ECLI:NL:RBOVE:2021:2480

• Datum uitspraak: 17 juni 2021
• Publicatiedatum: 17 juni 2021
• Zaaknummer: 08.276761.20 (P)
• Instantie: Rechtbank Overijssel
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Eerste aanleg - meervoudig
• Rechters: S.K. Huisman; E. Venekatte; A.M. van Diggele
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Poging tot moord met meerdere verdachten in Enschede

Op 17 juni 2021 heeft de Rechtbank Overijssel uitspraak gedaan in een strafzaak tegen een 36-jarige vrouw en haar 16-jarige zoon, samen met een 18-jarige medeverdachte, die betrokken waren bij een poging tot moord op een medeflatbewoner in Enschede. De rechtbank heeft de vrouw veroordeeld tot een gevangenisstraf van 9 jaar en tbs met dwangverpleging, terwijl de mededaders 15 maanden jeugddetentie en jeugd-tbs opgelegd kregen. De zaak kwam aan het licht na een gewelddadige aanval op 1 november 2020, waarbij het slachtoffer met een mes en knuppels werd aangevallen, omdat de vrouw dacht dat hij pedofiel was. De rechtbank oordeelde dat er sprake was van voorbedachte rade en medeplegen, gezien de voorafgaande plannen en de samenwerking tussen de verdachten. De rechtbank heeft ook rekening gehouden met de psychische toestand van de minderjarige verdachte, die lijdt aan een reactieve hechtingsstoornis en andere gedragsstoornissen. De rechtbank legde een jeugddetentie van 15 maanden op, gevolgd door een PIJ-maatregel van 3 jaar, om de kans op recidive te verminderen en de verdachte de nodige behandeling te bieden. De benadeelde partij, het slachtoffer, heeft een schadevergoeding van € 19.294,68 toegewezen gekregen, te vermeerderen met wettelijke rente.

Uitspraak

RECHTBANK OVERIJSSEL

Team Strafrecht

Meervoudige kamer

Zittingsplaats Almelo

Parketnummer: 08.276761.20 (P)

Datum vonnis: 17 juni 2021

Vonnis op tegenspraak in de zaak van de officier van justitie tegen de minderjarige:

[verdachte] ,

geboren op [geboortedatum 1] 2004 in [geboorteplaats] ,

thans verblijvende: JJI De Hunnerberg te Nijmegen.

1. Het onderzoek op de terechtzitting

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de met gesloten deuren gehouden terechtzitting van 3 juni 2021.

De rechtbank heeft kennis genomen van de vordering van de officier van justitie

mr. S. Leusink-Dijk en van hetgeen door verdachte en de raadsvrouw mr. J.J.M. Kleiweg, advocaat te Amsterdam, naar voren is gebracht.

2. De tenlastelegging

De verdenking komt er – na wijziging van de tenlastelegging van 19 april 2021 – kort en zakelijk weergegeven, op neer dat verdachte samen met één of meer anderen heeft geprobeerd om [slachtoffer] te doden door hem meermalen met een mes in de rug te steken en (meermalen) met gebalde vuisten, een houten knuppel en een stalen knuppel tegen zijn lichaam en op zijn hoofd te stompen/slaan.

Dit is primair ten laste gelegd als poging tot moord, subsidiair als een poging tot doodslag met diefstal met geweld en meer subsidiair als een poging tot doodslag.

Voluit luidt de tenlastelegging aan verdachte, dat:

hij op of omstreeks 1 november 2020 te Enschede, in elk geval in Nederland,

tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen,

ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om

[slachtoffer] opzettelijk en met voorbedachten rade van het leven te beroven (meermalen) met een mes, althans een scherp/puntig voorwerp, in de rug, althans in het lichaam van die [slachtoffer] heeft gestoken en/of (meermalen) (met kracht) met gebalde vuisten en/of een houten knuppel en/of een stalen knuppel, althans een of meer hard(e) voorwerp(en), op/tegen het lichaam en/of het hoofd van die [slachtoffer] heeft gestompt/geslagen,

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;

subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:

hij op of omstreeks 1 november 2020 te Enschede, in elk geval in Nederland, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk [slachtoffer] van het leven te beroven, met dat opzet

(meermalen) met een mes, althans een scherp/puntig voorwerp, in de rug, althans in het lichaam van die [slachtoffer] heeft gestoken en/of (meermalen) (met kracht) met gebalde vuisten en/of een houten knuppel en/of een stalen knuppel, althans een of meer hard(e) voorwerp(en), op/tegen het lichaam en/of het hoofd van die [slachtoffer] heeft gestompt/geslagen,

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid,

welk strafbaar feit, te weten poging tot doodslag (in vereniging) (strafbaar gesteld in artikel 287 jo artikel 45 en/of 47 Wetboek van Strafrecht) werd gevolgd, vergezeld en/of voorafgegaan van enig strafbaar feit, te weten een diefstal met geweld (in vereniging gepleegd), van enig geldbedrag en/of enig goed, toebehorende aan [slachtoffer] , en welke poging tot doodslag (in vereniging) werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of bij betrapping op heterdaad aan zichzelf en/of aan andere deelnemer(s) aan dat feit straffeloosheid en/of het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren;

meer subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:

hij op of omstreeks 1 november 2020 te Enschede, in elk geval in Nederland,

tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen,

ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om [slachtoffer] opzettelijk van het leven te beroven (meermalen) met een mes, althans een scherp/puntig voorwerp, in de rug, althans in het lichaam van die [slachtoffer] heeft gestoken en/of (meermalen) (met kracht) met gebalde vuisten en/of een houten knuppel en/of een stalen knuppel, althans een of meer hard(e) voorwerp(en), op/tegen het lichaam en/of het hoofd van die [slachtoffer] heeft gestompt/geslagen,

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.

3. De voorvragen

De rechtbank heeft vastgesteld dat de dagvaarding geldig is, dat zij bevoegd is tot kennisneming van deze zaak, dat de officier van justitie ontvankelijk is in de vervolging en dat er geen redenen zijn voor schorsing van de vervolging.

4. De bewijsoverwegingen

Dit hoofdstuk bevat het oordeel van de rechtbank over de vraag of het ten laste gelegde bewezen kan worden verklaard. In het geval de rechtbank tot een bewezenverklaring komt, steunt de beslissing dat verdachte het ten laste gelegde heeft begaan op de inhoud van bewijsmiddelen die als bijlage aan het vonnis zijn gehecht en daarvan op die wijze deel uitmaken. Deze bewijsmiddelen bevatten de redengevende feiten en omstandigheden op grond waarvan de rechtbank de overtuiging heeft gekregen dat verdachte het ten laste gelegde heeft begaan.

4.1

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft overeenkomstig een door haar overgelegd schriftelijk requisitoir gerekwireerd tot bewezenverklaring van het primair ten laste gelegde.

4.2

Het standpunt van de verdediging

De raadsvrouw heeft overeenkomstig een door haar overgelegde pleitnota bepleit dat vrijspraak moet volgen voor het primair ten laste gelegde omdat er geen sprake is geweest van voorbedachten rade. Ook voor het subsidiair ten laste gelegde heeft de raadsvrouw vrijspraak bepleit, omdat het uitgeoefende geweld niet is aangewend met het oogmerk om [slachtoffer] te bestelen. De raadsvrouw heeft het standpunt ingenomen dat het meer subsidiair ten laste gelegde wettig en overtuigend kan worden bewezen.

4.3

Het oordeel van de rechtbank

4.3.1

De feiten en omstandigheden

De rechtbank stelt op grond van de inhoud van het dossier en het onderzoek ter terechtzitting de volgende feiten en omstandigheden vast.

Op 1 november 2020 belde verdachte [medeverdachte 1] het alarmnummer 112 met de mededeling dat haar buurman net was neergestoken. Naar aanleiding daarvan kregen de verbalisanten die belast waren met de (noodhulp)surveillancedienst de opdracht om – samen met twee andere teams – naar de [adres] te gaan. Ter plaatse troffen de verbalisanten een hevig bloedende [slachtoffer] aan met drie wonden in zijn rug, een bebloed hoofd en een grote wond in zijn achterhoofd, liggend in een plas bloed.

De letselrapportage vermeldt dat [slachtoffer] uitgebreid schedel-hersenletsel, uitgebreid aangezichtsletsel en (drie) diepe steekverwondingen op de rug had. Daarnaast was er inwendig letsel in de vorm van een bloeding in de long bij de milt en een kleine bloeding in de hersenen met lucht. De huid op de achterzijde van het hoofd (scheurwond) moest met chirurgische krammen bijeen worden gehouden. In verband met het uitgebreide letsel werd [slachtoffer] een week in coma gehouden en beademd op de intensive care.

