ECLI:NL:RBNNE:2025:1475

Uitspraak

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-NEDERLAND

Afdeling strafrecht Locatie Assen

parketnummer 18.337947.23

Vonnis van de meervoudige kamer, Noordelijke Fraudekamer, voor de behandeling van strafzaken d.d. 18 april 2025 in de zaak van het openbaar ministerie tegen de verdachte

[verdachte] ,

geboren op [geboortedatum] 1998 te [geboorteplaats] , thans verblijvende in de [verblijfsplaats]

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting van 12 maart 2025, 13 maart 2025 en 15 april 2025.

Verdachte is verschenen, bijgestaan door mr. B. Hartman, advocaat te Amsterdam-Duivendrecht. Het openbaar ministerie is ter terechtzitting vertegenwoordigd door mr. B. Broerse.

Tenlastelegging

Aan verdachte is, na nadere omschrijving van de tenlastelegging, ten laste gelegd dat:

1. hij op of omstreeks 19 december 2023 te Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of elders in

Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer ander (en), althans alleen, stoffen, voorwerpen en/of gegevens, te weten (onder meer)

een of meer VOIP programma's, waaronder Skype en/of Zoiper Pro en/of SIP Softphone,aangetroffen op de Samsung J5 telefoon van verdachte
een of meer Remote Access tools, waaronder Anydesk en/of Teamviewer Quicksupport,aangetroffen op de Samsung J5 telefoon van verdachte heeft vervaardigd, ontvangen, zich heeft verschaft, verkocht, overgedragen, verworven, vervoerd, ingevoerd, verspreid, anderszins ter beschikking gesteld en/of voorhanden heeft gehad, waarvan verdachte wist dat die bestemd waren tot het plegen van een misdrijf omschreven in een van de artikelen 310, 311, 312, 317, 321 en 326 van het Wetboek van Strafrecht, voor zover deze feiten betrekking hebben op de verkrijging van een niet-contant betaalinstrument

2. hij op of omstreeks 19 december 2023 te Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer ander (en), althans alleen, stoffen, voorwerpen en/of gegevens, te weten (onder meer)

diverse lijsten met leads, met (onder meer) de bestandsnamen [bestandsnaam] en/of [bestandsnaam] ,elk bevattende een groot aantal persoonsgegevens van een groot aantal personen, aangetroffen op de HP laptop in het vakantiehuisje
een of meer Remote access tools, te weten Anydesk en/of Teamviewer, aangetroffen op de HP laptopen/of Samsung J3 (p.302) in het vakantiehuisje
een of meer VOIP programma's, waaronder skype en/of Zoiper, aangetroffen op de HP laptop en Iphone6s en/of Samsung J3 (p.302) in het vakantiehuisje
126, althans een groot aantal simkaarten, aangetroffen in de gezamenlijke ruimtes van hetvakantiehuisje en de woning aan de [adres] te Leeuwarden heeft vervaardigd, ontvangen, zich heeft verschaft, verkocht, overgedragen, verworven, vervoerd, ingevoerd, verspreid, anderszins ter beschikking gesteld en/of voorhanden heeft gehad, waarvan verdachte wist dat die bestemd waren tot het plegen van een misdrijf omschreven in een van de artikelen 310, 311, 312, 317, 321 en 326 van het Wetboek van Strafrecht, voor zover deze feiten betrekking hebben op de verkrijging van een niet-contant betaalinstrument

3. hij in of omstreeks de periode van 5 december 2023 tot en met 19 december 2023 te Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland, heeft deelgenomen aan een organisatie, bestaande uit een samenwerkingsverband van natuurlijke personen, te weten (onder andere) verdachte en/of [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of een of meer andere personen, welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven, namelijk het plegen van

oplichting als bedoeld in artikel 326 van het Wetboek van Strafrecht en/of
diefstal met een valse sleutel als bedoeld in artikel 311 van het Wetboek van Strafrecht en/of
computervredebreuk als bedoeld in artikel 138ab van het Wetboek van Strafrecht en/of- ( gewoonte)witwassen als bedoeld in artikel 420tervan het Wetboek van Strafrecht

hij, op een of meer tijdstippen, in of omstreeks de periode van 3 juli 2023 tot en met 19 december 2023, in Leeuwarden en/of Gasselternijveen en/of elders in Nederland,

(van) een of meer voorwerp(en), te weten (onder meer)

6.440,- aan contanten, althans enig geldbedrag, in ieder geval enig goed, heeft verworven en/ofvoorhanden gehad en/of overgedragen en/of omgezet, althans gebruik heeft gemaakt, terwijl hij (telkens) wist, althans redelijkerwijs moest vermoeden, dat dat/die voorwerp(en) geheel of gedeeltelijk - onmiddellijk of middellijk - afkomstig was/waren uit enig (eigen) misdrijf, en hij van het plegen van dit feit een gewoonte heeft gemaakt;

hij in of omstreeks de periode van 31 mei 2023 tot en met 19 december 2023 in Gasselternijveen en/of

Leeuwarden en/of op een of meerdere (andere) locaties in Nederland, meerdere malen, althans eenmaal,

(telkens) tezamen en in vereniging, althans alleen, (telkens) opzettelijk en wederrechtelijk is binnengedrongen in (een gedeelte van) een geautomatiseerd werk, te weten een of meerdere computersyste(e)men en/of smartphone(s) van (onder meer)

[benadeelde partij 1]
[benadeelde partij 2]
[benadeelde partij 3] - [benadeelde partij 4]

door het doorbreken van een beveiliging en/of

met behulp van valse signalen of een valse sleutel en/of

door het aannemen van een valse hoedanigheid,te weten door zich voor te doen als bankhelpdeskmedewerker en die aangever(s) vanuit die (valse) hoedanigheid te overtuigen tot het installeren van Anydesk en/of een (andere) Remote Acces Tool en een verbinding met verdachte te accepteren;

hij in of omstreeks de periode van 31 mei 2023 tot en met 19 december 2023 te Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer ander (en), althans alleen, meermalen, althans eenmaal, de na te noemen geldbedrag(en), althans enig geldbedrag, in elk geval enig goed, dat geheel of ten dele aan een of meer ander(en) toebehoorde(n), te weten aan (onder meer)

[benadeelde partij 1] ( 975,-)
[benadeelde partij 2] ( 1.999,-)
[benadeelde partij 3] ( 58.335,75) - [benadeelde partij 4] (ongeveer 49.000,-,) heeft weggenomen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen, terwijl verdachte en/of zijn mededader(s) zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft/hebben verschaft en/of dat/die weg te nemen goed(eren) onder zijn/hun bereik heeft/hebben gebracht door middel van een valse sleutel, te weten (via Social Engineering/bankhelpdeskfraude en/of oplichting) onrechtmatig verkregen inloggegevens en/of (autorisatie)code(s) (zoals een code van een Random Reader en/of Webber en/of Digipas en/of

e.dentifier en/of een TAN-code en/of een CVC code) voor het inloggen op de internetbankierenaccount(s) waartoe voornoemde aangevers/personen toegang hadden en/of het autoriseren van een overboeking.

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft veroordeling gevorderd voor de feiten 1, 2, 3, 4, 5 en 6.

Ten aanzien van feit 5 en 6 zijn ook de diefstallen met valse sleutel en de computervredebreuk die op 19 december 2023 gepleegd zijn ten aanzien van aangevers [benadeelde partij 1] en [benadeelde partij 2] te bewijzen. Op grond van het dossier kan worden vastgesteld dat alle vier de verdachten op 19 december 2023 aanwezig waren in het vakantiehuisje met het expliciete doel om vanuit dat huisje gezamenlijk cybercrimefeiten te plegen. Een dergelijk vooropgezet plan met het bundelen van krachten en verdelen van de winst levert medeplegen op.

Standpunt van de verdediging

De raadsman heeft betoogd dat verdachte moet worden vrijgesproken van de feiten 1, 2, 3, 4, 5 en 6.

Ten aanzien van feit 1 heeft de raadsman primair aangevoerd dat verdachte hiervan moet worden vrijgesproken, omdat niet kan worden vastgesteld dat hij op de pleegdatum de beschikkingsmacht heeft gehad over de Samsung J5. Subsidiair heeft de raadsman zich gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank, met dien verstande dat het medeplegen niet is bewezen.

Ten aanzien van feit 2 heeft de raadsman aangevoerd dat tussen de drie in de tenlastelegging genoemde gegevensdragers en verdachte onvoldoende verband bestaat om vast te kunnen stellen dat verdachte wetenschap heeft gehad van de aanwezigheid van programmas en bestanden op deze gegevensdragers. Ook blijkt niet dat verdachte deze programmas heeft gebruikt, dan wel dat hij hierover de beschikking had. Hierbij heeft de raadsman nog opgemerkt dat getuige [getuige] zichzelf tegenspreekt wanneer hij kritisch bevraagd wordt. Deze getuige heeft onlogisch verklaard.

