ECLI:NL:RBOBR:2014:8133

• Datum uitspraak: 15 december 2014
• Publicatiedatum: 5 januari 2015
• Zaaknummer: C/01/286248 / KG ZA 14-715
• Instantie: Rechtbank Oost-Brabant
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Kort geding
• Rechters: E. Loesberg
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Vonnis in kort geding over de rechtsgeldigheid van een opzegging van een franchiseovereenkomst

In deze zaak, die op 15 december 2014 door de Rechtbank Oost-Brabant werd behandeld, stond de rechtsgeldigheid van de opzegging van een franchiseovereenkomst centraal. Eiseres in conventie, Spits Tiel B.V., had een franchiseovereenkomst met Spits B.V. en vorderde dat AHC c.s. hoofdelijk zou worden veroordeeld om alle verplichtingen uit deze overeenkomst na te komen, ook na de opzegging per 1 januari 2015. De gedaagden in conventie, waaronder Alliance Healthcare Nederland B.V. en Spits B.V., voerden verweer en stelden dat de opzegging rechtsgeldig was.

De voorzieningenrechter oordeelde dat Spits Tiel onvoldoende bijzondere omstandigheden had gesteld om vereenzelviging van de verschillende vennootschappen aan te nemen. De franchiseovereenkomst vermeldde enkel Spits B.V. als partij, en de voorzieningenrechter concludeerde dat de andere vennootschappen niet zonder meer als wederpartij konden worden aangemerkt. Daarnaast werd vastgesteld dat de opzegging door Spits B.V. op 10 juli 2014, met inachtneming van de opzegtermijn, rechtsgeldig was.

De vorderingen van Spits Tiel in conventie werden afgewezen, en zij werd veroordeeld in de proceskosten. In reconventie vorderde AHC c.s. dat Spits Tiel bepaalde materialen zou retourneren, maar ook deze vorderingen werden afgewezen. De voorzieningenrechter concludeerde dat er geen reden was om aan te nemen dat Spits Tiel niet zou meewerken aan de afwikkeling van de samenwerking. Het vonnis werd uitgesproken door mr. E. Loesberg en is openbaar gemaakt op dezelfde datum.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK OOST-BRABANT

Handelsrecht

Zittingsplaats 's-Hertogenbosch

zaaknummer / rolnummer: C/01/286248 / KG ZA 14-715

Vonnis in kort geding van 15 december 2014

in de zaak van

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

SPITS TIEL B.V. ,

gevestigd te Tiel,

eiseres in conventie,

verweerster in reconventie,

advocaten mrs. E.B.M. Brons-Stikkelbroeck en J.H.C. van den Akker te Zeist,

tegen

1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

ALLIANCE HEALTHCARE NEDERLAND B.V. ,

gevestigd te ’s-Hertogenbosch en kantoorhoudende te Veghel

2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

SPITS B.V. ,

gevestigd te ’s-Hertogenbosch en kantoorhoudende te Veghel,

3. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

ALLIANCE BOOTS B.V.,

gevestigd te ‘s-Hertogenbosch en kantoorhoudende te Veghel,

4. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

ALLIANCE APOTHEEK B.V.,

gevestigd te Goes en kantoorhoudende te Veghel.

gedaagden in conventie,

eiseressen in reconventie,

advocaten mrs. A.W. Dolphijn en Th. R. Ludwig te Rotterdam.

Partijen zullen hierna Spits Tiel en AHC c.s. en waar nodig zal gedaagde sub 2 afzonderlijk Spits B.V. genoemd worden.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

• de bij brief van 10 december 2014 overgelegde dagvaarding van 20 november 2014 met separaat de producties 1 tot en met 27;
• de bij brief van 10 december 2014 overgelegde productie 28 van Spits Tiel;
• de bij brief van 11 december 2014 aangekondigde eis in reconventie van Spits B.V. (gedaagde sub 2) en de overlegging van 18 producties van AHC c.s.;
• de mondelinge behandeling op 15 december 2014;
• de pleitnota van Spits Tiel;
• de pleitnota van AHC c.s.

