Uitspraak
A R R O N D I S S E M E N T S R E C H T B A N K
T E R O T T E R D A M
Zaak-/rolnummers: 152200/KG ZA 01-269 en 152804/KG ZA 01-295
Uitspraak: 20 maart 2001
VONNIS van de president in kort geding
in de zaak met zaak-/rolnummer 152200/KG ZA 01-269
van:
1. de stichting STICHTING KINDEROPVANG HONKI PONK,
gevestigd te Schiedam,
2. L.,
wonende te Schiedam,
eiseressen,
procureur mr. J.C.G. Franken,
- tegen -
1. VAN W.,
wonende te Schiedam,
2. DE B.,
wonende te ’s-Gravenhage,
3. J.,
wonende te Utrecht,
4. DE K.,
wonende te Rotterdam,
procureur mr. P.J. De Bruin,
5. de stichting STICHTING VRIENDEN VAN HET KINDERDAGVERBLIJF HONKI PONK (althans de stichting ingeschreven onder nummer 41141661 bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rotterdam),
niet verschenen,
gedaagden,
en in de zaak met zaak-/rolnummer 152804/KG-ZA 01-295 van:
1. VAN W.,
wonende te Schiedam,
2. DE B.,
wonende te ’s-Gravenhage,
3. J.,
wonende te Utrecht,
4. DE K.,
wonende te Rotterdam,
eisers in vrijwaring,
procureur mr. P.J. De Bruin,
- tegen -
de stichting STICHTING AMFORTAS, voorheen de STICHTING VRIENDEN VAN HET KINDERDAGVERBLIJF HONKI PONK, althans de stichting ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder dossiernummer 41141661,
gedaagde in vrijwaring,
niet verschenen.
Partijen worden hierna aangeduid als respectievelijk “Honki Ponk”, “L.”, “Van W.”, “De B.”, “J.”, “De K.” en “de Stichting”.
1. Het verloop van het geding
Dit blijkt uit de navolgende door partijen ter vonniswijzing overgelegde stukken:
de dagvaardingen;
de pleitnotities en de producties van mr. Franken;
de akte tot voeging kort geding en vrijwaring, de pleitnotities en de producties van mr. De Bruin.
De raadslieden van partijen hebben de respectieve standpunten nog nader toegelicht.
2. Het geschil
2.1
Na wijziging van eis vorderen Honki Ponk en L. dat de president bij vonnis, voor zoveel mogelijk uitvoerbaar bij voorraad,
1. primair: buiten werking stelt:
- het besluit van het bestuur van de Stichting waarbij J. en De K. tot b bestuursleden zijn benoemd;
- het besluit van het bestuur van de Stichting d.d. 29 januari 2001 tot statutenwijziging;
- de notariële akte tot statutenwijziging van de statuten van de Stichting d.d. 31 januari 2001;
- het besluit van het bestuur van de Stichting waarbij aan Van W., J. en De K. vrijwaring door de Stichting is verleend;
subsidiair: Van W., De B., J., De K. en de Stichting veroordeelt om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis ongedaan te maken:
- het besluit van het bestuur van de Stichting waarbij J. en De K. tot bestuursleden zijn benoemd;
- het besluit van het bestuur van de Stichting d.d. 29 januari 2001 tot s statutenwijziging;
- de notariële akte tot statutenwijziging van de statuten van de Stichting d.d. 31 januari 2001;
- het besluit van het bestuur van de Stichting waarbij aan Van W., J. en De K. vrijwaring door de Stichting is verleend;
bij gebreken waarvan zij, ieder voor zich hoofdelijk, een dwangsom zullen verbeuren van ƒ 10.000,= per dag, waarbij een deel geldt als een hele dag;
2. Van W., De B., J., De K. en de Stichting veroordeelt om binnen 24 uur na b betekening van dit vonnis te benoemen tot enige bestuursleden van de Stichting: de heer […..]; de heer […..]; mevrouw […..]; mevrouw L.; de heer […..], directeur van Honki Ponk; bij gebreke waarvan: primair: dit vonnis dezelfde kracht heeft als vorenbedoelde benoeming opdat dit vonnis kan worden i ingeschreven in de daartoe bestemde registers; subsidiair: Van W., De B., J., De K. en de Stichting ieder voor zich en hoofdelijk een dwangsom zullen verbeuren van ƒ 10.000,= per dag, waarbij een deel geldt als een hele dag;
kosten rechtens.