Onder verwijzing naar een uitspraak van de rechtbank Rotterdam in onderzoek Dwarsfluit, te weten ECLI:NL:RBROT:2024:5820, heeft de raadsman ook vrijspraak gevraagd voor feit 3. In de ten laste gelegde periode, die slechts 2 weken behelst, is verdachte in het vakantiehuisje in Gasselternijveen aanwezig geweest en heeft hij een bestelling opgehaald. Dat is onvoldoende voor het bewijs van enig duurzaam en georganiseerd verband tussen verdachte en zijn medeverdachten.

Ten aanzien van het onder feit 4 ten laste gelegde witwassen moet verdachte worden vrijgesproken. Nu verdachte in de ten laste gelegde periode werk had en toeslagen genoot, is niet bewezen dat de geldbedragen van enig misdrijf afkomstig zijn.

Ten aanzien van de feiten 5 en 6 heeft de raadsman aangevoerd dat verdachte moet worden vrijgesproken ten aanzien van aangevers [benadeelde partij 1] en [benadeelde partij 2] .

Van het feit ten aanzien van aangever [benadeelde partij 3] moet verdachte ook worden vrijgesproken, omdat het enkele ophalen van een pakketje onvoldoende is voor het bewijs van (medeplegen van) computervredebreuk en diefstal met een valse sleutel. Daarbij komt dat verdachte niet zelf de bestelling bij de Mediamarkt heeft gedaan.

Tot slot moet verdachte worden vrijgesproken van het feit ten aanzien van aangever [benadeelde partij 4] . Verdachte heeft niet gebeld met aangever; zijn telefoon was in gebruik bij een ander.

Inleiding

De volgende feiten en omstandigheden kunnen op grond van de inhoud van de bewijsmiddelen als vaststaand worden aangemerkt.1

Op 19 december 2023 wordt verbalisant [naam] gebeld door zijn partner.2 Zij belt omdat ze een verdachte situatie heeft gezien in een vakantiehuisje tegenover hun huisje op een vakantiepark in Gasselternijveen. Aan de keukentafel van dat vakantiehuisje ziet zij vier mannen achter laptops zitten. Ze klopt aan, omdat er een auto fout geparkeerd staat. Bij het opengaan van de deur ruikt ze een sterke wietgeur en ziet ze drugs op tafel liggen.

Verbalisant [naam] vraagt zijn partner de kentekens door te geven. Als hij die natrekt in de politiesystemen ziet hij registraties met betrekking tot cybercrime en handel in verdovende middelen.

[naam] vermoedt dat in het vakantiehuisje bankhelpdeskfraude wordt gepleegd.

Vervolgens wordt de vakantiewoning binnengetreden op basis van de Opiumwet om drugs in beslag te nemen. De aangetroffen situatie, die de politie beschrijft als een callcenterachtige setting, is voor de politie aanleiding de situatie te bevriezen en de woning met een machtiging van de rechter-commissaris te doorzoeken. De vier verdachten, waarvan er twee uiteindelijk tevergeefs wegvluchten voor de politie, worden in en om de vakantiewoning aangehouden.3

Op de fotos die de politie heeft maakt is te zien dat aan de keukentafel 4 werkplekken zijn ingericht met telkens een laptop, een headset en meerdere mobiele telefoons.4 In totaal worden in het vakantiehuisje 4 laptops en 12 mobiele telefoons in beslag genomen. Daarnaast wordt een grote hoeveelheid simkaarten aangetroffen en in beslag genomen.5

Op één van de laptops is te zien dat kort daarvoor via Skype gebeld is naar een telefoonnummer dat ook voorkomt op een leadslijst die op diezelfde laptop open staat. Mevrouw [benadeelde partij 2] blijkt die zelfde middag het slachtoffer van fraude te zijn geworden.6

Drie van de vier verdachten blijken op het adres [adres] in Leeuwarden te wonen. Bij een doorzoeking in hun kamers en in de gemeenschappelijke ruimte van die woning neemt de politie nog meer gegevensdragers en ruim 100 simkaarten in beslag.7

Oordeel van de rechtbank

Feit 1: de in beslag genomen gegevensdragers en de koppeling daarvan aan verdachte

Samsung J5

Dit toestel is aangetroffen op het adres [adres] te Leeuwarden onder het bed van verdachte.8 Verdachte heeft ter zitting verklaard dat hij dit toestel een paar maanden in gebruik heeft gehad.9 Uit onderzoek van de politie blijkt dat de volgende applicaties op de telefoon waren geïnstalleerd: AnyDesk, TeamViewer

Quicksupport, Skype en Zoiper Pro - SIP Softphone.10

Feit 2: de in beslag genomen gegevensdragers in Gasselternijveen voor algemeen gebruik

Partiele vrijspraak Samsung J3 en Iphone 6S

De rechtbank zal verdachte vrijspreken van het medeplegen van het voorhanden hebben van gegevens die bestemd waren tot het plegen van een misdrijf, voor zover deze gegevens zijn aangetroffen op de Samsung J3 en Iphone 6S die in het vakantiehuisje in Gasselternijveen lagen. Van deze gegevensdragers is niet vastgesteld dat verdachte daarvan de gebruiker is geweest. Dat deze gegevensdragers in het vakantiehuisje zijn aangetroffen en verdachte daar was om fraude te plegen, brengt naar het oordeel van de rechtbank nog niet mee dat verdachte enige bijdrage heeft geleverd aan het voorhanden hebben van deze gegevens.

HP-laptop

De rechtbank acht wel wettig en overtuigend bewezen dat verdachte tezamen en in vereniging met anderen gegevens voorhanden heeft gehad die bestemd waren tot het plegen van een misdrijf, voor zover het gaat om de gegevens die zijn aangetroffen op de HP-laptop.11 Getuige [getuige] woonde samen met [medeverdachte 1] , [medeverdachte 3] en verdachte op [adres] in Leeuwarden. Hij heeft verklaard dat hij deze laptop aan zijn drie huisgenoten heeft verkocht.12 Gelet op deze verklaring en het aantreffen van deze laptop op 19 december 2023 in het huisje waar ook verdachte, [medeverdachte 1] en

[medeverdachte 3] aanwezig waren, concludeert de rechtbank dat zij de gebruikers waren van deze HPlaptop.

Op deze gegevensdrager zijn Anydesk, Teamviewer en de Skype app aangetroffen.

Ook zijn er twee Exceldocumenten aangetroffen met hierin in totaal 8500 leads. De Exceldocumenten hebben de volgende namen: [bestandsnaam] en [bestandsnaam] .13

Simkaarten

In de woning aan de [adres] te Leeuwarden zijn verder 90 simkaarten aangetroffen. Het gaat om 40 simkaarten in een open doosje aangetroffen onder de tv14, 18 simkaarten in een doosje onder de tv in de woonkamer15, 6 simkaarten achter de magnetron in de woonkamer16, 6 simkaarten in een brillenkoker17 en 20 simkaarten in een tas van wit papier.18

Nu verdachte, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3] de bewoners waren van de [adres] te Leeuwarden, concludeert de rechtbank dat zij deze simkaarten voorhanden hebben gehad.

Bewijsoverweging feiten 1 en 2

De Samsung J5 is aangetroffen onder het bed van verdachte in Leeuwarden en verdachte heeft erkend daarvan de gebruiker te zijn geweest. Dat is naar het oordeel van de rechtbank voldoende voor het oordeel dat hij over die Samsung J5 beschikkingsmacht had. Dat hij zich op de pleegdatum in Gasselternijveen bevond doet daar niet aan af.

Verdachte heeft onder andere een grote hoeveelheid leads, apps zoals Skype, Zoiper, Teamviewer, Anydesk en een grote hoeveelheid simkaarten voorhanden gehad. De rechtbank stelt hieronder vast dat verdachte en zijn medeverdachten intensief hebben gefraudeerd. De grote hoeveelheid gegevens zoals hierboven beschreven waren dus bestemd voor het plegen van oplichtingen en diefstallen en verdachte wist dat ook.

Van het ten laste gelegde medeplegen onder feit 1 zal de rechtbank verdachte vrijspreken, nu ten aanzien van het voorhanden hebben van de gegevens op de gegevensdrager van verdachte telkens niet blijkt van een nauwe en bewuste samenwerking met zijn medeverdachten.

Feit 3: deelname aan een criminele organisatie

Juridisch kader

Volgens vaste jurisprudentie moet onder een organisatie als bedoeld in artikel 140 Sr (hierna: een criminele organisatie) worden verstaan een samenwerkingsverband, met een zekere duurzaamheid en structuur, tussen de verdachte en tenminste één andere persoon. Het oogmerk van de organisatie moet zijn gericht op het plegen van misdrijven. Van deelneming aan een criminele organisatie is sprake als de verdachte behoort tot het samenwerkingsverband én als de verdachte een aandeel heeft in gedragingen, dan wel gedragingen ondersteunt, die strekken tot of rechtstreeks verband houden met de verwezenlijking van hierboven bedoeld oogmerk. In het bestanddeel “deelneming aan” ligt tevens het opzet van de verdachte besloten.

