Uitspraak
RECHTBANK Noord-Nederland
Civiel recht
Zittingsplaats Groningen
Zaaknummer: C/18/246679 / KG ZA 25-133
Vonnis in kort geding van 15 september 2025
in de zaak van
1.[eiser sub 1] B.V.,
te [vestigingsplaats] ,
2.
[eiser sub 2],
2.
[eiser sub 2],
te [woonplaats] ,
eisende partijen,
hierna afzonderlijk [eiser sub 1] en [eiser sub 2] te noemen en gezamenlijk [eisende partijen] .
advocaat: mr. R. Spoelstra,
tegen
GOOGLE IRELAND LTD.,
te Dublin (Ierland),
gedaagde partij,
hierna te noemen: Google,
advocaat: mr. A.J. Tromp.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding met producties;
- de conclusie van antwoord met productie;
- de mondelinge behandeling van 1 september 2025, waarvan door de griffier aantekeningen zijn gemaakt;
- de pleitnota van [eisende partijen] . met productie;
- de pleitnota van Google.
- de mondelinge behandeling van 1 september 2025, waarvan door de griffier aantekeningen zijn gemaakt;
- de pleitnota van [eisende partijen] . met productie;
- de pleitnota van Google.
2.De feiten
2.1.
[eiser sub 2] is thans enig aandeelhouder en bestuurder van en advocaat bij [eiser sub 1] . Bij [eiser sub 1] werken op dit moment, inclusief [eiser sub 2] , 13 mensen.
2.2.
Tot voor kort werd [eiser sub 1] gerund door [eiser sub 2] en [oud eigenares] (hierna: [oud eigenares] ), beiden hielden ze 50% van de aandelen in [eiser sub 1] . [oud eigenares] heeft inmiddels samen met een (ten tijde van de oprichting nog) werknemer van [eiser sub 1] , [oprichter bedrijf 1] (hierna: [oprichter bedrijf 1] ), het bedrijf [bedrijf 1] opgericht. [oprichter bedrijf 1] is door [eiser sub 2] op staande voet ontslagen. Nadien is [eiser sub 2] lastiggevallen en bedreigd door de partner van [oprichter bedrijf 1] , [partner oprichter bedrijf 1] (hierna: [partner oprichter bedrijf 1] ). [eiser sub 2] heeft hier aangifte van gedaan.
2.3.
Google biedt verschillende internetdiensten aan, waaronder Google Search en Google Maps. Ingelogde gebruikers kunnen een recensie of review schrijven over
bedrijven die een vermelding hebben op Google Maps. Ook kunnen zij een beoordeling geven van 1 tot 5ohja da sterren. Het doel van de review-dienst is om internetgebruikers te helpen betere, geïnformeerde beslissingen te nemen en hun positieve of negatieve ervaringen te delen met andere gebruikers. Reviews zijn openbaar en kunnen in principe alleen door de ingelogde auteur-gebruiker worden aangepast of verwijderd.
2.4.
Google heeft specifiek beleid ontwikkeld omtrent de inhoud die gebruikers
uploaden, zoals reviews, op Google Maps (‘Maps-contentbeleid’). Op basis van het Maps-contentbeleid kan iedereen, waaronder ook bedrijfseigenaren, een ongepaste review melden bij Google. Google verwijdert die review vervolgens als zij meent dat de review inderdaad een schending van haar beleid oplevert.
2.5.
[eiser sub 1] heeft de volgende bedrijfsvermeldingen binnen Google Maps:
- [bedrijfsvermelding 1]
- [bedrijfsvermelding 2]
- [bedrijfsvermelding 3]
- [bedrijfsvermelding 4]
- [eiser sub 1] .
2.6.
[eisende partijen] . heeft op enig moment - een aantal maanden na de hiervoor vermelde bedreigingen - 15 negatieve reviews gekregen op haar verschillende bedrijfsprofielen. [eiser sub 2] heeft de reviews bij Google gemeld en Google verzocht om tot verwijdering van deze reviews over te gaan en om gegevens van de persoon die deze reviews heeft geplaatst te delen.
2.7.
