ECLI:NL:RBOBR:2014:7360

Rechtbank Oost-Brabant

Datum uitspraak
19 november 2014
Publicatiedatum
2 december 2014
Zaaknummer
01/045089-04
Instantie
Rechtbank Oost-Brabant
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging van de terbeschikkingstelling en wijziging van voorwaarden voor dwangverpleging

In deze zaak heeft de Rechtbank Oost-Brabant op 19 november 2014 uitspraak gedaan over de verlenging van de terbeschikkingstelling van de terbeschikkinggestelde, die eerder ter beschikking was gesteld bij arrest van het gerechtshof te 's-Hertogenbosch op 3 juni 2005. De rechtbank heeft de terbeschikkingstelling met twee jaar verlengd, na een vordering van de officier van justitie op 26 september 2014. De rechtbank heeft de vordering tot hervatting van de verpleging van overheidswege afgewezen op 10 oktober 2014, maar heeft nu besloten tot verlenging van de terbeschikkingstelling, gezien de veiligheid van anderen en de algemene veiligheid van personen. De terbeschikkinggestelde is eerder veroordeeld voor ernstige misdrijven, waaronder diefstal met geweld en afpersing, wat de noodzaak van de maatregel onderstreept.

Tijdens de openbare terechtzitting zijn verschillende deskundigen en de terbeschikkinggestelde zelf gehoord. De deskundige drs. P.A. de Mon heeft in haar rapportage de kans op recidive ingeschat als matig tot hoog, afhankelijk van de omstandigheden. De rechtbank heeft ook de adviezen van Tactus Verslavingszorg in overweging genomen, waarin werd gepleit voor een verlenging van de TBS-maatregel en aanpassing van de voorwaarden. De rechtbank heeft de voorwaarden voor de voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege gewijzigd, zodat de terbeschikkinggestelde moet meewerken aan een klinische opname en zich moet houden aan diverse voorwaarden, waaronder het melden van terugval in middelengebruik en het onderhouden van contact met de reclassering.

De rechtbank heeft de beslissing genomen in het belang van de veiligheid van de samenleving en om de terbeschikkinggestelde de kans te geven om zich te rehabiliteren onder toezicht. De beslissing is genomen in aanwezigheid van de griffier en is openbaar uitgesproken.

Uitspraak

uitspraak

RECHTBANK OOST-BRABANT

Strafrecht
Parketnummer: 01/045089-04
Uitspraakdatum: 19 november 2014

Beslissing verlenging terbeschikkingstelling

Beslissing in de zaak van:

[terbeschikkinggestelde],

geboren te [geboorteplaats] op [1975],
verblijvende in de [kliniek].

Het onderzoek van de zaak.

Bij arrest van het gerechtshof te 's-Hertogenbosch van 3 juni 2005 is betrokkene ter beschikking gesteld. Bij beschikking van deze rechtbank d.d. 7 november 2013 is de terbeschikkingstelling met één jaar verlengd en de verpleging van overheidswege voorwaardelijk beëindigd. Op 26 september 2014 heeft de officier van justitie hervatting van de verpleging van overheidswege gevorderd. Bij beschikking van deze rechtbank d.d. 10 oktober 2014 heeft de rechtbank de vordering tot hervatting van de verpleging van overheidswege afgewezen.
De vordering van de officier van justitie bij deze rechtbank van 26 september 2014 strekt tot verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling voor de duur van twee jaar.
Deze vordering is behandeld ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 19 november 2014. Hierbij zijn de officier van justitie, de deskundige en de terbeschikkinggestelde en zijn raadsvrouwe gehoord.
In het dossier bevinden zich onder andere:
  • een Pro Justitia rapport opgemaakt door mw. drs. P.A. de Mon, psychiater, d.d. 7 september 2014;
  • een rapport van Tactus verslavingszorg, genaamd: ‘verlengingsadvies voorwaardelijke beëindiging tbs’ d.d. 8 september 2014, opgemaakt en ondertekend door [reclasseringsmedewerker 1], reclasseringswerker en M. Wissink, hoofd bedrijfsvoering;
  • een aanvullend rapport van Tactus verslavingszorg, genaamd: ‘aanvullend rapport terugplaatsing inrichting’ d.d. 23 september 2014, opgemaakt en ondertekend door [reclasseringsmedewerker 1], reclasseringswerker en M. Wissink, hoofd bedrijfsvoering;
  • een advies van Tactus verslavingszorg, genaamd: ‘wijziging bijzondere voorwaarden’ d.d. 13 november 2014, opgemaakt en ondertekend door [reclasseringsmedewerker 2], reclasseringswerker en E. Schleedoorn, hoofd bedrijfsvoering;
  • het persoonsdossier van terbeschikkinggestelde.