1.2.

AHC c.s. heeft ter zitting bezwaar gemaakt tegen de producties (1 tot en met 27) van Spits Tiel omdat zij deze niet bij de brief van 10 december 2014 zou hebben ontvangen en zich niet op de producties heeft kunnen voorbereiden. Het bezwaar is door de voorzieningenrechter deels gehonoreerd en de producties 7, 8, 9, 23, 24, 25, 26 en 27 zullen buiten beschouwing worden gelaten.

1.3.

Vanwege het spoedeisende karakter van de zaak heeft de voorzieningenrechter in aanwezigheid van partijen terstond mondelinge uitspraak gedaan, waarvan dit vonnis de schriftelijke neerslag vormt.

2. Enkele relevante feiten

2.1.

Gedaagde onder 1 (hierna: AHC) is een farmaceutische groothandel en maakt onderdeel uit van gedaagde onder 3 (hierna: Alliance Boots B.V.). Spits B.V. maakt onderdeel uit van het concern van AHC en is in 2001 opgericht om de apotheken, ziekenhuizen en verzorgingshuizen te ondersteunen met patiënt specifieke distributie: het automatisch verpakken en labelen (“baxteren”) van geneesmiddelen. Gedaagde onder 4 (hierna: Alliance Apotheek) is een afnemer van Spits B.V., exploiteert meerdere apotheken en maakt ook onderdeel uit van AHC. Alliance Boots B.V. is enig aandeelhouder van Alliance Apotheek en Spits B.V..

2.2.

Spits Tiel exploiteert een apotheek en is op 21 juli 2003 een franchiseovereenkomst met Spits B.V. overeengekomen, waarbij Spits Tiel tegen betaling van een vergoeding gebruik maakt van de Spits-formule, de naam SPITS en toegang heeft tot het afnemersnetwerk van AHC.

2.3.

In de franchiseovereenkomst zijn Spits Tiel en Spits B.V. - voorzover hier relevant – het volgende overeengekomen:

1. Spits verleent aan Tiel het recht om de formule te gebruiken onder de voorwaarden

zoals beschreven in deze overeenkomst.

2. Deze overeenkomst wordt aangegaan voor de duur van 60 maanden. Gedurende deze periode kan deze overeenkomst niet worden opgezegd. Bij gebreke van een aangetekend schrijven van Spits aan de Vennootschap of vice versa, en dit minstens één maand voor het verstrijken van de Duur van de huur, wordt deze Overeenkomst beschouwd als stilzwijgend vernieuwd voor een periode van telkenmale 12 maanden.

Indien de overeenkomst al dan niet stilzwijgend wordt vernieuwd, kan deze Overeenkomst tegen het einde van het kalenderjaar worden opgezegd met inachtneming van een opzegtermijn van drie maanden.

3. De formule blijft het eigendom van Spits. Tiel zal op geen enkele wijze zich voordoen als eigenaar of ontwikkelaar van de formule. Tevens zal hel zich op geen enkele wijze voordoen als agent, commissionair of vertegenwoordiger van Spits.

4. (…);

5. (…);

6. (…);

7. (…);

8. Bij beëindiging van deze overeenkomst zal Tiel aan Spits alle samenhangende

kenmerken, handleidingen, materialen en/of andere (gebruiks)voorwerpen retourneren. Tiel zal op geen enkele wijze aanspraak kunnen maken op vergoedingen indien deze overeenkomst door een van beide partijen wordt beëindigd;

(…).

2.4.

Bij brief van 10 juli 2014 is de franchiseovereenkomst van partijen door Spits B.V. opgezegd tegen 1 januari 2015.

3. Het geschil in conventie

3.1.