Google heeft de reviews gecontroleerd en een aantal reviews verwijderd vanwege beleidsschendingen. Google heeft geen informatie gegeven over de persoon die de reviews heeft geplaatst.
2.8.
Thans staan de volgende vier kritische reviews nog online:
Een één-sterrenreview van [reviewer 1] bij het bedrijfsprofiel [bedrijfsvermelding 3] :
‘Ik was in het begin al wat sceptisch toen ik bij een heel andere Firma bleek uit te komen. Nota bene niet in Friesland maar in [vestigingsplaats] . Daar was ik helemaal niet naar opzoek, toch ben ik naief als ik ben met ze in zee gegaan, het is op niets uitgelopen.’
Een twee-sterrenreview van [reviewer 2] bij het bedrijfsprofiel [bedrijfsvermelding 2] :
‘Laat voorop stellen dat [eiser sub 2] best een leuke man is met veel doorzettingsvermogen en enig inzicht voor planning. Maar sommige keuzes begrijp ik niet. De uitkomst viel helaas te verwachten. Dossierkennis is slecht.’
Een twee-sterrenreview van [reviewer 3] bij het bedrijfsprofiel [eiser sub 1] :
‘1 grote facade wat ze je voorspiegelen bij dit kantoor, lange trajecten en een uitkomst die geen recht doet aan mijn zaak.’
En een vijf-sterrenreview van [reviewer 4] bij het bedrijfsprofiel [eiser sub 1] :
‘Ben zeer telleurgesteld over hoe mijn zaak is afgelopen. Een kantoor zonder dossier kennis met veel mooie praatjes maar als het erop aankomt leveren ze niet.’
2.9.
Google heeft aan [eisende partijen] . laten weten dat de reviews die nog online staan niet zullen worden verwijderd en dat de in haar bezit zijnde informatie over de persoon/personen die deze reviews heeft/hebben geplaatst niet met [eisende partijen] . zullen worden gedeeld
3.Het geschil
3.1.
[eisende partijen] . vordert na vermindering van eis bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis:
I. Google te veroordelen tot het per direct, dan wel een door de rechtbank te bepalen datum, verwijderen van de in r.o. 2.8 genoemde reviews.
II. Google te veroordelen om binnen twee werkdagen na betekening van dit vonnis, althans een door de rechtbank te bepalen redelijke termijn, de volgende gegevens van Google accounts waarmee reviews zijn achtergelaten op de bedrijfsprofielen van [eisende partijen] . met de gebruikersnamen (1) [gebruikersnaam 1] , (2) [gebruikersnaam 2] , (3) [gebruikersnaam 3] , (4) [gebruikersnaam 4] , (5) [gebruikersnaam 5] , (6) [gebruikersnaam 6] , (7) [gebruikersnaam 7] , (8) [reviewer 1] , (9) [gebruikersnaam 9] , (10) [gebruikersnaam 10] , (11) [reviewer 2] , (12) [gebruikersnaam 12] , (13) [reviewer 3] , (14) [gebruikersnaam 14] , (15) [gebruikersnaam 15] , (22) [gebruikersnaam 22] , (23) [partner oprichter bedrijf 1] ,
(24) [gebruikersnaam 24] , (25) [gebruikersnaam 25] en (26) [gebruikersnaam 26] aan [eisende partijen] . te verstrekken:
1. De voor- en achternamen van de gebruikers, bijvoorbeeld maar niet uitgesloten die bij verificatie van de accounts zijn opgegeven.
2. Het IP-adres of de IP-adressen van de reviewers (bijvoorbeeld waarmee de Google-accounts zijn aangemaakt en waarmee de recensies zijn geplaatst).
3. Gegevens die de reviewers hebben afgegeven bij het aanmaken van de Google-accounts, zoals namen, telefoonnummers, e-mailadressen, et cetera.