Een paar uur voordat [slachtoffer] dusdanig gewond raakte, nam zijn buurvrouw – verdachte [medeverdachte 1] – contact met hem op over een televisie die [slachtoffer] wilde verkopen. [medeverdachte 1] vertelde een potentiële koper te kennen en maakte de afspraak om bij het gesprek met die potentiële koper aanwezig te zijn, als een excuus om de woning van [slachtoffer] te betreden en medeverdachten [medeverdachte 2] en [verdachte] binnen te laten. Eenmaal in de woning maakten de verdachten eerst een praatje met [slachtoffer] om hem op zijn gemak te stellen. Toen [slachtoffer] zich omdraaide, sloeg [medeverdachte 2] met de zelf meegenomen metalen knuppel op het hoofd van die [slachtoffer] . Op dat moment zette [verdachte] twee door hem meegenomen aanstekers tussen zijn vingers en begon hij met die hand op [slachtoffer] in te slaan. Daarna stak [medeverdachte 1] hem meerdere keren met het door haar meegenomen mes in de rug. Bij de aanval op [slachtoffer] maakte [medeverdachte 2] ook gebruik van de houten knuppel die zich reeds in de woning bevond. [slachtoffer] zakte in elkaar en er ontstond een grote plas bloed. Nadat de verdachten [slachtoffer] naar de bank hadden verplaatst, werden zij gestoord door een kennis van het slachtoffer, de heer [getuige] , die aanbelde. [medeverdachte 1] ging naar buiten deze [getuige] tegemoet, waardoor [verdachte] en [medeverdachte 2] samen met [slachtoffer] in de woning achterbleven. Zij probeerden [slachtoffer] stil te houden, maar [slachtoffer] bleef geluid maken en ‘afhouders’ met zijn voet geven. In reactie daarop sloeg [verdachte] drie keer met de metalen knuppel, waarvan twee keer op het hoofd van [slachtoffer] .

Verdachten [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [verdachte] hebben voorafgaand aan 1 november 2020 diverse telefoongesprekken gevoerd om de aanval op het slachtoffer onderling te plannen. Eén van die telefoongesprekken betreft een gesprek van 24 oktober 2020, waarin [medeverdachte 1] tegen [verdachte] heeft gezegd dat hij mensen moest regelen, omdat ‘deze man’ echt aangepakt moest worden, en dat zij het wel afmaakte wanneer die man klappen had gehad. In het telefoongesprek van 25 oktober 2020 heeft [medeverdachte 1] tegen [verdachte] gezegd dat zij aan het nadenken was over wat de beste manier is om het mes er in te jagen en dat ze dacht dat van achteren het beste was, omdat ‘hij’ het dan niet in de gaten zou hebben. Een ander telefoongesprek betreft het gesprek van 31 oktober 2020, waarin [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [verdachte] onder andere spraken over de onderlinge taakverdeling bij de geplande aanslag op het beoogde slachtoffer, het voorkomen van dadersporen door het aantrekken van een dubbele laag kleding en door na hun daad te douchen in de woning van het slachtoffer, de mee te nemen metalen knuppel en de wijze waarop met die knuppel de meeste schade kan worden toegebracht bij het slachtoffer. Ook werd besproken om na afloop in de woning van het slachtoffer te douchen, om zo min mogelijk sporen achter te laten.

4.3.2

Het primair ten laste gelegde

Dat verdachte betrokken is geweest bij het op [slachtoffer] uitgeoefende geweld staat niet ter discussie. De vraag die voorligt is of er sprake is van medeplegen van poging tot moord, zoals primair is ten laste gelegd. Hiertoe dient sprake te zijn van opzet op de dood van het slachtoffer. Daarnaast dient sprake te zijn van voorbedachte raad. Ook zal de rechtbank zich buigen over de vraag of er sprake is van medeplegen.

Opzet

De rechtbank ziet zich allereerst voor de vraag gesteld of verdachte heeft gehandeld met opzet op de dood van het slachtoffer.

De rechtbank stelt voorop dat naar vaste rechtspraak bepaalde handelingen naar hun uiterlijke verschijningsvorm kunnen worden aangemerkt als zozeer te zijn gericht op een bepaald gevolg, dat het niet anders kan dan dat degene die de handelingen heeft verricht daarop opzet heeft gehad. De rechtbank overweegt daartoe het volgende.

Het handelen van verdachte, te weten het met een metalen knuppel met kracht meermalen slaan op het hoofd van [slachtoffer] mede gezien in het geheel van het door de verdachten gezamenlijk toegepaste geweld, is naar het oordeel van de rechtbank naar zijn uiterlijke verschijningsvorm zozeer gericht op de dood dat geen andere conclusie kan volgen dan dat verdachte daadwerkelijk de bedoeling – en daarmee ook vol opzet had – om [slachtoffer] van het leven te beroven. Daar komt bij dat in een vooraf gevoerd telefoongesprek tussen verdachte en zijn medeverdachten zelfs is besproken dat met de knuppel hard op het hoofd van het slachtoffer moest worden geslagen om zo veel mogelijk schade toe te brengen Naar het oordeel van de rechtbank heeft verdachte (vol) opzet gehad op de dood van [slachtoffer] .

Voorbedachte raad

De rechtbank ziet zich vervolgens voor de vraag gesteld of sprake is van voorbedachte raad.

Om tot een bewezenverklaring van het bestanddeel “met voorbedachten rade” te komen, dient te worden vastgesteld dat verdachte de gelegenheid heeft gehad zich te beraden en dat hij niet heeft gehandeld in een ogenblikkelijke gemoedsopwelling, zodat hij de gelegenheid heeft gehad na te denken over de betekenis en de gevolgen van zijn voorgenomen daad en zich daarvan rekenschap te geven. De enkele omstandigheid dat niet is komen vast te staan dat is gehandeld in een ogenblikkelijke gemoedsopwelling, betekent niet zonder meer dat sprake is van voorbedachte raad.

Bij de vraag of sprake is van voorbedachte raad, gaat het bij uitstek om een weging en waardering van de omstandigheden van het concrete geval, zoals de aard van het feit, de omstandigheden waaronder het is begaan en de gedragingen van de verdachte voor en tijdens het begaan van het feit. De vaststelling dat verdachte voldoende tijd heeft gehad om zich te beraden, vormt weliswaar een belangrijke objectieve aanwijzing dat met voorbedachten rade is gehandeld, maar behoeft de rechter er niet van te weerhouden om zwaarder gewicht toe te kennen aan contra-indicaties. Daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de omstandigheid dat de besluitvorming en uitvoering in plotselinge hevige drift plaatsvinden, dat slechts sprake is van een korte tijdspanne tussen besluit en uitvoering of dat de gelegenheid tot beraad eerst tijdens de uitvoering van het besluit ontstaat. Zo kunnen bepaalde omstandigheden (of een samenstel daarvan) uiteindelijk tot het oordeel leiden dat de verdachte in het gegeven geval niet met voorbedachten rade heeft gehandeld.

Naar het oordeel van de rechtbank was echter sprake van een vooropgezet plan waarbij afspraken zijn gemaakt omtrent de voorbereiding en uitvoering van het delict. De rechtbank overweegt daartoe als volgt. Verdachten [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [verdachte] voerden diverse telefoongesprekken om de aanval op het slachtoffer onderling te plannen. Eén van die telefoongesprekken betreft het gesprek van 24 oktober 2020, waarin [medeverdachte 1] tegen [verdachte] heeft gezegd dat hij mensen moest regelen, omdat ‘deze man’ echt aangepakt moest worden, en dat zij het wel afmaakte wanneer die man klappen heeft gehad. In het telefoongesprek van 25 oktober 2020 heeft [medeverdachte 1] tegen [verdachte] gezegd dat zij aan het nadenken was over wat de beste manier is om het mes er in te jagen en dat ze dacht dat van achteren het beste was, omdat ‘hij’ het dan niet in de gaten heeft. Een ander telefoongesprek betreft het gesprek van 31 oktober 2020, waarin [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [verdachte] onder andere spraken over de onderlinge taakverdeling, het aantrekken van een dubbele laag kleding en de mee te nemen metalen knuppel en de wijze waarop met die knuppel moet worden geslagen zodat de meeste schade kan worden toegebracht. Ook werd besproken om na afloop in de woning van het slachtoffer te douchen, om zo min mogelijk sporen achter te laten.

In de dagen voorafgaande aan de aanval was dus sprake van overleg en afspraken over de te gebruiken ‘smoes’ waarmee alle verdachten zonder argwaan van [slachtoffer] de woning konden betreden, de onderlinge taakverdeling tijdens de aanval, de logistieke voorbereidingen nu een treinreis moest worden gepland, de aan te trekken kleding, de mee te nemen wapens – een mes en een metalen knuppel. Bovendien werd besproken op welke wijze met deze wapens de meeste schade kon worden toegebracht. Er is overeenkomstig het besproken plan gehandeld. Vanaf het moment dat verdachte op 25 oktober 2020 met zijn moeder telefonisch in gesprek ging over te plegen geweld op [slachtoffer] en helemaal vanaf het telefoongesprek tussen de drie verdachten op 31 oktober 2020 over het slaan met een knuppel op het hoofd en het steken met een mes in de rug van [slachtoffer] , tot het moment waarop verdachte daadwerkelijk met zijn – met aanstekers verzwaarde – vuist op [slachtoffer] is gaan inslaan en na tussenpozen met een metalen knuppel meermalen op het hoofd van [slachtoffer] heeft geslagen, is sprake geweest van een reeks momenten waarop beslissingen zijn genomen die gericht waren op de uitvoering van het plan om [slachtoffer] te doden. Alle drie verdachten hebben zich gedurende deze reeks van momenten telkens kunnen beraden op het genomen of te nemen besluit en zij hebben de gelegenheid gehad om na te denken over de betekenis en de gevolgen van deze voorgenomen daad en zich daarvan rekenschap te geven.

