ECLI:NL:RBOBR:2014:3850

• Datum uitspraak: 1 juli 2014
• Publicatiedatum: 17 juli 2014
• Zaaknummer: 01/006812-67
• Instantie: Rechtbank Oost-Brabant
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Eerste aanleg - meervoudig
• Rechters: C.J. Sangers-de Jong; M.A. Waals; J. Leyenaar-Holleman
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Verlenging van terbeschikkingstelling en wijziging van voorwaarden in het kader van voorwaardelijke beëindiging van verpleging

In deze zaak heeft de Rechtbank Oost-Brabant op 1 juli 2014 uitspraak gedaan over de verlenging van de terbeschikkingstelling van de betrokkene, die ter beschikking is gesteld na een veroordeling voor feitelijke aanranding van de eerbaarheid. De rechtbank heeft de termijn van de terbeschikkingstelling met één jaar verlengd, na een eerdere verlenging van twee jaar in 2012. De rechtbank heeft de vordering van de officier van justitie, die aanvankelijk om een verlenging van twee jaar vroeg, gewijzigd naar een verlenging van één jaar. Dit besluit is genomen na een openbare terechtzitting waarin de betrokkene, zijn raadsvrouwe, de officier van justitie en deskundigen zijn gehoord.

De rechtbank heeft vastgesteld dat de betrokkene zich aan de voorwaarden houdt die zijn gesteld door de reclassering en dat hij gemotiveerd is om te resocialiseren. De deskundigen hebben aangegeven dat de betrokkene, die inmiddels 71 jaar oud is, een positieve ontwikkeling heeft doorgemaakt en dat het risico op (seksueel) gewelddadig gedrag op korte termijn als laag wordt ingeschat. De rechtbank heeft de bestaande voorwaarden aangepast in het kader van de voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege, waarbij de betrokkene onder andere moet meewerken aan een tijdelijke terugplaatsing naar een kliniek indien de reclassering dit noodzakelijk acht.

De rechtbank heeft de beslissing gemotiveerd door te verwijzen naar de adviezen van de psychiater en de reclassering, die beiden hebben gepleit voor een verlenging van de terbeschikkingstelling met één jaar. De rechtbank is van oordeel dat de veiligheid van anderen en de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist. De rechtbank heeft de voorwaarden voor de betrokkene aangepast, zodat deze beter aansluiten bij zijn huidige situatie en de stappen die hij maakt in zijn resocialisatieproces.

Uitspraak

uitspraak

RECHTBANK OOST-BRABANT

Strafrecht

Parketnummer: 01/006812-67

Uitspraakdatum: 1 juli 2014

Beslissing verlenging terbeschikkingstelling

Beslissing in de zaak van:

[terbeschikkinggestelde]

geboren te [geboorteplaats] op [1942],

verblijvende in [kliniek].

Het onderzoek van de zaak.

Bij arrest van het gerechtshof te 's-Hertogenbosch van 6 december 1967 is betrokkene ter beschikking gesteld. Deze terbeschikkingstelling is voor het laatst, bij beslissing van deze rechtbank van 8 augustus 2012, met twee jaar verlengd. Deze verlenging is door het gerechtshof te Arnhem bij beslissing van 19 november 2012 bevestigd. Bij de laatste verlenging d.d. 8 augustus 2012 zijn de voorwaarden, waaronder de verpleging van overheidswege per 18 juli 2011 werd beëindigd, als volgt gewijzigd.

- De terbeschikkinggestelde zal zich niet schuldig maken aan enig strafbaar feit;

- De terbeschikkinggestelde stelt zich onder toezicht van reclassering Nederland en gedraagt zich naar de (indien nodig of gewenst schriftelijk door de reclassering vast te leggen) aan hem door of namens deze instelling te geven aanwijzingen. Onderdeel van deze aanwijzing maakt in ieder geval uit:

1.

de terbeschikkinggestelde verblijft binnen de [kliniek] te[gemeente], op een afdeling met een voor hem noodzakelijk geacht niveau van beveiliging;

2.

de terbeschikkinggestelde zal zich houden aan de hem door medewerkers van [kliniek] te[gemeente] te geven aanwijzingen;

3.

de terbeschikkinggestelde zal, indien dit door de reclassering noodzakelijk wordt geacht, meewerken aan een in het kader van Forensisch Psychiatrisch Toezicht tijdelijke terugplaatsing naar de [kliniek] in Zeeland, dan wel een vergelijkbare instelling. Deze time-outplaatsing duurt zolang als door de reclassering en/of behandelaars nodig wordt gevonden om de terbeschikkinggestelde op verantwoorde en veilige wijze terug te laten keren naar de omstandigheden voorafgaand aan de time-out. Tijdens de time-out zullen partijen in overleg beslissen op welke wijze voortzetting van het traject al of niet mogelijk en haalbaar is;

4.

wanneer betrokkene gebruik maakt van onbegeleid verlof zal hij zich conformeren aan de daarvoor nader op te stellen afspraken door behandelaar, Openbaar Ministerie en reclassering, ook als dit inhoudt het gebruik van het GPS systeem van de reclassering.