4. De tijdstempels, te weten gegevens over wanneer de reviews zijn geplaatst.
5. De locatiegegevens die van de gebruikers zijn opgeslagen, onder meer door gebruik van Google Maps en mobiele apps.
6. Gegevens over de gebruikte apparaten, waaronder telefoon/pc-type, browser en Android-id.
7. Betaalgegevens, bijvoorbeeld wanneer de gebruiker gekoppelde diensten zoals Play Store of Ads gebruikt.
8. Informatie over door de gebruiker gedeelde Google-diensten, zoals YouTube, Drive, et cetera.
9. Alle overige gegevens die Google over de gebruikers bezit.
III. Te bepalen dat Google voor iedere dag of gedeelte daarvan dat zij in strijd handelt met het onder I en II bepaalde, aan [eisende partijen] . een dwangsom verbeurt van € 5.000,00 tot een maximum van € 1.000.000,00.
IV. Met veroordeling van Google in de kosten van het geding.
3.2.
Google heeft verweer gevoerd en concludeert tot afwijzing van de vorderingen, met veroordeling van [eisende partijen] . in de proceskosten.
4.De beoordeling
Ontbreken van certificaat van betekening
4.1.
Hoewel vanwege het ontbreken van een certificaat van betekening niet formeel kan worden vastgesteld dat de dagvaarding tijdig is betekend bij Google, is Google wel in de procedure verschenen door het indienen van een conclusie van antwoord. Ook is de advocaat van Google op de mondelinge behandeling verschenen. Daarmee is indien de dagvaarding niet (juist) zou zijn betekend in ieder geval sprake van een vrijwillige verschijning als bedoeld in artikel 255 lid 2 van het wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (hierna: Rv).
Rechtsmacht en toepasselijk recht
4.2.
Nu Google in Ierland is gevestigd, heeft het geschil een internationaal karakter en moeten de rechtsmacht en het toepasselijk recht worden beoordeeld. De vorderingen zijn gebaseerd op een, door [eisende partijen] . gestelde, onrechtmatige daad, waarbij het schadebrengende feit zich heeft voorgedaan in Nederland. Dat brengt met zich dat de voorzieningenrechter op grond van artikel 7 aanhef en lid 2 van de herschikte EU-Verordening (EU 1215/2012) rechtsmacht heeft en bevoegd is van het geschil kennis te nemen. De gestelde schade wordt geleden in Nederland, zodat op grond van artikel 4 lid 1 Rome II-Verordening (EG 864/2007) Nederlands recht van toepassing is.
Toetsingskader in kort geding en spoedeisend belang
4.3.
In dit kortgeding moet worden beoordeeld of de vorderingen van [eisende partijen] .
in een bodemprocedure zodanige kans van slagen hebben dat het gerechtvaardigd is om op de toewijzing daarvan vooruit te lopen door het treffen van de gevorderde voorziening.
4.4.
De voorzieningenrechter is van oordeel dat de spoedeisendheid in de aard van de ingestelde vordering, het verwijderen van onrechtmatige reviews, besloten ligt, zodat [eisende partijen] . kan worden ontvangen. De voorzieningenrechter zal echter de vorderingen afwijzen. Hierna zal worden toegelicht hoe tot dat oordeel is gekomen.
Vordering tot verwijdering van reviews
4.5.
[eisende partijen] . vordert verwijdering van vier reviews omdat deze volgens haar onrechtmatig en in strijd met het beleid van Google zijn. Het zijn volgens [eisende partijen] . evident valse reviews. Iemand is volgens [eisende partijen] . doelbewust bezig om schade toe te brengen aan haar goede naam en reputatie. [eisende partijen] . vermoedt dat de reviews afkomstig zijn van [partner oprichter bedrijf 1] , dan wel iemand uit zijn omgeving. De onrechtmatigheid van de reviews blijkt volgens [eisende partijen] . uit een combinatie van de hierna te noemen verschillende factoren. De 15 reviews zijn in een zeer kort tijdsbestek (enkele dagen) geplaatst. Er is volgens [eisende partijen] . sprake van een duidelijke trendbreuk, omdat dergelijke negatieve reviews voorheen niet werden geplaatst. De namen waaronder de reviews zijn geplaatst bestaan allen uit één voornaam en één achternaam en hebben allemaal een internationaal karakter. Tot slot is er volgens [eisende partijen] . sprake van (inhoudelijke) overlap tussen de reviews, namelijk: de aanval op [eiser sub 2] , het verwijt dat dossierkennis ontbreekt, de mooie praatjes c.q. valse verwachtingen en de slechte uitkomst van ‘de zaak’.