De beoordeling.

De terbeschikkingstelling is toegepast ter zake van diefstal met geweld meermalen gepleegd, diefstal in vereniging, afpersing meermalen gepleegd en openlijk geweld, terwijl de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen het opleggen van die maatregel eiste. De hiervoor genoemde misdrijven betreffen misdrijven die gericht zijn tegen of gevaar veroorzaken voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen.
In voornoemd advies van drs. P.A. de Mon d.d. 7 september 2014 is onder meer het navolgende gesteld:
“(…)Op grond van de klinische beoordeling en het risicotaxatie-instrument HKT-30, wordt de kans op recidive in de huidige omstandigheden waarin sprake is van ambulante hulpverlening en betrokkene vooral op zichzelf aangewezen is, op de korte termijn (< 6 maanden) als matig tot hoog en op de langere (> 6 maanden en < 2 jaar) als hoog ingeschat. In de situatie waarin er sprake zou zijn van een beëindiging van de TBS maatregel en het betrokkene zou ontbreken aan professionele ondersteuning wordt de kans op recidive op korte en langere termijn als hoog ingeschat. De kans op recidive in de situatie dat betrokkene verblijft in een 24-uurs (woon)voorziening wordt op de korte en langere termijn als laag ingeschat.
(…) Verlenging van de TBS-maatregel is aangewezen. Omdat betrokkene ingebed dient te worden in een 24-uurs woonvoorziening wat met de nodige tijd gemoeid gaat (…), wordt geadviseerd om de TBS-maatregel met twee jaar te verlengen.
(…) Om het recidivegevaar zo veel mogelijk onder controle te houden is het weliswaar noodzakelijk dat de TBS-maatregel verlengd wordt, maar zou er om het recidivegevaar zoveel mogelijk af te wenden gedacht kunnen worden om betrokkene in het kader van een voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging in een 24-uurs woonvoorziening te plaatsen. In een situatie waarin er toezicht op betrokkene is en hij tegelijkertijd kan
oefenen met de prikkels/verleidingen die zich vanuit de samenleving aandienen, juist in de samenleving waarin sprake is van een gebrekkige externe structuur laat hij delictgerelateerd gedrag zien, kan het recidivegevaar zoveel mogelijk beteugeld worden. Mocht echter de rechtbank van oordeel zijn dat continuering van de voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege een gepasseerd station is, kan overwogen worden om de dwangverpleging te hervatten en betrokkene in het kader van proefverlof in een 24-uurs woonvoorziening te plaatsen.”
In voornoemd advies van [reclasseringsmedewerker 1] en M. Wissink d.d. 8 september 2014 is onder meer het navolgende gesteld:

Betrokkene acht de TBS-maatregel nog langer noodzakelijk om terugval in risicovol gedrag te voorkomen. Betrokkene getuigt van enig probleembesef en enig introspectief vermogen. Er is enige motivatie voor begeleiding. De zelfredzaamheid is matig. Betrokkene beschikt over beperkte copingvaardigheden om stress het hoofd te kunnen bieden. Hij hanteert hier nog altijd inadequate copingvaardigheden voor zoals het gebruik van cocaïne. Als het niet goed met hem gaat, valt hij niet terug op de hulpverlening maar wekt hij de schijn dat het redelijk goed met hem gaat terwijl er ondertussen al sprake is van delictgerelateerd gedrag. Van delictgerelateerd gedrag is afgelopen maanden sprake geweest.
(…)
Gedurende de voorwaardelijke beëindiging is er veel onrust in het traject van betrokkene geweest. Er is drie maal sprake geweest van een terugval in middelengebruik op momenten dat betrokkene teveel spanningen en onrust ervoer. (…)
Gebleken is dat binnen het kader van voorwaardelijke beëindiging van de TBS er te weinig zicht is op betrokkene. Betrokkene creëert zoveel onrust op verschillende levensgebieden en vraagt niet, of te laat om hulp. Hierdoor is de kans op terugvallen in gebruik groot. Als we kijken naar de delict gerelateerde factoren van betrokkene dan zijn er momenteel veel factoren aanwezig. Dit zijn financiële problemen, (hard)drugsgebruik, geringe coping vaardigheden, criminele sociale omgeving en een lage frustratietolerantie. De kans op recidive is ons inziens momenteel hoog. (...)
Gezien het advies tot omzetting dwangverpleging van 13 augustus 2014 adviseert Tactus Reclassering om de TBS-maatregel te verlengen voor de duur van twee jaar.”
In voornoemd advies van [reclasseringsmedewerker 2] en E. Schleedoorn d.d. 13 november 2014 is onder meer het navolgende gesteld:

“Advies reclassering.

De reclassering is van mening dat de bestaande formuleringen van de bijzondere voorwaarden behorende bij de voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging van betrokkene onvoldoende richting geven om een goede invulling te geven aan het toezicht. Wij adviseren om de bijzondere voorwaarden aan te passen en aan te vullen, en wel zodat ze als volgt luiden:

• Betrokkene werkt mee aan een opname in de [instelling 1]
(of soortgelijke instelling te indiceren door het NIFP-IFZ) en hij volgt de aanwijzingen
van de behandelaars conform de op te stellen behandelovereenkomst en het nader te
formuleren behandelplan op. Dit behandelplan zal op geëigende momenten bijgesteld en
nader gespecificeerd worden. Medicamenteuze behandeling alsook delict preventie
kunnen onderdeel van de behandeling uit maken.
• Betrokkene zal zich na de klinische opname in de [instelling 1]houden aan de
aanwijzingen te geven door de reclassering en zal daarbij een traject volgen dat de
behandelaren nodig of wenselijk achten, ook als dit inhoud een woonvorm met (een
bepaalde mate aan) begeleiding zoals een beschermde woonvorm. Aanwijzingen kunnen
onder andere gegeven worden omtrent ambulante behandeling, dagbesteding,
middelengebruik en huisvesting.
• Betrokkene onderhoudt contact met de reclassering en verschaft zicht op de voortgang van
zijn behandeling. Hij houdt zich aan aanwijzingen, welke gaandeweg de behandeling
geformuleerd zullen worden, te geven door of namens de reclassering. De reclassering zal
contact onderhouden met zowel de behandelaars als met betrokkene.
• Aan het nazorgtraject zal te zijner tijd invulling gegeven gaan worden en hieraan zal
betrokkene zich committeren. Dit omvat tevens het niet van woonplek veranderen anders
dan na overleg en met toestemming van de reclassering.
• Betrokkene zal meewerken aan urinecontroles of blaasproeven in verband met middelen/
alcoholgebruik. Deze controles zullen onderdeel uitmaken van de (terugvalpreventie-)
behandeling.
• Betrokkene onthoudt zich van drugsgebruik. Betrokkene meldt een terugval in gebruik
direct bij Tactus Reclassering. Mocht betrokkene een terugval hebben in middelengebruik,
dan zullen alle betrokken partijen overleggen wat de gevolgen zijn voor de voortzetting
van het toezicht.
• Betrokkene onthoudt zich van alcoholgebruik tenzij hiervoor toestemming gegeven wordt
door de begeleidende instellingen. Hij werkt mee aan controles op indicatie en
steekproefsgewijs.
• Betrokkene zal inzicht geven in zijn sociaal netwerk en verleent zijn medewerking, indien
geïndiceerd door de behandelaars en/of reclassering, aan relatiebegeleiding en het
betrekken van zijn partner/familie bij de behandeling.
• Betrokkene werkt mee aan een zinvolle dagbesteding. Indien passend werk niet direct
voorhanden is, zal betrokkene meewerken aan een andere dag invulling (te denken valt aan
scholing en/of vrijwilligerswerk)
• Betrokkene houdt zich aan de door Tactus Reclassering voorgeschreven
meldplichtfrequentie. Daarnaast werkt betrokkene mee aan huisbezoeken door Tactus
Reclassering. De contactfrequentie is afhankelijk van de fase van het traject waar
betrokkene zich in bevindt en kan indien nodig verhoogd of verminderd worden.
• Indien noodzakelijk werkt betrokkene mee aan een time-outplaatsing bij [kliniek]
of een soortgelijke instelling. Deze time-outplaatsing duurt in ieder geval
zolang als nodig is om betrokkene op verantwoorde en veilige wijze terug te laten keren
naar de omstandigheden voorafgaand aan de time-out, maar maximaal 7 weken. Deze
periode kan eenmaal met 7 weken verlengd worden.”
De terbeschikkinggestelde heeft ter terechtzitting – onder meer - verklaard:
Ik ben mezelf tegengekomen het afgelopen jaar. Kijkend naar mijn verleden, kun je vaststellen dat het steeds gaat om drugs. Het is een vervelende verslaving. Ik zie dit als één stap terug om er daarna twee vooruit te maken. Met het verlengingsadvies van twee jaar heb ik geen probleem.
De deskundige [reclasseringsmedewerker 2], optredend namens Tactus Verslavingszorg, heeft bij de behandeling ter terechtzitting gepersisteerd bij voornoemd advies. Hij heeft voorts het navolgende verklaard, verkort en zakelijk weergegeven:
De stukken betrekking hebbende op betrokkene zijn al naar de [instelling 1]te Apeldoorn verstuurd, ook al heeft er nog geen intakegesprek plaatsgevonden. De kans is groot dat betrokkene kan worden opgenomen in voornoemde kliniek. Zij kunnen echter geen honderd procent zekerheid geven. Het betreft daar een open regime. Mocht betrokkene onverhoopt niet in de [instelling 1]te Apeldoorn terecht kunnen, zal de reclassering zoeken naar een overbruggingsplek. In Nederland zijn meerdere FPK klinieken met een open regime. Ook drs. De Mon, psychiater, ziet geen contra-indicaties. De voorwaarden zoals vermeld in het advies d.d. 13 november 2014 kunnen worden gehandhaafd met aanpassing van het eerste gedachtebolletje, dat moet worden:
Betrokkene werkt mee aan een klinische opname (resocialisatiefase) in de [instelling 1] (of soortgelijke instelling te indiceren door het NIFP-IFZ) en hij volgt de aanwijzingen van de behandelaars conform de op te stellen behandelovereenkomst en het nader te formuleren behandelplan op. Dit behandelplan zal op geëigende momenten bijgesteld en nader gespecificeerd worden. Medicamenteuze behandeling alsook delict preventie kunnen onderdeel van de behandeling uit maken.
De officier van justitie heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
Ik persisteer bij verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling voor de duur van twee jaar.
De raadsvrouwe van de terbeschikkinggestelde heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
Ik sluit mij aan bij het standpunt van de reclassering. Betrokkene kan zich daar in vinden. Het is mijns inziens echter wenselijk om meer duidelijkheid te verkrijgen of dat betrokkene ook daadwerkelijk bij de [instelling 1]te Apeldoorn terecht kan. Gelet daarop verzoek ik de rechtbank om het onderzoek voor zeven weken te schorsen.
De rechtbank wijst het verzoek om schorsing af en overweegt daartoe als volgt.
Indien de rechtbank het onderzoek zou schorsen, gelden de oude voorwaarden. Als dan de time-outplaatsing stopt, passen die voorwaarden niet meer. De voorwaarden zoals voorgesteld in het rapport d.d. 13 november 2014, met daarbij de aanpassing zoals ter terechtzitting voorgesteld door de deskundige [reclasseringsmedewerker 2], voldoen aan de thans te stellen doelen. Mocht het onverhoopt niet lukken om betrokkene te plaatsen in de [instelling 1]te Apeldoorn wordt er naar een soortgelijke instelling gezocht met een plaats in de resocialisatiefase van een klinische setting. Mocht ook dat niet tijdig lukken, kan naar het oordeel van de rechtbank niet worden gezegd dat betrokkene de voorwaarden overtreedt en zal de reclassering zoals ter terechtzitting toegezegd, zoeken naar een tijdelijke plek, zoals een resocialisatieplek in de Pompekliniek of een andere beschermde woonvorm. Mocht het desalniettemin nodig zijn dat de voorwaarden worden aangepast dan voorziet de wet er in (artikel 38b van het Wetboek van Strafrecht) dat een dergelijk verzoek aan de rechtbank kan worden voorgelegd. De rechtbank verenigt zich met het advies van Tactus verslavingszorg en met de daarop ter terechtzitting gegeven toelichting door de deskundige.
Gelet op het vorenstaande, gezien artikel 38d en 38e van het Wetboek van Strafrecht is de rechtbank van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist.