Spits Tiel vordert samengevat –

Primair :

AHC c.s. (op grond van vereenzelviging) hoofdelijk te veroordelen om alle verplichtingen jegens Spits Tiel die voortvloeien uit de franchiseovereenkomst tussen Spits B.V. en Spits Tiel als uit de leveringsafspraken tussen Alliance Apotheek en Spits Tiel als uit de leveringsafspraken tussen ieder van de (franchise)apotheken die uit hoofde van hun franchiseovereenkomst met AHC bij een toegewezen leverancier van AHC moeten afnemen, ook na 1 januari 2015 onverkort na te komen, althans een opzeggingstermijn te hanteren van minimaal 24 maanden vanaf 1 januari 2015 en AHC c.s. te veroordelen om aan Spits Tiel een bedrag van € 1.473,293 ten titel van voorschot op schadevergoeding te betalen;

Subsidiair:

• Spits B.V. te veroordelen om alle verplichtingen jegens Spits Tiel die voortvloeien uit de franchiseovereenkomst tussen Spits B.V. en Spits Tiel en de daaruit voortvloeiende leveringsafspraken met de eigendomsapotheken van Alliance Apotheek in Zuid Nederland en de afspraken zoals gemaakt ten aanzien van de formuleapotheken van AHC na te komen, althans in het geval van opzegging een opzegtermijn te hanteren van minimaal 24 maanden en Spits B.V. te veroordelen om aan Spits Tiel ten titel van voorschot op schadevergoeding een bedrag van € 1.473.293,--;
• Alliance Apotheek B.V. te veroordelen om de verplichtingen jegens Spits Tiel na te komen, althans in geval van opzegging een opzegtermijn van 24 maanden te hanteren en Alliance Apotheek B.V. te veroordelen om aan Spits Tiel een bedrag van € 93.000,-- te betalen ten titel van voorschot op schadevergoeding;
• AHC c.s. te veroordelen om alles te doen om de samenwerking tussen hen en Spits Tiel niet te frustreren.

Met veroordeling van AHC c.s. in de kosten van dit geding.

3.2.

AHC c.s. voert verweer.

3.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4. Het geschil in reconventie

4.1.

AHC c.s. vordert - samengevat -

I. Spits Tiel te veroordelen om uiterlijk 1 januari 2015 alle samenhangende kenmerken, handleidingen, materialen en/of andere (gebruiks)voorwerpen aan Spits B.V. te overhandigen;

II. Spits Tiel te veroordelen medewerking te verlenen aan de afwikkeling van de samenwerking per 1 januari 2015;

III. I. en II. op straffe van verbeurte van een dwangsom;

IV. Met veroordeling van Spits Tiel in de kosten van dit geding.

4.2.

Spits Tiel voert verweer.

4.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

5. De beoordeling in conventie en in reconventie

5.1.

De voorzieningenrechter heeft ter zitting van 15 december 2014 direct mondeling uitspraak gedaan en heeft de vorderingen in conventie en in reconventie afgewezen. In essentie komt de motivering op het volgende neer.

In conventie

5.2.

Dat Spits B.V. de overeenkomst is aangegaan voor en namens de andere rechtspersonen blijkt niet uit de tekst van de franchiseovereenkomst, waarin alleen Spits B.V. bij naam wordt genoemd. Spits Tiel heeft derhalve niet zonder meer de overige gedagvaarde vennootschappen als wederpartij kunnen aanmerken. Dat de vennootschappen kantoor houden op hetzelfde adres en dezelfde (indirect) bestuurders en gemachtigden hebben is onvoldoende om vereenzelviging aan te nemen. De conclusie luidt dat Spits Tiel onvoldoende bijzondere omstandigheden heeft gesteld om vereenzelviging en/of doorbraak van aansprakelijkheid aan te nemen.

5.3.

Zoals hiervoor in r.o. 2.3. van het feitenoverzicht is vermeld, houdt de franchiseovereenkomst in artikel 2 in dat ieder van partijen het recht heeft de overeenkomst (na verloop van 60 maanden) tegen het einde van het kalenderjaar op te zeggen met inachtneming van een opzegtermijn van drie maanden. Spits B.V. heeft zich gelet op de opzeggingsbrief van 10 juli 2014 aan deze termijn gehouden. In de overeenkomst is niet bepaald dat de opzegging gepaard moet geen met een opgaaf van reden.

