Uitspraak
RECHTBANK NOORD-NEDERLAND
Afdeling strafrecht
Locatie Leeuwarden
parketnummer 05/127748-18
Vonnis van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken d.d. 20 maart 2020 in de zaak van het openbaar ministerie tegen de verdachte
[verdachte] ,
geboren op [geboortedatum] 1979 te [geboorteplaats] ,
wonende te [woonadres] .
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting van 6 maart 2020.
Verdachte is verschenen, bijgestaan door mr. P. Sipma, advocaat te Drachten. Het openbaar ministerie is ter terechtzitting vertegenwoordigd door mr. M. ten Velde.
Tenlastelegging
Aan verdachte is ten laste gelegd dat:
hij in, op of omstreeks de periode van 1 maart 2018 tot en met 08 maart 2018 te Drachten, gemeente Smallingerland, één of meer ander(en), te weten [slachtoffer 1] , [slachtoffer 2] , [slachtoffer 3] , [slachtoffer 4] , [slachtoffer 5] , [slachtoffer 6] en/of [slachtoffer 7] door geweld of enige andere feitelijkheid en/of door bedreiging met geweld of enige andere feitelijkheid gericht tegen die ander(en) en/of derden, wederrechtelijk heeft gedwongen iets te doen, niet te doen en/of te dulden, te weten het dulden dat er (naakt)beelden van voornoemde persoon/personen op eén of meer zogenaamde 'pornosites' op het internet (te weten waaronder xhamster.com) zijn verschenen, door het uploaden van één of meer bestanden (met de door verdachte gegeven titel(s): "Dutch handbalteam in Spa" en "Dutch handbalteam in Spa 2") van zijn, verdachtes computer op de site 'xhamster.com', welke
bestanden afbeeldingen/films van voornoemde personen bevatten, waarop te zien is dat die personen zich uitkleden in een kleedruimte van een sauna (sauna [bedrijfsnaam] te [plaats] ).
Beoordeling van het bewijs
Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft veroordeling gevorderd voor het ten laste gelegde.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft betoogd dat verdachte moet worden vrijgesproken van het ten laste gelegde. Hij heeft daartoe het volgende aangevoerd. Verdachte heeft beelden van aangeefsters van een openbare site gedownload. Omdat hij de bestanden met de beelden niet kon openen c.q. afspelen heeft hij ze vervolgens geüpload op de site xhamster.com met het enkele doel ze zelf te kunnen bekijken. Er was dan ook geen sprake van opzet op het plaatsen van naaktbeelden van aangeefsters op internet zodat derden ze konden bekijken.
Het enkel uploaden van beelden naar een openbare website is onvoldoende om als andere feitelijkheid aan te merken nu daarmee geen sprake is van een samenstelling van feitelijkheden. Ook heeft verdachte hiermee geen druk toegepast op de aangeefsters. Verdachte heeft met het uploaden van de beelden niet beseft dat hij de grenzen overschreed van wat in het algemeen als maatschappelijk betamelijk wordt gezien .
Oordeel van de rechtbank [1]
De rechtbank acht het ten laste gelegde wettig en overtuigend bewezen en overweegt daartoe het volgende.
Een aantal (ex-)leden van de Nederlandse Nationale handbalselectie, te weten [slachtoffer 1] [2] , [slachtoffer 2] [3] , [slachtoffer 3] [4] , [slachtoffer 4] [5] , [slachtoffer 5] [6] , [slachtoffer 6] [7] en [slachtoffer 7] [8] heeft in juli 2016 een bezoek gebracht aan [bedrijfsnaam] in [plaats] . Op 7 maart 2018 vernamen zij via hun teammanager dat er beelden op internet waren verschenen. Op deze beelden is te zien dat de vrouwen in de kleedkamer van het saunacomplex bezig zijn zich uit- en aan te kleden. Ze zijn dus ook naakt te zien. Er zijn twee filmpjes met deze beelden op pornosite xhamster.com geplaatst. Genoemde vrouwen hebben aangifte gedaan en daarbij een klacht ingediend met het verzoek tot vervolging over te gaan. Geen van de aangeefsters was bekend met het bestaan van de beelden. Zij hebben voor plaatsing van die beelden op het internet geen toestemming gegeven. Aangeefsters voelen zich geschonden in hun privacy.
