door Repa gebruikte locking ring (zie onder 2.10) en deze specificaties zal betrekken in
“the complete pulley calculation model”. Repa heeft evenwel alsnog afgezien van het geven van deze onderzoeksopdracht. Het verzoek om een offerte voor vervolgonderzoek waarin Repa zelf de reikwijdte van het onderzoek beperkt tot (uitsluitend) de locking ring, rijmt niet met de stelling van Repa dat de locking ring al in het eerste onderzoek door Tebulo was betrokken en verder onderzoek van dit onderdeel zinledig zou zijn althans zou voortborduren op onjuiste uitgangspunten. Voor deze handelwijze heeft Repa geen plausibele verklaring gegeven, hetgeen mede gelet op het verweer van Tebulo wel op haar weg had gelegen.
“the complete pulley calculation model”. Repa heeft evenwel alsnog afgezien van het geven van deze onderzoeksopdracht. Het verzoek om een offerte voor vervolgonderzoek waarin Repa zelf de reikwijdte van het onderzoek beperkt tot (uitsluitend) de locking ring, rijmt niet met de stelling van Repa dat de locking ring al in het eerste onderzoek door Tebulo was betrokken en verder onderzoek van dit onderdeel zinledig zou zijn althans zou voortborduren op onjuiste uitgangspunten. Voor deze handelwijze heeft Repa geen plausibele verklaring gegeven, hetgeen mede gelet op het verweer van Tebulo wel op haar weg had gelegen.
4.7.
Voor zover Repa ter onderbouwing van haar stelling heeft verwezen naar het in haar opdracht gemaakte rapport van Falcon, overweegt de rechtbank dat deze verwijzing haar niet kan baten. De rechtbank stelt allereerst vast dat Repa nauwelijks heeft toegelicht welke stellingen zij met het rapport beoogt te onderbouwen. Uit de summiere stellingen van Repa terzake en het rapport leidt de rechtbank af dat Falcon na een uitvoerige berekening de locking ring als ongeschikt heeft beoordeeld. Wat er ook zij van de door Falcon gemaakte berekening, de rechtbank zal aan de uitkomst daarvan geen verdere gevolgen verbinden omdat - zoals hiervoor overwogen - niet is vast komen te staan dat Tebulo opdracht heeft gekregen de locking ring te onderzoeken. In zoverre is de uitkomst van de berekening niet relevant, nog daargelaten dat tussen partijen niet in geschil is dat de gebruikte locking ring ongeschikt is gebleken. Bij dit alles verdient opmerking dat van de overige door Falcon in haar rapport opgenomen verwijten onduidelijk is gebleven of en zo ja in welke mate deze hebben bijgedragen aan de door Repa gestelde schade.
Schending zorgplicht
4.8.
Zoals de rechtbank de stellingen van Repa begrijpt, heeft zij subsidiair gesteld dat Tebulo de op haar jegens Repa rustende zorgplicht heeft geschonden omdat zij ook zonder concrete opdracht gehouden was de locking ring in de beoordeling te betrekken. Daarin kan Repa niet worden gevolgd. Uitgangspunt is dat Tebulo als opdrachtnemer bij haar werkzaamheden ten behoeve van Repa de zorg van een goed opdrachtnemer [3] in acht had te nemen. Dit betekent dat de rechtbank moet beoordelen of Tebulo heeft gehandeld zoals een redelijk bekwaam en redelijk handelend engineeringsbureau te werk zou zijn gegaan, welk oordeel afhankelijk is van de concrete omstandigheden van het geval. Het is aan Repa om voldoende gemotiveerde feiten en omstandigheden te stellen ter onderbouwing van de gestelde schending van de zorgplicht.
4.9.
Repa heeft zich ook in dit verband beroepen op het hiervoor genoemde Falcon rapport en een nadere reactie van Falcon. Zonder nadere toelichting van Repa ziet de rechtbank niet in op welke wijze daaruit afgeleid kan worden dat – naar de rechtbank begrijpt - Tebulo de locking ring in haar onderzoek had moeten betrekken, laat staan dat Tebulo haar zorgplicht jegens Repa zou hebben geschonden. De stukken, hoofdzakelijk in de vorm van berekeningen, geven als zodanig geen zicht op wat van een redelijk handelend en bekwaam engineeringsburo verwacht had mogen worden qua onderzoeksmethodiek, uitgaande van de overeengekomen reikwijdte van het onderzoek. In zoverre heeft Repa onvoldoende invulling gegeven aan de op haar rustende stelplicht. Dit alles geldt te meer omdat Tebulo de bevindingen van Falcon zeer uitvoerig en gemotiveerd heeft bestreden, niet alleen door middel van verklaringen van eigen technisch personeel maar ook door een tweetal verklaringen van door Tebulo ingeschakelde deskundigen (dr.ir. Ing. F.A. van Goor en Ir. H.T.M. van Lipzig).
Tot slot
4.10.