De vordering van de officier van justitie bij deze rechtbank van 12 mei 2014 strekt tot verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling voor de duur van twee jaar. De officier van justitie heeft deze vordering ter terechtzitting gewijzigd, in die zin dat thans verlenging voor de duur van één jaar wordt gevorderd.

Deze vordering is behandeld ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 1 juli 2014.

Hierbij zijn de officier van justitie, de deskundige en de terbeschikkinggestelde en zijn raadsvrouwe gehoord.

In het dossier bevinden zich onder andere:

• het advies van M. Drost, psychiater, d.d. 8 maart 2014;
• een verlengingsadvies van de reclassering, opgemaakt en ondertekend door
• een aanvullend advies betreffende verlengingszitting TBS van de reclassering, opgemaakt en ondertekend door F.R.J. Brouwers, unitmanager, en N.A.C.M. van de Kerkhof, reclasseringswerker, d.d. 11 juni 2014;
• het persoonsdossier van terbeschikkinggestelde.

De beoordeling.

De terbeschikkingstelling is toegepast ter zake van feitelijke aanranding van de eerbaarheid, terwijl de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen het opleggen van die maatregel eiste. Het hiervoor genoemde misdrijf betreft een misdrijf dat gericht is tegen of gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen.

In voornoemd advies van
psychiater M. Drost is onder meer het navolgende gesteld:

“
Er is sprake van een ziekelijke stoornis in de zin van pedofilie van het niet-exclusieve type en een gebrekkige ontwikkeling in de zin van een persoonlijkheidsstoornis Niet Anders Omschreven, met antisociale en narcistische trekken.

Ondergetekende onderschrijft de bestaande diagnostische conclusies, met de kanttekeningen dat de pedofilie thans als niet-exclusief getypeerd kan worden en dat de manier waarop de persoonlijkheidsstoornis zich manifesteert milder geworden is dan in het verleden.

In het verleden is op grond van diverse relevante gestructureerde risicotaxaties het risico op (seksueel) gewelddadig gedrag als hoog ingeschat. In de huidige situatie zijn er meer beschermende factoren aanwezig en is betrokkene meer gemotiveerd, waardoor het risico op korte termijn als laag wordt ingeschat. Zonder enige begeleiding, als zich (met name in de partnerrelatie) spanningen en frustraties zouden voordoen, kan het risico echter in korte tijd oplopen vanwege betrokkenes gerichtheid op zijn eigen behoeftes, impulsiviteit op pedoseksueel gebied en gebrekkig geweten en empathie.

Ondergetekende ziet de risicoprognose in de huidige omstandigheden op de korte termijn niet zo hoog als in de reclasseringsrapportage wordt beschreven, maar in ongunstige omstandigheden zou het risico snel kunnen toenemen.

Het lijkt verantwoord om het toezicht en de mate van beveiliging stapsgewijs verder te verminderen. Tussen de verschillende stappen zou echter voldoende tijd moeten zitten om het gedrag van betrokkene te kunnen evalueren. Daarbij is specifiek aandacht nodig voor de manier waarop hij met frustraties en oplopende spanningen omgaat, met name binnen de partnerrelatie. Het gebruik van een libidoremmend middel is hierin niet essentieel, nu de indicatie daarvoor (hyperseksualiteit) ontbreekt.

De huidige begeleiding is adequaat. Betrokkene wordt regelmatig gesproken door de reclassering, de behandelend psychiater en de seksuoloog. Zijn verloofde, die een belangrijke stabiliserende factor is, wordt bij de behandeling betrokken. De afspraken rond het risicomanagement zijn adequaat.

Het ligt in de lijn der verwachting dat betrokkene in de komende periode naar een afdeling met minder begeleiding zal gaan. Om het effect daarvan op zijn gedrag te kunnen beoordelen en om betrokkene perspectief te blijven bieden, wordt geadviseerd de maatregel terbeschikkingstelling te verlengen voor de duur van één jaar.

Gezien het positieve beloop kan de voorwaardelijke beëindiging van de verpleging gecontinueerd worden. De huidige voorwaarden zijn adequaat.”