4.6.
Google heeft het volgende verweer gevoerd. Volgens Google maakt een ongewenste (negatieve) uiting een review nog niet onrechtmatig. Recensies zijn een weergave van de persoonlijke beleving van de recensenten. Google weet ook niet of de inhoud van de reviews waar is. De uitlatingen zijn weliswaar negatief, maar gaan volgens Google niet te ver en zijn geen serieuze aantasting van de persoonlijke levenssfeer van [eisende partijen] .. De gebruikers hebben het recht om anoniem reviews te plaatsen, die anonimiteit kan slechts worden doorbroken in het geval van een serieuze inbreuk. Daar is hier geen sprake van. Bovendien is het onduidelijk of en welke schade [eisende partijen] . heeft geleden. Het belang van de gebruikers om anoniem te blijven, moet dan ook zwaarder wegen, aldus Google. Tot slot stelt Google dat de vordering tot verwijdering onvoldoende specifiek is en daarmee niet voldoet aan de vereisten van artikel 9 van de Digital Services Act (hierna: DSA).
4.7.
De voorzieningenrechter oordeelt als volgt. De recensies waar [eisende partijen] . verwijdering van vordert zijn niet geschreven door Google zelf maar door iemand anders. Derhalve gaat het om de situatie dat Google als tussenpersoon (hostingdienst) niet zelf aansprakelijk is, maar waarin [eisende partijen] . wil dat zij toch ergens toe verplicht wordt. De vordering tot verwijdering van de reviews kan slechts worden toegewezen als aannemelijk is dat de inhoud en/of bewoordingen van de in het geding zijnde review onrechtmatig zijn. Van een naar inhoud en bewoordingen onrechtmatige review kan sprake zijn wanneer deze niet gebaseerd is op daadwerkelijke ervaringen van de recensent met de aanbieder en/of feitelijk onjuist dan wel onnodig grievend is. Dit moet per review afzonderlijk worden beoordeeld.
4.8.
De voorzieningenrechter acht het voorshands niet aannemelijk dat de reviews waar [eisende partijen] . verwijdering van vordert geen daadwerkelijke klantervaringen betreffen. Dat er voorheen enkel positieve reviews werden geplaatst waardoor er sprake is van een ‘trendbreuk’ zou weliswaar een indicatie kunnen zijn, maar maakt nog niet dat de betreffende reviews niet zijn gebaseerd op daadwerkelijke klantervaringen. Ook het feit dat de namen waaronder de reviews zijn geplaatst niet in het klantenbestand van [eisende partijen] . voorkomen, is op zichzelf genomen geen aanknopingspunt voor de aanname dat het hier niet gaat om een daadwerkelijke klantbeleving. Voor zover er al een samenhang zou zijn tussen het zakelijke geschil en de negatieve reviews, zoals [eisende partijen] . vermoedt, kan niet uitgesloten worden dat een klant van het kantoor onder gebruik van een pseudoniem een negatieve review achter heeft gelaten. Dat de namen waaronder de reviews zijn geplaatst vergelijkbaar zouden zijn en dat er inhoudelijk overlap zou zijn tussen de reviews, duidt naar het voorlopige oordeel van de voorzieningenrechter evenmin op valsheid. Ook de door [eisende partijen] . gestelde samenhang van de verschillende factoren is naar het voorlopige oordeel van de voorzieningenrechter onvoldoende om tot onrechtmatigheid van alle vier de afzonderlijke reviews te concluderen. Het had op de weg van [eisende partijen] . gelegen om
per reviewconcreet te maken waarom die desbetreffende review onrechtmatig is. Dit heeft zij niet gedaan. [eisende partijen] . heeft - anders dan te wijzen op (de samenhang tussen) enkele ‘algemeenheden’ - op geen enkele manier concreet gemaakt dat het valse reviews betreffen.
per reviewconcreet te maken waarom die desbetreffende review onrechtmatig is. Dit heeft zij niet gedaan. [eisende partijen] . heeft - anders dan te wijzen op (de samenhang tussen) enkele ‘algemeenheden’ - op geen enkele manier concreet gemaakt dat het valse reviews betreffen.
4.9.
