Uitspraak
RECHTBANK Overijssel
1.[eiser] ,
[eiseres],
1.De procedure
2.De zaak in het kort
[gedaagde] is het niet met [eiser] en [eiseres] eens. Hij is van mening dat hij de woning op tijd heeft opgeleverd en dat er geen gebreken zijn. Het aanvragen van de aansluiting voor riolering was bovendien niet zijn verplichting. [gedaagde] wil dat [eiser] en [eiseres] alsnog de openstaande factuur betalen.
3.De feiten
Op 26 november 2020 heeft [gedaagde] , na overleg met Woonsubliem, [bedrijf 1] gevraagd om een offerte voor het maken van constructieberekeningen voor de woning van [eiser] en [eiseres] . Op 1 december 2020 stuurt [bedrijf 1] de offerte toe aan [gedaagde] . In de offerte staat onder andere:
Uitgangspunten:
Onderstaande prijsopgave van de constructeur, is wat mijn betreft akkoord (iets hoger dan verwacht), maar ik wil graag dat de architect hier ook even naar kijkt tav de samenstelling van de vloeren. Ik heb namelijk nog geen detailtekeningen gezien.”
Constructeur krijgt vandaag extra info om haar werk te kunnen doen’. [eiser] en [eiseres] bedanken Woonsubliem op 3 februari 2021 voor de informatie en stellen voor een gesprek samen met Woonsubliem en [bedrijf 1] te hebben “
om enig ruis te kunnen voorkomen en een duidelijk plaatje te kunnen schetsen als vertaling van jouw ontwerp met onze visie”.Het is handig om naast Woonsubliem ook [gedaagde] of [naam 1] bij het gesprek aanwezig te laten zijn volgens [eiser] en [eiseres] . Op 8 maart 2021 vraagt Woonsubliem vervolgens aan [bedrijf 1] wat de status is van de berekeningen. [bedrijf 1] stuurt de berekeningen en tekeningen op 10 maart 2021 toe aan Woonsubliem. Woonsubliem stuurt de tekeningen en berekeningen vervolgens op 10 maart 2021 door aan [gedaagde] . Op die tekeningen en berekeningen is te zien dat voor het dak van de aanbouw een breedplaatvloer is ingetekend.
[…]
Als wij een eigen elektricien kiezen als onderaannemer, betalen wij jou 10% commissie over het bedrag geleverde diensten van de elektricien.
Onderstaande is akkoord.”[eiser] en [eiseres] kiezen uiteindelijk een eigen elektricien, namelijk JAC Installatietechniek.
4.Wat willen partijen?
- € 16.082,00 aan gefixeerde schadevergoeding voor de te late oplevering;
- € 149.698,60 aan vervangende schadevergoeding voor het herstel van de gebreken aan de woning;
- € 2.200,00 aan verbeurde dwangsommen voor het niet voldoen aan het vonnis van 9 februari 2023.
5.De beoordeling in conventie en reconventie
Ten aanzien van de gestelde te late betalingen van de facturen heeft [gedaagde] niet gesteld dat dit de uitvoering van het werk daadwerkelijk in de weg heeft gestaan. Verlenging van de bouwtijd met deze dagen acht de rechtbank daarom niet redelijk.
Verder heeft [gedaagde] gesteld dat de bouwtijd verlengd moet worden met de dagen dat [eiser] en [eiseres] de tekeningen voor de inbouwspotboxen in de woning te laat hebben aangeleverd. De rechtbank is echter van oordeel dat niet is gebleken dat [eiser] en [eiseres] deze tekeningen zodanig laat hebben aangeleverd dat verlenging van de termijn redelijk is. Weliswaar heeft [gedaagde] voor het eerst op 19 oktober 2021 gemaild dat hij de informatie nodig heeft en moet hij hier op 11 november 2021 een reminder voor sturen, maar vervolgens reageren [eiser] en [eiseres] op 15 november 2021 op de e-mail. Dat [eiser] en [eiseres] niet op de e-mail van 19 oktober 2021 hebben gereageerd is niet netjes, maar na de reminder hebben zij dat wel op korte termijn gedaan. Van enige vertraging die van invloed is geweest op de bouw is daarom niet gebleken.
Verlenging van de bouwtijd met de (in totaal) 140 dagen dat [eiser] en [eiseres] te laat zouden hebben gereageerd en betaald is naar het oordeel van de rechtbank dus niet redelijk.
