ECLI:NL:RBOVE:2019:1633

Rechtbank Overijssel

Datum uitspraak
19 maart 2019
Publicatiedatum
15 mei 2019
Zaaknummer
7332884 \ CV EXPL 18-6106
Instantie
Rechtbank Overijssel
Type
Uitspraak
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
  • S.J.S. Groeneveld - Koekkoek
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Auteursrechtinbreuk door plaatsing van foto's zonder toestemming

In deze zaak heeft de Rechtbank Overijssel op 19 maart 2019 uitspraak gedaan in een geschil tussen B.V. Algemeen Nederlands Persbureau ANP en een gedaagde partij. ANP, die de auteursrechten van fotografen beheert, vorderde schadevergoeding van de gedaagde omdat deze zonder toestemming foto's op zijn website had geplaatst. ANP stelde dat de gedaagde inbreuk had gemaakt op haar auteursrechten door de foto's openbaar te maken zonder de benodigde licenties aan te schaffen. De gedaagde voerde aan dat hij de foto's van Facebook had gehaald en dat deze openbaar waren, maar de rechtbank oordeelde dat dit niet relevant was voor de auteursrechtinbreuk. De rechtbank concludeerde dat de foto's auteursrechtelijk beschermd waren en dat de gedaagde schadevergoeding verschuldigd was aan ANP. De hoogte van de schadevergoeding werd vastgesteld op € 967,50, vermeerderd met wettelijke rente. Daarnaast werd de gedaagde veroordeeld tot betaling van buitengerechtelijke kosten en proceskosten, in totaal € 712,00. De rechtbank verklaarde het vonnis uitvoerbaar bij voorraad en wees het meer of anders gevorderde af.

Uitspraak

RECHTBANK OVERIJSSEL

Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Zwolle
Zaaknummer : 7332884 \ CV EXPL 18-6106
Vonnis van 19 maart 2019
in de zaak van
de besloten vennootschap
B.V. ALGEMEEN NEDERLANDS PERSBUREAU ANP,
gevestigd en kantoorhoudende te Rijswijk,
eisende partij,
gemachtigde: J.J.A. Leijten,
tegen
[gedaagde],
wonende te [woonplaats] ,
gedaagde partij,
verschenen in persoon.
Partijen worden hierna ANP en [gedaagde] genoemd.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het tussenvonnis van 13 november 2018
- de akte overlegging producties 7 en 8 van 18 januari 2019 van ANP
- de comparitie na antwoord op 5 februari 2019.
1.2.
Vonnis is bepaald op vandaag.

2.De feiten

2.1.
ANP beheert en exploiteert auteursrechten van fotografen. Deze auteursrechten waaronder begrepen het exploitatierecht en het recht om op te treden tegen auteursrechtelijke inbreuken, zijn bij overeenkomst aan ANP overgedragen.
2.2.
ANP heeft het exploitatierecht ten aanzien van een drietal foto’s, zoals overgelegd in productie 1 van de dagvaarding (hierna verder: de foto’s).
2.3.
De foto’s zijn te zien geweest op de website
www.vrouw24.nlvan [gedaagde] , zoals eveneens overgelegd in productie 1 van de dagvaarding.
2.4.
[gedaagde] heeft voor het gebruik van de foto’s op zijn website geen toestemming gevraagd van ANP.
2.5.
De vennootschap naar Belgisch recht, Permission Machine BVBA (hierna: Permission) is gemachtigd om namens ANP licenties aan te bieden/te verstrekken en inbreuken op te sporen.
2.6.
Permission heeft [gedaagde] onder meer op 9 november 2017 aangeschreven en in de gelegenheid gesteld om alsnog een drietal licenties aan te kopen voor een bedrag van € 874,50. [gedaagde] heeft geen licenties afgenomen. Wel heeft [gedaagde] de foto’s van zijn website verwijderd.
2.7.
Nadien heeft de gemachtigde van ANP nogmaals diverse keren [gedaagde] aangeschreven, met onder meer een voorstel voor een vergoeding als gevolg van het gebruik van de foto’s. Partijen hebben hierover geen overeenstemming bereikt.