Verdachte heeft ter terechtzitting verklaard dat hij in de periode van 1 maart 2018 tot en met 8 maart 2018 de twee filmpjes waarop een aantal vrouwen van de Nederlandse Nationale handbalselectie naakt zichtbaar waren heeft gedownload van de website oneclickchicks.com en vervolgens heeft geüpload op de pornosite xhamster.com. De bestanden waren geüpload onder bestandsnamen: “Dutch handballteam in spa” en “Dutch handballteam in spa part 2”. Het was verdachte bekend, zo heeft hij verklaard, dat andere bezoekers van xhamster.com deze beelden vervolgens konden downloaden [9] .
De rechtbank stelt het volgende voorop. Bij de beoordeling of sprake is van dwang als bedoeld in artikel 284 van het Wetboek van Strafrecht is vereist dat iemand wederrechtelijk is gedwongen iets te doen, na te laten of te dulden door geweld, enige andere feitelijkheid of bedreiging hiermee. In onderhavige zaak moet beoordeeld worden of verdachte door middel van een feitelijkheid aangeefsters wederrechtelijk heeft gedwongen iets te dulden.
Feitelijkheid en dwingen
De vraag die in onderhavige zaak voorligt, is of er sprake is geweest van een feitelijkheid, een handeling die ertoe heeft geleid dat aangeefsters hebben moeten dulden dat beelden waarop zij naakt te zien waren, zijn verschenen op het internet zodanig dat de beelden voor een ieder te zien waren. Naar het oordeel van de rechtbank hebben de handelingen van verdachte, namelijk het uploaden van de twee filmpjes op xhamster.com, daartoe inderdaad geleid. Aangeefsters behoefden deze inbreuk in het geheel niet te verwachten en konden zich daardoor ook niet terstond na ontdekking daarvan daaraan onttrekken. Verdachte heeft door het uploaden van de beelden aan aangeefsters geen keuze gelaten om deze beelden niet op het internet tonen en heeft hen daarmee feitelijk gedwongen de inbreuk op hun persoonlijke levenssfeer te dulden. Aldus moet worden vastgesteld dat sprake is geweest van dulden als een gevolg van een feitelijkheid. Daarmee is naar het oordeel van de rechtbank sprake van dwingen om te dulden, zoals bedoeld in artikel 284 van het Wetboek van Strafrecht. Het verweer van de verdediging dat enkel de handeling van het uploaden onvoldoende is om tot een bewezenverklaring te komen wordt verworpen.
Wederrechtelijkheid
Het bestanddeel wederrechtelijk wordt in het algemeen uitgelegd als ‘in strijd met het recht’ of ‘aanzienlijke overschrijding van de grenzen van de maatschappelijke betamelijkheid’. In het kader van artikel 284 van het Wetboek van Strafrecht heeft het bestanddeel echter een meer specifieke betekenis gekregen, te weten ‘zonder bevoegdheid’. De rechtbank is van oordeel dat verdachte het ten laste gelegde, het uploaden van twee filmpjes waarop aangeefsters naakt zichtbaar zijn, zonder bevoegdheid daartoe via het internet openbaar heeft gemaakt. Aangeefsters waren niet op de hoogte van het bestaan van de beelden. Ook hebben zij, zo blijkt evident uit hun aangiftes en klachten, niet gewild dat deze beelden op internet verschenen. De rechtbank beschouwt dit als een aanzienlijke overschrijding van de grenzen van de maatschappelijke betamelijkheid, mede gelet op de omstandigheid dat de wetgever kort na de verweten gedragingen aanleiding heeft gezien (ook) dit soort gedragingen expliciet strafbaar te stellen krachtens het inmiddels in werking getreden artikel 139h Wetboek van Strafrecht.