In voornoemd verlengingsadvies van de
reclassering is onder meer het navolgende gesteld:

Betrokkene is een inmiddels 71-jarige man die, na een periode van zo’n vijftig jaar in het TBS systeem te hebben verbleven, sinds juli 2011 aan het resocialiseren is op de Longcare afdeling van [kliniek]. Voorafgaand aan deze overplaatsing verbleef hij in de LFPZ, de zgn. ‘Longstay’ voorziening in [gemeente 2] (NBr.). Betrokkene heeft een zeer geleidelijk proces van begeleid en onbegeleid verlof doorlopen. Na ruim een jaar opbouw van het onbegeleide verlof heeft hij nu dagelijks een groot deel van de dag de vrijheid om zijn verlof naar eigen inzicht in te richten. Betrokkene bespreekt vooraf en na afloop het verlof door met het aanwezig afdelingspersoneel. Daarnaast worden zijn bewegingen middels een GPS zender gecontroleerd, wekelijks kijkt de reclassering deze na. Doel van dit GPS systeem is dat nagegaan wordt of betrokkene zich aan de vooraf gemaakte afspraken weet te houden. Tevens is het een extra veiligheidsmaatregel waardoor de betreffende instelling, [kliniek], in ieder geval na afloop kan nagaan of betrokkene zich niet in een compromitterende situatie heeft begeven. Betrokkene brengt zijn verlof grotendeels door samen met zijn vriendin (en verloofde) [voorletter], een eenenvijftigjarige TBS gestelde vrouw die op de resocialisatiewoningen van [kliniek] verblijft. De relatie wordt door de behandelaren van beiden als ondersteunend naar elkaar ervaren en

betreffende betrokkene kan gesteld worden dat deze relatie een beschermende factor is aangaande zijn pedofiele stoornis. Betrokkene heeft naast het contact met zijn vriendin slecht oppervlakkig contact met andere patiënten van [kliniek]. Hij ervaart weinig aansluiting met hen. Zijn sociale netwerk is dan ook niet groot. Betrokkene heeft wel een vertrouwensband op weten te bouwen met zijn professionele netwerk, met name de beide mentoren van betrokkene en het wekelijks contact met de reclassering geven hem houvast. Betrokkene staat op het moment van het uitbrengen van dit advies op het punt om uit te stromen naar een van de resocialisatiewoningen van [kliniek]. Deze

woningen liggen eveneens op het terrein van [kliniek] maar liggen buiten de beveiligde zone. Er is na 22.00.u. ‘s avonds geen personeel meer aanwezig op deze locaties. Op basis van het beperkte probleeminzicht en de te geringe verantwoordelijkheid die hij neemt t.a.v. het delict is het niet mogelijk om met betrokkene tot een consistent delictscenario te komen. Het dossier van betrokkene kan vanwege de omvang en de nog steeds aanwezig geachte risico’s als gevoelig worden bestempeld. Er zal daarom voorafgaand aan de overplaatsing nog een overleg plaatsvinden waarbij alle betrokken partijen (behandelaar Longcare, behandelaar van de resocialisatiewoningen, directie [kliniek], ambulant behandelaar/seksuologe, mentoren van betrokkene, Officier van Justitie en reclassering) aanwezig zullen zijn. Hierbij zullen alle mogelijke risico’s nogmaals zo breed mogelijk besproken worden. Een van de afspraken bij overplaatsing is dat de beide mentoren van de Longcare betrokken zullen blijven bij het traject van betrokkene. Tevens is afgesproken dat bij het verbreken van de relatie met vriendin. betrokkene uit voorzorg in eerste instantie teruggeplaatst wordt naar de Longcare

voorziening, zodat eerst bekeken kan worden hoe men van daaruit weer verder kan. Dit laatste omdat betrokkene een groot deel van zijn identiteit maar ook van zijn daginvulling af laat hangen van deze relatie.

Omdat er gedurende de lopende Voorwaardelijke Beëindiging geen sprake is geweest van pré-delictgedrag is er geen rechtvaardiging om een termijn van twee jaren te adviseren. Gezien de geleidelijkheid van het traject naar resocialisatie van betrokkene, het werk wat hierin nog te verzetten is en het stadium waarin deze zich nu bevindt wil rapporteur adviseren om de maatregel met één jaar te verlengen.”

In voornoemd aanvullend advies van de
reclassering is onder meer het navolgende gesteld:

Tijdens het overleg d.d. 11/04/2014 tussen behandelteam afd. Longcare [kliniek], Directie [kliniek], behandelteam[afdeling] [kliniek], Openbaar Ministerie en reclassering zijn een aantal zaken op elkaar afgestemd ten aanzien van de overplaatsing van betrokkene, [terbeschikkinggestelde], naar [afdeling], het resocialisatiegedeelte van [kliniek].