Op grond van de wet kan een schuldenaar zich op opschorting van een verplichting beroepen als zijn wederpartij een verplichting niet nakomt. [4] Voor aannemingsovereenkomsten geldt een meer specifieke bepaling, namelijk dat de opdrachtgevers ( [eiser] en [eiseres] ) gerechtigd zijn om maximaal 5% van de aanneemsom in te houden en in depot te storten bij de notaris. [5] Als zij dat doen behouden zij het recht op oplevering. Deze meer specifieke bepaling is ook vastgelegd in de algemene voorwaarden die horen bij de aannemingsovereenkomst tussen [eiser] en [eiseres] en [gedaagde] . [6] In dit geval hebben [eiser] en [eiseres] zich niet gehouden aan de regels over opschorting die zij met [gedaagde] zijn overeengekomen. Zij mochten op grond van de overeenkomst 5% van de aanneemsom (dus € 18.275,00) achterhouden en in depot storten. Dan zouden zij hun recht op oplevering behouden. [eiser] en [eiseres] hebben echter bijna € 70.000,00 niet betaald. De rechtbank begrijpt dat zij dit gedaan hebben omdat de verwachte herstelkosten van de gestelde gebreken hoger waren dan dat bedrag, maar dat doet niet af aan de afspraken die partijen over opschorting in relatie tot de oplevering hebben gemaakt. Deze afspraken zijn ook redelijk, omdat een opdrachtgever anders aan hemzelf toekomende vertragingsboetes kan creëren door de oplevering telkens maar uit te stellen. Aangezien de laatste termijn van de aanneemsom vóór oplevering betaald moest worden (eventueel na aftrek van de op te schorten 5%), hebben [eiser] en [eiseres] dus een te groot bedrag van de laatste factuur niet op tijd betaald. Het gevolg is dat zij vanaf dat moment niet meer van een ongestoorde oplevering uit mochten gaan.
Keurhuis schrijft in haar rapport van 11 januari 2023 dat over de verdiepte voeg niet goed en deugdelijk kan worden gekeimd. Keurhuis schrijft:
Bij het spuiten is het vrijwel onmogelijk de terugliggende randen goed te raken en bestaat er risico van besmetting van omringende constructies en objecten door de spuitnevel. Dit moet daarom onmogelijk worden geacht. Bij aanbrengen door middel van verven zal bij een terugliggende voeg het materiaalverbruik bijna verdubbelen. En dat geldt ook voor de benodigde arbeid omdat elk hoekje apart moet worden geraakt. Tenslotte zal door de terugliggende voegen een zwaar esthetisch effect van zwarte schaduwranden ter plaatse van de voegen ontstaan op de gekeimde gevels. Ook zullen vervuilingen en lekstrepen eerder en vaker voorkomen. Om genoemde redenen moet het keimen van een gepointerde gevel als onmogelijk, dan wel zeer onwenselijk worden geacht.”
Keurhuis stelt dat de toegepaste voeg niet geschikt is voor het keimen van de gevel. Er wordt niet aangegeven op welke gronden dit is bepaald. Wij concluderen dat het metselwerk technisch voldoet aan BRL 1007. Als we het technisch informatieblad van Keim Soldalan (als voorbeeld en referentie) raadplegen worden daar geen restricties gegeven aan de vorm van de voeg. Ook daaruit concluderen wij dat het metselwerk inclusief de voeg voldoet en geschikt is om als ondergrond te dienen voor het aanbrengen van een Keim laag. De bezwaren voor het niet kunnen aanbrengen van de Keim laag en het risico op vervuiling kunnen wij niet plaatsten. De Keimlaag kan met een kwast worden aangebracht. Het risico op vervuiling zal juist door aanwezigheid van de Keim laag niet of nauwelijks aanwezig zijn. Het ontstaan van schaduwen door de verdiepte voegen is een esthetisch aspect wat geen onderdeel uitmaakt van onze beoordeling.”
Ik heb samen met [eiseres] overlegd en het maakt ons niet uit of jij voor volledige aluminium gevelbeplating kiest of voor het materiaal alucopanel, net zoals je bij van [naam 2] hebt gebruikt. Voor ons is het belangrijkste dat het dezelfde kleur is als de kozijnen, RAL 9005 met een matte coating”. De stelling van [eiser] en [eiseres] dat het verkeerde materiaal van mindere kwaliteit is gebruikt in plaats van aluminium is dus niet juist, want zij hebben zelf ingestemd met het uiteindelijk gebruikte materiaal.