Van contra-indicaties voor voorbedachten rade is de rechtbank in dit geval niet gebleken.

Op grond van het vorenstaande acht de rechtbank wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het slachtoffer [slachtoffer] met voorbedachten rade van het leven wilde beroven.

Medeplegen

De rechtbank stelt voorop dat betrokkenheid bij een strafbaar feit als medeplegen kan worden bewezen verklaard, indien is komen vast te staan dat bij het begaan daarvan sprake is geweest van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking met een ander of anderen. Daarbij ligt het accent op de samenwerking en minder op de vraag wie welke feitelijke handelingen heeft verricht. De vraag wanneer de samenwerking zo nauw en bewust is geweest dat sprake is van medeplegen kan niet in algemene zin worden beantwoord, maar vergt een beoordeling van de concrete omstandigheden van het geval. De kwalificatie medeplegen is slechts dan gerechtvaardigd als de bewezenverklaarde – intellectuele en/of materiële – bijdrage van de verdachte aan het delict van voldoende gewicht is. Bij de beoordeling of daaraan is voldaan, kan rekening worden gehouden met onder meer de intensiteit van de samenwerking, de onderlinge taakverdeling, de rol in de voorbereiding, de uitvoering of de afhandeling van het delict en het belang van de rol van de verdachte, diens aanwezigheid op belangrijke momenten en het zich niet terugtrekken op een daartoe geëigend tijdstip. Daarbij verdient overigens opmerking dat aan het zich niet distantiëren op zichzelf geen grote betekenis toekomt. Het gaat er immers om dat verdachte een wezenlijke bijdrage dient te hebben geleverd aan het delict.

De rechtbank is van oordeel dat uit de redengevende feiten en omstandigheden en hetgeen hierboven reeds is overwogen, blijkt van een gezamenlijk optreden en dat tussen de verdachten sprake was van een nauwe en bewuste samenwerking bij de uitvoering van dit delict. Uit de bewijsmiddelen volgt dat er sprake was van vooraf overleg en afspraken over de te gebruiken ‘smoes’ waarmee alle verdachten zonder argwaan de woning konden betreden, de onderlinge taakverdeling, aan te trekken kleding, de mee te nemen wapens – een mes en een metalen knuppel – en de wijze waarop met deze wapens de meeste schade kon worden toegebracht. Daarnaast volgt uit de bewijsmiddelen dat sprake was van een gezamenlijke uitvoering waarbij door ieder van de verdachten excessief geweld op [slachtoffer] is uitgeoefend. Verdachte heeft door zijn handelen als voormeld een voldoende significante en wezenlijke bijdrage geleverd aan het geweld. Nadat de getuige [getuige] het handelen van de verdachten heeft verstoord, is verdachte samen met een van de medeverdachten op de vlucht geslagen.

Conclusie

De rechtbank acht op grond van het vorenstaande wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het primair ten laste gelegde heeft begaan.

4.4

De bewezenverklaring

De rechtbank acht op grond van de in de bijlage opgenomen bewijsmiddelen wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het primair tenlastegelegde feit heeft begaan, met dien verstande dat:

hij op
of omstreeks 1 november 2020 te Enschede,
in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met
een of meer anderen,
althans alleen, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om [slachtoffer] opzettelijk en met voorbedachten rade van het leven te beroven
( meermalen
) met een mes,
althans een scherp/puntig voorwerp, in de rug,
althans in het lichaam van die [slachtoffer] heeft gestoken en
/of ( meermalen
) ( met kracht
) met gebalde vuisten en
/of een houten knuppel en
/of een stalen knuppel
, althans een of meer hard(e) voorwerp(en), op/tegen het lichaam en
/of het hoofd van die [slachtoffer] heeft gestompt/geslagen, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;

De rechtbank acht niet bewezen wat aan verdachte primair meer of anders is ten laste gelegd, zodat zij hem daarvan zal vrijspreken.

Indien in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd in de bewezenverklaring. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.

5. De strafbaarheid van het bewezenverklaarde

Het bewezenverklaarde is strafbaar gesteld in de artikelen 45 en 289 van het Wetboek van Strafrecht (Sr). Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het feit uitsluiten. Het bewezenverklaarde levert op:

feit 1 primair

het misdrijf: medeplegen van poging tot moord

6. De strafbaarheid van verdachte

Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluiten. De rechtbank oordeelt daarom dat verdachte strafbaar is voor het bewezenverklaarde feit.

7. De op te leggen straf of maatregel

7.1

De vordering van de officier van justitie

De officier van justitie heeft overeenkomstig een door haar overgelegd schriftelijk requisitoir gevorderd dat verdachte wordt veroordeeld tot een jeugddetentie voor de duur van twintig maanden en dat daarnaast de maatregel van plaatsing in een inrichting voor jeugdigen (hierna: PIJ-maatregel) voor de duur van drie jaren wordt opgelegd.

7.2

Het standpunt van de verdediging

De raadsvrouw heeft overeenkomstig de door haar overgelegde pleitnota verzocht om geen onvoorwaardelijke PIJ-maatregel op te leggen, maar hooguit in voorwaardelijke vorm, opdat verdachte kan bewijzen dat hij een behandeling ook ambulant kan volgen. Indien de rechtbank toch beslist tot oplegging van een onvoorwaardelijke PIJ-maatregel, heeft de raadvrouw verzocht een eventueel daarnaast op te leggen straf gelijk te doen zijn aan de tijd die verdachte in voorlopige hechtenis heeft doorgebracht.

7.3

De gronden voor een straf of maatregel

Bij de strafoplegging houdt de rechtbank rekening met de aard en de ernst van het gepleegde feit, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon van verdachte zoals die uit het dossier en tijdens de behandeling ter terechtzitting naar voren zijn gekomen. De rechtbank acht daarbij het volgende van belang.

De feiten en omstandigheden

Op basis van een vooraf besproken plan en met bijzonder zwaar geweld heeft [verdachte] samen met zijn moeder en een vriend geprobeerd om een argeloze buurman, [slachtoffer] , te vermoorden. Met aanstekers in zijn vuisten, een houten en een stalen knuppel en met een mes hebben de drie verdachten op het slachtoffer ingeslagen en gestoken. [slachtoffer] heeft het gebeuren ternauwernood overleefd en naar de overtuiging van de rechtbank uitsluitend omdat verdachten tijdens hun gewelddadigheden werden gestoord door de getuige [getuige] . De reden die door de verdachte voor het geweld is opgevoerd betreft een vermoeden van een vroegere veroordeling voor seksueel misbruik van minderjarigen. Naar aanleiding daarvan heeft [medeverdachte 1] bedacht dat zij haar buurman uit de weg moest ruimen en heeft daar vervolgens haar 16-jarige zoon (verdachte) en een 18-jarige vriend van haar zoon bij betrokken. Er zijn echter ook aanwijzingen voor roof als motief. Verdachte [medeverdachte 1] wist dat het slachtoffer geld in huis had en was ook op de hoogte van de verstopplekken. Ook wees zij haar medeverdachten op het feit dat er bij het slachtoffer wat te halen viel. Samen is het drietal tot het weerzinwekkende plan gekomen om [slachtoffer] aan te pakken op de wijze waarop dat zich op 1 november 2020 heeft voltrokken: door te doen alsof zij een televisie wilden kopen, met dat excuus de woning van het slachtoffer te betreden en hem vervolgens te lijf te gaan. Het plan werd op even gruwelijke wijze uitgevoerd als daarover werd gesproken, waarbij [slachtoffer] in zijn eigen woning in de val werd gelokt en vervolgens door een explosie van geweld werd overspoeld. Dat de getuige [getuige] bij toeval aanbelde en de verdachten bij de uitvoering van hun plan stoorde, is de redding van [slachtoffer] geweest. [medeverdachte 1] zag zich hierdoor genoodzaakt om te verhinderen dat [getuige] zou ontdekken wat zich in de woning afspeelde. Nadat verdachte in een poging een geluid makende [slachtoffer] het zwijgen op te leggen nog drie maal hard met een knuppel op zijn hoofd heeft geslagen, zijn ook verdachte en [medeverdachte 2] op de vlucht geslagen.

De rechtbank rekent verdachte de koelbloedigheid aan waarmee hij met de andere verdachten het excessieve geweld op [slachtoffer] heeft gepleegd alsook de laconieke – en zelfs enthousiaste - wijze waarop de verdachten vooraf over de te verrichten geweldshandelingen hebben gesproken tijdens het doornemen van een plan om het slachtoffer aan te pakken.

