ECLI:NL:RBOVE:2025:3077

Rechtbank Overijssel

Datum uitspraak
13 mei 2025
Publicatiedatum
16 mei 2025
Zaaknummer
11390489 \ CV FORM 24-3976
Instantie
Rechtbank Overijssel
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Beschikking
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Internationale koopovereenkomst en ongerechtvaardigde verrijking in het kader van een Tesla-aankoop

In deze zaak heeft de rechtspersoon naar buitenlands recht, INNOVATIVE WEB SALES S.R.L. (IWS), een vordering ingesteld tegen AUTOHUUS B.V. (Autohuus) in het kader van de Europese procedure voor geringe vorderingen. De vordering betreft een geschil over de totstandkoming van een koopovereenkomst voor een Tesla Model 3, waarbij IWS stelt dat er geen bindende overeenkomst is ontstaan en dat zij recht heeft op terugbetaling van een aanbetaling van € 1.500,00. De procedure begon met een vordering van IWS op 1 november 2024, gevolgd door een reactie van Autohuus op 28 november 2024. Tijdens een mondelinge behandeling op 5 maart 2025 werd de zaak besproken, waarbij beide partijen hun standpunten naar voren brachten.

De feiten tonen aan dat IWS en Autohuus in de periode van 1 juli 2024 tot en met 14 oktober 2024 via WhatsApp hebben gecommuniceerd over de aankoop van de Tesla. IWS heeft een aanbetaling gedaan, maar de auto is niet geleverd en de koopprijs is niet betaald. IWS stelt dat Autohuus ongerechtvaardigd is verrijkt door de aanbetaling te behouden zonder de overeenkomst na te komen. Autohuus daarentegen betoogt dat er wel een bindende koopovereenkomst tot stand is gekomen en dat IWS haar verplichtingen niet is nagekomen.

De kantonrechter heeft geoordeeld dat er inderdaad een koopovereenkomst tot stand is gekomen, maar dat IWS tekort is geschoten in haar verplichtingen. De rechter heeft vastgesteld dat Autohuus gerechtigd is de overeenkomst te ontbinden en dat IWS recht heeft op terugbetaling van de aanbetaling op basis van ongerechtvaardigde verrijking. De rechter heeft Autohuus veroordeeld tot betaling van € 1.500,00 aan IWS, vermeerderd met wettelijke rente, en heeft Autohuus in de proceskosten veroordeeld.

Uitspraak

RECHTBANKOVERIJSSEL
Civiel recht
Kantonrechter
Zittingsplaats Zwolle
Zaaknummer / rekestnummer: 11390489 \ CV FORM 24-3976
Beschikking van 13 mei 2025
in de zaak van
de rechtspersoon naar buitenlands recht
INNOVATIVE WEB SALES S.R.L.,
te Voluntari (Roemenië),
verzoekende partij,
hierna te noemen: IWS,
gemachtigde: [gemachtigde],
tegen
AUTOHUUS B.V.,
te Kampen,
verwerende partij,
hierna te noemen: Autohuus,
gemachtigde: mr. M.J.A. Arts.

1.De procedure

1.1.
In het kader van de Europese procedure voor geringe vorderingen (Verordening (EG) nr. 861/2007, hierna: EPGV-Verordening) heeft IWS door middel van het vorderingsformulier A als bedoeld in artikel 4 lid 1 EPGV-Verordening, met producties, een vordering ingesteld, ontvangen op 1 november 2024.
1.2.
Autohuus heeft gereageerd middels het antwoordformulier C als bedoeld in artikel 5 lid 2 en 3 EPGV-Verordening, met producties, ontvangen op 28 november 2024.
1.3.
Vervolgens heeft op 5 maart 2025 een mondelinge behandeling plaatsgevonden, waarvan de griffier aantekeningen heeft gemaakt. Bij de mondelinge behandeling was namens IWS aanwezig [gemachtigde], middels een videoverbinding. Namens Autohuus was mr. M.J.A. Arts fysiek aanwezig.
1.4.
De beschikking is bepaald op vandaag.