Uit de offertes en de e-mails die tussen partijen zijn uitgewisseld blijkt niet dat partijen zijn overeengekomen dat de hoeken van de platen zouden worden omgebogen. Dat de randen uiteindelijk anders zijn afgewerkt dan [eiser] en [eiseres] zich hadden voorgesteld, is dus geen gebrek aangezien daar geen afspraken over waren gemaakt en [gedaagde] op dit punt geen speciale wensen hoefde te vermoeden. Dat door de manier van afwerking van dichtbij de tussenlaag van de platen zichtbaar is, is ook geen gebrek. [eiser] & [eiseres] hebben de Technische documentatie van Alucopal behorend bij de gemonteerde beplating overgelegd. De juistheid van deze documentatie is door [gedaagde] niet betwist. Uit deze documentatie blijkt dat de esthetische kwaliteit van de montage aan de buitenkant van een pand moet worden beoordeeld vanaf het maaiveld en op een afstand van vijf meter. [10] Van die afstand is de tussenlaag volgens de andere foto’s in het dossier niet of nauwelijks zichtbaar en [eiser] en [eiseres] hebben niet voldoende onderbouwd gesteld dat dat wèl zo is.
De te kleine afstand tussen de gevelbeplating is wel een gebrek. Partijen zijn het erover eens dat tussen de platen een kleinere afstand is aangehouden dan is voorgeschreven. [gedaagde] meent dat dit geen probleem is, omdat slechts delen van platen zijn gemonteerd en geen hele platen. Dat bij montage van een deel van een plaat een kleinere afstand kan worden aangehouden blijkt echter nergens uit; [gedaagde] heeft die stelling onvoldoende onderbouwd. Keurhuis concludeert dat de te kleine afstand een gebrek oplevert. Weliswaar is niet direct schade aan de platen door uitzetting te verwachten, maar de afstand moet ook de ventilatie achter de platen waarborgen om te voorkomen dat het te warm wordt en platen buigen of loslaten. Ook de brochure van de gevelbeplating biedt geen ruimte voor een kleinere afstand. Een afstand kleiner dan 8 mm (zoals hier het geval) is niet toegestaan. [13] Dat bij afstanden van 10 mm of meer extra maatregelen tegen ongedierte zouden moeten worden genomen is niet relevant. Een afstand van 8 mm is volgens de brochure namelijk al voldoende, en dan zijn die maatregelen niet nodig. Kortom, de te kleine afstand tussen de gevelbeplating is wel een gebrek.
[eiser] en [eiseres] hebben onvoldoende onderbouwd dat gehele vervanging van alle beplating noodzakelijk is. Een deel van de gestelde problemen zijn immers geen gebreken, zodat [gedaagde] niet gehouden is daar enige vervangende vergoeding voor te betalen. De offerte van Bouw2000 ziet wel op gehele vervanging van de beplating én algemene kosten en is daarom niet bruikbaar voor vaststelling van de vervangende schadevergoeding. Bovendien lijkt de offerte van Bouw2000 te zien op plaatsing van alsnog volledig aluminium beplating in plaats van composiet. Voor deze meerprijs mag [gedaagde] ook niet opdraaien, aangezien composiet uiteindelijk voor [eiser] en [eiseres] was goedgekeurd.
[gedaagde] heeft een offerte van Mubo Metaal overgelegd voor herstel van de gevelbeplating. [14] Deze offerte is echter ook niet bruikbaar voor begroting van de schade, omdat uit de offerte onvoldoende blijkt dat rekening is gehouden met het daadwerkelijk uitvoeren van de werkzaamheden en dus niet alleen ziet op materiaalkosten. Dan resteren de begrotingen van Keurhuis van begin 2023 (van € 12.500,00) en de offerte van [gedaagde] uit 2021 (van € 9.039,02). Aangezien Keurhuis een onafhankelijke deskundige is en diens begroting bovendien recenter acht de rechtbank de begroting van Keurhuis het meest betrouwbaar. De rechtbank overweegt dat algemeen bekend is dat kosten voor materialen en mankracht in de bouw zijn gestegen en blijven stijgen. De rechtbank begroot de vervangende schadevergoeding voor het gebrek in de montage van de gevelbeplating op basis van de begroting van Keurhuis en rekening houdend met de constant stijgende prijzen op € 14.000,00 inclusief BTW.