De persoonlijke omstandigheden

De rechtbank heeft acht geslagen op het verdachte betreffende uittreksel uit de Justitiële Documentatie van 7 mei 2021, waaruit blijkt dat verdachte – buiten een geldboete wegens een overtreding van de Algemene Plaatselijke Verordening – niet eerder met justitie in aanraking is geweest.

De rechtbank heeft voorts acht geslagen op de inhoud van hetgeen over de persoon van verdachte is opgenomen in het Pro Justitia-rapport (geïntegreerd klinisch multidisciplinair onderzoek), gedateerd op 12 april 2021 en opgesteld door drs. T. Smits GZ-psycholoog en drs. D. Matser, kinder- en jeugdpsychiater en met betrekking tot het milieuonderzoek door W. de Kruijf, forensisch milieuonderzoeker. Ook heeft de rechtbank kennis genomen van het raadsonderzoek van de Raad voor de Kinderbescherming (hierna: de Raad) van 28 mei 2021 opgemaakt door M. van Harten, raadsonderzoeker. Uit de rapportages komt onder meer het volgende naar voren.

- diagnostiek

Bij verdachte is sprake van een reactieve hechtingsstoornis, een norm overschrijdende gedragsstoornis met beperkte pro-sociale emoties, beginnend in de kindertijd en een bedreigde persoonlijkheidsontwikkeling met antisociale, borderline en narcistische trekken. Het bovenstaande resulteert in een in de kern angstige en regiebehoeftige jongen die anderen, in een overlevingsstrategie, op afstand kan houden door zelfbepalend, antisociaal (en narcistisch aandoend) gedrag en die negatieve interacties aangaat met zijn omgeving terwijl hij afhankelijk is van deze omgeving om dit niet tot escalatie te laten leiden. Extra complicerend is het ouder-kindrelatieprobleem vanwege de reeds vroeg in de kindertijd ontstane parentificatie en nog immer aanwezige sterke loyaliteitsgevoelens jegens moeder. Voor de detentieperiode was sprake van dagelijks cannabisgebruik.

- toerekenbaarheid

De genoemde stoornissen waren ook aanwezig ten tijde van het plegen van het ten laste gelegde. Verdachte wordt geacht de strafbaarheid van zijn handelen in te zien. De eigen pathologie in combinatie met de kritiekloze loyaliteit jegens zijn moeder waartegen verdachte vanuit zijn problematiek beperkt weerstand kon bieden, heeft verdachte gehinderd in zijn keuzevrijheid. Door zijn antisociale coping en beperkte gewetensontwikkeling heeft verdachte geen remmingen gevoeld voor het gebruik van (geplande) agressie. Door zijn problematiek is verdachte beperkt stressbestendig maar heeft hij zich in een zeer spanningsvolle situatie begeven, wat de kans op impuls- en agressiedoorbraken vergrootte. Zijn pathologie heeft mogelijk een steeds sterkere rol gespeeld in zijn handelen. De pathologie speelt zowel bij instrumentele (geplande) als reactieve agressie een rol. Geadviseerd wordt het ten laste gelegde in verminderde mate toe te rekenen.

- recidive en aanbevelingen voor interventies

Vanuit de diagnostiek is er sprake van een verhoogde kans op agressie en gewelddadig gedrag. Dit betreft zowel de kans op reactieve agressie als instrumentele agressie.

Er is sprake van een hoog recidiverisico en er zijn weinig beschermende factoren.

Verdachte disfunctioneert op verschillende levensgebieden, is ten gevolge van de hechtingsproblematiek afwerend jegens hulpverleners en heeft geen hulpvraag, noch probleembesef. Verdachte behoeft een langdurige en klinische behandeling. Een ambulante behandeling zal onvoldoende effect sorteren gezien de aard en ernst van de problematiek. Nodig wordt geacht een intensieve behandeling, gericht op reductie van recidive en het op gang komen van (elementen van) de persoonlijkheidsontwikkeling en copingvaardigheden. Van belang is dat de behandeling zich richt op het aangaan en vasthouden van een behandelrelatie, het vergroten van het mentaliserend vermogen en het moreel redeneren en het herkennen van negatieve kernovertuigingen en vergroting van het aantal protectieve factoren.

Niet uitgesloten kan worden dat bij vermindering van de afweer van emoties en rigiditeit de emotieregulatie problemen (en agressieproblemen) door ontregeling in eerste instantie zullen toenemen. Ook om die reden wordt een klinische setting aanbevolen, waarbinnen agressie kan worden gehanteerd. Vanwege de ernst van de problematiek die leidt tot een hoog recidiverisico op antisociaal en agressief delictgedrag in combinatie met onvoldoende probleembesef en behandelmotivatie en de te verwachten lange behandelduur (langer dan twee jaar), wordt geadviseerd een onvoorwaardelijke PIJ-maatregel op te leggen. Alleen binnen een dergelijke gesloten setting bestaat de mogelijkheid de problematiek te behandelen.

De Raad heeft de inhoud en adviezen uit voornoemd deskundigenrapport gevolgd en heeft eveneens oplegging van een PIJ-maatregel geadviseerd. De Raad heeft zich gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank over oplegging van een onvoorwaardelijke jeugddetentie naast een PIJ-maatregel.

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank is van oordeel dat de conclusies van de psychiater en de psycholoog worden gedragen door hun bevindingen, wat maakt dat de rechtbank zich zal aansluiten bij het advies, een en ander zoals hiervoor is uiteengezet.

De rechtbank is van oordeel dat de ernst van het feit en de omstandigheden waaronder het is gepleegd in beginsel een forse onvoorwaardelijke vrijheidsbenemende straf rechtvaardigen. De rechtbank neemt bij het bepalen van de straf de ernst van het feit in aanmerking, als ook de keuze voor een onverhoedse aanval in een voor het slachtoffer huiselijke veilige omgeving, het excessieve geweld en het aangebrachte letsel. In matigende zin neemt de rechtbank de ernst van de problematiek van verdachte en de noodzakelijk geachte langdurige (klinische) behandeling, de verminderde toerekeningsvatbaarheid, het feit dat verdachte niet eerder wegens een soortgelijk delict met justitie in aanraking is geweest, als ook het gegeven dat het delict niet is voltooid en de invloed die zijn moeder in deze heeft gehad bij het begaan van het strafbare feit, nu verdachte niet tot het ten laste gelegde was gekomen, als zijn moeder hem hier niet bij had betrokken. Op grond hiervan acht de rechtbank een onvoorwaardelijke jeugddetentie voor de duur van vijftien maanden, met aftrek van de tijd die verdachte in voorarrest heeft doorgebracht, passend en geboden.

De rechtbank acht het echter – gelet op het voren overwogene – niet verantwoord dat verdachte, na de jeugddetentie, zonder dat het recidivegevaar is weggenomen, onbehandeld zal terugkeren in de maatschappij.

In navolging van de deskundigen is de rechtbank van oordeel dat er bij verdachte sprake is van een complexe problematiek en in juridische zin een ziekelijke stoornis van de geestvermogens en gebrekkige ontwikkeling, nader geduid als een reactieve hechtingsstoornis, een norm overschrijdende gedragsstoornis met beperkte pro-sociale emoties, beginnend in de kindertijd en een bedreigde persoonlijkheidsontwikkeling met antisociale, borderline en narcistische trekken, met als complicerende factor een ouder-kindrelatieprobleem vanwege de reeds vroeg in de kindertijd ontstane parentificatie en nog immer aanwezige sterke loyaliteitsgevoelens jegens moeder.

Dit maakt dat het feit verdachte in verminderde mate moet worden toegerekend, maar ook dat er kans is op recidive van - gewelddadige - delicten als behandeling uitblijft. De rechtbank sluit aan bij de conclusie van de gedragsdeskundigen over de noodzaak van behandeling binnen een klinisch kader in de vorm van een maatregel plaatsing in een inrichting voor jeugdigen.

De rechtbank is van oordeel dat aan de eisen voor oplegging van een onvoorwaardelijke PIJ-maatregel ingevolge artikel 77s Sr is voldaan.

De bewezen verklaarde poging tot moord betreft een feit waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan. Er is sprake van een misdrijf dat gericht is tegen of gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam van personen. De rechtbank is op grond van wat hiervoor is uiteengezet, in navolging van de standpunten van de psychiater, de psycholoog en de Raad voor de Kinderbescherming, van oordeel dat de veiligheid van anderen en de algemene veiligheid van personen het opleggen van de maatregel plaatsing in een inrichting voor jeugdigen eisen. Tevens wordt oplegging van voornoemde maatregel geacht in het belang te zijn van een zo gunstig mogelijke verdere ontwikkeling van verdachte, nu deze maatregel voorziet in de mogelijkheid verdachte gedurende langere tijd intensief te behandelen en te begeleiden in een klinische setting en daarmee bijdraagt aan een aanpak van zijn problematiek en ook aan vermindering van het recidiverisico. Naar het oordeel van de rechtbank biedt dit kader middels voornoemde begeleiding en behandeling voor verdachte de best mogelijke kans om zich te ontwikkelen, zelfstandig te worden en een goede toekomst op te bouwen.