De rechtbank komt op basis van het vorenstaande tot de slotsom dat van een tekortkoming aan de zijde van Tebulo niet is gebleken. Daarmee is de grondslag aan het in conventie gevorderde komen te ontvallen en ligt het gevorderde voor afwijzing gereed. Daarom komt de rechtbank niet toe aan de beoordeling van het gevoerde partijdebat ten aanzien van de door Repa gevorderde schade en het causaal verband met de gestelde tekortkoming.
In reconventie
Onbetaald gebleven factuur (vordering onder 3.6 sub II)
4.11.
Tebulo vordert betaling van de onbetaald gebleven factuur behorend bij overeenkomst III. De rechtbank stelt vast dat de verweren van Repa in de kern ertoe strekken dat zij als gevolg van de hiervoor in conventie aan de orde geweest zijnde wanprestatie van Tebulo niet gehouden is deze factuur te voldoen. Repa heeft verder - naar de rechtbank begrijpt subsidiair - aangevoerd dat de overeenkomst ten aanzien van deze factuur door Repa partieel is ontbonden, zodat Repa ook om die reden niet gehouden is de factuur te voldoen. Deze verweren slagen naar het oordeel van de rechtbank niet, omdat deze beide gegrond zijn op de gestelde tekortkoming van Tebulo zoals hiervoor in conventie aan de orde is geweest. Nu daarvan niet is gebleken komt de rechtbank tot de slotsom dat Repa gehouden is deze factuur alsnog aan Tebulo te voldoen.
4.12.
Ten aanzien van de door Tebulo primair gevorderde contractuele rente heeft Tebulo ter onderbouwing verwezen naar artikel 56 lid 7 van de DNR 2011 (hierna: DNR). Deze verwijzing kan Tebulo niet baten, omdat de DNR niet van toepassing zijn op overeenkomst III, waarop de te betalen factuur ziet. De rechtbank licht dat als volgt toe.
Niet in geschil is dat de DNR expliciet van toepassing zijn verklaard in de offerte van 17 december 2020 (die tot overeenkomst II heeft geleid) en niet bij de totstandkoming van overeenkomst I, waarop overeenkomst III voortbouwt. Het van toepassing verklaren daarvan op de latere gesloten overeenkomst II heeft in dit laatste, anders dan Tebulo stelt, geen verandering in gebracht. Evenmin kan Tebulo gevolgd worden in haar standpunt dat overeenkomst III tot stand is gekomen naar aanleiding van de offerte van 19 maart 2021 omdat (ook) uit haar eigen stellingen blijkt dat deze offerte door Repa niet is geaccepteerd. De aanleiding van de totstandkoming van overeenkomst III was bovendien een andere, namelijk de door Repa aan Tebulo gestelde vragen (zie 2.11). Dat Tebulo het projectnummer van de niet geaccepteerde offerte van 19 maart 2021 op de factuur inzake overeenkomst III heeft vermeld en Repa het in een e-mail heeft genoemd, is onvoldoende om daarin verandering te brengen en leidt niet tot toepasselijkheid van de DNR op overeenkomst III.
4.13.
Voor zover Tebulo - subsidiair - aanspraak heeft gemaakt op de wettelijke handelsrente [4] heeft zij ter onderbouwing verwezen naar de door haar in het geding gebrachte factuur van 8 februari 2023. Daarop is een ‘vervaltermijn’ opgenomen van 10 maart 2023. Tebulo heeft gesteld dat de vervaltermijn kwalificeert als een fatale termijn, zodat Repa met ingang van deze datum van rechtswege in verzuim is komen te verkeren en vanaf dat moment de wettelijke handelsrente is verschuldigd. Daarin kan Tebulo niet worden gevolgd omdat Repa heeft betwist dat partijen deze betalingstermijn als fatale termijn zijn overeengekomen. Het had op de weg van Tebulo gelegen haar stellingen ter zake nader te motiveren, hetgeen zij heeft nagelaten. Dit alles leidt tot de slotsom dat de wettelijke handelsrente zal worden toegewezen met ingang van de dag der dagvaarding als hierna nader in het dictum weergegeven.
Onrechtmatige beslaglegging? (vordering onder 3.6 sub I)
4.14.
Naar de rechtbank begrijpt strekken de stellingen van Tebulo er in essentie toe dat de vordering waarvoor Repa beslag (2.15) heeft gelegd geheel ongegrond is, en Repa reeds om die reden onrechtmatig jegens haar heeft gehandeld en daarom de door Tebulo geleden moet vergoeden. De rechtbank neemt in de beoordeling tot uitgangspunt dat degene die een beslag legt op eigen risico handelt en, bijzondere omstandigheden daargelaten, de door het beslag geleden schade dient te vergoeden, indien het beslag ten onrechte blijkt te zijn gelegd, zulks ook in het geval dat hij, op verdedigbare gronden van het bestaan van zijn vorderingsrecht overtuigd, bij het leggen van het beslag niet lichtvaardig heeft gehandeld [5] . Bijzondere omstandigheden daargelaten, is de beslaglegger wiens beslag ten onrechte blijkt te zijn gelegd, aansprakelijk uit onrechtmatige daad jegens degene op wiens recht het beslag inbreuk heeft gemaakt.