(Voorwaardelijk) opzet
Uit het dossier en hetgeen verdachte heeft verklaard blijkt niet dat verdachte willens en wetens de naaktbeelden van aangeefsters op de pornosite heeft geplaatst met de intentie om deze beelden te verspreiden. Met name blijkt uit het dossier niet dat verdachte door het uploaden van de beelden enig financieel voordeel heeft genoten of dat hij hierdoor ‘credits’ op xhamster.com heeft verdiend of uitgenut. De rechtbank acht dan ook niet bewezen dat verdachte vol opzet heeft gehad op het verspreiden van de naaktbeelden. De vraag die vervolgens beantwoord moet worden is of de verdachte voorwaardelijk opzet op de verspreiding van de naaktbeelden heeft gehad.
De rechtbank stelt voorop dat voorwaardelijk opzet op een bepaald gevolg – zoals hier het verspreiden van naaktbeelden waardoor aangeefsters hebben moeten dulden dat deze beelden op internet verschenen – aanwezig is indien de verdachte zich willens en wetens heeft blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat dit gevolg zal intreden.
De beantwoording van de vraag of een gedraging de aanmerkelijke kans op een bepaald gevolg in het leven roept, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Daarbij komt betekenis toe aan de aard van de gedraging en de omstandigheden waaronder deze is verricht. Het zal in alle gevallen moeten gaan om een kans die naar algemene ervaringsregelen aanmerkelijk is te achten.
Anders dan de verdediging heeft gesteld dat verdachte niet de intentie en daarmee geen opzet heeft gehad om de naaktbeelden van aangeefsters te verspreiden, is de rechtbank van oordeel dat verdachte - met het uploaden van de naaktbeelden op de website xhamster.com - deze beelden voor andere bezoekers van deze pornosite beschikbaar heeft gesteld, terwijl verdachte, zoals hij ook heeft verklaard, wist dat ook anderen de beelden zouden kunnen zien. Hiermee heeft verdachte willens en wetens de aanmerkelijke kans aanvaard dat de naaktbeelden door meer mensen gezien zouden worden. Hij heeft – hoewel blijkens zijn verklaring ter zitting daartoe binnen de website xhamster.com wel faciliteiten bestonden – de bestanden niet afgeschermd voor derden en heeft hij de bestanden evenmin een andere naam gegeven om tenminste de aandacht niet op de beelden te vestigen. Van titels “Dutch handballteam in spa” en “Dutch handballteam in spa part 2” kan in zijn algemeenheid verwacht worden dat zij de aandacht van andere bezoekers van de pornosite zouden trekken. Dit wist verdachte, althans dat had hij moeten weten, te meer nu ook zijn eigen nieuwsgierigheid naar de beelden was gewekt, doordat de titels verwezen naar het Nederlands handbalteam. Hij had dan ook redelijkerwijs kunnen begrijpen dat derden de bestanden ook zouden gaan downloaden. Het tenlastegelegde is in zoverre wettig en overtuigend bewezen.
Bewezenverklaring
De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen, met dien verstande dat:
hij in de periode van 1 maart 2018 tot en met 08 maart 2018 te Drachten, anderen, te weten [slachtoffer 1] , [slachtoffer 2] , [slachtoffer 3] , [slachtoffer 4] , [slachtoffer 5] , [slachtoffer 6] en [slachtoffer 7] door enige andere feitelijkheid gericht tegen die anderen, wederrechtelijk heeft gedwongen iets te dulden, te weten het dulden dat er (naakt)beelden van voornoemde personen op eén zogenaamde 'pornosites' op het internet te weten xhamster.com zijn verschenen, door het uploaden van meer bestanden (met de door verdachte gegeven titel(s): "Dutch handbalteam in Spa" en "Dutch handbalteam in Spa 2") van zijn, verdachtes computer op de site 'xhamster.com', welke bestanden afbeeldingen/films van voornoemde personen bevatten, waarop te zien is dat die personen zich uitkleden in een kleedruimte van een sauna (sauna [bedrijfsnaam] te [plaats] ).