2.2
Aan deze vorderingen hebben Honki Ponk en L. het volgende ten grondslag gelegd. Van W., J. en De K. zijn blijkens het Handelsregister van de Kamer van Koophandel allen bestuursleden van de Stichting. Van W. is bestuurslid sedert 1982; J. en De K. zijn bestuurslid sinds 11 januari 2001. Omdat de president van deze rechtbank bij vonnis van 11 januari 2001 het besluit van Honki Ponk tot benoeming van J. en De K. als bestuurslid van Honki Ponk buiten werking heeft gesteld, is daarmee op grond van de statuten van de Stichting het bestuurslidmaatschap van de Stichting geëindigd. Van W. is op 12 januari 2001 als bestuurslid van Honki Ponk afgetreden, zodat ook haar bestuurslidmaatschap van de Stichting is beëindigd. Bij besluit van 29 januari 2001 hebben zij, hoewel daartoe niet bevoegd de statuten van de Stichting gewijzigd. Eén en ander heeft tot gevolg dat het (aanzienlijk) batig saldo van de Stichting niet meer ten goede komt aan Honki Ponk. Met medeweten van de gemeente als subsidiegever en in overleg met Honki Ponk is dit saldo opgebouwd ten behoeve van - voornamelijk - ingrijpende ver-bouwings-werkzaamheden van Honki Ponk, die dit jaar gepland zijn.
2.3
Van W., De B., J. en De K. hebben de vorderingen van Honki Ponk en L. gemotiveerd bestreden. In vrijwaring vorderen zij dat de Stichting gelijk-tijdig zal worden veroordeeld tot hetgeen waartoe Van W., De B., J. en De K. zullen worden veroordeeld, een en ander voorzover het tot een veroordeling van laatstgenoemden zal komen, en de Stichting te veroordelen hen te vrijwaren van vorderingen van Honki Ponk en L. op straffe van een dwangsom van ƒ 50.000,= per dag of een gedeelte van een dag dat niet aan het te wijzen vonnis zal worden voldaan met een maximum van ƒ 300.000,=, met veroordeling van de Stichting in de kosten van Van W., De B., J. en De K. van de procedure in de hoofdzaak en de vrijwaring.
3. De beoordeling in de hoofdzaak
3.1
De Stichting is niet verschenen. Honki Ponk en L. hebben gedagvaard de stichting "Stichting Vrienden van het Kinderdagverblijf Honki Ponk". Deze stichting is sinds het bestreden bestuursbesluit van 29 januari 2001 genaamd "Stichting Amfortas". Naar het oordeel van de president heeft de Stichting moeten begrijpen, mede gelet op de verwijzing in de dagvaarding naar het inschrijvingsnummer van het Handelsregister van de Kamer van Koophandel, dat bedoeld is te dagvaarden de Stichting die oorspronkelijk genaamd was Stichting Vrienden van het Kinderdagverblijf Honki Ponk en die sinds de bestreden besluitvorming is genaamd Stichting Amfortas. Nu ook overigens de bij de wet voorgeschreven formaliteiten in acht zijn genomen en de termijn, de Stichting tussen de dagvaarding en de dag der terechtzitting gelaten, voldoende was om te kunnen verschijnen, zal tegen de Stichting verstek worden ver-leend.
3.2
Nu L. er ook zelf vanuit gaat geen bestuurslid van de Stichting (meer) te zijn - zij vordert immers zelf haar benoeming als bestuurslid - dient zij niet-ontvankelijk te worden verklaard in haar vorderingen. L. heeft geen feiten of omstandig-heden aangevoerd waaruit haar belang bij de mede namens haar ingestelde vorderin-gen kan blijken. Haar stelling dat zij werkneemster van Honki Ponk is en bestuurslid van de Stichting is geweest, is in dit verband niet voldoende.