4.15.
Uit hetgeen hiervoor in conventie is overwogen, volgt dat het door Repa gevorderde integraal voor afwijzing gereed ligt. Aldus is vast komen te staan dat het door haar gelegde conservatoir beslag is gelegd voor vorderingen die haar niet toekomen. Zonder nadere verweren van Repa, die ontbreken, brengt het vorenstaande met zich dat de onrechtmatigheid van het handelen van Repa is gegeven.
Beslagschade (vordering onder 3.6 sub IV)
4.16.
Daarmee komt de rechtbank toe aan de beoordeling van de door Repa gevorderde (beslag)schade. Repa heeft aan het gevorderde ten grondslag gelegd dat zij kosten heeft gemaakt door het stellen van een vervangende bankgarantie om de op haar liquiditeit drukkende gelegde bankbeslagen op te laten heffen, zoals onder 3.6 sub IV gevorderd. Repa heeft - samengevat - zowel de door Tebulo gestelde schade als het causaal verband met de beslaglegging betwist.
4.17.
De rechtbank overweegt als volgt. Repa heeft de hoogte van de gestelde schade, namelijk de door Tebulo aan de bank te betalen vergoeding voor de gestelde bankgarantie, onvoldoende gemotiveerd bestreden. Voor zover Repa heeft aangevoerd dat het causaal verband ontbreekt tussen de beslaglegging en de schade, kan zij daarin niet worden gevolgd. Repa heeft niet bestreden dat zij tot opheffing van het beslag is overgegaan nadat Tebulo vervangende zekerheid had gesteld. Daarmee is het causaal verband tussen de door Tebulo gemaakte kosten voor deze vervangende zekerheid en de beslaglegging gegeven. Het gevorderde ligt voor toewijzing gereed, voor zover het kosten betreft die Tebulo per vonnisdatum al is verschuldigd, als nader in het dictum weergegeven. Toekomstig te maken kosten kunnen op dit moment niet worden toegewezen.
Buitengerechtelijke incassokosten (vordering onder 3.6 sub III)
4.18.
Tebulo vordert vergoeding van buitengerechtelijke incassokosten. Omdat niet is vast komen te staan dat Repa in verzuim is met de betaling van de hoofdsom, is zij in beginsel geen vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten verschuldigd. Omdat echter sprake is van een handelsovereenkomst als bedoeld in artikel 6:119a lid 1 BW die na 16 maart 2013 is gesloten en de wettelijke betalingstermijn is verstreken, is Repa op grond van het bepaalde in artikel 6:96 lid 4 BW ook zonder verzuim € 40,00 verschuldigd als vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten. De rechtbank zal € 40,00 toewijzen.
En verder in conventie en in reconventie
Proceskosten
4.19.
Repa is in het ongelijk gesteld, zowel in conventie als (grotendeels) in reconventie en moet daarom de proceskosten (inclusief nakosten, die worden toegewezen volgens de gevorderde bedragen) betalen. De proceskosten van Tebulo worden begroot op:
- griffierecht
€
8.519,00
- salaris advocaat in conventie
€
8.714,00
(2,00 punten × € 4.357,00)
- salaris advocaat in reconventie
€
1.228,00
(2,00 punten × € 614,00)
- nakosten
€
131,00
(plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing)
Totaal
€
18.592,00
5.De beslissing
De rechtbank
In conventie
5.1.
wijst de vorderingen van Repa af;
In reconventie
5.2.
verklaart voor recht dat Repa als gevolg van het leggen van de conservatoire beslagen onrechtmatig heeft gehandeld en jegens Tebulo aansprakelijk is voor de daaruit voortvloeiende schade,
5.3.
veroordeelt Repa tot betaling aan Tebulo van een bedrag van € 17.932,20 te vermeerderen met de wettelijke handelsrente als bedoeld in artikel 6:119a BW met ingang van 30 mei 2023 tot de dag van algehele voldoening,
5.4.
veroordeelt Repa tot betaling aan Tebulo van een bedrag van € 40,00 aan buitengerechtelijke incassokosten, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW met ingang van 30 mei 2023 tot aan de dag van algehele voldoening,
5.5.
veroordeelt Repa tot betaling aan Tebulo van het bedrag ter hoogte van € 150,00, te vermeerderen met een bedrag van € 18,11 per dag vanaf 5 juni 2023 tot aan heden, te vermeerderen met de daarover verschuldigde wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW met ingang van 30 mei 2023 tot aan de dag van algehele voldoening,
En verder in conventie en in reconventie
5.6.
veroordeelt Repa in de proceskosten van € 18.592,00, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe, te vermeerderen met € 68,00 plus de kosten van betekening als Repa niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en het vonnis daarna wordt betekend,
5.7.
veroordeelt Repa tot betaling van de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over de proceskosten als deze niet binnen veertien dagen na aanschrijving zijn betaald,
5.8.
verklaart de beslissingen onder 5.3 tot en met 5.7 uitvoerbaar bij voorraad,
5.9.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. S.M. Auwerda en in het openbaar uitgesproken op
3 juli 2024.