Gezien al het bovenstaande zal de rechtbank, naast voornoemde jeugddetentie, aan verdachte opleggen de maatregel tot plaatsing in een inrichting voor jeugdigen. De PIJ-maatregel dient aansluitend aan de jeugddetentie te starten. De PIJ-maatregel geldt voor de duur van drie jaar. Na twee jaar eindigt de maatregel voorwaardelijk, tenzij de maatregel wordt verlengd. De maatregel kan worden verlengd tot een maximale duur van zeven jaren nu de maatregel wordt opgelegd ter zake van een misdrijf dat is gericht tegen of gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam van één of meer personen, als bedoeld in artikel 6:6:31 van het Wetboek van Strafvordering (Sv).

8. De schade van benadeelden

8.1

De vordering van de benadeelde partij

[slachtoffer] (vertegenwoordigd door mr. E.M. Keulen, advocaat te Enschede) heeft zich als benadeelde partij gevoegd in dit strafproces. De benadeelde partij heeft de oorspronkelijke vordering ter terechtzitting van 3 juni 2021 gewijzigd, in die zin dat de benadeelde partij een post genaamd ‘factuur Domijn’ van € 4.691,74 heeft ingetrokken.

De benadeelde partij heeft aldus gevorderd verdachte te veroordelen om schadevergoeding te betalen tot een totaalbedrag van € 53.752,29, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf het moment waarop het strafbare feit is gepleegd.

De gevorderde materiële schade van in totaal € 13.752,29 bestaat uit de volgende posten:

• Ziekenhuis- en revalidatiedaggeldvergoeding € 2.310,--;
• Eigen risico € 386,50;
• Tandarts € 744,02;
• Reiskosten € 524,16;
• Eindafrekening Domijn € 5.687,61;
• Kleding € 150,--;
• Gestolen geld € 180,--;
• Verhuiskosten € 2.000,--;
• Toekomstige zorgkosten € 1.770,--.

Daarnaast is aan immateriële schade een bedrag van € 40.000,-- gevorderd.

De benadeelde partij heeft voorts ter terechtzitting van 3 juni 2021 verzocht om haar niet ontvankelijk te verklaren in de post ‘Toekomstige zorgkosten’ van € 1.770,--..

8.2

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd de schadevergoeding hoofdelijk op te leggen. De officier van justitie heeft zich voor het overige gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank.

8.3

Het standpunt van de verdediging

De raadsvrouw heeft overeenkomstig een door haar overgelegde pleitnota aan de rechtbank verzocht om te bepalen dat verdachte een bedrag van maximaal € 5.000,-- aan de benadeelde partij zal moeten voldoen, met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel doch zonder gijzeling.

Subsidiair heeft de raadsvrouw verzocht de vordering van de benadeelde partij niet-ontvankelijk te verklaren voor zover het de volgende posten betreft: ‘ziekenhuis- en revalidatievergoeding’, alle huurkosten’ en de ‘aanvullende verhuiskosten’. De raadsvrouw heeft verzocht de post ‘toekomstige zorgkosten’ af te wijzen.

De raadsvrouw heeft zich met betrekking tot de gevorderde immateriële schade gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank.

8.4

Het oordeel van de rechtbank

- Ziekenhuis- en revalidatiedaggeldvergoeding, eigen risico, tandarts, reiskosten, kleding en gestolen geld

Door de gebezigde bewijsmiddelen en de behandeling op de terechtzitting is komen vast te staan dat verdachte door het bewezenverklaarde feit rechtstreeks schade heeft toegebracht aan de benadeelde partij.

De opgevoerde schadepost ziekenhuis- en revalidatiedaggeldvergoeding is betwist, doch voldoende onderbouwd en aannemelijk. De gevorderde posten (i) eigen risico € 386,50, (ii) tandarts € 744,02, (iii) reiskosten € 524,16, (iv) kleding € 150,00 en (v) gestolen geld

€ 180,00 zijn niet betwist, voldoende onderbouwd en aannemelijk. De rechtbank zal het gevorderde daarom toewijzen tot een bedrag van € 4.294,68, te vermeerderen met de verschuldigde wettelijke rente vanaf de datum waarop het strafbare feit is gepleegd.

- Eindafrekening Domijn

De onder deze post opgevoerde schade is onvoldoende komen vast te staan, omdat de gestelde schade onvoldoende is onderbouwd, terwijl door of namens verdachte de omvang ervan gemotiveerd is betwist. Nu deze woning op last van de gemeente wegens drugshandel voor drie maanden is afgesloten, is niet eenvoudig vast te stellen of er sprake is van eigen schuld bij de benadeelde partij in de gemaakte kosten onder deze schadepost. Het in de gelegenheid stellen van de benadeelde partij om deze schadepost alsnog nader te onderbouwen, leidt tot een onevenredige belasting van de strafrechtelijke procedure, zodat de rechtbank de benadeelde partij die gelegenheid niet zal bieden.

De benadeelde partij zal om die reden in deze post niet-ontvankelijk worden verklaard. De benadeelde partij kan de vordering in zoverre slechts aanbrengen bij de burgerlijke rechter.

- Verhuiskosten en toekomstige zorgkosten

De onder deze posten opgevoerde schade is onvoldoende komen vast te staan, omdat de gestelde schade onvoldoende is onderbouwd, terwijl door of namens verdachte de omvang ervan gemotiveerd is betwist. Het in de gelegenheid stellen van de benadeelde partij om deze schadeposten alsnog nader te onderbouwen, leidt tot een onevenredige belasting van de strafrechtelijke procedure, zodat de rechtbank de benadeelde partij die gelegenheid niet zal bieden.

De benadeelde partij zal om die reden in deze posten niet-ontvankelijk worden verklaard. De benadeelde partij kan de vorderingen in zoverre slechts aanbrengen bij de burgerlijke rechter.

- Immateriële schade

Door de gebezigde bewijsmiddelen en de behandeling op de terechtzitting is komen vast te staan dat verdachte door het bewezenverklaarde feit rechtstreeks schade heeft toegebracht aan de benadeelde partij. De opgevoerde schadepost is betwist, doch deels voldoende onderbouwd en aannemelijk. De rechtbank zal het gevorderde daarom deels toewijzen tot een bedrag van € 15.000,--, te vermeerderen met de verschuldigde wettelijke rente vanaf de datum waarop het strafbare feit is gepleegd.

De benadeelde partij zal in deze post voor het overige deel niet-ontvankelijk worden verklaard, nu de vaststelling van dit deel van de schade leidt tot een onevenredige belasting van de strafrechtelijke procedure. De benadeelde partij kan de vordering voor dit deel slechts aanbrengen bij de burgerlijke rechter.

Conclusie

Op basis van hetgeen hiervoor is uiteengezet komt de rechtbank tot toewijzing van de vordering van [slachtoffer] tot een bedrag van € 19.294,68.

De benadeelde partij is niet-ontvankelijk in het overige deel van de vordering, te weten een bedrag van € 34.457,61.

- hoofdelijkheid/verdeling

Verdachte en medeverdachten hebben als groep onrechtmatig schade toegebracht aan [slachtoffer] en zijn daarom onder meer op grond van artikel 6:166 lid 1 BW 1 hoofdelijk aansprakelijk voor de door hem geleden schade. Op grond van lid 2 van voornoemd artikel, dienen zij in beginsel onderling voor gelijke delen in deze schadevergoeding bij te dragen, tenzij de billijkheid door de omstandigheden van het geval een andere verdeling vordert. Naar het oordeel van de rechtbank geven de feiten en (persoonlijke) omstandigheden van verdachte, reden om naar billijkheid een andere interne verdeling vast te stellen. Daarbij wijst de rechtbank meer in het bijzonder op de initiërende en opruiende rol van medeverdachte [medeverdachte 1] bij het delict, waarbij zij haar (ouderlijk) overwicht en de loyaliteit en kwetsbaarheid van de andere, jonge verdachten misbruikte. De rechtbank is van oordeel dat dit als volgt tot uiting moet worden gebracht in de rechtsverhouding tussen verdachten onderling waar het de schadevergoeding betreft.

Verdachte en de medeverdachten zijn jegens het slachtoffer [slachtoffer] ieder hoofdelijk tot vergoeding van de gehele schade gehouden. In hun onderlinge verhoudingen begrenst de rechtbank de regresmogelijkheden ten aanzien van verdachten [medeverdachte 2] en [verdachte] tot een maximum van € 5.000,00 per persoon. Dat betekent dat verdachten [medeverdachte 2] en [verdachte] niet door hun medeverdachte(n) kunnen worden aangesproken op een bijdrage aan de schadevergoeding voor zover dat een bedrag van € 5000,00 overstijgt.