3.3
Van W., De B., J. en De K. hebben allereerst het spoedeisend belang te dezen betwist. Nu de aangevallen besluitvorming van de Stichting, zoals hierna ook wordt overwogen, ertoe heeft geleid dat de banden tussen Honki Ponk enerzijds en de Stichting anderzijds zijn verbroken, heeft Honki Ponk, teneinde een verdere moeilijk terugdring-bare besluitvorming te voorkomen een spoedeisend belang bij haar vor-deringen in kort geding.
3.4
Het bestuur van Honki Ponk, op 5 januari 2001 bestaande uit Van W. en De B., heeft bij besluit van die datum J., De K. en B. benoemd als bestuurders van Honki Ponk. Op het ter zake door onder andere de ouders, die gebruik maken van de door Honki Ponk geboden kinder-opvang, en de personeelsleden van Honki Ponk aangespannen kort geding tegen Honki Ponk, Van W. en De B. heeft de president bij vonnis in kort geding van 11 januari 2001 - onder meer - evenbedoeld besluit van het bestuur van Honki Ponk buiten werking gesteld, zulks evenwel totdat in een eventueel bodemgeschil anders is beslist.
3.5
Op 26 november 1982 is opgericht de "Stichting Vrienden van het Kinderdagverblijf Honki Ponk". Deze stichting heeft blijkens artikel 2 van haar statuten ten doel het bijeenbrengen van gelden ten behoeve van extra-activiteiten en/of uitgaven van de Stichting Kinderdagverblijf Honki Ponk te Schiedam en of door deze stichting op te richten kinderdagverblijven, een en ander in de ruimste zin des woords.
3.6
Niet alleen uit de doelomschrijving van de oude statuten van de Stichting blijkt dat er een onlosmakelijke band met Honki Ponk was gevestigd, maar ook uit artikel 4 van die statuten. In dit artikel is immers bepaald dat de Stichting wordt bestuurd door een bestuur, bestaande uit vijf leden, waarvan drie te kiezen uit het bestuur en één uit de leidsters van Honki Ponk, terwijl verder de directeur/trice van Honki Ponk in het bestuur zitting heeft. Indien een bestuursvacature bestaat, wordt hierin op grond van artikel 5, lid 2, van de oude statuten voorzien door het bestuur, na bindende voor-dracht door hen, die degene door wie de vacature is ontstaan, had voorgedragen. Voorts eindigt op grond van lid 4 van dit artikel het bestuurslidmaatschap - voorzover van belang - bij beëindiging van de band met Honki Ponk.
3.7
De president heeft onder 3.15 van het hierboven onder 3.4 bedoelde vonnis overwogen dat in een eventuele bodemprocedure naar alle waarschijnlijkheid zal worden geoor-deeld dat het besluit van het bestuur van Honki Ponk waarbij J., De K. en B. als bestuursleden zijn benoemd nietig, althans vernietigbaar is en heeft om die reden het besluit tot benoeming van die bestuursleden buiten werking gesteld.
3.8
In dit verband is van belang dat het bestuur van de Stichting, op 9 januari 2001 slechts bestaande uit Van W. (die sedert de oprichting bestuurslid van de Stichting is) bij besluit van die datum De B., J. en De K. als bestuursleden heeft be-noemd, waarna door dat bestuur op 18 januari 2001 het voorlopige besluit is genomen de statuten van de Stichting te wijzigen. De B. is vervolgens op 27 januari 2001 afgetreden als bestuurder. Dit laatste brengt met zich dat de gevraagde voorzieningen in dit kort geding, voorzover gericht tegen De B., moeten worden afgewezen.
