Beoordeling van het ten laste gelegde feit
De volgende feiten kunnen op grond van de (als in bijlage II bij dit vonnis uitgewerkte) door de rechtbank gebruikte bewijsmiddelen als vaststaand worden aangemerkt. Voor zover deze feiten ter terechtzitting ter discussie hebben gestaan, zal daarop in het navolgende stuk nader worden ingegaan.
4.3.1.De toedracht
[naam slachtoffer] heeft verklaard dat hij op 21 april 2017 een meisje, de zestien jarige [naam dochter verdachte] , heeft aangesproken in de Turkse taal. Zij stond te wachten bij een bushalte. Hij heeft tegen [naam dochter verdachte] gezegd dat zij altijd met hem kon praten en dat hij ook wel eens met zijn buurmeisje praat. Vervolgens heeft hij haar op een papiertje zijn telefoonnummer gegeven. Tijdens het gesprek heeft [naam slachtoffer] een opmerking gemaakt tegen [naam dochter verdachte] over haar haar dat zo mooi wapperde in de wind.
[naam dochter verdachte] heeft tegenover de politie verklaard dat [naam slachtoffer] óók tegen haar heeft gezegd dat zij net zo lief en zo mooi was als zijn buurmeisje en dat zijn buurmeisje dingen tegen hem vertelde die zij niet tegen haar familie kon vertellen. Volgens haar verklaring heeft hij, zonder dat zij daarnaar vroeg, gezegd dat hij zijn buurmeisje geen pijn deed. De man zei haar dat hij in Kralingen woonde. Hij vroeg aan haar om met hem mee te gaan naar het Kralingse bos. [naam dochter verdachte] was hiervan erg geschrokken en is de bus ingestapt.
[naam dochter verdachte] heeft dit op dezelfde dag, vrijdag 21 april 2017, thuis aan haar moeder, de verdachte, verteld. Zij was toen overstuur. Eén van de zonen van de verdachte, [naam zoon 1 verdachte] , was op dat moment thuis. De politie is gebeld en deze kwam rond 14.00 uur bij de woning van de familie [naam familie] aan. De politie kon op dat moment niet bevestigen dat er door [naam slachtoffer] daadwerkelijk een strafbaar feit was gepleegd, noch konden zij met het naderhand door de verdachte overgedragen telefoonnummer op dat moment met de man in contact komen. De politie heeft de familie vervolgens beloofd om verder onderzoek te verrichten en te proberen de identiteit van de man te achterhalen. Daarna zouden zij weer met de familie contact opnemen. De politie heeft die vrijdag geen contact meer opgenomen met de familie.
De verdachte voelde zich hierdoor in de steek gelaten door de politie, vooral omdat [naam slachtoffer] in haar ogen zich ernstig had misdragen ten opzichte van haar dochter [naam dochter verdachte] . De verdachte heeft tegenover de politie verklaard dat zij er van overtuigd was dat [naam slachtoffer] een Turkse man was die het op kleine meisjes had gemunt. Dit heeft zij met haar echtgenoot, [naam dochter verdachte] en met haar zoon [naam zoon 1 verdachte] besproken. Later die avond is ook de oudste zoon van de verdachte, [naam zoon 2 verdachte] , op de hoogte gebracht van hetgeen die dag was voorgevallen. Die avond is een plan ontstaan om het werk van de politie niet verder af te wachten maar om zelf actie te ondernemen.
Rond 22.00 uur die avond heeft [naam dochter verdachte] op verzoek van de verdachte [naam slachtoffer] gebeld. [naam dochter verdachte] deed voorkomen alsof zij op zijn aanbod inging en heeft met hem de afspraak gemaakt om elkaar de volgende dag, zaterdag 22 april 2017, om 10.00 uur te ontmoeten bij het kanaal in de buurt van het Oostplein, de [plaats delict] , te Rotterdam. Het telefoongesprek is opgenomen op een andere mobiele telefoon. Na afloop van dit gesprek is nog te horen dat een vrouw zegt: “wacht maar ik neem je wel te grazen”. Bij dit telefoongesprek waren naast de verdachte nog twee andere familieleden aanwezig.
De verdachte heeft tegenover de politie hierover verklaard dat het de bedoeling was om de man te confronteren met zijn gedrag. Haar beide zonen [naam zoon 1 verdachte] en [naam zoon 2 verdachte] hebben aangegeven de volgende dag mee te gaan naar de afspraak van [naam dochter verdachte] met [naam slachtoffer] . Zij wilden hun moeder en zus niet alleen deze confrontatie met [naam slachtoffer] aan laten gaan.
Ook [naam nicht verdachte] , het nichtje van de verdachte, heeft verklaard dat zij met [naam dochter verdachte] mee zou gaan voor haar veiligheid. Beiden zouden met de metro naar de afgesproken halte gaan, terwijl de anderen op andere wijze naar de ontmoetingsplek zouden komen.
4.3.2.Het planmatig handelen
Na het op vrijdagavond arrangeren van de ontmoeting tussen [naam dochter verdachte] en [naam slachtoffer] hebben op deze avond en/of in de daaropvolgende vroege ochtend van 22 april 2017 nog meer activiteiten plaatsgevonden om de confrontatie met [naam slachtoffer] voor te bereiden en vorm te geven.
Er is onder meer contact geweest met een neef van de verdachte, te weten [naam neef verdachte] , de broer van [naam nicht verdachte] . In de Whatsapp chat die is aangetroffen op de telefoon, die bij [naam verdachte] in gebruik was, spreekt zij met een zekere [naam] , die later geïdentificeerd is als [naam neef verdachte] . In dat gesprek noemt zij hem ook [naam neef verdachte] .