DE BESLISSING

De rechtbank:
verlengtde termijn gedurende welke [terbeschikkinggestelde] ter beschikking is gesteld met
tweejaar.
Wijzigt daarbij de, bij uitspraak van 7 november 2013, aan de voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege gestelde voorwaarden, zodat deze komen te luiden:
• Betrokkene werkt mee aan een klinische opname (resocialisatiefase) in de Forensische
Verslavingskliniek Piet Roorda (of soortgelijke instelling te indiceren door het NIFP-IFZ)
en hij volgt de aanwijzingen van de behandelaars conform de op te stellen
behandelovereenkomst en het nader te formuleren behandelplan op. Dit behandelplan zal
op geëigende momenten bijgesteld en nader gespecificeerd worden. Medicamenteuze
behandeling alsook delict preventie kunnen onderdeel van de behandeling uitmaken.
• Betrokkene zal zich na de klinische opname in de [instelling 1]houden aan de
aanwijzingen te geven door de reclassering en zal daarbij een traject volgen dat de
behandelaren nodig of wenselijk achten, ook als dit inhoud een woonvorm met (een
bepaalde mate aan) begeleiding zoals een beschermde woonvorm. Aanwijzingen kunnen
onder andere gegeven worden omtrent ambulante behandeling, dagbesteding,
middelengebruik en huisvesting.
• Betrokkene onderhoudt contact met de reclassering en verschaft zicht op de voortgang van
zijn behandeling. Hij houdt zich aan aanwijzingen, welke gaandeweg de behandeling
geformuleerd zullen worden, te geven door of namens de reclassering. De reclassering zal
contact onderhouden met zowel de behandelaars als met betrokkene.
• Aan het nazorgtraject zal te zijner tijd invulling gegeven gaan worden en hieraan zal
betrokkene zich committeren. Dit omvat tevens het niet van woonplek veranderen anders
dan na overleg en met toestemming van de reclassering.
• Betrokkene onthoudt zich van drugsgebruik. Betrokkene meldt een terugval in gebruik
direct bij Tactus Reclassering. Mocht betrokkene een terugval hebben in middelengebruik,
dan zullen alle betrokken partijen overleggen wat de gevolgen zijn voor de voortzetting
van het toezicht.
• Betrokkene zal meewerken aan urinecontroles of blaasproeven in verband met middelen/
alcoholgebruik. Deze controles zullen onderdeel uitmaken van de (terugvalpreventie-)
behandeling.
• Betrokkene onthoudt zich van alcoholgebruik tenzij hiervoor toestemming gegeven wordt
door de begeleidende instellingen. Hij werkt mee aan controles op indicatie en
steekproefsgewijs.
• Betrokkene zal inzicht geven in zijn sociaal netwerk en verleent zijn medewerking, indien
geïndiceerd door de behandelaars en/of reclassering, aan relatiebegeleiding en het
betrekken van zijn partner/familie bij de behandeling.
• Betrokkene werkt mee aan een zinvolle dagbesteding. Indien passend werk niet direct
voorhanden is, zal betrokkene meewerken aan een andere daginvulling (te denken valt aan
scholing en/of vrijwilligerswerk)
• Betrokkene houdt zich aan de door Tactus Reclassering voorgeschreven
meldplichtfrequentie. Daarnaast werkt betrokkene mee aan huisbezoeken door Tactus
Reclassering. De contactfrequentie is afhankelijk van de fase van het traject waar
betrokkene zich in bevindt en kan indien nodig verhoogd of verminderd worden.
• Indien noodzakelijk werkt betrokkene mee aan een time-outplaatsing bij [kliniek]
of een soortgelijke instelling. Deze time-outplaatsing duurt in ieder geval
zolang als nodig is om betrokkene op verantwoorde en veilige wijze terug te laten keren
naar de omstandigheden voorafgaand aan de time-out, maar maximaal 7 weken. Deze
periode kan eenmaal met 7 weken verlengd worden.”
Deze beslissing is gegeven door
mr. C.A. Mandemakers, voorzitter,
mr. E.C.P.M. Valckx en mr. B. Poelert, leden,
in tegenwoordigheid van J. Kapteijns, griffier,
en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 19 november 2014