Niet is vereist dat komt vast te staan dat een persoon om als deelnemer aan een criminele organisatie te kunnen worden aangemerkt moet hebben samengewerkt met, althans bekend moet zijn geweest met alle andere personen die deel uitmaken van de organisatie of dat de samenstelling van het samenwerkingsverband steeds dezelfde is.

De vaststaande feiten

Op grond van het dossier stelt de rechtbank het volgende vast.

De verdachten [medeverdachte 3] , [medeverdachte 2] , [medeverdachte 1] en [verdachte] zijn op 19 december 2023 gezamenlijk aangetroffen in het vakantiehuisje in Gasselternijveen.19 Dat vakantiehuisje was ingericht als professioneel callcenter.20 Er werd een tafel aangetroffen met vier openstaande laptops, gekoppeld aan headsets om mee te bellen. Bij iedere laptop werden telefoons aangetroffen. De laptops en telefoons bleken die dag en de dagen ervoor intensief te zijn gebruikt. Zo blijkt bijvoorbeeld dat met de aangetroffen HP laptop die dag 5 anydesk-sessies hebben plaatsgevonden.21 Met de aangetroffen iPhone 6s is tussen 7 en 19 december 2023 242 keer uitgebeld via Skype (waarvan 10 keer op 19 december 2023).22 Met de aangetroffen iPhone 7 van [medeverdachte 2] is tussen 8 en 19 december 2023 818 keer uitgebeld via Skype (waarvan 231 keer op 19 december 2023). Op 19 december 2023 zijn er met dit toestel gesprekken gevoerd die langer duurden dan 5 minuten, waaronder met [benadeelde partij 1] , die dezelfde dag slachtoffer is geworden van bankhelpdeskfraude.23 Op dezelfde dag is ook [benadeelde partij 2] daarvan slachtoffer geworden.24Op de aangetroffen HP-laptop is te zien dat kort daarvoor via Skype gebeld is naar het telefoonnummer van [benadeelde partij 2] en dat dit telefoonnummer ook voorkomt op een leadslijst die op diezelfde laptop open staat.25 Op de iPhone 11 van [medeverdachte 1] staat een chat waarin instructies worden gegeven om een MacBook op te halen die met geld van de rekening van [benadeelde partij 2] is besteld.26

Op de aangetroffen devices die konden worden onderzocht zijn steeds velerlei gegevens aangetroffen die duiden op het gebruik daarvan om fraude te plegen. Het gaat onder andere om leadslijsten, afbeeldingen gerelateerd aan bankrekeningen van slachtoffers en katvangers, chatgesprekken over fraude en applicaties die voor fraude gebruikt zijn of daarvoor kunnen worden gebruikt.27 Verder is in het vakantiehuisje een zeer grote hoeveelheid simkaarten en zijn meerdere bankpassen op naam van derden aangetroffen.28

Verder bleek dat [medeverdachte 3] , [medeverdachte 1] , en [verdachte] samenwonen in Leeuwarden. Tijdens een doorzoeking van hun woning in Leeuwarden is ook daar een grote hoeveelheid simkaarten aangetroffen.29

Bovendien zijn ook daar gegevensdragers in beslag genomen, waarop ook gegevens staan die kunnen worden gerelateerd aan het plegen van fraude.30

Uit het dossier blijkt verder dat er in de periode voorafgaand aan het aantreffen van de verdachten in Gasselternijveen ook andere vakantiehuisjes zijn gehuurd. Van 5 tot en met 10 december 2023 werd er een vakantiehuisje op Parc Sandur in Emmen gehuurd.31 Van 11 tot en met 18 december 2023 is met de betaalkaart van [getuige] , huisgenoot van [medeverdachte 3] , [medeverdachte 1] en [verdachte] in Leeuwarden, een vakantiehuisje gehuurd in Orveltermarke.32 Vanaf 18 december 2023 werd het vakantiehuisje in Gasselternijveen gehuurd, wat ook werd bekostigd vanaf de bankrekening van

[getuige] .33

De Samsung A50 van [medeverdachte 2] heeft vanaf 5 december tot en met 8 december 2023 telefoonmasten in Emmen aangestraald, en op 11 en 12 december 2023 een mast in Westerbork (dus in de buurt van Orveltermarke).34

De iPhone 11 van [medeverdachte 1] heeft op 7 en 8 december 2023 telefoonmasten in Emmen aangestraald, op 13 december 2023 een mast in Westerbork (dus in de buurt van Orveltermarke) en op 18 en 19 december 2023 een mast in Gasselte.35

In de periode waarin de vakantiehuisjes zijn gehuurd zijn er meerdere personen slachtoffer geworden van bankhelpdeskfraude, waarbij betrokkenheid van diverse verdachten kan worden vastgesteld.

Zo is [benadeelde partij 3] voor het eerst benaderd op 5 december 2023, waarbij vervolgens in enkele dagen tijd bijna 60.000,- is buitgemaakt.36 Een deel van het geld is gebruikt voor een bestelling bij de Media Markt, welke bestelling op naam staat van [verdachte] , waarvan de factuur in zijn telefoon staat en welke bestelling is opgehaald in Emmen.37

Het grootste deel van het geld wordt doorgeboekt naar diverse bankrekeningen, die om verschillende redenen aan [medeverdachte 2] worden gelinkt. Zo is [medeverdachte 2] bijvoorbeeld herkend op camerabeelden van pintransacties van bankrekeningen waar het geld heen is gegaan.38

Ook [naam] is in die periode benaderd, namelijk op 15 december 2023.39 De Skypegesprekken die met

[naam] zijn gevoerd hebben plaatsgevonden met de iPhone 7 van [medeverdachte 2] . Ook het

Skypegesprek met [benadeelde partij 1] blijkt te zijn gevoerd met die iPhone 7.40 Zoals eerder vermeld is

[benadeelde partij 1] op 19 december 2023 benaderd toen de verdachten in het vakantiehuisje in Gasselternijveen verbleven. Op dezelfde dag is ook [benadeelde partij 2] opgelicht vanuit dat vakantiehuisje.

Tot slot wijst de rechtbank op de chatgesprekken die zich in het dossier bevinden.

Uit die chatgesprekken blijkt van intensief contact tussen de verdachten onderling, waarbij veelvuldig wordt gesproken over fraude, waarbij de gespreksdeelnemers elkaar tips geven, zich bedienen van schuilnamen en in versluierde taal spreken.

In het bijzonder wijst de rechtbank op een chatgesprek dat is aangetroffen op de Samsung A3 van [medeverdachte 3] .41 In de chats daterend van 9 tot en met 19 december 2023 wordt onder meer gesproken over “het overnemen van een leb”, “een vis aan de lijn”, en een “leb osso”. Aan dit gesprek wordt deelgenomen door ene “ [naam] ”, “ [naam] ”, “ [naam] ” , “ [naam] ” en “ [naam] ”. [medeverdachte 3] gebruikte het account “ [naam] ”, en volgens [getuige] wordt hij ook “ [naam] ” genoemd.42 Het account van “ [naam] ” behoorde toe aan [medeverdachte 1] .

Daarnaast wijst de rechtbank in het bijzonder op een chat tussen de gebruikers “ [naam] ” en “ [naam] ”.43 Deze chat is aangetroffen op de Samsung A50 van [medeverdachte 2] . Het account “ [naam] ” werd door hem gebruikt en “ [naam] ” betreft [medeverdachte 1] . Het gesprek tussen hen dateert van 6 en 7 december 2023, op het moment dat de oplichting van [benadeelde partij 3] plaatsvindt. In dat gesprek zegt [medeverdachte 1] onder andere tegen [medeverdachte 2] : “is t al geland op die revo”, terwijl even daarvoor een geldbedrag van 3.100,24, afkomstig van [benadeelde partij 3] , is overgemaakt naar een Revolut-rekening. [medeverdachte 2] stuurt daarop een screenshot van die rekening waarop de bijschrijving zichtbaar is naar [medeverdachte 1] . Laatstgenoemde zegt even later: “is overgooi bro () huh, wat bedoel je. Iedereen 25% toch”, en weer later: “sterk man. 3K eraf. Lekker man. Iedereen 750 daar. Ik ga die boys ook melden.” Vervolgens gaat het gesprek verder over het “bellen van vissen” vanuit “die osso”. In die chat wordt ook gesproken over de aanwezigheid van “die boys” bij “die osso”, en wordt ook gevraagd of “ [naam] die 06 kan lebben”, waarop [medeverdachte 2] reageert dat “hij zegt kan niet”, vanwege “lijpe ontsteking in me kies”. Vervolgens zegt [medeverdachte 1] : “Kan jij die foin bellen dan delen wij die 25%”. Daarna volgen nog allerlei instructies van [medeverdachte 1] aan [medeverdachte 2] , zoals de wijze waarop hij een gesprek zou moeten voeren “zeg collega van [naam] ”, en uiteindelijk ook instructies om de sporen te wissen: “Alles verwijderen, Any verwijderen, En geschiedenis ook enzo, Oproepen logboek, Alles Bro”.