8.5

De wettelijke rente

Voor zover de rechtbank de vordering tot schadevergoeding heeft toegewezen, zal de rechtbank daarbij tevens de wettelijke rente toewijzen vanaf de datum waarop het schade toebrengende feit heeft plaatsgevonden, te weten 1 november 2020.

8.6

De schadevergoedingsmaatregel

De benadeelde partij heeft verzocht en de officier van justitie heeft gevorderd de schadevergoedingsmaatregel op te leggen.

De rechtbank ziet aanleiding om de maatregel als bedoeld in artikel 36f Sr op te leggen, aangezien verdachte jegens de benadeelde partij naar burgerlijk recht (mede) aansprakelijk is voor de schade die door het feit is toegebracht. Gelet op de overwegingen ten aanzien van de hoofdelijkheid/verdeling van de schadevergoeding, zal de rechtbank de maatregel beperken tot een bedrag van € 5.000,00.

De rechtbank bepaalt op grond van artikel 36 f lid 5 Sr dat de duur van de gijzeling die met toepassing van artikel 6:4:20 Sv kan worden opgelegd op 0 dagen wordt gesteld.

9. De toegepaste wettelijke voorschriften

De hierna te nemen beslissing berust op de hiervoor genoemde wetsartikelen. Daarnaast berust deze beslissing op de artikelen 47, 77a, 77g, 77i, 77s, 77gg Sr.

10. De beslissing

De rechtbank:

bewezenverklaring

- verklaart bewezen dat verdachte het
primair tenlastegelegde heeft begaan, zoals hierboven omschreven;

- verklaart niet bewezen wat aan verdachte primair meer of anders is ten laste gelegd en spreekt hem daarvan vrij;

strafbaarheid feit

- verklaart het bewezenverklaarde strafbaar;

- verklaart dat het bewezenverklaarde het volgende strafbare feit oplevert:

het misdrijf: medeplegen van poging tot moord;

strafbaarheid verdachte

- verklaart verdachte strafbaar voor het primair bewezenverklaarde;

straf

- veroordeelt verdachte tot een
jeugddetentie voor de duur van
15 (vijftien) maanden ;

- bepaalt dat de tijd die de verdachte voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis heeft doorgebracht, bij de uitvoering van de jeugddetentie geheel in mindering zal worden gebracht;

maatregel

- legt aan verdachte op de
maatregel tot plaatsing in een inrichting voor jeugdigen;

- bepaalt dat deze maatregel niet gemaximeerd is;

schadevergoeding

- veroordeelt verdachte hoofdelijk tot betaling aan de benadeelde partij [slachtoffer] : van een bedrag van € 19.294,68 (te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 1 november 2020), voor zover dit bedrag niet door een mededader zal zijn voldaan;

- bepaalt dat verdachte in zijn onderlinge rechtsverhouding tot zijn medeverdachten in het kader van deze schadevergoeding uit hoofde van regres aangesproken kan worden tot een bedrag van maximaal € 5.000,00;

- veroordeelt verdachte daarnaast in de kosten van het geding door de benadeelde partij gemaakt, tot op heden begroot op nihil, alsook in de kosten van betekening van dit vonnis, de in verband met de tenuitvoerlegging van dit vonnis nog te maken kosten en de kosten vallende op de invordering;

- legt de
maatregel op dat verdachte verplicht is ter zake van het bewezenverklaarde feit tot
betaling aan de Staat der Nederlanden van een bedrag van € 5.000,00, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 1 november 2020 ten behoeve van de benadeelde, en bepaalt, voor het geval volledig verhaal van het verschuldigde bedrag niet mogelijk blijkt, dat gijzeling voor de duur van
0 dagen kan worden toegepast (een en ander voor zover dit bedrag niet door een mededader zal zijn voldaan). Tenuitvoerlegging van de gijzeling laat de betalingsverplichting onverlet;

- bepaalt dat als verdachte heeft voldaan aan zijn verplichting tot betaling aan de Staat der Nederlanden van bedoeld bedrag daarmee de verplichting van verdachte om aan de benadeelde partij het bedrag te betalen, komt te vervallen, en andersom, als verdachte aan de benadeelde partij het verschuldigde bedrag heeft betaald, dat daarmee de verplichting tot betaling aan de Staat der Nederlanden van dat bedrag komt te vervallen;

- bepaalt dat de benadeelde partij: [slachtoffer] , voor ‘het overige niet-ontvankelijk is in de vordering, en dat de benadeelde partij de vordering voor dat deel slechts bij de
burgerlijke rechter kan aanbrengen.

Dit vonnis is gewezen door mr. S.K. Huisman , voorzitter tevens kinderrechter,

mr. E. Venekatte en mr. drs. A.M. van Diggele, rechters, in tegenwoordigheid van

mr. M.M.B. Cakir en D.A.C. Brockotter, griffiers, en is in het openbaar uitgesproken

op 17 juni 2021.

Buiten staat

Mr. Van Diggele is niet in de gelegenheid dit vonnis mede te ondertekenen.

Bijlage bewijsmiddelen

Leeswijzer

Deze bijlage maakt deel uit van het vonnis en bevat de bewijsmiddelen.

Indien hierna wordt verwezen naar dossierpagina’s, zijn dit (de doorgenummerde) pagina’s uit het dossier van onderzoek Zwaan20 (ON2R020102) van Districtsrecherche Twente, van 31 maart 2021. Er wordt steeds verwezen naar bladzijden van een in de wettelijke vorm, door daartoe bevoegde personen, opgemaakt proces-verbaal, tenzij hieronder anders wordt vermeld.

Het proces-verbaal van de terechtzitting van 3 juni 2021, voor zover inhoudende, zakelijk weergegeven, als verklaring van verdachte, [verdachte] :

Ik was op 1 november 2020 samen met mijn moeder en met [medeverdachte 2] in de woning van [slachtoffer] aan de [adres] . Mijn moeder liep eerst de woning van [slachtoffer] in. Zij deed de deur open voor [medeverdachte 2] en mij. Wij zouden bij [slachtoffer] een televisie komen kopen. Het was niet onze bedoeling om een televisie te kopen, maar om [slachtoffer] een lesje te leren omdat hij vroeger voor kindermisbruik was veroordeeld. Voorafgaand aan die datum hebben mijn moeder en ik en [medeverdachte 2] aan de telefoon gesproken over het aanpakken van [slachtoffer] . Het was duidelijk dat hij klappen zou krijgen.

Wij hebben tijdens het telefoongesprek met z’n drieën op 31 oktober 2020 gesproken over het slaan meteen knuppel op het hoofd van [slachtoffer] . Als je iemand op het hoofd slaat kan die in principe wel doodgaan. Tijdens dit telefoongesprek is ook gesproken over het douchen daar en over het aantrekken van twee lagen kleding. De kleding en een waterbestendige jas was om het bloed van [slachtoffer] te weren. Mijn moeder zei dat [slachtoffer] dood moest. Dat vond ik heftig. Ik dacht wel dat ze het zou doen. Wij hebben gesproken over dat [slachtoffer] dood moest en ook over geld. Het geld was een bijzaak, het was mooi meegenomen.

Ik heb eerst geslagen met mijn vuisten. In mijn vuisten had ik aanstekers geklemd. Later heb ik de metalen knuppel gebruikt. Dat is de knuppel waarover wij het hebben gehad in het telefoongesprek.

[slachtoffer] stond tussen de keuken en de kamer in. Ik heb [slachtoffer] met mijn vuisten met de aanstekers erin geslagen tegen zijn hoofd en lichaam. Mijn moeder stond in de keuken. Ik heb hem geslagen en toen zakte hij in elkaar. Ik weet vrijwel zeker dat mijn moeder [slachtoffer] heeft gestoken. Ik heb hem op de bank gelegd. Toen belde de buurman aan. [slachtoffer] maakte geluid en ik zei dat hij moest stoppen. Hij bleef geluid maken en hij probeerde mij af te houden door te trappen met zijn voet tegen mijn been. Ik wilde hem stil hebben. Ik werd boos. Ik heb de knuppel gepakt en ik heb met die knuppel drie keer geslagen. Ik raakte [slachtoffer] een keer op de hand en toen op het hoofd. Hij weerde eerst af en toen zakte het en sloeg ik nog een keer op het hoofd. De derde klap raakte [slachtoffer] vol op zijn hoofd. Het kan zijn dat het letsel aan het hoofd van [slachtoffer] door mij is toegebracht. Als je slaat op iemands hoofd komt dat wel harder aan dan op een andere plek van het lichaam.

Het proces-verbaal van bevindingen, opgemaakt door verbalisant [verbalisant 1] , van 1 november 2020, voor zover inhoudende, zakelijk weergegeven, pagina 25:

Op zondag 1 november 2020 omstreeks 15:00 uur was ik belast met een (noodhulp)surveillancedienst in Enschede. Omstreeks 15:25 uur kregen wij van het operationeel centrum de opdracht te gaan naar de [adres] . Aldaar was een persoon neergestoken. Ik zag dat [slachtoffer] op zijn rechterzij leunde en zag een drietal wonden in de rug van [slachtoffer] . Ik zag dat het hoofd van [slachtoffer] ook onder het bloed zat en dat er een grote wond in zijn achterhoofd zat.