5.4.

Gezien het voorgaande acht de voorzieningenrechter het voorshands onvoldoende aannemelijk dat de bodemrechter tot het oordeel zal komen dat de franchiseovereenkomst door Spits B.V. niet op rechtsgeldige wijze tegen de datum van 1 januari 2015 is opgezegd.

5.5.

Spits Tiel vordert tevens een voorschot op vergoeding van schade die zij lijdt als gevolg van de in haar ogen onterechte opzegging van de franchiseovereenkomst, die naar zij betoogd wanprestatie danwel onrechtmatige daad oplevert.

5.6.

Deze voorziening strekt tot betaling van een geldsom. Voor toewijzing van een dergelijke vordering in kort geding is slechts dan plaats, als het bestaan en de omvang van de vordering voldoende aannemelijk zijn, terwijl voorts uit hoofde van onverwijlde spoed een onmiddellijke voorziening vereist is en het risico van onmogelijkheid van terugbetaling bij afweging van de belangen van partijen - aan toewijzing niet in de weg staat.

5.7.

Dat Spits B.V. in redelijkheid geen gebruik heeft kunnen maken van de opzeggingsmogelijkheid of een langere opzeggingstermijn had moeten hanteren en dat Spits B.V. daarom schadeplichtig is jegens Spits Tiel en een voorschot op schadevergoeding in de rede ligt, zoals Spits Tiel heeft betoogd, laat zich in kort geding moeilijk beantwoorden. Om deze vraag te kunnen beantwoorden is een nader onderzoek naar de feiten vereist, waarvoor dit kort geding zich niet leent. Zulks zal in een te entameren bodemprocedure moeten worden uitgemaakt. De door Spits Tiel gevorderde geldsom is onvoldoende aannemelijk voor toewijzing in kort geding.

5.8.

De vorderingen in conventie zullen worden afgewezen.

5.9.

Spits Tiel zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Spits B.V. c.s. worden begroot op:

- griffierecht € 608,00

- overige kosten 0,00

- salaris advocaat
816,00

Totaal € 1.424,00

In reconventie

Vordering I

5.10.

De voorzieningenrechter heeft geen aanknopingspunten om te veronderstellen dat Spits Tiel zich niet vrijwillig en naar behoren zal houden aan hetgeen op dit punt tussen partijen is overeengekomen. Deze vordering zal mitsdien worden afgewezen.

Vordering II

5.11.

Nu hierover geen afspraken zijn gemaakt in de franchiseovereenkomst wordt deze vordering eveneens afgewezen waarbij de voorzieningenrechte opmerkt dat er geen redenen zijn aan te nemen dat Spits Tiel niet haar medewerking zal verlenen aan een afwikkeling van de samenwerking.

Vordering III

5.12.

Gelet op de afwijzing van de voorgaande vorderingen bestaat geen grond voor het opleggen van een dwangsom.

5.13.

Spits B.V. zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Spits Tiel worden begroot op:

- salaris advocaat € 408,00 (factor 0,5 × tarief € 816,00)

- overige kosten
0,00

Totaal € 408,00

6. De beslissing

De voorzieningenrechter

in conventie

6.1.

wijst de vorderingen af,

6.2.

veroordeelt Spits Tiel in de proceskosten, aan de zijde van Spits B.V. c.s. tot op heden begroot op € 1.424,00,

6.3.

verklaart dit vonnis in conventie wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad,

in reconventie

6.4.

wijst de vorderingen af,

6.5.

veroordeelt Spits B.V. in de proceskosten, aan de zijde van Spits Tiel tot op heden begroot op € 408,00,

6.6.

verklaart dit vonnis in reconventie wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. E. Loesberg en in het openbaar uitgesproken op 15 december 2014.