Uit de vaststellingen hierboven kan worden afgeleid dat de verdachten zich intensief, structureel en in georganiseerd verband hebben bezig gehouden met het plegen van (bankhelpdesk)fraude. In zijn algemeenheid vergen dergelijke feiten een zekere planmatige aanpak en onderlinge afstemming tussen betrokken personen om de uitvoering te laten slagen. Uit de bewijsmiddelen volgt dat de verdachten daartoe inderdaad intensief met elkaar hebben gecommuniceerd, dat er tips en instructies werden uitgewisseld, bijvoorbeeld ook om sporen te wissen, dat ze zich bedienden van schuilnamen en in versluierde taal met elkaar spraken. In dit geval hadden de verdachten in de periode van 5 tot en met 19 december 2023 bovendien de beschikking over vakantiehuisjes als werkplek en blijkt dat ze vanuit die vakantiehuisjes ook daadwerkelijk slachtoffers hebben gemaakt. Verder blijkt in het bijzonder uit de aangehaalde chat tussen [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] dat er afspraken zijn gemaakt over de verdeling van buitgemaakte gelden.

Naar het oordeel van de rechtbank kan op grond hiervan worden geconcludeerd dat in de periode van 5 tot en met 19 december 2023 sprake is geweest van een samenwerkingsverband, met een zekere duurzaamheid en structuur, met het oogmerk om misdrijven te plegen, namelijk oplichting, diefstal (met valse sleutels), computervredebreuk en/of witwassen. Het gaat om een relatief beperkte periode, maar gelet op de intensiteit van de samenwerking is naar het oordeel van de rechtbank ook voldaan aan de eis van een zekere duurzaamheid (vgl. ECLI:NL:GHARL:2019:10676).

Het dossier bevat sterke aanwijzingen dat sprake is geweest van een langer durende samenwerking en in enkele gevallen acht de rechtbank zelfs bewezen dat al eerder sprake is geweest van (het medeplegen van) soortgelijke feiten. Uit het dossier kan echter niet in voldoende mate worden afgeleid dat die samenwerking voor 5 december 2023 ook al een gestructureerd karakter had. Daarbij is vooral van belang dat niet vaststaat dat verdachten voor die datum ook al vanuit vakantiehuisjes werkten en/of de buit deelden.

Naar het oordeel van de rechtbank staat vast dat verdachte in de periode van 5 tot en met 19 december 2023 heeft deelgenomen aan de criminele organisatie.

Daartoe is in de eerste plaats van belang dat verdachte op 19 december 2023 is aangetroffen in het vakantiehuisje in Gasselternijveen. Gelet op de aldaar aangetroffen situatie, waarbij vier werkplekken waren ingericht en ook vier verdachten zijn aangehouden, en gelet op hetgeen op de gegevensdragers is aangetroffen, moet de conclusie worden getrokken dat verdachte daar met geen ander doel aanwezig was dan het plegen van fraude en dat hij daaraan een bijdrage heeft geleverd. Daarnaast volgt uit de bewijsmiddelen dat verdachte ook in de dagen daarvoor al betrokken was bij samenwerking. Zoals de rechtbank hierna nog overweegt, moet verdachte immers worden aangemerkt als medepleger van de oplichting van [benadeelde partij 3] vanaf 5 december 2023.

Uit het dossier kan verder niet worden afgeleid dat verdachte vanuit het vakantiehuisje in Gasselternijveen zélf strafbare feiten heeft gepleegd. Ook staat niet vast dat verdachte in de andere vakantiehuisjes aanwezig is geweest. Dat maakt het oordeel van de rechtbank evenwel niet anders. Verdachte behoorde immers wel tot het samenwerkingsverband en heeft zich binnen dat samenwerkingsverband wel bezig gehouden met het plegen van fraude; in elk geval heeft hij een bijdrage geleverd aan de oplichting van [benadeelde partij 3] en zoals overwogen kan zijn aanwezigheid in Gasselternijveen ook niet anders worden begrepen. Bij dit oordeel heeft de rechtbank bovendien betrokken dat wél vaststaat dat verdachte zich eerder in 2023 schuldig heeft gemaakt aan een soortgelijk strafbaar feit, een en ander zoals de rechtbank hierna nog overweegt.

Voor een bewezenverklaring van witwassen moet vast komen te staan dat het in de tenlastelegging genoemde geldbedrag onmiddellijk of middellijk uit enig misdrijf afkomstig is. De rechtbank zal nu bewijs voor een aanwijsbaar gronddelict waaruit het bedrag afkomstig zou zijn, ontbreekt in de eerste plaats moeten vaststellen of de in het dossier aangedragen feiten en omstandigheden van dien aard zijn, dat zonder meer sprake is van een vermoeden van witwassen (en dus van een vermoeden dat het gaat om geld dat uit misdrijf afkomstig is). Als dit het geval is, dan mag van de verdachte worden verlangd dat hij een verklaring geeft voor de herkomst van de geldbedragen. Een dergelijke verklaring moet concreet, min of meer verifieerbaar en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijk zijn.

Zodra het door de verdachte geboden tegenwicht daartoe aanleiding geeft, ligt het op de weg van het Openbaar Ministerie om nader onderzoek te doen naar de, uit de verklaring van de verdachte blijkende, alternatieve herkomst van het geldbedrag. Uit de resultaten van dat onderzoek zal ten slotte moeten blijken of met voldoende mate van zekerheid kan worden uitgesloten dat het geldbedrag waarop de verdenking betrekking heeft, een legale herkomst heeft en dus of een criminele herkomst als enige aanvaardbare verklaring kan gelden.

Op grond van de bewijsmiddelen stelt de rechtbank vast dat verdachte in de ten laste gelegde periode van juli tot en met december 2023 een totaalbedrag van 6.440,- contant vooruit heeft betaald aan [bedrijfsnaam] te Leeuwarden.44

Uit de Icov Rapportage Vermogen en Inkomsten omtrent verdachte bleek dat verdachte niet over vermogensbestanddelen beschikte. Ook bleek niet van legale inkomsten in de jaren 2019 tot en met

2023.45

De rechtbank stelt dan ook vast dat het bij de Belastingdienst bekende inkomen van verdachte de hiervoor genoemde contante vooruitbetalingen niet kan verklaren.

Daarnaast blijkt uit onderzoek naar de bankrekening van verdachte dat hij in de periode tussen 17 april en

30 november 2023 in totaal 3.090 euro contant opneemt. De contante opnamen worden veelal voorafgegaan door een bijschrijving vanaf een tegenrekening met daarbij een niet te verifiëren omschrijving.46

Deze feiten en omstandigheden rechtvaardigen naar het oordeel van de rechtbank het vermoeden dat de door de verdachte betaalde geldbedragen van enig misdrijf afkomstig zijn.

Nu sprake is van een vermoeden van witwassen, mag op grond van vaste jurisprudentie van verdachte een verklaring worden verlangd die concreet, min of meer verifieerbaar en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijk is. Verdachte heeft vervolgens tijdens zijn politieverhoor verklaard dat hij een uitkering van de gemeente ontvangt van 1.200,- per maand.

Ter zitting heeft verdachte verklaard dat hij naast deze uitkering nog spaargeld en geld afkomstig van bijbaantjes had.

Voor wat betreft het spaargeld en het geld afkomstig van bijbaantjes overweegt de rechtbank dat de verdachte geen begin van een aanknopingspunt heeft gegeven dat hij daadwerkelijk heeft beschikt/kunnen beschikken over dit geld. Ook het dossier biedt daarvoor geen aanknopingspunten. Aldus zal de rechtbank de verklaring van verdachte over het spaargeld en het geld afkomstig van bijbaantjes als ongeloofwaardig terzijde schuiven. Daarbij heeft de rechtbank betrokken dat uit de bankafschriften van verdachte blijkt da hij louter contante opnamen heeft gedaan na een bijschrijving vanaf een tegenrekening met daarbij een niet te verifiëren omschrijving. Van bijschrijvingen afkomstig van bijbaantjes blijkt niet.

Ook de uitkering kan de contante huuruitgaven niet verklaren, alleen al omdat daarvoor het uitkeringsbedrag te laag is. Uit de bankgegevens is bovendien niet gebleken dat die uitkering niet contant wordt opgenomen, maar bijvoorbeeld wel wordt besteed voor de huur van de woning aan de [adres] .

Bij gebrek aan een ontzenuwende verklaring van verklaring is de rechtbank van oordeel dat het niet anders kan zijn dan dat het geldbedrag van enig misdrijf afkomstig is.

Het ten laste gelegde witwassen is dus bewezen. Nu het enkel gaat om contante betalingen voor een huurauto in een beperkte periode, zal de rechtbank verdachte vrijspreken van de ten laste gelegde gewoonte (van witwassen).