2.De feiten

2.1.
IWS heeft in de periode 1 juli 2024 tot en met 14 oktober 2024 met Autohuus via WhatsApp contact gehad over de aanschaf van een Tesla Model 3.
2.2.
In de periode 1 juli 2024 tot en met 30 september 2024 hebben partijen contact gehad over verschillende Tesla’s die bij Autohuus te koop waren. Autohuus heeft foto’s van auto’s gestuurd en vragen van IWS over onder andere type, prijs, kilometerstanden, motor, range, banden en (lak)schade beantwoord.
2.3.
In deze WhatsApp-gesprekken is – voor zover hier van belang- het volgende besproken:
30 september 2024 gesprek tussen IWS en Autohuus
[IWS] : I’ll choose the blackone. The blue has that big scratches thou… is not to small. Actually are pretty big and the front ones seems that it has was made form a crash… anyway, forget about the blue one will stick with the black one. What is the next step? Please have patience because i didn’t bought something this expensive thru internet. Dunno what is to do exactly.
(…)
[Autohuus] : For purchase the Black one we need all your contact info and foto your ID card that we can make the proforma invoice.
(…)
[IWS] : Ok. Then I changed my mind. Again. Blue one then. But is both our fault. So 19500 euro the blue one. Is the same discount like the black one.
And tell me about the payment? How I should do it? With vat included or without vat? I really dunno you should help me with this aswell.
1 oktober 2024 gesprek tussen IWS en Autohuus
(…)
[Autohuus] : The blue one is 20.400€ on mobile, you make a bid of 19.500€ correct? That we have to check if its possible.
[IWS] : Ok. Thank you.
Good moring!
[Autohuus] : The VAT in EU is Always included when sold private – When you have a company you need pay the VAT in advance in deposit.
[IWS] : Ok. Will do that. Please let me know where i have to make/pay that deposit.
[Autohuus] : 19.500€ we will give you Tesla Blue.
What is your address / postalcode / City?
Than we can make the proforma invoice for you to make the deposit, so we wait for it. Thank you.
2.4.
Vervolgens geeft IWS de gevraagde gegevens.
2.5.
Op 2 oktober 2024 heeft Autohuus aan IWS een factuur gestuurd van € 1.500,00 voor de
“Guarantee / deposit for the final registration document in name of the company”.
2.6.
IWS heeft de voornoemde factuur op 8 oktober 2024 betaald.
2.7.
Hierna zijn partijen in discussie geraakt over de aanschaf van de auto. In de voornoemde WhatsApp-gesprekken is – voor zover hier van belang- het volgende besproken:
14 oktober 2024 gesprek tussen IWS en Autohuus
[Autohuus] : Goodmorning. We were out of the office because private things. Thanks for your message. The only thing you have to do is to finish the purchase of the car as agreed, that’s all. Refund of the downpayment is not possible, because there is no issue anyway.
[IWS] : I don’t want to buy anything from your company. I don’t trust you anymore. At all. Your reputation is very very bad. You are very rude. Your replies are hiding the truth. Car was damaged 4 times. You hidded that from me and is asked you several times.
Asked you several times to send me the car documents copies and you told me that it will be done. Nothing happen after that.
Next message will be from my lawyer (wich happens to be my wife) and ofcourse from your local authorities because money was sent from my personal account.
Have a good day.
[Autohuus] : Many thanks for your message.
First of all we did not hide anything for you. We are always correct and send you all requested information, read all the messages. You accuse us of untruths and threats as you do, are therefore out of the question.
We therefore ask you to demonstrate what you base on and the question is whether we will hold you liable for this.
Also, we made an agreement on the purchase and somehow, we do not respond as you want us to respond. After all, you have not fulfilled your agreements, that is certain.
You are making accustions that are not based on truth.
That’s probably your way of doing things, not ours. We like to keep our agreements and expect the same from you. So we ask you for the last time to.
We therefore give you the last opportunity to comply with the agreement, see our general terms and conditions sent to you. And give you the opportunity to fulfill the agreement concluded before October 17, 2024.
2.8.
De blauwe Tesla is niet door Autohuus aan IWS geleverd en de koopprijs is niet door IWS betaald. De blauwe Tesla is inmiddels verkocht aan een derde.