Het proces-verbaal van bevindingen, opgemaakt door verbalisant [verbalisant 2] , van 12 november 2020, voor zover inhoudende, zakelijk weergegeven, pagina’s 165, 166, 168 en 170 t/m 175:

Op de in beslag genomen mobiele telefoon van verdachte [medeverdachte 1] werden een aantal call-gesprekken aangetroffen. Het betreft een uitgaand gesprek van 31 oktober 2020.

(V: [medeverdachte 1] . M: [verdachte] . [bijnaam] : de rechtbank begrijpt: [medeverdachte 2] )

V: Ik heb [slachtoffer] gewoon die ploertendoder laten zien.

V: Ik begon gewoon een heel verhaal over ik heb nog wel een lijstje van mensen die ik te pakken ga nemen. Hij weet niet eens dat hij ‘gebost’ gaat worden vanavond met dit ding.

M: Hij weet niet eens dat hij op de lijst staat.

V: Wie gaat die knuppel pakken?

M: Ik weet het niet, maar... Ik denk dat de knuppel voor mij een beetje onhandig is.

V: Ja?

M: Ja, maar het eerste wat ik wil doen, is die man gewoon drie, vier stoten geven, wil ik hem naar achteren duwen...

V: Ja, maar als je hem van achteren slaat met die knuppel dan zo, BAATS op zijn hoofd.

M: (ntv) ik dan gewoon naar binnen ren, ik geef zo eerst een paar stoten, dan raakt hij in shock, dan duw ik hem naar achter, valt hij op de grond, ren ik de huiskamer in, dan komen die andere twee achter mij aan met de knuppel.

V: Ja, maar jij, nee, jij komt binnenrennen, je pakt die man van achteren snap je? Kun je hem beter met dat ding op zijn hoofd rammen.

M: Hm, dat kan ook.

M: (ntv) knuppel die man een paar keer kankerhard op z’n hoofd, ren ik de huiskamer in, dan drop ik die knuppel op de bank en dan ga ik verder.

V: Ja. Maar als je mis slaat, dan kan het heel erg uit de hand lopen hè. Maar dan moet ik, dan ga ik hem gewoon prikken.

M: (ntv) best wel een groot hoofd. Als ik hem in zijn nek raak, is ook niet zo erg.

V: Nee, hij moet inderdaad gewoon een kankerharde klap hebben, gewoon in één keer.

M: Ja, maar als ik hem hard raak. Ik raak hem dan, ik mis zijn hoofd en ik ram hem in z’n nek, dan valt hij nog steeds kankerhard op de grond.

V: Ja.

V: Wie van jullie heeft de meeste kracht?

V: Ok. Ik heb het voorbereidende werk al gedaan.

M: Wat heb je allemaal gedaan dan?

V: Ik heb hem toch laten dat ik vanavond nog langskom. Dus het is ook geen verrassing, hij is ook niet op zijn hoede.

V: Hé, ik heb dat mes gewoon, om te proberen toch? Ik dacht oh, laat ik maar kijken of het door geweven stof heen gaat, alles toch? En ik… (O: begint te gniffelen) ik zet dat mes tegen mijn bank, in één keer… In één keer, ik zit er al helemaal doorheen.

M: Ik moet ook nog kijken voor een broek die ik kan (klinkt als:) wegmieteren. En ik heb de tijdstippen ook al uitgerekend ongeveer. Om 16:00 uur zijn we met z’n allen op centraal, spreken we op centraal af. Dan gaan we met z’n allen, gaan we met z’n drieën, naar Duivendrecht. Dat is ongeveer 25 minuten met de metro.

M: Dan moet je daar nog een kwartiertje wachten, en daar komt dan de trein naar Enschede.

M: Dat is ongeveer twee uur rijden.

M: En dan zijn we op Enschede centraal en dan pakken we daar de bus naar jouw huis.

M: Dan kom ik in een spijkerbroek naar jou, trek ik daar gewoon mijn joggingbroek aan, dan doe... weer een spijkerbroek aan, en dan gaan we weg.

V: Trek gewoon die joggingboek daar al aan toch, die ‘tori’ (fon.) moet gelijk gebeuren hè, als jullie aankomen, we gaan hier naartoe, ik ga ook gelijk appen van, ik kom eraan.

M: Dan kom ik gewoon in joggingbroek naar daar.

V: Juist, en nadat we de ene shit gedaan hebben, trek je ja, je gaat je wassen daar, je trekt gewoon andere kleren aan, klaar.

M: Neem ik die joggingbroek wel weer mee.

(O: Vervolgens klinkt een kiestoon, waarna iemand opneemt. De stem van een man is te horen. De man wordt door [verdachte] ‘ [bijnaam] ’ genoemd).

[bijnaam] : Gewoon rennen, vriend.

M: Juist niet rennen, broer.

V: Nee, je moet juist gewoon relaxed terug.

M: Ja, hé [bijnaam] , we gaan het zo doen, je moet een tweede paar kleren meenemen.

M: We gaan
straight naar die man z’n osso...

V Ja, het gaat vies worden, ja.

M: We fixen het en dan gaan we naar mijn ma’s osso, gaan we douchen, andere kleren aantrekken...

V: Nee, nee, nee, nee, nee! Je moet daar douchen...

M: Oh.

V: Dat fokking bloed moet daar blijven, snap je?

M: Oh maar… (ntv) toch DNA-sporen?

V: Nee! Dat spoel je toch weg! Maar als er bloed ligt van hém, dan ligt dat gewoon in zijn eigen osso. Als ze dat bij mij vinden, dan hebben ze gelijk die link.

M: Hé [bijnaam] ... zorg dat je rond 16:00 uur op centraal bent, dan pakken we daar de metro naar Duivendrecht en daar pakken we de directe trein naar Enschede.

[bijnaam] : Is goed, man.

M: Hier mam, [medeverdachte 2] zegt zelf ook al, laat hem met die knuppel naar binnen komen.

V: Hè?

M: [medeverdachte 2] zegt zelf ook, met die knuppel, dat hij met die knuppel binnen gaat komen.

V: Ja, ja je moet gelijk gaan maaien.

[bijnaam] : Ja ... (ntv) met die knuppel dan. Ik sloop hem helemaal de kanker in.

[bijnaam] : (ntv) die de knuppel echt wil hebben.

M: Ja. Nu ga je de knuppel zeker weten meenemen. Is goed, ga jij gewoon voorop, dan knuppel je die man kankerhard op zijn hoofd en ik kom er achteraan.

[bijnaam] : Ja, is goed.

V: En weet je wat goed is aan een knuppel? Je houdt afstand.

M: Ja, daarom!

[bijnaam] : Ja.

V: Dan heeft hij niet de kans om terug te meppen, snap je?

V: Want er zit ook nog een touw aan hè, je kunt het gewoon om je pols doen.

V: Ja, mocht hij uit je handen glippen, dan laat je het ook niet vallen toch, dan blijft het gewoon hangen aan je pols.

[bijnaam] : In plaats van dat je hem gewoon slaat, kun je het ook gewoon kankerhard naar zijn hoofd slingeren.

M: Ik geef je één tip. Sla van boven naar beneden, niet van links naar rechts.

V: Ja, op de bovenkant van zijn hoofd, dat is…

V: ...zacht vlees.

M: Meeste schade en je hebt de grootste kans van raken.

V: Dat is heel hard, want dit is gewoon staal. Deze knuppel is van staal.

V: Maar het mooie is, er zit ook een zaklamp op, en als je er drie keer aan knippert, dan gaat het zo hard achter elkaar flashen, dat degene waar je het op richt, die wordt helemaal gedesoriënteerd.

[bijnaam] : En daarna mag [verdachte] hem helemaal de kanker in slaan.

Het schriftelijk bescheid, te weten een Letselrapportage Forensische Geneeskundige van GGD Twente, opgemaakt door drs. A.J. Schrooyen, forensisch arts, van 3 november 2020, voor zover inhoudende, zakelijk weergegeven, pagina’s 295 t/m 297, inclusief bijlage, pagina’s 299 t/m 330:

Naam: [slachtoffer] . Geboortedatum: [geboortedatum 2] .

Datum letselonderzoek: 3 november 2020.

Datum incident: 1 november 2020.

Diagnose: uitgebreid schedel-hersenletsel, uitgebreid aangezichtsletsel, diepe steekverwondingen op de rug.

Inwendig letsel: bloeding in de long bij de milt, kleine bloeding in de hersenen met lucht. Rug: op de rug drie scherprandige onderbrekingen van de huid. Steekwond.

Hoofd: de boven- en onderoogleden van beide ogen zijn gezwollen. De huid is paars/blauw gekleurd. Bloeduitstorting.

Hoofd: de huid op de achterzijde van het hoofd wordt bijeen gehouden door chirurgische krammen. De krammen bevinden zich centraal en links op het hoofd. Een gele verkleuring van onderhuids vetweefsel is zichtbaar. Scheurwond.