Ik begreep laatst van [eiser] dat jullie er van uit gingen dat de muur in de uitbouw gemetseld zou worden. Maar volgens tekening, zie onderstaande wordt dat met hout gemaakt net als de topgevel van die linker zijgevel. Dit kan echter ook niet anders, want dan zou de buitenmuur voor het eiken gebint komen of de binnenwand voor het kozijn, wat een gemetselde muuropbouw is totaal veel dikker dan een houten geïsoleerde muur.” [15]
Bedankt voor je bericht. Duidelijk. Een fijne avond gewenst!”.Ter zitting hebben [eiser] en [eiseres] gesteld dat zij [gedaagde] op de bouwplaats hebben aangesproken over de houten muur. [gedaagde] zou toen hebben gezegd dat er niets meer aan te doen is, en dat [eiser] en [eiseres] maar naar de Raad van Arbitrage moeten stappen als ze het anders willen. [eiser] en [eiseres] zouden zichzelf toen zodanig in de hoek gedrukt hebben gevoeld dat zij hebben ingestemd met de houten muur. [eiser] en [eiseres] erkennen dus ingestemd te hebben met de muur, maar stellen dit niet vrijwillig te hebben gedaan. Zij hebben hun stelling dat [gedaagde] druk heeft uitgeoefend echter onvoldoende onderbouwd. Uit de hiervoor genoemde mailwisseling blijkt niet dat druk is gezet of dat [eiser] en [eiseres] zich onder druk gezet voelden. Ook uit een latere e-mail van [eiser] en [eiseres] aan [gedaagde] van 24 mei 2022 blijkt niet dat zij druk voelden. Deze mail is van na het bezoek van [eiser] en [eiseres] aan de bouwplaats en in die mail staat:
Ik heb met [naam 3] overlegd en om de zijwand van de uitbouw fraaier te krijgen, kiezen wij er toch voor om de eiken houten liggende gebint te verwijderen en het rabat hout door te trekken naar boven. Zodat de wand uit één soort materiaal bestaat, zoals besproken gisteren op de bouwplaats.
De rechtbank is van oordeel dat artikel 15 van Algemene Bepalingen zo moet worden uitgelegd dat [gedaagde] verplicht is de tekortkomingen/gebreken te verhelpen die door [eiser] en [eiseres] in de eerste zes maanden na de oplevering zijn geconstateerd. Uit de algemene toelichting die bij de Algemene Voorwaarden hoort blijkt dat artikel 15, eerste lid, van de Algemene Voorwaarden met opzet ruim is geformuleerd en ziet op alle tekortkomingen die door de Opdrachtgever in de onderhoudsperiode van zes maanden na oplevering worden geconstateerd. [18] Dit artikel is voor de onderhoudsperiode dus een bewuste afwijking van de wet. [19] Vaststaat dat de gestelde gebreken die hierna worden behandeld binnen zes maanden na de oplevering door [eiser] en [eiseres] zijn geconstateerd en aan [gedaagde] gemeld.
[gedaagde] weerspreekt niet dat [eiser] en [eiseres] de gebreken binnen redelijke termijn na ontdekking hebben gemeld, daarom gaat de rechtbank ervan uit dat de hierna te bespreken gestelde gebreken in ieder geval binnen een redelijke termijn aan hem zijn gemeld.
De linkerstijl van het linker kozijn staat ongeveer 5 mm uit het lood over een hoogte van ongeveer 80 centimeter”.
Op de foto 2 zie ik inderdaad een kleine afwijking al betwijfel ik dat of dat zoveel is, maar VKG schrijft voor max 5 mm overall in breedte en hoogte, dus daar voldoet het aan, mits het niet ten koste gaat van wind- en waterdichtheid”.
Zoals besproken met onze monteur voldoet de huidige deur niet.’, maar hieruit blijkt niet dat de monteur dit zelf heeft geconstateerd of dat dit een herhaling van een mededeling van [eiser] en [eiseres] is. [22]
Overeengekomen vergoeding: € 242,00 +
Als wij een eigen elektricien kiezen als onderaannemer, betalen wij jou 10% commissie over het bedrag geleverde diensten van de elektricien.