3.Het geschil

3.1.
ANP vordert dat de kantonrechter bij vonnis - voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad - [gedaagde] veroordeelt tot betaling van een schadevergoeding van € 967,50 vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de dag der dagvaarding tot de dag der algehele voldoening, en betaling van de vergoeding van de door Permission en gemachtigde verrichte werkzaamheden ad € 318,00, alsmede de proceskosten ex artikel 1019h Rv.
3.2.
ANP legt aan deze vorderingen ten grondslag dat [gedaagde] door de openbaarmaking van de foto’s op
www.vrouw24.nlzonder licenties inbreuk heeft gemaakt op haar auteursrechten. Hierdoor heeft ANP schade geleden ter hoogte van € 967,50. Verder vordert zij vergoeding van de schade die zij heeft moeten maken ter vaststelling en invordering van de schade, welke kosten zijn begroot op € 318,00. De kosten ex artikel 1019h Rv bedragen € 180,00 voor het opstellen van de dagvaarding € 240,00 en € 449,00 voor werkzaamheden na de dagvaarding (waaronder de comparitie na antwoord).
3.3.
[gedaagde] voert verweer. De website
www.vrouw24.nlis een niet-commerciële website met weinig bezoekers en bestaat thans niet meer. Verder voert hij aan dat hij de foto’s op Facebook heeft gevonden. Wat op Facebook staat is openbaar en mag door iedereen worden gebruikt, aldus [gedaagde] .
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.
De foto’s zijn auteursrechtelijk beschermd. De foto’s hebben een eigen oorspronkelijk karakter en dragen het persoonlijk stempel van de maker. Alleen de maker heeft het recht zijn werk openbaar te maken (artikel 1 Auteurswet). De kantonrechter overweegt als volgt.
4.2.
Vaststaat dat [gedaagde] zonder toestemming van ANP en zonder vermelding van de naam van ANP als maker, de foto’s op zijn website
www.vrouw24.nlheeft geplaatst. Hierdoor staat vast dat [gedaagde] de foto’s openbaar heeft gemaakt, waarmee in beginsel een inbreuk op de auteursrechten van ANP is gegeven. Het verweer van [gedaagde] dat hij de foto’s van het internet (via Facebook) heeft gehaald en dat iedereen ze daarna mag gebruiken, slaagt niet. Het kopiëren en uploaden van een foto op een website die met toestemming van de rechthebbende op een andere website vrij toegankelijk was, is niet toegestaan zonder toestemming van de rechthebbende (
vgl. HvJ 7 augustus 2018; ECLI:EU:C:2018:634; C-161/17 (Land Nordrhein-Westfalen / Renchoff).
[gedaagde] voert verder als verweer aan dat hij niet wist dat de foto’s auteursrechtelijk waren beschermd en dat hij de foto’s niet - naar de kantonrechter begrijpt - opzettelijk heeft gebruikt en aldus niet te kwader trouw heeft gehandeld. Opzet of te kwader trouw is echter voor een inbreuk op de Auteurswet geen voorwaarde. Ook het verweer van [gedaagde] dat de website
www.vrouw24.nlweinig bezoekers kent, kan niet tot het oordeel leiden dat geen sprake is van een auteursrechtinbreuk. Bij het plegen van een dergelijke inbreuk is enkel het plaatsen van de foto’s voldoende en is niet relevant hoeveel mensen ernaar hebben gekeken.
4.3.
Op basis van de gepleegde inbreuk is [gedaagde] aan ANP een bedrag aan schadevergoeding verschuldigd. ANP vordert een vergoeding aan gederfde licentie-inkomsten. Ter onderbouwing van de hoogte van de gederfde licentievergoeding heeft ANP aansluiting gezocht bij de tarieven van Stichting Foto Anoniem, waarbij (op basis van gemiddelde pixelgrootte, gemiddelde duur en gemiddelde prijs) zij de schade heeft begroot op 1,5 maal de minimale gemiddelde licentievergoeding ad € 215,00, hetgeen resulteert in een bedrag van € 967,50 (€ 322,50 keer 3 foto’s). Hoewel [gedaagde] de redelijkheid van deze vergoeding betwist, acht de kantonrechter voldoende gemotiveerd onderbouwd dat dit de schade is die ANP heeft geleden door plaatsing van de foto’s zonder toestemming, alsmede dat dit een redelijk tarief is in de branche. Dit bedrag zal aldus worden toegewezen, te vermeerderen met de wettelijke rente zoals gevorderd, nu daartegen geen afzonderlijk verweer is gevoerd.