3.Het verzoek en het verweer

3.1.
IWS vordert dat Autohuus zal worden veroordeelt tot betaling van € 1.500,00 aan hoofdsom, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 22 oktober 2024 tot de datum van betaling van de hoofdsom en met veroordeling van Autohuus in de proceskosten.
3.2.
IWS legt hieraan ten grondslag dat er geen bindende koopovereenkomst tussen partijen tot stand is gekomen. Volgens haar is alleen een prijs overeengekomen. Andere essentiële informatie die van belang zijn voor de totstandkoming van de overeenkomst heeft Autohuus niet gegeven. IWS heeft om die reden primair, op grond van ongerechtvaardigde verrijking, recht op terugbetaling van de aanbetaling van € 1.500,00. Autohuus is ongerechtvaardigd verrijkt omdat zij de aanbetaling heeft gehouden zonder dat zij aan haar eigen verplichtingen heeft voldaan. Subsidiair heeft IWS op grond van onverschuldigde betaling recht op terugbetaling van de aanbetaling.
3.3.
Autohuus voert verweer en onderbouwt dat als volgt. Autohuus stelt dat er door aanbod en aanvaarding een juridisch bindende koopovereenkomst tot stand is gekomen. Partijen hebben per WhatsApp overeenstemming bereikt over het merk, type, kleur, kenteken en prijs van de auto. Voor de totstandkoming van een bindende koopovereenkomst is niet vereist dat de overeenkomst schriftelijk wordt ondertekend. Zij beschouwt de overeenkomst als ontbonden. Omdat door toedoen van IWS de koopprijs niet is betaald en de auto niet is afgenomen maakt zij aanspraak op een schadevergoeding ofwel een annuleringsvergoeding van 10% van de koopprijs zoals is vastgelegd in de algemene voorwaarden van Bovag. Volgens Autohuus is het gebruikelijk dat deze algemene voorwaarden op deze koopovereenkomsten van toepassing zijn. Autohuus wenst de aanbetaling van € 1.500,00 te verrekenen.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.