De in deze zaak gepleegde diefstallen met valse sleutels hebben hierin bestaan dat de daders zich hebben voorgedaan als bonafide bankmedewerkers en op die manier de computers van de aangevers hebben overgenomen via een Remote Access Tool zoals Anydesk of Teamviewer. Op die manier kregen de daders de controle over de bankrekening van de slachtoffers en daarna hebben zij het geld doorgesluisd naar rekeningen van katvangers in binnenland en buitenland, pinopnames verricht en/of online aankopen gedaan.

Het plegen van diefstal met valse sleutels op deze manier vergt een gezamenlijke planmatige aanpak, intensieve en nauwe samenwerking en duidelijke afstemming tussen de verschillende daders. Zij verrichten namelijk handelingen die tegelijkertijd of kort na elkaar plaatsvinden en die moeten worden afgestemd om de bankhelpdeskfraude tot een geslaagd einde te kunnen brengen en het gezamenlijke doel te bereiken: in korte tijd zoveel mogelijk geld van de bankrekening van een slachtoffer halen. Deze handelingen kunnen dan ook niet los van elkaar worden gezien. Dit betekent dat indien de rechtbank vaststelt dat verdachte de beller is geweest, hij een rol had in het wegsluizen van het buitgemaakte geld of een pakketje heeft opgehaald, dat medeplegen van de ten laste gelegde diefstal met valse sleutels oplevert.

Van computervredebreuk als bedoeld in artikel 138ab van het Wetboek van Strafrecht (hierna: Sr) is onder meer sprake als iemand vanuit een valse hoedanigheid een slachtoffer overtuigt tot het installeren van een Remote Access Tool zoals Anydesk of Teamviewer en een verbinding met verdachte accepteert. Op die manier heeft de dader toegang tot de bancaire omgeving van het slachtoffer en dringt hij met een valse sleutel binnen op het netwerk van het slachtoffer.

Computervredebreuk op deze wijze maakte een essentieel onderdeel uit van de gepleegde oplichtingen en diefstallen met valse sleutels en was daarmee onlosmakelijk verbonden. De computers van de slachtoffers werden overgenomen om vervolgens geld van de spaarrekening naar de lopende bankrekening over te maken, er werden online aankopen gedaan met het geld van de slachtoffers en er werd geld overgeboekt naar bankrekeningen van katvangers. Indien de rechtbank tot een bewezenverklaring komt van (medeplegen van) oplichting of diefstal met valse sleutels, komt zij daarom tevens tot een bewezenverklaring van (medeplegen van) computervredebreuk in de zaak van dat slachtoffer.

Bij de beoordeling van de bewijsbaarheid van de feiten 5 en 6 heeft de rechtbank als vertrekpunt genomen dat vaststaat dat verdachte en zijn medeverdachten zich binnen een georganiseerd samenwerkingsverband intensief hebben bezig gehouden met fraude. In dat licht bezien is betrokkenheid van verdachte als medepleger bij een afzonderlijke aangifte bewijsbaar indien die aangifte op enige wijze aan verdachte kan worden gelinkt. Dat dan niet vaststaat welke bijdrage verdachte precies heeft geleverd, maakt dat niet anders.

Uit de aangifte van de heer [benadeelde partij 1] blijkt dat hij op 19 december 2023 slachtoffer is geworden van bankhelpdeskfraude.

Op de telefoon van medeverdachte [medeverdachte 2] is een lijst met Skypegesprekken aangetroffen waaruit blijkt dat aangever is gebeld op 19 december 2023 om 15:15:03 uur.

Uit de aangifte van de mevrouw [benadeelde partij 2] blijkt dat zij op 19 december 2023 slachtoffer is geworden van bankhelpdeskfraude. Met geld van de rekening van het slachtoffer wordt een MacBook bij de MediaMarkt besteld.

Uit een chatgesprek dat wordt aangetroffen op de iPhone 11 van medeverdachte [medeverdachte 1] blijkt dat hij (“ [naam] ”) ene “ [naam] ” regelt om de MacBook op te halen. Op diezelfde telefoon is een foto zichtbaar van de beheerspagina van het mailadres [e-mailadres] waarmee de bestelling is gedaan.

Anders dan de officier van justitie is de rechtbank van oordeel dat het dossier geen bewijs bevat dat verdachte bij deze feiten betrokken is geweest. Deze aangiftes kunnen niet concreet aan verdachte worden gelinkt. Dat verdachte op het moment van deze feiten als onderdeel van de criminele organisatie aanwezig was in het vakantiehuisje betekent nog niet dat hij ook aan dit concrete feit een strafrechtelijk relevante bijdrage heeft geleverd en dus als (mede)pleger moet worden aangemerkt. Verdachte wordt daarom van dit onderdeel van de tenlastelegging vrijgesproken.

Op 5 december 2023 is aangever gebeld door twee mannen die zich voordeden als medewerker van de

SNS-Bank over een verdachte transactie in de omgeving van Maastricht. Een van de mannen noemde zich [naam] . Aangever moest allerlei controles doen op zijn telefoon. In totaal is er een bedrag van 58.335,75 overgeboekt naar onder andere bankrekening [bankrekeningnummer] op naam van [naam] en bankrekening [bankrekeningnummer] op naam van M. [naam] .47

Uit het onderzoek naar de mobiele telefoon van aangeefster blijkt dat daarop in de betreffende periode de app Anydesk is geïnstalleerd en weer is verwijderd.48

Uit transactiegegevens van rekening [bankrekeningnummer] op naam van [naam] blijkt dat er op 7 december 2023 285,- naar bankrekening [bankrekeningnummer] op naam van [medeverdachte 2] is overgemaakt.49

Daarnaast vindt op 6 december 2023 een overboeking van een bedrag van 3.100,24 naar een rekening op naam van [naam] .50

In het vakantiehuisje in Gasselternijveen zijn bankpassen van twee andere bankrekeningen op naam van [naam] zijn aangetroffen.51

Van de rekening op naam van [naam] wordt op 28 november 2023 een bedrag van 1 euro overgemaakt naar een bankrekening op naam van [medeverdachte 2] .52

Daarnaast blijkt uit gegevens van de MediaMarkt dat er op 7 december 2023 een iPhone 15 Pro ter waarde van 1.299,- euro is besteld, die is betaald vanaf de rekening [bankrekeningnummer] .

De bestelling bij Mediamarkt (een iPhone 15 Pro) blijkt bij navraag te zijn gedaan door verdachte [verdachte] .53 In zijn telefoon is een factuur van de bestelling aangetroffen.54 Het bij de bestelling gebruikte mailadres komt voor in de user dictionairy van deze Samsung van [verdachte] .55

Op 7 december, wanneer een deel van de frauduleuze overboekingen plaatsvinden, logt eenzelfde type toestel als [medeverdachte 2] bezit (Samsung A505FN) in op de [bankrekeningnummer] rekening van [naam] .56 Op 13 en 14 november vinden twee bijschrijvingen plaats op deze rekening van de hiervoor genoemde Litouwse bankrekening ( [bankrekeningnummer] ) van [medeverdachte 2] . Op 5 december 2023 vindt een contante storting van 50,- plaats en op 6 december een contante opname van 2.500,- .57

Op beelden van deze twee pintransacties wordt verdachte [medeverdachte 2] herkend.58

Uit de aangifte van [benadeelde partij 4] blijkt dat zij op 31 mei 2023 werd gebeld door een medeweker van de ING Bank betrof. Deze man zei tegen aangeefster dat zij een schuld van 1.000,- zou hebben. Aangeefster heeft een pincode ingetoetst op haar telefoon. Aangeefster heeft meerdere keren gebeld met deze man en met een vrouw die ook een medewerker was van de ING Bank. Aangeefster kreeg mail van de Bunq-bank en heeft op een link uit deze mail geklikt. Er is een bedrag van 49.000 euro afgeschreven van haar ING-rekening, verdeeld over 20 transacties.59

De politie heeft een logbestand van Skype2 onderzocht, dat is aangetroffen op de Samsung J5 telefoon van verdachte. Daaruit blijkt dat er op 31 mei 2023 meerdere malen contact is geweest met het telefoonnummer [telefoonnummer] , waaronder meerdere gesprekken van meer dan 60 minuten. Dit is het telefoonnummer van [benadeelde partij 4] .60

Gelet op hetgeen de rechtbank hiervoor heeft overwogen zijn de hiervoor opgesomde bevindingen voldoende voor een bewezenverklaring van de feiten ten aanzien van aangevers [benadeelde partij 3] en [benadeelde partij 4] .

Ten aanzien van de aangifte [benadeelde partij 4] overweegt de rechtbank bovendien dat zij hierboven al heeft vastgesteld dat verdachte de gebruiker is geweest van de telefoon waarmee [benadeelde partij 4] is gebeld. De verdediging heeft aangevoerd dat iemand anders heeft gebeld, maar daaraan zal de rechtbank voorbijgaan, nu daarvoor ieder aanknopingspunt ontbreekt.