3.9
Het bestuur van de Stichting, bestaande uit Van W., J. en De K. heeft bij besluit van 29 januari 2001 de statuten gewijzigd, en overeenkomstig dat besluit zijn de nieuwe statuten op 31 januari 2001 notarieel verleden. De Stichting heeft haar naam gewijzigd in "Stichting Amfortas" en blijkens artikel 2 van de gewijzigde statuten heeft de Stichting ten doel:
a) de opvang en begeleiding van kinderen in vrijheid, liefde en verantwoordelijkheid op basis van de pedagogische en geestes-wetenschappelijke stroming van Rudolf Steiner, de pedagogische stroming van Janusz Korczak en de ontwikkelingspsycho-lo-gische stroming van Thomas Gordon;
b) de behartiging van de belangen en rechten van kinderen;
c) het ontwikkelen van initiatieven op het gebied van kinderopvang en het ondersteu-nen van organisaties en rechtspersonen die zich de begeleiding in vrijheid, liefde en verantwoordelijkheid van kinderen ten doel stellen.
De nieuwe statuten zijn ook verder zo geredigeerd dat geen enkele band meer met Honki Ponk bestaat. Ter zitting hebben Van W., De B., J. en De K. ook erkend dat bedoeld is de bestaande banden met Honki Ponk te verbreken.
3.1
Naar alle waarschijnlijkheid zal in een eventuele bodemprocedure worden geoordeeld dat deze besluitvorming nietig, althans vernietigbaar is. Immers:
a) De aanmerkelijke kans bestaat dat geoordeeld zal worden dat het bestuur van de Stichting op het moment van de statutenwijzing niet op de reguliere wijze was samengesteld, nu, gelet op hetgeen de president in zijn vonnis van 11 januari 2001 heeft overwogen, moet worden aangenomen dat J. en De K. ten tijde van de statutenwijziging geen bestuursleden waren van Honki Ponk en daarmee dus niet voldeden aan de vereiste kwaliteit benodigd voor het zijn van bestuurder van de Stichting, terwijl Honki Ponk, Van W. en De B. op 12 januari 2001 onder meer zijn overeengekomen dat Van W. met onmiddellijke ingang niet meer functioneert als bestuurder en/of directrice van Honki Ponk. Een en ander leidt tot de conclusie dat wat betreft J. en De K. in formele zin en wat betreft Van W. in materiële zin ten tijde van de statutenwijziging geen band meer bestond met Honki Ponk, waarbij nog wordt opgemerkt dat de arbeids-overeenkomst tussen Honki Ponk en Van W. als directrice met ingang van 7 februari 2001 is ontbonden. Nu op grond van artikel 5, lid 4, van de oude statuten het bestuurslidmaatschap van de Stichting - onder meer - eindigt bij de beëin-diging van het verband met Honki Ponk, had het lidmaatschap van het bestuur voor Van W., J. en De K. een einde genomen, vóórdat het besluit tot statutenwijziging was genomen.
b) Los van dit alles is het besluit tot statutenwijziging, dat in effect ertoe strekt dat de banden met Honki Ponk tegen de zin van Honki Ponk worden verbroken, jegens laatstgenoemde als onrechtmatig te achten.
3.11
Samenvattend is er goede grond om aan te nemen dat J. en De K. op onregel-matige wijze bestuurslid zijn geworden, althans dat zij ten tijde van de statuten-wijzi-ging niet langer bestuurslid waren, omdat zij de vereiste kwaliteit voor het zijn van bestuurder misten, waardoor het mede door hen genomen besluit tot statu-tenwijzi-ging alsook het besluit dat alle (rechts)handelingen die door Van W., J. en De K. als bestuursleden voor de Stichting Vrienden van het Kinderdagverblijf Honki Ponk zijn verricht, de Stichting Amfortas binden nietig, althans vernietigbaar zijn. De statu-tenwijziging is bovendien strijdig met de doel-stelling van de Stichting, hetgeen zonder instemming van Honki Ponk als onrechtmatig jegens Honki Ponk aan te mer-ken is en daarom ook op die grond vernietigbaar.
3.12
Tegen deze achtergrond is er aanleiding het besluit van het bestuur van de Stichting tot benoeming van J. en De K., het besluit van het bestuur van de Stichting tot statutenwijziging en het besluit van het bestuur van de Stichting dat alle (rechts)han-delingen die door Van W., J. en De K. als bestuursleden voor de Stichting Vrienden van het Kinderdagverblijf Honki Ponk zijn verricht, de Stichting Amfortas binden buiten werking te stellen, zulks evenwel onder de voorwaarde dat binnen twee maanden na dit vonnis een bodemprocedure aanhangig wordt gemaakt met een vordering die ertoe strekt dat de besluiten, die thans voorlopig buiten werking zijn gesteld, nietig worden verklaard, althans worden vernietigd, tenzij in dit vonnis wordt berust.