Het proces-verbaal van verhoor van verdachte [medeverdachte 2] van 2 februari 2021, pagina’s 703 en 706, zakelijk weergegeven, als verklaring van verdachte:

V: [medeverdachte 2] , tijdens de mishandeling van [slachtoffer] , welke wapens heb jij gebruikt tijdens de mishandeling van [slachtoffer] ?

A: Ik heb de knuppel gebruikt. De metalen knuppel. Het is een zaklamp, hij is zwart.

V: Hebben nog meer mensen deze knuppel gebruikt?

A: [verdachte] . Toen er paniek was, toen er iemand aan de deur was. Toen was het slachtoffer bij de bank, voor de bank. Hij hield zijn mond niet. Toen heeft [verdachte] die zwarte knuppel gepakt en sloeg [slachtoffer] op zijn hoofd.

V: Welke wapens heeft [medeverdachte 1] gebruikt?

A: Ik heb gezien dat zij die man heeft gestoken, met een mes. Het was gewoon een zilveren mes, die je in de keuken gebruikt.

Het proces-verbaal van verhoor van verdachte [verdachte] van 13 november 2020, voor zover inhoudende, zakelijk weergegeven, pagina’s 562, 563, 565 t/m 568 en 570:

V: Wat is jouw rol hierin geweest?

A: Mijn rol is: ik ben in gevecht geweest met meneer.

V: Hoe ben jij met hem in gevecht geweest?

A: Onder andere op de vuist, dat is het grootste deel.

V: En wat is het kleinste deel?

A: Ik heb meneer ook een paar keer geslagen met de knuppel.

V: Waar heb je hem geslagen met je vuist?

A: Op zijn gezicht.

V: Waar op zijn gezicht?

A: Ik heb hem op zijn gezicht geslagen en hoofdzakelijk op zijn hoofd. Ik heb hem ook geslagen met een knuppel.

V: Waar heb jij hem geslagen met de knuppel?

A: Op de bovenkant van zijn hoofd.

V: Hoe vaak heb jij hem geslagen op zijn hoofd?

A: Ongeveer drie of vier keer.

V: Is dat goed slaan, echt met kracht?

A: Ik heb geprobeerd hard te slaan, maar hij heeft het grootste gedeelte opgevangen met zijn handen, omdat hij deze op zijn hoofd had.

V: Wat was de reden dat jullie deze meneer zo zijn gaan mishandelen?

A: De reden voor mij was dat ik te horen kreeg dat hij pedofiel zou zijn en dat mijn broertje daar mogelijk slachtoffer van zou worden.

V: Bedoel je dat jij jou ook bevond bij de flat aan de [locatie] , die zondag 1 november omstreeks 15:00 uur?

A: Zeker.

O: Dit uitgewerkte gesprek, proces-verbaal nummer 60, laten wij jou nog een keer zien.

V: Wat kun jij jou van dit gesprek herinneren?

A: Dat gesprek was toen ik nog thuis was. Dat is van 31 oktober.

V: Wie bedoel je met ‘ze’? Even voor de duidelijkheid.

A: Mijn moeder.

V: Wie wordt er met [bijnaam] bedoeld?

A: [bijnaam] .

V: Ja, [bijnaam] .

A: Dat is [medeverdachte 2] .

V: Wat was dan de rolverdeling?

A: Mijn moeder zou als eerste naar binnen gaan, van tevoren, want zij kent [slachtoffer] . [slachtoffer] zou haar het huis in laten. Ik was met [medeverdachte 2] beneden. Daarna zouden we naar binnen gaan en aanbellen voor een televisie die te koop stond. We zouden aanbellen en naar binnen gaan, en wanneer meneer afgeleid zou zijn, dan zouden we gaan inslaan op die man.

V: Wie zou als eerste gaan slaan?

A: [medeverdachte 2] .

V: Waar zou hij mee slaan?

A: Met een knuppel.

V: Jouw moeder is naar binnen. Jij en [medeverdachte 2] komen eraan. Wat hebben jullie voor wapens bij je?

A: Ik had alleen twee aanstekers bij me. Een rode Volmar aansteker en een grijze Bic aansteker. Die zou ik tussen mijn handen doen om mijn knokkels aan te spannen, waardoor ik beter zou kunnen slaan. [medeverdachte 2] zou de ploertendoder meenemen en daar de eerste klap mee uitdelen. Ik zou met mijn vuisten die man verder slaan.

V: Wat gebeurt er verder binnen? Vanaf het begin? Jullie bellen aan, wie doet de deur open?

A: Mijn moeder. Ze deed de deur open, wij gingen naar boven en wij lopen naar binnen en we maakten een praatje met [slachtoffer] in zijn huiskamer. Daar hebben we zeker vijf minuten gestaan, rustig praten met die man over de televisie, grapjes maken om hem zich comfortabel te laten voelen. Vervolgens vroegen we aan die meneer of hij kon laten zien hoe die televisie werkte, dus dat deed hij en toen hij omgedraaid was, trok [medeverdachte 2] de knuppel en sloeg hij hem op zijn hoofd. Dus toen zette ik de aanstekers tussen mijn vingers en dat was het moment dat ik op hem begon in te slaan, waardoor hij beetje bij beetje richting de keuken werd gedreven, waar mijn moeder stond.

A: Zij kwam in de deuropening staan en toen hadden wij meneer al zo vaak geslagen dat hij duizelig werd. Hij ging door zijn knieën, waardoor hij half op de grond lag. Meneer lag ineens in een hele grote plas bloed. Dus meneer is toen naar de bank verplaatst. [slachtoffer] maakte allerlei geluiden. Ik en [medeverdachte 2] gingen naar hem toe en zeiden op dringende toon dat hij geen geluid moest maken. Ik heb de deur open getrokken en we hebben toen zo snel mogelijk de flat verlaten en wilden toen zo snel mogelijk naar het station.

O: Forensisch is er veel onderzoek gedaan in de woning, ook naar het letsel van [slachtoffer] . Wij zien dat [slachtoffer] met twee soorten knuppels is geslagen. Eén heb jij benoemd: de ploertendoder. Waarmee is [slachtoffer] nog meer geslagen?

A: Een houten knuppel.

V: Hoe kwam je daar aan?

A: Die lag in het huis van [slachtoffer] . Wij hebben maar één knuppel meegenomen.

V: Wie heeft met die houten knuppel geslagen?

A: [medeverdachte 2] .

V: Dus [medeverdachte 2] heeft met die ploertendoder én de houten knuppel geslagen?

A: Ja. Ik ben een stukje vergeten uit het verhaal. Dat is, nadat meneer op de bank ging zitten, dat wij aan het kloten waren wat we gingen doen en de buurman belde aan. Toen ik zei dat [slachtoffer] zijn mond moest houden, omdat hij geluid maakte, was hij zo duizelig en onwel, dat hij mij niet goed kon begrijpen en actie ondernemen. Ik werd daar boos over. Toen gaf ik hem één klap en toen begon meneer afhouders te geven met zijn voet.

V: Waar sloeg je hem mee?

A: Eerst met mijn hand, als een soort corrigerende tik. Toen gaf hij mij een paar afhouders. Daarna draaide ik me om en gaf hij me weer een afhouder. Ik pakte toen die metalen knuppel, die ploertendoder die naast hem op de bank lag. Dat is het moment dat ik hem drie keer sloeg met die knuppel. Ik sloeg hem twee keer daarmee op zijn hoofd en één keer op zijn hand, want hij verdedigde zichzelf.

V: Hoe hard sloeg je met die knuppel?

A: Het was wel met kracht.

V: Waar had je die extra kleding?

A: Ik had alles al aan.

V: Dus twee paar kleding over elkaar?

A: Ja. Buiten deed ik de tweede laag kleding uit. Dat is dus die zwarte broek die je kon zien op de camerabeelden en die zwarte jas.

7.

Het proces-verbaal van bevindingen, opgemaakt door verbalisant [verbalisant 3] , van 9 december 2020, voor zover inhoudende, zakelijk weergegeven, pagina 135:

Het callgesprek van 25-10-2020, tijdstip 15:26:28 uur, heb ik beluisterd en woordelijk uitgewerkt. Het gesprek luidt als volgt:

NNV= NNvrouw

NNM= NNMan, die op te maken uit het gesprek, [verdachte] is/heet.

NNV: ik heb je net wat toegestuurd via snap

Opm: Op de achtergrond hoor je nogmaals een kinderstem die zegt: Hai [verdachte]

NNM: Moet ik effe kijken,...(onverstaanbaar) ja ja

NNV: ik probeerde je te videobellen

NNM: O, ja ik was junko aan het draaien.

NNV: Ik zat effe na te denken wat de beste manier was om dat mes er in te jagen. Ik denk van achteren, als hij het niet in de gaten heeft

Opm: Op de achtergrond hoor je nogmaals een kinderstem die zegt: Hai [verdachte] .