De rechtbank acht de feiten 1, 2, 3, 4, 5 en 6 wettig en overtuigend bewezen, met dien verstande dat:

1. hij op 19 december 2023 te Leeuwarden gegevens, te weten

VOIP programma's, waaronder Skype en/of Zoiper Pro en/of SIP Softphone,aangetroffen op de Samsung J5 telefoon van verdachte
Remote Access tools, waaronder Anydesk en/of Teamviewer Quicksupport,

aangetroffen op de Samsung J5 telefoon van verdachte voorhanden heeft gehad, waarvan verdachte wist dat die bestemd waren tot het plegen van een misdrijf omschreven in een van de artikelen 310, 311, 312, 317, 321 en 326 van het Wetboek van Strafrecht, voor zover deze feiten betrekking hebben op de verkrijging van een niet-contant betaalinstrument;

hij op of omstreeks 19 december 2023 te Gasselternijveen en/of Leeuwarden, tezamen en in vereniging met anderen, voorwerpen en gegevens, te weten

diverse lijsten met leads, met (onder meer) de bestandsnamen [bestandsnaam] en/of [bestandsnaam] ,elk bevattende een groot aantal persoonsgegevens van een groot aantal personen, aangetroffen op de HP laptop in het vakantiehuisje
Remote access tools, te weten Anydesk en/of Teamviewer, aangetroffen op de HP laptop in hetvakantiehuisje
VOIP programma's, waaronder skype en/of Zoiper, aangetroffen op de HP laptop in het vakantiehuisje
een groot aantal simkaarten, aangetroffen in de gezamenlijke ruimtes van het

vakantiehuisje en de woning aan de [adres] te Leeuwarden voorhanden heeft gehad, waarvan verdachte wist dat die bestemd waren tot het plegen van een misdrijf omschreven in een van de artikelen 310, 311, 312, 317, 321 en 326 van het Wetboek van Strafrecht, voor zover deze feiten betrekking hebben op de verkrijging van een niet-contant betaalinstrument;

3. hij in de periode van 5 december 2023 tot en met 19 december 2023 te

Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland, heeft deelgenomen aan een

organisatie, bestaande uit een samenwerkingsverband van natuurlijke personen, te weten verdachte en/of [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of een of meer andere personen, welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven, namelijk het plegen van

oplichting als bedoeld in artikel 326 van het Wetboek van Strafrecht en/of
diefstal met een valse sleutel als bedoeld in artikel 311 van het Wetboek van Strafrecht en/of
computervredebreuk als bedoeld in artikel 138ab van het Wetboek van Strafrecht en/of- ( gewoonte)witwassen als bedoeld in artikel 420tervan het Wetboek van Strafrecht;

hij, op tijdstippen, in de periode van 3 juli 2023 tot en met 19 december 2023, in Leeuwarden en/of Gasselternijveen en/of elders in Nederland,

6.440,- aan contanten voorhanden heeft gehad en/of heeft omgezet, terwijl hij telkens wist, dat dievoorwerpen geheel of gedeeltelijk - onmiddellijk of middellijk - afkomstig waren uit enig misdrijf

hij in de periode van 31 mei 2023 tot en met 19 december 2023 in Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of op een of meerdere (andere) locaties in Nederland, meerdere malen, telkens tezamen en in vereniging, telkens opzettelijk en wederrechtelijk is binnengedrongen in (een gedeelte van) een geautomatiseerd werk, te weten een of meerdere computersyste(e)men en/of smartphone(s) van (onder meer)

- [ [benadeelde partij 3] - [benadeelde partij 4]

door het doorbreken van een beveiliging en/of

met behulp van valse signalen of een valse sleutel en/of

- [ benadeelde partij 3] ( 58.335,75) - [benadeelde partij 4] (ongeveer 49.000,-,) heeft weggenomen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen, terwijl verdachte en/of zijn mededader(s) die weg te nemen goederen onder hun bereik hebben gebracht door middel van een valse sleutel, te weten (via Social Engineering/bankhelpdeskfraude en/of oplichting) onrechtmatig verkregen inloggegevens en/of (autorisatie)code(s) (zoals een code van een Random Reader en/of Webber en/of Digipas en/of e.dentifier en/of een TAN-code en/of een CVC code) voor het inloggen op de internetbankierenaccount(s) waartoe voornoemde aangevers/personen toegang hadden en/of het autoriseren van een overboeking.

Verdachte zal van het meer of anders ten laste gelegde worden vrijgesproken, aangezien de rechtbank dat niet bewezen acht.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.

Het bewezen verklaarde levert op:

Deze feiten zijn strafbaar nu geen omstandigheden aannemelijk zijn geworden die de strafbaarheid uitsluiten.

De rechtbank acht verdachte strafbaar nu niet van enige strafuitsluitingsgrond is gebleken.

Vordering van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte ter zake van feit 1, 2, 3, 4, 5 en 6 wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5 jaren.

Standpunt van de verdediging

Gelet op de uiteindelijk te bewijzen feiten heeft de raadsman gepleit voor een onvoorwaardelijke straf die gelijk is aan het voorarrest. Eventueel kan daarnaast nog een voorwaardelijk strafdeel aan verdachte worden opgelegd. De raadsman heeft de rechtbank verzocht om niet ambtshalve de schorsing van de voorlopige hechtenis op te heffen.

Oordeel van de rechtbank

Bij de bepaling van de straf heeft de rechtbank rekening gehouden met de aard en de ernst van het bewezen en strafbaar verklaarde, de omstandigheden waaronder dit is begaan, de persoon van verdachte zoals deze naar voren is gekomen uit het onderzoek ter terechtzitting en de rapportages van de reclassering, het uittreksel uit de justitiële documentatie, alsmede de vordering van de officier van justitie en het pleidooi van de verdediging.

De rechtbank heeft in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen.

Verdachte heeft zich gedurende een periode van ruim 6 maanden samen met anderen en in elk geval in een bepaalde periode in georganiseerd crimineel samenwerkingsverband, schuldig gemaakt aan het plegen van bankhelpdeskfraude. Op 19 december 2023 zijn verdachte en zijn medeverdachten aangehouden in een vakantiehuisje dat ingericht was als een callcenter en van waaruit zij bankhelpdeskfraude pleegden. Meerdere personen en banken zijn daarvan het slachtoffer geworden en zijn voor duizenden of zelfs tienduizenden euros opgelicht.

Verdachte en zijn medeverdachten maakten daarbij onder andere gebruik van illegaal verkregen lijsten met persoonsgegevens (leads), op welke lijsten de personen in voorkomende gevallen op leeftijd gesorteerd waren en belscripts speciaal ontwikkeld voor het plegen van bankhelpdeskfraude. Verdachte en zijn medeverdachten hebben zich in telefoongesprekken voorgedaan als een bankmedewerker en gezegd dat er een probleem was met hun bankrekening. Hierna moesten de slachtoffers een tool installeren op hun computer of tablet, waarna de zogenaamde bankmedewerker kon meekijken. Er werden vervolgens bedragen overgeschreven naar bankrekeningen van zogenaamde geldezels, over welke rekeningen verdachte en zijn medeverdachten het beheer hadden.

De fraudeconstructie was professioneel opgezet en “core business” voor verdachte en zijn medeverdachten. Het dossier bevat concrete aanwijzingen dat het bewezen verklaarde aantal slachtoffers slechts een fractie is van de daadwerkelijke gedupeerden van de door verdachte en zijn medeverdachten gepleegde bankhelpdeskfraudes.

De rechtbank rekent verdachte zijn berekenende, doortrapte en enkel op geld beluste handelen ernstig aan. Verdachte en zijn medeverdachten hebben moedwillig misbruik gemaakt van het gewekte vertrouwen bij kwetsbare slachtoffers, door hen te overrompelen met een leugen en zo uit hun evenwicht te brengen. Zij hebben niet alleen het geld van de slachtoffers afgenomen, maar in sommige gevallen ook hun zelfvertrouwen, gevoel van veiligheid en vertrouwen in de medemens in ernstige mate aangetast, zoals blijkt uit de aangiftes van de slachtoffers en/of de toelichting op hun schadevordering. Verder hebben sommige slachtoffers verklaard dat het handelen van verdachte en zijn medeverdachten voor gevoelens van schaamte, stress en angst hebben gezorgd.

Daarnaast is bankhelpdeskfraude een misdrijf dat het vertrouwen ondermijnt dat rekeninghouders in het algemeen in het betalingsverkeer en het bankwezen mogen hebben. Dit vertrouwen is van groot belang voor het maatschappelijk en economisch verkeer. Ook leidt bankhelpdeskfraude tot hoge kosten voor de banken.

De verdachte heeft zich niet bekommerd om de gevolgen van zijn handelen, maar alleen gedacht aan zijn eigen financiële gewin: een makkelijke manier om snel aan veel geld te komen.

Tot slot heeft verdachte zich schuldig gemaakt aan het witwassen van een bedrag van 6.440,-. Dit bedrag heeft verdachte contant betaald aan een autoverhuurbedrijf, terwijl verdachte in de bewezen verklaarde periode van het witwassen en de periode daarvoor niet beschikte over een legaal inkomen waaruit hij die uitgaven kon bekostigen. In zijn algemeenheid wordt door witwassen de integriteit van het financiële en economische verkeer aangetast. Door het verhullen van crimineel geld wordt de opsporing van de onderliggende misdrijven bemoeilijkt.