Ook het feit dat negatieve reviews niet bevorderlijk zijn voor een bedrijf, maakt een review nog niet vals. [eisende partijen] . maakt immers actief gebruikt van de mogelijkheid voor het geven van recensies over haar dienstverlening en heeft in dat kader in beginsel ook te accepteren dat er negatieve reviews worden gegeven. De in de review geuite klachten, betreffen bovendien subjectieve belevingsoordelen, waarvan de feitelijke juistheid zich niet objectief laat vaststellen. Daar komt bij dat [eisende partijen] . de negativiteit van de reviews deels heeft geneutraliseerd, door bij elke negatieve review een opmerking te plaatsen.
4.10.
Tot slot overweegt de voorzieningenrechter [eisende partijen] . op geen enkele manier concreet heeft gemaakt dat zij schade heeft geleden. Daar staat tegenover dat Google onbetwist naar voren heeft gebracht dat schade onaannemelijk is omdat de betreffende reviews naar beneden zijn gezakt en het bedrijfsprofiel [eisende partijen] . na 276 reviews nog steeds een 5-sterrenbeoordeling heeft.
4.11.
Kortom, gelet op al het voorgaande komt de voorzieningenrechter tot het oordeel dat de onrechtmatigheid van de reviews niet is gebleken. De vordering tot verwijdering zal daarom worden afgewezen. Of de vordering tot verwijdering onvoldoende gespecificeerd is als bedoeld in artikel 9 DSA kan daarom onbesproken blijven.
Vordering tot verstrekken van gegevens
4.12.
[eisende partijen] . vordert daarnaast op grond van artikel 194 Rv dat Google gegevens van 20 gebruikers aan haar verstrekt. De gebruikers waarvan [eisende partijen] . gegevens vordert zijn onder te verdelen in vier categorieën:
1. Gebruikers die een negatieve review hebben achtergelaten die reeds door Google is verwijderd [1] ;
2. Gebruikers die een negatieve review hebben achtergelaten die nog niet door Google is verwijderd (dit zijn de reviews waar [eisende partijen] . ook verwijdering van vordert) [2] ;
4.13.
Google voert verweer en betwist dat zij gehouden zou zijn om de gegevens aan [eisende partijen] . te verstrekken. Kortgezegd komt haar verweer erop neer dat de vordering tot gegevensverstrekking moet worden afgewezen omdat de rechtmatigheid ontbreekt. Daarnaast heeft [eisende partijen] . geen belang omdat zij al weet wie er achter de reviews zou zitten. Tot slot stelt Google zich op het standpunt dat [eisende partijen] . haar vordering onvoldoende heeft gespecificeerd als bedoeld in artikel 10 DSA.
4.14.
In artikel 194 Rv is bepaald dat een partij bij een
rechtsbetrekkingtegenover degene die beschikt over
bepaalde gegevensover die rechtsbetrekking, recht heeft op inzage, afschrift of uittreksel van die gegevens als zij daarbij
voldoende belangheeft. Het begrip ‘
rechtsbetrekking’ omvat niet alleen overeenkomsten, maar ook verbintenissen uit de wet, zoals een tekortkoming of onrechtmatige daad. De rechtbank zal hierna achtereenvolgend ingaan op de verschillende vereisten.
rechtsbetrekkingtegenover degene die beschikt over
bepaalde gegevensover die rechtsbetrekking, recht heeft op inzage, afschrift of uittreksel van die gegevens als zij daarbij
voldoende belangheeft. Het begrip ‘
rechtsbetrekking’ omvat niet alleen overeenkomsten, maar ook verbintenissen uit de wet, zoals een tekortkoming of onrechtmatige daad. De rechtbank zal hierna achtereenvolgend ingaan op de verschillende vereisten.
4.15.
In artikel 195a Rv is bepaald dat als degene die over bepaalde gegevens beschikt geen partij is bij de rechtsbetrekking waarop deze gegevens betrekking hebben, de rechter op verzoek van de partij die daar ingevolge artikel 194, eerste lid, eerste volzin, recht op heeft, deze derde kan veroordelen tot het verstrekken van inzage, afschrift of uittreksel van die gegevens. De artikelen 194, eerste lid, tweede volzin, tweede, derde en vierde lid, en artikel 195 zijn van overeenkomstige toepassing.