4.De beoordeling

Rechtsmacht en toepasselijk recht
4.1.
Omdat IWS in Roemenië is gevestigd en Autohuus in Nederland is gevestigd, heeft deze zaak een internationaal karakter. Daarom moet eerst ambtshalve worden beoordeeld of de Nederlandse rechter bevoegd is om van deze zaak kennis te nemen.
4.2.
De bevoegdheid van de Nederlandse rechter dient te worden getoetst aan de bepalingen uit de Verordening (EU) 1215/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2012 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken (herschikking) (hierna: Brussel I-bis-Verordening). Het uitgangspunt van de Brussel I-bis-Verordening is dat de rechter in de lidstaat waar gedaagde woonachtig is, bevoegd is kennis te nemen van de vordering. Dit volgt uit artikel 4 van deze Verordening. Autohuus is gevestigd in Kampen, zodat de Nederlandse rechter bevoegd is.
4.3.
In artikel 4 lid 1 sub a van de Verordening (EG) nr. 593/2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst (Rome I-Verordening) is bepaald dat een overeenkomst voor de koop van roerende zaken wordt beheerst door het recht van het land waar de verkoper zijn gewone verblijfplaats heeft. Omdat Autohuus is gevestigd in Nederland geldt dus Nederlands recht.
4.4.
Nederland is partij bij Verdrag der Verenigde Naties inzake internationale koopovereenkomsten betreffende roerende zaken van 11 april 1980, Trb. 1986, 61 (hierna: het Weens Koopverdrag), zodat volgens Nederlands recht dit verdrag in voorkomende gevallen moet worden toegepast. Uit artikel 1 lid 1 aanhef en onder a Weens Koopverdrag volgt dat dit verdrag moet worden toegepast op deze zaak aangezien het gaat om een internationale koopovereenkomst van roerende zaken, tussen partijen, die beiden zijn gevestigd in landen die zijn aangesloten bij het Weens Koopverdrag. Gesteld noch gebleken is dat partijen de bepalingen van het Weens Koopverdrag contractueel hebben uitgesloten. De kantonrechter zal dus het Weens Koopverdrag toepassen bij zijn beoordeling van de vordering van IWS.
Koopovereenkomst
4.5.
De kantonrechter dient in de eerste plaats aan de hand van het Weens Koopverdrag vast te stellen of er sprake is van totstandkoming van een koopovereenkomst tussen IWS en Autohuus. De artikelen 14 tot en met 24 van het Weens Koopverdrag bevatten bepalingen over de totstandkoming van koopovereenkomsten. De kantonrechter stelt vast dat volgens het Weens Koopverdrag een koopovereenkomst tot stand komt indien sprake is van aanbod en aanvaarding tussen de aanbieder en zijn wederpartij, waarbij een voorstel tot het sluiten van een overeenkomst een aanbod vormt, indien het voldoende bepaald is en daaruit de wil van de aanbieder blijkt om in geval van aanvaarding gebonden te zijn. Daarbij geldt dat een voorstel voldoende bepaald is, indien daarin de zaken worden aangeduid en de prijs uitdrukkelijk of stilzwijgend wordt vastgesteld of bepaalbaar is. Voorts geldt dat een aanvaarding kan worden afgeleid uit een verklaring of een (andere) gedraging van de wederpartij waaruit blijkt van instemming met en aanbod. Een antwoord op een aanbod dat tot aanvaarding strekt, maar aanvullingen, beperkingen of andere wijzigingen bevat, geldt als een verwerping van het aanbod en vormt een tegenaanbod, tenzij de aanvullingen of afwijkingen de voorwaarden van het aanbod niet wezenlijk aantasten of zonder onnodig uitstelt bezwaar wordt gemaakt tegen de verschillen.
Gelet op dit toetsingskader moet de kantonrechter beoordelen of er door Autohuus een voorstel is gedaan aan IWS voor de auto, met welk voorstel IWS heeft ingestemd.
4.6.
De kantonrechter volgt Autohuus in haar stelling dat er een koopovereenkomst tot stand is gekomen. Autohuus heeft op 1 oktober 2024 een aanbod gedaan om de blauwe Tesla te verkopen voor een bedrag van € 19.500,00. Uit de WhatsApp-conversatie en de daarop gevolgde aanbetaling blijkt voor de kantonrechter voldoende dat IWS dit aanbod heeft aanvaard. Die aanvaarding kan worden afgeleid uit:
  • i) de opmerking van IWS “
  • ii) de mededeling van Autohuus dat zij bereid is de blauwe Tesla voor € 19.500,00 te verkopen en de vraag van Autohuus naar de adresgegevens ten behoeve van een ‘proforma invoice’ voor de aanbetaling;
  • iii) de reactie daarop van IWS, namelijk het verschaffen van de benodigde (adres)gegevens;
  • iv) de betaling van de ‘proforma invoice’.
Dit laat voor de kantonrechter geen andere conclusie dat er een koopovereenkomst tot stand is gekomen. Anders dan IWS heeft betoogd was de inhoud van de overeenkomst voldoende bepaalbaar. Er was immers, zoals door het Weens Koopverdrag wordt verlangd, duidelijkheid over de te kopen zaak (de blauwe Tesla) en de prijs (€ 19.500,00).