De rechtbank heeft tevens in aanmerking genomen dat verdachte eerder onherroepelijk is veroordeeld voor soortgelijke strafbare feiten.

Reclassering Nederland heeft twee rapporten over de verdachte opgemaakt, gedateerd

22 december 2023 en 20 maart 2024. De rechtbank heeft acht geslagen op de inhoud van deze rapporten.

De reclassering adviseert een straf zonder bijzondere voorwaarden, omdat de reclassering geen mogelijkheden ziet om met interventies of toezicht de risico's te beperken of het gedrag van verdachte te veranderen.

De rechtbank is van oordeel dat vanwege de aard, ernst en duur van de bewezen verklaarde feiten niet kan worden volstaan met een andere straf dan een gevangenisstraf van forse duur. Daarbij wegen de doortrapte werkwijze, de professioneel opgezette fraude en de omvang van de schade mee.

De rechtbank houdt er rekening mee dat verdachte geen of een ontkennende verklaring heeft afgelegd ten aanzien van alle feiten, waardoor hij naar het oordeel van de rechtbank geen enkele verantwoordelijkheid voor zijn handelen heeft genomen.

De rechtbank ziet geen aanleiding om een deel van de op te leggen gevangenisstraf voorwaardelijk op te leggen, zoals de verdediging heeft verzocht. Omdat de verdachte van enkele feiten wordt vrijgesproken, komt de rechtbank wel tot een lagere straf dan de officier van justitie heeft geëist.

Alles afwegend acht de rechtbank het opleggen van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 4 jaren passend en geboden.

Tenuitvoerlegging van de op te leggen gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting, tot het moment dat aan verdachte voorwaardelijke invrijheidstelling wordt verleend als bedoeld in artikel 6:2:10 van het Wetboek van Strafvordering.

Bij de beslissing van de rechtbank van 3 december 2024 om de voorlopige hechtenis van verdachte per 4 december 2024 te schorsen heeft de rechtbank betrokken dat de inhoudelijke behandeling van de zaak pas in maart 2025 zou gaan plaatsvinden. Mede daarom wogen de persoonlijke belangen van verdachte destijds zwaarder dan de belangen van strafvordering. Die situatie is nu anders. Nu de strafzaak thans wordt afgedaan, waarbij een bewezenverklaring volgt en oplegging van een forse onvoorwaardelijke gevangenisstraf, is de rechtbank van oordeel dat het maatschappelijk belang op dit moment zwaarder weegt dan het persoonlijk belang van verdachte. De rechtbank zal daarom de schorsing van de voorlopige hechtenis met ingang van heden opheffen. Dat betekent dat verdachte direct terug moet naar de gevangenis.

Standpunt officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd de in beslag genomen simkaarten en datadragers verbeurd te verklaren.

Standpunt verdediging

De verdediging heeft zich niet uitgelaten over het beslag.

Beoordeling

De rechtbank constateert dat zij gelet op de inhoud van beslaglijst beslissingen moet nemen over de volgende inbeslaggenomen voorwerpen: een simkaart (volgnummer 1), horloges (2 en 3) en diverse datadragers (4).

De rechtbank ziet aanleiding de simkaart en de datadragers (volgnummers 1 en 4) verbeurd te verklaren.

Ten aanzien van de horloges (volgnummers 2 en 3) staat niet vast dat er een relatie is met de strafbare feiten, terwijl ook niet vaststaat wie de rechthebbende is. Ten aanzien daarvan zal de rechtbank bepalen dat die voorwerpen moeten worden bewaard ten behoeve van de rechthebbende.

De volgende personen hebben zich als benadeelde partij in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding:

[benadeelde partij 5] , tot een bedrag van 500,- ter vergoeding van immateriële schade, vermeerderdmet wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan;

[benadeelde partij 6] , tot een bedrag van 32.112,- ter vergoeding van materiële schade, vermeerderdmet wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan;

[benadeelde partij 2] , tot een bedrag van 1.999,99 ter vergoeding van materiële schade, vermeerderdmet wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan;

De Volksbank N.V., tot een bedrag van 47.499,71 ter vergoeding van materiële schade, (te weten

16.843,83 t.a.v. aangever [benadeelde partij 7] , 29.167,88 t.a.v. aangever [benadeelde partij 3] ,

888,- t.a.v. aangever [benadeelde partij 6] en 600,- aan onderzoekskosten), vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan;

5. ABN AMRO, tot een bedrag van 16.021,- (t.a.v. aangever [benadeelde partij 8] ) ter zake van materiëleschade, vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan en 120,proceskosten;

6. [benadeelde partij 3] , tot een bedrag van 29.932,87 ter zake van materiële schade en

10.000,- ter vergoeding van immateriële schade, vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan.

7. [ [benadeelde partij 9] . Deze benadeelde partij heeft geen ingevuld voegingsformulier ingediend, maarheeft bewijsstukken van zijn schade aan de rechtbank overgelegd.

7. [ ING bank, tot een bedrag van 2.480,- ter vergoeding van materiële schade (t.a.v. aangever

[benadeelde partij 9] ), vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan.

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat de vorderingen kunnen worden toegewezen voor zover hij de feiten waaruit die vorderingen voortvloeien bewezen acht.

Standpunt van de verdediging

Met betrekking tot de vordering van [benadeelde partij 2] heeft de raadsman zich op het standpunt gesteld dat deze niet ontvankelijk moet worden verklaard, vanwege de door hem bepleite vrijspraak.

Met betrekking tot de vordering van [benadeelde partij 3] heeft de raadsman zich primair op het standpunt gesteld dat deze niet ontvankelijk moet worden verklaard, vanwege de door hem bepleite vrijspraak. Subsidiair heeft hij aangevoerd dat enkel de hoogte van de opgehaalde Macbook ( 1229,-) kan worden toegewezen nu de relativiteit aan het meer gevorderde in de weg staat. Voorts zijn de immateriële schade en de onderzoekskosten onvoldoende onderbouwd.

Oordeel van de rechtbank

Verdachte is vrijgesproken van het ten laste gelegde feit ten aanzien van de benadeelde partij [benadeelde partij 2] . De rechtbank zal deze vordering daarom niet ontvankelijk verklaren.

De Volksbank wordt niet ontvankelijk verklaard in de vordering van 17.731,83 ter zake van schadeloosstelling van [benadeelde partij 7] en [benadeelde partij 6] , omdat deze feiten niet aan verdachte ten laste zijn gelegd.

De Volksbank heeft gemotiveerd en met stukken onderbouwd dat zij als gevolg van het onder 6 bewezen verklaarde rechtstreeks schade heeft geleden tot een bedrag van

29.167,88, doordat zij een deel van de financiële schade aan het slachtoffer [benadeelde partij 3] heeft vergoed. Dit bedrag wordt daarom toegewezen.

De rechtbank is van oordeel dat ook de post onderzoekskosten voor toewijzing in aanmerking komt. Uit de toelichting is voldoende duidelijk waar het onderzoek door de Volksbank uit heeft bestaan en het opgevoerde aantal uren per zaak en uurtarief komen de rechtbank niet onredelijk voor. Omdat het gevorderde bedrag van 600,- ziet op onderzoekskosten die zijn gemaakt in drie zaken, te weten de zaken van aangevers [benadeelde partij 7] , [benadeelde partij 3] en [benadeelde partij 6] , en alleen de zaak van aangever [benadeelde partij 3] aan verdachte ten laste is gelegd, zal een derde van het gevorderde bedrag, te weten 200,-, worden toegewezen.

In totaal zal dus een bedrag van 29.367,88 worden toegewezen.

De Volksbank heeft gevorderd het te vergoeden bedrag te vermeerderen met wettelijke rente. De rechtbank bepaalt dat het te vergoeden schadebedrag vermeerderd wordt met de wettelijke rente over

29.167,88 vanaf 5 januari 2024, de datum waarop de Volksbank het geld heeft overgemaakt naar

[benadeelde partij 3] , en over 200,- vanaf 8 januari 2025, de datum waarop de vordering is ingediend.

De rechtbank stelt vast dat verdachte het strafbare feit samen met een ander of anderen heeft gepleegd en dat zij naar civielrechtelijke maatstaven hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de schade. De rechtbank zal daarom bepalen dat verdachte de schadevergoeding niet meer aan de benadeelde partij hoeft te betalen indien zijn medeverdachte(n) deze al hebben betaald, en andersom.

De rechtbank zal geen schadevergoedingsmaatregel opleggen omdat de Volksbank een professionele partij is die in staat moet worden geacht om zelfstandig de vordering te innen.

De rechtbank zal verdachte veroordelen in de kosten die de benadeelde partij tot aan deze uitspraak in verband met de vordering heeft gemaakt, tot op heden begroot op nihil, en in de kosten die de benadeelde partij ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog moet maken.