4.4.
ANP heeft met een beroep op artikel 1019h Rv veroordeling van [gedaagde] gevorderd tot vergoeding van de werkelijk gemaakte kosten, die blijkens de door ANP overgelegde facturen en specificaties in totaal een bedrag van € 689,00 belopen voor wat betreft proceskosten en € 318,00 wegens buitengerechtelijke werkzaamheden. Artikel 1019h Rv is de implementatie van artikel 14 van de Richtlijn 2004/48/EG van 29 april 2004 betreffende de handhaving van intellectuele eigendomsrechten. Deze richtlijn neemt als uitgangspunt dat de redelijke en evenredige gerechtskosten en andere kosten die de in het gelijk gestelde partij heeft gemaakt, door de verliezende partij zullen worden gedragen, tenzij de billijkheid zich daartegen verzet. De termen ‘redelijk en evenredig’ en ‘billijkheid’ geven hierbij aan dat de veroordeling in de proceskosten enerzijds afhankelijk is van de complexiteit van de vordering en anderzijds van de mate van verwijtbaarheid van de inbreuk. Verder dienen de gevorderde kosten tijdig te worden opgegeven en gespecificeerd zodat de wederpartij zich daartegen naar behoren kan verweren (
HR 30 mei 2008, NJ 2008,556). Om te beoordelen wat onder redelijke en evenredige gerechtskosten en andere kosten moet worden verstaan, wordt aansluiting gezocht bij de ‘Indicatietarieven in IE-zaken’. Volgens deze tarieven zijn in eenvoudige bodemprocedures kosten ter hoogte van maximaal € 8.000,- redelijk en evenredig te noemen. In zeer eenvoudige, niet bewerkelijke bodemzaken is het liquidatietarief aangewezen als redelijk tarief. In het onderhavige geval moet worden geoordeeld dat de zaak - anders dan namens ANP ter zitting is betoogd - niet als bewerkelijk kan worden aangemerkt en dat de intellectuele eigendomsrechtelijke aspecten van zeer eenvoudige aard zijn. Daarbij is onder meer van belang dat [gedaagde] heeft erkend dat hij de foto’s heeft gebruikt en dat ANP (zoals in de procedure is gebleken) in de afgelopen periode op dezelfde gronden haar auteursrechten handhaaft tegenover andere partijen. De kantonrechter sluit aan bij het in de ‘Indicatietarieven in IE-zaken’ genoemde voorbeeld van een eenvoudige, niet bewerkelijke bodemzaak: een kleine inbreuk, zoals een foto op de website van een particulier die op eerste verzoek wordt verwijderd. Het bedrag dat door de gemachtigde van ANP aan kosten wordt gevorderd, komt gelet op de hiervoor genoemde indicatie te hoog voor. De door ANP gevorderde proceskosten worden tot een bedrag van € 144,00 redelijk en evenredig geoordeeld en toegewezen (conform het liquidatietarief kanton per 1 januari 2019). Voor wat betreft de buitengerechtelijke kosten zal het wettelijke tarief worden toegepast.
4.5.
ANP heeft als productie drie en zes van de dagvaarding specificaties van de kosten voor de buitengerechtelijke werkzaamheden overgelegd. Naar het oordeel van de kantonrechter heeft ANP voldoende onderbouwd dat zij buitengerechtelijke werkzaamheden heeft verricht. Het gevorderde bedrag zal worden gematigd conform het wettelijk tarief tot € 145,13.
4.6.
[gedaagde] zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van ANP worden begroot op:
  • explootkosten € 92,00
  • griffierecht € 476,00
  • salaris gemachtigde
Totaal € 712,00

5.De beslissing

De kantonrechter:
5.1.
veroordeelt [gedaagde] tot het voldoen aan ANP van een schadevergoeding van € 967,50 te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag vanaf 22 oktober 2018 tot de dag van algehele voldoening,
5.2.
veroordeelt [gedaagde] tot het voldoen aan ANP van een vergoeding van € 145,13 voor de buitengerechtelijke incassowerkzaamheden van Permission Machine en Rosmalen Nederland,
5.3.
veroordeelt [gedaagde] tot betaling van de proceskosten, aan de zijde van ANP begroot op € 712,00,
5.4.
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
5.5.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. S.J.S. Groeneveld - Koekkoek, kantonrechter, en in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van de griffier op 19 maart 2019.