4.7.
Aldus waren beide gehouden om de verplichtingen uit deze koopovereenkomst na te komen. Autohuus heeft op 14 oktober 2024 een aanvullende termijn in de zin van artikel 63 Weens Koopverdrag gesteld waarbinnen IWS haar verplichtingen uit de overeenkomst moest nakomen. IWS heeft deze termijn ongebruikt voorbij laten gaan. Vast staat dus dat IWS tekort is geschoten in haar verplichtingen.
Ter zitting is gebleken dat de Tesla inmiddels is verkocht aan een derde, en Autohuus op haar beurt haar verplichtingen ook niet meer zal kunnen nakomen.
Ongerechtvaardigde verrijking
4.8.
Autohuus heeft desgevraagd op de mondelinge behandeling naar voren gebracht dat de overeenkomst ontbonden moet worden geacht. Gelet op het bepaalde in artikel 64 Weens Koopverdrag is Autohuus gerechtigd de overeenkomst te ontbinden. Op grond van artikel 81 van het Weens Koopverdrag leidt dat voor partijen tot bevrijding van de verplichtingen uit de overeenkomst en, voor zover de overeenkomst al is uitgevoerd, tot ongedaanmakingsverbintenissen. IWS heeft als aanbetaling € 1.500,00 al betaald aan Autohuus, maar heeft niet op grond van deze bepaling terugbetaling gevorderd. Zij heeft gesteld dat Autohuus ongerechtvaardigd is verrijkt. Tegen de achtergrond van artikel 81 van het Weens Koopverdrag kan IWS worden gevolgd in haar stelling dat Autohuus voor het reeds betaalde bedrag van € 1.500,00 ongerechtvaardigd is verrijkt. Ook op grond van ongerechtvaardigde verrijking heeft IWS dus aanspraak betaling van een bedrag van € 1.500,00.
Verrekening
4.9.
Volgens Autohuus heeft IWS niets meer van haar te vorderen. Zij beroept zich daarbij op verrekening van een eventuele vordering van IWS op haar met
  • i) primair haar aanspraak op een annuleringsvergoeding van 10% van de koopprijs, conform de BOVAG-voorwaarden, en
  • ii) subsidiair haar aanspraak op schadevergoeding vast te stellen op een forfaitair bedrag van 10% van de koopprijs in verband met de wanprestatie van IWS.
4.10.
De kantonrechter volgt Autohuus hierin niet. Voor zover uit de weigering om de koopprijs te betalen en de weigering om verder uitvoering te geven aan de overeenkomst al kan worden afgeleid dat IWS de overeenkomst annuleerde, kan niet worden aangenomen dat partijen annuleringsvergoeding van 10% van de koopprijs zijn overeengekomen. Uit de WhatsApp correspondentie volgt niet dat de BOVAG-voorwaarden onderdeel uitmaakten van het door IWS geaccepteerde aanbod. Autohuus heeft dan ook geen aanspraak op een (contractueel overeengekomen) annuleringsvergoeding.
4.11.
Op grond van artikel 74 Weens Koopverdrag heeft Autohuus bij een tekortkoming van de wederpartij aanspraak op schadevergoeding. Dat IWS tekort is geschoten in haar verplichtingen, is voldoende komen vast te staan, zodat Autohuus aanspraak kan maken op door haar geleden schade. IWS heeft echter betwist dat Autohuus schade heeft geleden. Autohuus heeft nagelaten het bestaan en omvang van haar schade op enigerlei wijze te onderbouwen. Anders dan Autohuus ingang wil doen vinden, bestaat geen aanleiding om deze schade forfaitair vast te stellen op 10% van de koopprijs. Ook deze grondslag leidt dus niet tot enige aanspraak van Autohuus op IWS.
4.12.
Een in verrekening te brengen aanspraak van Autohuus op IWS is, gelet op het voorgaande, niet komen vast te staan. Dit betekent dat hetgeen door IWS op goede gronden betaling van € 1.500,00 vordert.
Rente
4.13.
De wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW zal worden toegewezen vanaf twee weken na deze beslissing.
De proceskosten
4.14.
Autohuus is in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De proceskosten van IWS worden begroot op:
- griffierecht € 328,00
- salaris gemachtigde € 408,00 (2 punt x tarief € 204,00)
- nakosten
€ 102,00
Totaal € 838,00

5.De beslissing

De kantonrechter
5.1.
veroordeelt Autohuus om aan IWS te betalen € 1.500,00 te vermeerderen met de wettelijke rente zoals bedoeld in artikel 6:119 BW over dit bedrag vanaf 27 mei 2025 tot de dag dat volledig is betaald;
5.2.
veroordeelt Autohuus in de proceskosten, tot op heden aan de zijde van IWS begroot op € 838,00, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over dit bedrag met ingang van 14 dagen na betekening van deze beschikking tot de dag van volledige betaling;
5.3.
verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad;
5.4.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Deze beschikking is gegeven door mr. G.W.G. Wijnands en in het openbaar uitgesproken op 13 mei 2025. (jjm)