Met betrekking tot de gevorderde materiële schade is de rechtbank van oordeel dat voldoende aannemelijk is geworden dat de benadeelde partij 29.167,87 aan schade heeft geleden.

Dit betreft het geld dat door middel van de onder 6 bewezenverklaarde diefstal met valse sleutel is weggenomen met aftrek van het geld dat reeds door de Volksbank aan [benadeelde partij 3] is vergoed. Dit deel van de vordering, waarvan de hoogte onvoldoende door de verdediging is betwist, zal daarom worden toegewezen, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 7 december 2023. De vordering wordt voor het overige niet ontvankelijk verklaard.

[benadeelde partij 3] heeft daarnaast gesteld dat zij immateriële schade heeft. Vergoeding van immateriële schade kan worden toegekend indien een benadeelde lichamelijk letsel heeft opgelopen, in zijn eer of goede naam is geschaad of op andere wijze in zijn persoon is aangetast. Van aantasting op andere wijze kan sprake zijn indien de benadeelde psychische schade heeft opgelopen. Daartoe moet de benadeelde partij voldoende concrete gegevens aanvoeren waaruit naar objectieve maatstaven het bestaan van geestelijk letsel kan worden vastgesteld. Dat heeft [benadeelde partij 3] onvoldoende gedaan. Het is ook niet zo dat de aard en de ernst van de normschending met zich brengt dat de nadelige gevolgen voor de benadeelden zó voor de hand liggen, dat aantasting in de persoon op andere wijze kan worden aangenomen. Een wettelijke grondslag voor vergoeding van immateriële schade ontbreekt daarom op dit moment. [benadeelde partij 3] zal voor deze schadepost niet ontvankelijk worden verklaard in haar vordering.

Nu de aansprakelijkheid van verdachte vaststaat, zal de rechtbank de schadevergoedingsmaatregel opleggen om te bevorderen dat verdachte de schade zal vergoeden.

De rechtbank constateert dat de zaken waarop deze vorderingen betrekking hebben niet zijn opgenomen in de tenlastelegging. Naar het oordeel van de rechtbank is door het bewezen verklaarde geen rechtstreekse schade toegebracht aan de benadeelde partijen. De rechtbank zal daarom de benadeelde partijen in de vordering niet ontvankelijk verklaren.

De rechtbank heeft gelet op de artikelen 33, 33a, 36f, 57, 138ab, 140, 234 en 311 van het Wetboek van Strafrecht.

Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij ten tijde van het bewezen verklaarde rechtens golden dan wel ten tijde van deze uitspraak gelden.

Verklaart het onder 1, 2, 3, 4, 5 en 6 ten laste gelegde bewezen, te kwalificeren en strafbaar zoals voormeld en verdachte daarvoor strafbaar.

Verklaart niet bewezen hetgeen aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan het bewezen verklaarde en spreekt verdachte daarvan vrij.

Veroordeelt verdachte tot:

Beveelt dat de tijd die de veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en/of voorlopige hechtenis heeft doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf, geheel in mindering zal worden gebracht.

Heft op de schorsing van de voorlopige hechtenis met ingang van heden.

Beslist ten aanzien van de voorwerpen op de lijst van in beslag genomen en nog niet teruggegeven voorwerpen, als volgt:

verklaart verbeurd de simkaart en de datadragers (volgnummers 1 en 4);
bepaalt ten aanzien van de horloges (volgnummers 2 en 3) dat deze voorwerpen moeten wordenbewaard ten behoeve van de rechthebbende.

Wijst de vorderingen van de benadeelde partij toe tot het hierna te noemen bedrag

en veroordeelt verdachte hoofdelijk, aldus dat als een mededader betaalt, verdachte in zoverre zal zijn bevrijd, om aan de Volksbank N.V. te betalen:

het bedrag van (zegge: negenentwintigduizend driehonderd zevenenzestig euro en achtentachtig cent);
de wettelijke rente over 29.167,88 vanaf 5 januari 2024 en over 200,00 vanaf 8 januari 2025 tot de dagvan algehele voldoening;
de proceskosten die de benadeelde partij heeft gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging vandeze uitspraak alsnog zal maken, tot heden begroot op nihil.

Verklaart de vordering van de Volksbank N.V. voor het overige niet-ontvankelijk. Dit deel van de vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.

Wijst de vorderingen van de benadeelde partij toe tot het hierna te noemen

bedrag en veroordeelt verdachte hoofdelijk, aldus dat als een mededader betaalt, verdachte in zoverre zal zijn bevrijd, om aan [benadeelde partij 3] te betalen:

het bedrag van (zegge: negenentwintigduizend honderd zevenenzestig euro en zevenentachtig cent);
de wettelijke rente over dit bedrag vanaf 7 december 2023 tot de dag van algehele voldoening;
de proceskosten die de benadeelde partij heeft gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging vandeze uitspraak alsnog zal maken, tot heden begroot op nihil.

Verklaart de vordering van [benadeelde partij 3] voor het overige niet-ontvankelijk. Dit deel van de vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.

Legt aan verdachte hoofdelijk, aldus dat als een mededader betaalt verdachte in zoverre zal zijn bevrijd, de verplichting op om ten behoeve van [benadeelde partij 3] aan de Staat te betalen een bedrag van 29.167,87 (zegge: negenentwintigduizend honderd zevenenzestig euro en zevenentachtig cent), vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 7 december 2023 tot de dag van algehele voldoening. Dit bedrag bestaat uit materiële schade.

Bepaalt dat bij gebreke van volledig verhaal van de betalingsverplichting aan de Staat gijzeling voor de duur van 180 dagen kan worden toegepast. De toepassing van gijzeling heft de betalingsverplichting niet op.

Bepaalt dat als verdachte of een mededader voldoet aan de betalingsverplichting aan de benadeelde partij of aan de Staat, verdachte in zoverre zal zijn bevrijd van de betalingsverplichting aan beiden.

Verklaart de vordering van burgerlijke rechter worden aangebracht.

niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de

Verklaart de vordering van burgerlijke rechter worden aangebracht.

niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de

Verklaart de vordering van burgerlijke rechter worden aangebracht.

niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de

Verklaart de vordering van rechter worden aangebracht.

niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke

Verklaart de vordering van

niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de

burgerlijke rechter worden aangebracht.

Verklaart de vordering van niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.

Dit vonnis is gewezen door mr. H. Brouwer, voorzitter, mr. T.M.L. Wolters en mr. L.W. Janssen, rechters, bijgestaan door mr. K.E. van Rhijn, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 18 april 2025.

Mr. Wolters is buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.

Wanneer hierna wordt verwezen naar doorgenummerde dossierpaginas betreft dit tenzij anders vermeld delen van ambtsedige processen-verbaal, als bijlagen opgenomen bij het dossier van onderzoek Barkentijn van de Politie Noord-Nederland met proces-verbaalnummer 2023336690, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 1418.

Zaaksdossier Onderzoekswensen, p. 39.

p 58, 61, 69 e.v.

p 69-71

p 135

p 61

p 202 8 P 243

9. De verklaring van verdachte ter terechtzitting van 12 maart 2025

10. P 798 e.v.

11. p 94 e.v.

12. p 1028

13. p 294 e.v.

14. p 212 15 P 214

16. p 216

17. p 218

18. p 234

19. p 56 en 977

20. p 58

21. p 62

22. p 296

23. p 737 e.v.

24. p 254 e.v.

25. p 61 e.v.

26. p 333 e.v.

27. p 335 e.v., 347 e.v., 385 e.v., 406 e.v., 409 e.v., 680 e.v., 683 e.v., 737 e.v., 749 e.v., 798 e.v. en p 33 e.v. van het aanvullend-proces-verbaal Zaak aanvullende stukken

28. p 35 en p 135

29. p 202

30. p 221 e.v., 243, 680 e.v. en 798 e.v.

31. p 854

32. p 849-850

33. p 843

34. p 731-732.

35. p 363.

36. p 48 e.v.

37. Verklaring van verdachte [verdachte] bij de rechter-commissaris d.d. 10 december 2024 38 p 146 e.v. en 150 e.v. van het aanvullend-proces-verbaal Zaak aanvullende stukken

39. p 778 e.v.

40. p 749 e.v.

41. p 827 e.v.

42. p 1040

43. p 711 e.v.

44. p 198 e.v.

45. p 1354 e.v.

46. p 1369

47. p 48 e.v. van het proces-verbaal zaaksdossier Zaak aanvullende stukken

48. p 82

49. p 809 e.v.

50. p 154

51. p 88 e.v.

52. p 174

53. p 810

54. p 805

55. p 809

56. p 172

57. p 160

58. p 186 e.v. en 190 e.v. van het proces-verbaal zaaksdossier Zaak aanvullende stukken

59. p 815 e.v.

60. p 812 e.v.

Criminele organisatie en bankhelpdeskfraude in vakantiehuisje

Uitspraak

[verdachte] ,

Tenlastelegging