3.13
De hierboven onder 2.1 als sub 2 vermelde vordering dient, zoals deze nu is geredi-geerd, te worden afgewezen, omdat op basis van de oude statuten moet worden aan-genomen dat degenen die pretenderen bestuurslid te zijn, dat niet meer zijn, nu hun band met Honki Ponk zoals hierboven onder 3.9 is overwogen is verbroken, waarmee krachtens de oude statuten van de Stichting tevens een einde is gekomen aan hun bestuurdersschap van de Stichting.
3.14
Honki Ponk en L. zullen als de in het ongelijk gestelde partij jegens De B. worden veroordeeld in de kosten van dit geding. L. zal als de in het ongelijk gestelde partij jegens Van W., J. en De K. worden veroor-deeld in de kosten van dit geding. Van W., J. en De K. zullen als de meest in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten van dit geding aan de zijde van Honki Ponk.
4 De beoordeling in de vrijwaring
4.1
De bij de wet voorgeschreven formaliteiten zijn in acht genomen en de termijn, de Stichting tussen de dagvaarding en de dag der terechtzitting gelaten, was voldoende om te kunnen verschijnen. Derhalve zal verstek tegen de Stichting worden verleend.
4.2
Gelet op hetgeen hierboven onder 3.12 is overwogen, ontbreekt voor de vordering in vrijwaring iedere grondslag. Deze vordering wordt daarom afgewezen. Van W., De B., J. en De K. zullen als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten van dit geding.
5. De beslissing
De president,
in de hoofdzaak,
verleent verstek tegen de Stichting;
wijst af de vorderingen van Honki Ponk en L., voorzover deze zijn gericht jegens De B. en van L., voorzover ook gericht tegen de overige gedaagden;
veroordeelt Honki Ponk en L. in de kosten van deze procedure tot op heden aan de zijde van De B. begroot op nihil;
veroordeelt L. in de kosten van deze procedure tot op heden aan de zijde van Van W., J. en De K. begroot op nihil;
stelt buiten werking:
het besluit van het bestuur van de Stichting d.d. 9 januari 2001 waarbij J. en De K. als bestuurders van de Stichting zijn benoemd,
het besluit van het bestuur van de Stichting d.d. 29 januari 2001 waarbij de statuten van de Stichting zijn gewijzigd, en
het besluit van het bestuur van de Stichting van februari 2001 dat alle (rechts)handelingen die door de alstoen fungerende bestuursleden voor de Stichting Vrienden van het Kinderdagverblijf Honki Ponk zijn verricht, de Stichting Amfortas binden, en dat zij voor de nadelige gevolgen van die besluiten door de Stichting worden gevrijwaard,
zulks evenwel onder de voorwaarde dat binnen twee maanden na dit vonnis een bodemprocedure aanhangig wordt gemaakt met een vordering die ertoe strekt dat de besluiten, die thans voorlopig buiten werking zijn gesteld, nietig worden verklaard, althans worden vernietigd, tenzij in dit vonnis wordt berust;
veroordeelt Van W., J., De K. en de Stichting in de kosten van deze procedure, tot op heden aan de zijde van Honki Ponk begroot op ƒ 688,16,= aan verschotten en op ƒ 1.550,= aan salaris voor de procureur;
verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad;
wijst af het meer of anders gevorderde;
in de vrijwaring,
wijst af de vorderingen van Van W., De B., J. en De K.;
veroordeelt Van W., De B., J. en De K. in de kosten van deze procedure, tot op heden aan de zijde van de Stichting begroot op nihil.
Dit vonnis is gewezen door mr. M.F.L.M. van der Grinten, fungerend president, in tegenwoordig-heid van mr. S.C.C. Hes-Bakkeren, griffier.
Uitgesproken ter openbare terechtzitting.