4.16.
In dit geval is de door [eisende partijen] . gestelde rechtsbetrekking voor alle vier de categorieën onrechtmatige daad. Het had op de weg van [eisende partijen] . gelegen om per gebruikersnaam/e-mailadres waar zij gegevens van wenst gemotiveerd te stellen en voldoende aannemelijk te maken dat een onrechtmatige daad zich heeft voorgedaan. Dat heeft [eisende partijen] . niet gedaan. Meer specifiek overweegt de voorzieningenrechter ten aanzien van de vier categorieën zoals onder 4.12 weergegeven, nog als volgt. Ten aanzien van de gebruikers die vallen onder categorie 1 geldt dat het enkele feit dat deze reviews in strijd waren met het beleid van Google niet zonder meer onrechtmatigheid oplevert zoals [eisende partijen] . lijkt te betogen. Ten aanzien van de gebruikers die vallen onder categorie 2 heeft de voorzieningenrechter reeds geoordeeld dat niet aannemelijk is dat deze reviews onrechtmatig zijn. Ten aanzien van de gebruikers die vallen onder categorie 3, overweegt de voorzieningenrechter dat – na vermindering van eis - [eisende partijen] . enkel nog gegevens wil hebben van het e-mailadres [e-mailadres] , echter op de mondelinge behandeling heeft [eisende partijen] . aangegeven dat dit het e-mailadres is waarmee [partner oprichter bedrijf 1] vervelende berichten heeft gestuurd. Omdat [eisende partijen] . weet dat dit e-mailadres door [partner oprichter bedrijf 1] wordt gebruikt, heeft zij geen belang bij deze vordering.
Ten aanzien van de gebruikers die vallen onder categorie 4 geldt dat positieve reviews over een derde - in dit geval Zijde - per definitie geen onrechtmatigheid opleveren jegens [eisende partijen] ., waardoor er ook voor deze categorie geen rechtsbetrekking is (gesteld) op grond waarvan Google gehouden zou zijn om gegevens aan [eisende partijen] . te verstrekken.
4.17.
Vanwege het ontbreken van de rechtsbetrekking – waardoor de vordering reeds strandt – kan in het midden blijven of de vordering voldoet aan artikel 10 DSA.
4.18.
Voor zover [eisende partijen] . op de mondelinge behandeling nog de stelling heeft ingenomen dat het recht van een bedreigde advocaat op bescherming van zijn persoonlijke levenssfeer blijkbaar minder zwaar weegt dan het recht van anonieme personen op bescherming van hun persoonlijke levenssfeer overweegt de voorzieningenrechter als volgt. In dit geval wordt aan een belangenafweging niet toegekomen; de vordering wordt immers afgewezen omdat de door [eisende partijen] . gestelde rechtsbetrekking niet aannemelijk is geworden. Voor een deel weet [eiser sub 2] bovendien al wie hem bedreigd heeft, namelijk [partner oprichter bedrijf 1] . Dat het Openbaar Ministerie geen mogelijkheid heeft om tegen [partner oprichter bedrijf 1] op te treden maakt echter niet dat [eiser sub 2] volstrekt niks in handen heeft. Het is voor hem immers mogelijk om een civiele procedure tegen [partner oprichter bedrijf 1] te starten, waarin – indien dat nodig blijkt – alsnog gegevens bij Google kunnen worden opgevraagd.
Proceskosten
4.19.
[eisende partijen] . zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten. De proceskosten van Google worden begroot op:
- griffierecht
€
714,00
- salaris advocaat
€
1.107,00
- nakosten
€
178,00
(plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing)
Totaal
€
1.999,00
5. De beslissing
5.1.
wijst de vorderingen af;
5.2.
veroordeelt [eisende partijen] . in de proceskosten van € 1.999,00, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe, te vermeerderen met € 92,00 plus de kosten van betekening als [eisende partijen] . niet tijdig aan de proceskostenveroordeling voldoet en het vonnis daarna wordt betekend.
Dit vonnis is gewezen door mr. M.A.B. Faber-Siermann en in het openbaar uitgesproken op 15 september 2025.
711/lw