Verdachte zal van het meer of anders ten laste gelegde worden vrijgesproken, aangezien de rechtbank dat niet bewezen acht.
Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.
Strafbaarheid van het bewezen verklaarde
Het bewezen verklaarde levert op:
Een ander door enige andere feitelijkheid gericht tegen die ander, wederrechtelijk dwingen te dulden, meermalen gepleegd.
Dit feit is strafbaar nu geen omstandigheden aannemelijk zijn geworden die de strafbaarheid uitsluiten.
Strafbaarheid van verdachte
De rechtbank acht verdachte strafbaar nu niet van enige strafuitsluitingsgrond is gebleken.
Strafmotivering
Vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte ter zake van het ten laste gelegde wordt veroordeeld tot een werkstraf voor de duur van 180 uren te vervangen door 90 dagen hechtenis en een voorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 1 maand met een proeftijd van 2 jaar. Verder heeft zij gevorderd de inbeslaggenomen computer van het merk Medion verbeurd te verklaren.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft verzocht bij een strafoplegging rekening te houden met de persoonlijke omstandigheden van verdachte onder meer met de consequenties van onderhavige zaak. Hij heeft verzocht de eis van de officier van justitie te matigen en geen voorwaardelijke gevangenisstraf op te leggen. Verdachte is first offender en zal, mede gelet op alle gevolgen die onderliggende zaak inmiddels al voor hem hebben gehad en nog steeds hebben, zoiets niet weer doen. De raadsman heeft verzocht de inbeslaggenomen computer terug te geven aan verdachte.
Oordeel van de rechtbank
Bij de bepaling van de straf heeft de rechtbank rekening gehouden met de aard en de ernst van het bewezen en strafbaar verklaarde, de omstandigheden waaronder dit is begaan, de persoon van verdachte zoals deze naar voren is gekomen uit het onderzoek ter terechtzitting en het adviesrapport van de reclassering d.d. 4 november 2019, het uittreksel uit de justitiële documentatie, alsmede de vordering van de officier van justitie en het pleidooi van de verdediging.
De rechtbank heeft in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen.
Verdachte heeft beelden, opgenomen in een kleedkamer van een saunacomplex, op pornosite xhamster.com geplaatst en daarmee actief bijgedragen aan verspreiding van deze beelden op een veel grotere schaal dan waarvan tot op dat moment sprake was. Op deze beelden zijn de slachtoffers te zien terwijl zij zich aan het omkleden zijn en dus naakt in beeld zijn. Verdachte heeft met zijn handelwijze grove inbreuk gemaakt op de persoonlijke levenssfeer van de slachtoffers. Dit geldt te meer nu de slachtoffers (destijds) deel uitma(a)k(t)en van het Nederlandse selectieteam handbal, waardoor de beelden veel media-aandacht hebben gekregen.
De rechtbank heeft tevens in aanmerking genomen dat verdachte niet eerder onherroepelijk is veroordeeld voor soortgelijke strafbare feiten.
Alles afwegende is de rechtbank van oordeel dat een voorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 1 maand met een proeftijd van twee jaren en een taakstraf voor de duur van 80 uren te vervangen door 40 dagen hechtenis, passend en geboden is. De voorwaardelijke gevangenisstraf draagt hierbij vooral het karakter van normstelling.
Benadeelde partijen
[slachtoffer 2] , [slachtoffer 3] , [slachtoffer 4] , [slachtoffer 6] en [slachtoffer 1] hebben zich als benadeelde partij in het strafproces gevoegd met elk een vordering tot schadevergoeding tot een bedrag van € 3.000,- ter vergoeding van immateriële schade, vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan.
Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft toewijzing van de vorderingen van de benadeelde partijen gevorderd tot telkens een bedrag van € 1.500,- ter vergoeding van immateriële schade met oplegging van de schademaatregel en heeft verzocht het overige gevorderde niet ontvankelijk te verklaren.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft zich op het standpunt gesteld dat bij het vaststellen van de hoogte van de immateriële schadevergoeding in sterke mate rekening moet worden gehouden dat verdachte niet zelf de opnames heeft gemaakt en deze bovendien niet eerste op het internet heeft geplaatst. Een bedrag van € 3.000,- per ingediende vordering is niet redelijk. Onder meer de opgevoerde onderbouwing van de immateriële schade, te weten het heimelijk filmen, valt niet aan verdachte toe te rekenen, nu niet verdachte maar een ander de beelden heeft gemaakt.
Oordeel van de rechtbank
Hoewel voldoende aannemelijk is dat de benadeelde partijen immateriële schade hebben geleden, is de rechtbank van oordeel dat het niet eenvoudig is vast te stellen welk deel van de in totaal door hen geleden schade aan verdachte is toe te rekenen. De beelden zijn opgenomen in het saunacomplex. Tot op heden is onduidelijk gebleven of het camerasysteem is gehackt dan wel dat de beelden op andere wijze zijn gelekt. Evenmin is duidelijk geworden wie de beelden als eerste op het internet heeft geplaatst. Verder blijkt uit het dossier dat er verspreiding via social media heeft plaatsgevonden, waarvan niet vaststaat dat xhamster.com de bron is geweest. Wel is voldoende komen vast te staan dat sprake is geweest van een of meer verschillende gedragingen van andere personen die eveneens onrechtmatig zijn geweest tegenover de benadeelde partijen. Of, en zo ja in welke mate de gedragingen van verdachte – naast de gedragingen van andere, onbekend gebleven personen – aan de schade die bij de benadeelde partijen is ontstaan, is toe te rekenen, valt binnen het bestek van deze procedure niet vast te stellen zonder dat dit leidt tot een onevenredige belasting van het strafgeding. De rechtbank zal de vorderingen daarom niet-ontvankelijk verklaren. De vorderingen kunnen slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Inbeslaggenomen goederen
De rechtbank acht het inbeslaggenomen voorwerpen, te weten de computer van het merk Medion, vatbaar voor verbeurdverklaring nu het bewezenverklaarde met behulp van de computer is begaan en deze toebehoort aan verdachte.
Toepassing van wetsartikelen
De rechtbank heeft gelet op de artikelen 33, 33a, 57, 284 van het Wetboek van Strafrecht.
Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij ten tijde van het bewezen verklaarde rechtens golden dan wel ten tijde van deze uitspraak gelden.
Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij ten tijde van het bewezen verklaarde rechtens golden dan wel ten tijde van deze uitspraak gelden.
Uitspraak
De rechtbank
Verklaart het ten laste gelegde bewezen, te kwalificeren en strafbaar zoals voormeld en verdachte daarvoor strafbaar.
Verklaart niet bewezen hetgeen aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan het bewezen verklaarde en spreekt verdachte daarvan vrij.
Veroordeelt verdachte tot:
een gevangenisstraf voor de duur van 1 maand
Bepaalt dat deze gevangenisstraf niet zal worden ten uitvoer gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten, op grond dat de veroordeelde zich voor het einde van een proeftijd, die hierbij wordt vastgesteld op twee jaar aan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt.
een taakstraf voor de duur van 80 uren
Beveelt dat voor het geval de veroordeelde de taakstraf niet naar behoren verricht, vervangende hechtenis voor de duur van 40 dagen zal worden toegepast.
Bepaalt dat de benadeelde partijen:
- [slachtoffer 2] ;
- [slachtoffer 3] ;
- [slachtoffer 4] ;
- [slachtoffer 6] ;
- [slachtoffer 1] ,
in hun vorderingen niet-ontvankelijk zijn en dat deze slechts bij de burgerlijke rechter kunnen worden aangebracht.
Verklaart verbeurd de in beslag genomen computer van het merk Medion.
Dit vonnis is gewezen door mr. M. Brinksma voorzitter, mr. G.W.G. Wijnands en
mr. C. Krijger, rechters, bijgestaan door W. van Goor, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 20 maart 2020.
mr. C. Krijger is buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.