Daarbij is o.a. afgesproken dat de reclassering, in samenspraak met de huidige behandelaar van betrokkene, de voorwaarden van de Voorwaardelijke Beëindiging van de Dwangverpleging opnieuw tegen het licht zou houden om deze beter passend bij het traject waar betrokkene zich inmiddels in bevindt te maken. Hierbij wil de reclassering de volgende voorwaarden in overweging geven aan de rechtbank, zodat deze bij de verlengingszitting van 1 juli 2014 aangepast kunnen worden.

Advies aan te passen bijzondere voorwaarden bij verlenging van de maatregel TBS:

- Betrokkene houdt zich aan de aanwijzingen die hem door of namens de reclassering worden gegeven.

- Betrokkene houdt zich beschikbaar voor gesprekken met de reclassering zo lang en zo frequent als de reclassering dat nodig vindt. (meldplicht)

- Betrokkene houdt zich aan de afspraken die hij met zijn behandelaar/behandelteam maakt.

- Betrokkene zal meewerken aan overplaatsing naar [afdeling], onderdeel van [kliniek] of naar een andere voor hem geïndiceerde voorziening indien de reclassering dit geïndiceerd acht,

- Betrokkene zal zich aan de huisregels houden zoals die gelden op [afdeling] of een andere vervolgvoorziening.

- Betrokkene werkt mee aan het GPS systeem zolang de reclassering dit geïndiceerd acht.

- Betrokkene geeft toestemming aan de reclassering om overleg te voeren met zijn behandelaar

- Betrokkene geeft toestemming aan de reclassering om overleg te voeren met zijn sociale omgeving

- Betrokkene zal, indien dit door de reclassering noodzakelijk wordt geacht, meewerken aan een tijdelijke terugplaatsing naar de [kliniek] te [gemeente 2] in het kader van FPT.”

De terbeschikkinggestelde heeft verklaard, kort en zakelijk weergegeven:

In 2011 is de TBS-maatregel voorwaardelijk beëindigd en ben ik naar [kliniek] gegaan. Ik zei toen al dat er met mij niets aan de hand was.

Op den duur weet je niet goed meer hoe je duidelijk moet maken dat je terug kunt keren in de samenleving. Ik loop nu 22 jaar in de rails. Enerzijds hoor ik van mijn behandelaars dat ze hopen dat ik eruit ga en anderzijds hopen dat ze dat ik blijf, omdat ze niet weten wie ze voor mij terugkrijgen. Ik stel me al 22 jaar positief op. Als ik op onbegeleid verlof ga, draag ik een GPS-band. Ik ben nu 12 uur per dag buiten. Als je een jaar lang een enkelband draagt en er gebeurt niets, vraag ik me af of je hem dan nog langer moet dragen.

Ik ben nog niet verhuisd naar de resocialisatiewoning. Ik moest wachten tot na deze verlengingszitting. Ik kan niet goed tegen die onzekerheid. Al 3 jaar zegt iedere psychiater die ik spreek dat ik eruit kan. Als ik nu de komende week naar de resocialisatiewoning kan gaan, kan ik misschien over 9 maanden naar een eigen huis.

Ik heb geen moeite met langzame resocialisatie. Ik begrijp best dat ik na 55 jaar vastzitten niet morgen de straat op kan, maar ik kan niet volgen waarom ik nog moet blijven zitten als ik al 22 jaar in de rails loop. Ik hoop dat ik de mogelijkheid krijg om het komend jaar langzaamaan naar buiten te gaan, zodat ik kan bewijzen dat mij niets mankeert.

De
deskundige N.A.C.M. van de Kerkhof , optredend namens de reclassering, heeft bij de behandeling ter terechtzitting gepersisteerd bij voornoemd advies. Zij heeft voorts het navolgende verklaard, verkort en zakelijk weergegeven:

Het gaat uitstekend met betrokkene en we kunnen goed samenwerken. De samenwerking kan zo prima worden voortgezet. We moeten even kijken wanneer er ruimte is in de resocialisatiewoning. Dat kan volgende week zijn, maar ook over anderhalve maand. Er zijn daar drie kamers en betrokkene krijgt daarvan in eerste instantie de kleinste kamer. Omdat hij vrij veel spullen heeft, wordt de verhuizing nogal een logistieke operatie en daar maakt betrokkene zich zorgen om.

Betrokkene moet overzicht kunnen bewaren in dat soort situaties. Belangrijk is daarbij dat hij weet wat en wanneer het gebeurt.
We hebben geen seksueel ongeremd gedrag gezien bij betrokkene en ook niet naar kinderen. Hij heeft een positieve relatie.

We adviseren een verlenging met een jaar, om de rechtbank een vinger aan de pols te laten houden. Als er een zitting gepland staat helpt dat wel, omdat men dan een stok achter de deur voelt om te laten zien wat er inmiddels is bereikt.

De woning is een tussenvariant, betrokkene zal daarna weer ergens anders naartoe moeten. Er is geen maximale termijn verbonden aan het verblijf in de woning. De voorwaarden zijn in het aanvullende advies dd. 11 juni jl. aangepast en toegespitst op de overgang naar de woning

De officier van justitie heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:

Aan de formele vereisten voor verlenging van de TBS is voldaan. In de vordering van 12 mei 2014 vraag ik de rechtbank om verlenging van de TBS met 2 jaar, maar stel dit nu bij tot 1 jaar. Voorts verzoek ik de rechtbank om de voorwaarden te wijzigen zoals de reclassering voorstelt.

De
raadsvrouwe van de terbeschikkinggestelde heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:

Je maakt niet vaak mee dat het met een tbs-gestelde al zo lang zo goed gaat. Het is best bijzonder wat hij heeft bereikt op deze leeftijd. Cliënt heeft een bestendige relatie met een vrouw van 52 jaar opgebouwd en zijn diagnose is bijgesteld tot pedofilie van het niet-exclusieve type. Ondanks dat cliënt al zo lang vastzit, heeft hij toch nooit het geloof verloren dat het tij kan keren.

Ik ben het eens met de officier van justitie en verzoek u om de tbs met een jaar te verlengen om een vinger aan de pols te houden, maar ook omdat iemand die al zo lang zo zijn best doet ook beloond moet worden.

Het oordeel van de rechtbank.

De rechtbank verenigt zich met de adviezen van psychiater Drost en de reclassering en met de daarop ter terechtzitting gegeven toelichting door de deskundige.

Gelet op het vorenstaande, gezien artikel 38d en 38e van het Wetboek van Strafrecht, is de rechtbank van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist. De rechtbank zal de termijn van de terbeschikkingstelling met één jaar verlengen.

In het gestelde in het reclasseringsadvies en gelet op het feit dat betrokkene op korte termijn zal verhuizen naar een resocialisatiewoning, ziet de rechtbank aanleiding de bij de uitspraak van deze rechtbank d.d. 8 augustus 2012 gestelde voorwaarden aan te passen, zodat deze komen te luiden als hierna volgt.

DE BESLISSING

De rechtbank:

verlengt de termijn gedurende welke [terbeschikkinggestelde] ter beschikking is gesteld met
een jaar.

wijzigt de bij uitspraak van de rechtbank d.d. 8 augustus 2012 in het kader van de voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege gestelde
bijzondere voorwaarden (naast de algemene voorwaarde dat de terbeschikkinggestelde zich niet schuldig zal maken een enig strafbaar feit) aldus dat deze thans luiden als volgt:

• Betrokkene houdt zich aan de aanwijzingen die hem door of namens de reclassering worden gegeven;
• Betrokkene houdt zich beschikbaar voor gesprekken met de reclassering zo lang en zo frequent als de reclassering dat nodig vindt (meldplicht);
• Betrokkene houdt zich aan de afspraken die hij met zijn behandelaar/behandelteam maakt;
• Betrokkene zal meewerken aan overplaatsing naar [gemeente 2], onderdeel van [kliniek] of naar een andere voor hem geïndiceerde voorziening indien de reclassering dit geïndiceerd acht;
• Betrokkene zal zich aan de huisregels houden zoals die gelden op [gemeente 2] of een andere vervolgvoorziening;
• Betrokkene werkt mee aan het GPS-systeem zolang de reclassering dit geïndiceerd acht.
• Betrokkene geeft toestemming aan de reclassering om overleg te voeren met zijn behandelaar;
• Betrokkene geeft toestemming aan de reclassering om overleg te voeren met zijn sociale omgeving;
• Betrokkene zal, indien dit door de reclassering noodzakelijk wordt geacht, meewerken aan een tijdelijke terugplaatsing naar de [kliniek] te[gemeente 2] in het kader van FPT.

Deze beslissing is gegeven door

mr. C.J. Sangers-de Jong, voorzitter,

mr. M.A. Waals en mr. J. Leyenaar-Holleman, leden,

in tegenwoordigheid van mr. J. van Meurs, griffier,

en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 1 juli 2014.

De griffier is buiten staat deze uitspraak mede te ondertekenen.