Deze in de Turkse taal geschreven chat is uitgelezen op 23 april 2017 en geeft als datum "gisteren" en ziet dus op 22 april 2017.
Het eerste contact tussen de verdachte en [naam neef verdachte] was om 08:15 uur en het laatste bericht in de chat werd verstuurd om 08:38 uur, die ochtend. In deze chat werden zowel berichten verstuurd als ontvangen. In deze berichten wordt onder andere geschreven:
“ik heb iets bedacht, er staat een naam op de bus, kan het kwaad?”,
“op (jouw) bus”, “er staat niets vermeld op die van mij”, en
“hee ok, over 10 minuten vertrekken wij”.
Het laatste bericht dat in deze chat is verzonden, betreft een foto die door de verdachte als de gebruiker van de telefoon is ontvangen van [naam] ( [naam neef verdachte] ). Op die foto is een zilverkleurige klauwhamer met een zwart handvat te zien. De hamer wordt vastgehouden door een onbekend persoon waarvan alleen de hand zichtbaar is.
Uit de bewijsmiddelen volgt voorts dat op 22 april 2017 [naam dochter verdachte] samen met haar nichtje [naam nicht verdachte] met de metro naar de met [naam slachtoffer] afgesproken ontmoetingsplek is gegaan. Ook de verdachte is in haar personenauto naar die plaats toegereden, evenals de beide zonen, [naam zoon 1 verdachte] en [naam zoon 2 verdachte] . Die laatste twee zijn samen met een derde persoon met de zwarte VW transportbus van het bedrijf van de familie [naam familie] naar de ontmoetingsplek gegaan. Uit de camerabeelden en de foto vanuit facebook van [naam neef verdachte] in combinatie met zijn paspoortfoto acht de rechtbank aannemelijk dat [naam neef verdachte] degene is geweest, die gelijktijdig als derde ter plaatse was en toen de hamer in zijn hand vast had.
Bovenstaande feiten en omstandigheden leiden de rechtbank tot de conclusie dat sprake is van een gezamenlijk overdacht en uitgevoerd plan om die ochtend de confrontatie aan te gaan met [naam slachtoffer] . Over het doel van die confrontatie en de wijze waarop deze plaats zou vinden overweegt de rechtbank het volgende.
4.3.3.De confrontatie en het daarbij gebruikte geweld
Op 22 april 2017 is [naam dochter verdachte] op het afgesproken tijdstip op een bankje in de buurt van het metrostation Oostplein te Rotterdam gaan zitten. Op de zich in het dossier bevindende en ter zitting getoonde camerabeelden afkomstig van een aantal locaties op de [plaats delict] te Rotterdam is het volgende waargenomen:
- De camerabeelden
[naam slachtoffer] loopt op de [plaats delict] in de richting van metrostation Oostplein. Hij heeft een rode broek aan en hij loopt met zijn fiets aan de hand naast zich.
Nadat hij is gepasseerd en uit beeld is, stappen drie mannen uit een op de [plaats delict] geparkeerde zwarte VW transporter: [naam zoon 1 verdachte] , die de kade oversteekt en aan de kant van het water met rustige pas in de richting van het Oostplein loopt en aan de zijde van de huizen [naam zoon 2 verdachte] en [naam neef verdachte] die in dezelfde richting lopen. Te zien is dat [naam neef verdachte] een langwerpig voorwerp in zijn hand heeft.
Uit de verklaringen van de verdachte valt af te leiden dat [naam slachtoffer] kort met [naam dochter verdachte] bij het bankje gesproken heeft, waarna [naam slachtoffer] weer over de [plaats delict] terug is gefietst in de richting van de drie hem tegemoet lopende mannen.
Wanneer [naam slachtoffer] nog maar een aantal meters van de verdachte verwijderd is, rent [naam zoon 1 verdachte] de weg op en slaat [naam slachtoffer] met een vuistslag van diens fiets. Op datzelfde moment rennen ook [naam zoon 2 verdachte] en [naam neef verdachte] van de andere zijde naar [naam slachtoffer] toe en slaan op hem in. [naam neef verdachte] slaat daarbij hard met het voorwerp dat hij in zijn hand heeft in op [naam slachtoffer] . Eerst slaat hij met dat voorwerp van hoog boven zijn hoofd naar beneden en later zwaait hij hard van opzij op [naam slachtoffer] in. [naam slachtoffer] wordt door [naam zoon 1 verdachte] naar de grond getrokken, terwijl het inslaan op en het stompen van [naam slachtoffer] door [naam zoon 2 verdachte] en [naam neef verdachte] onverminderd doorgaat.
Wanneer [naam slachtoffer] op de grond ligt, wordt hij door de verdachte en zijn mededaders tegen lichaam en hoofd gestompt en geschopt en met het voorwerp hard geslagen. [naam slachtoffer] verdedigt zich niet of nauwelijks. Ook nadat [naam slachtoffer] weerloos op de grond ligt, wordt er op hem met het voorwerp ingeslagen en wordt hij gestompt en geschopt.
Ook de verdachte, die wat later is aan komen rennen, schopt meermalen naar [naam slachtoffer] die op dat moment nog steeds op de grond ligt. Naderhand stompt zij hem ook op het hoofd.
Na enige tijd loopt [naam neef verdachte] terug met het voorwerp nog in zijn hand. Op de camerabeelden is te zien dat hij een klauwhamer vast heeft, een hamer vergelijkbaar met de hamer die te zien was op de foto in het eerder genoemde chatbericht. Ook nadat het geweld uiteindelijk uitgewoed lijkt en [naam slachtoffer] weg mag gaan met zijn fiets, dwingen zij hem de andere kant op te gaan en wordt hij wederom achtervolgd door de verdachte, [naam zoon 1 verdachte] en [naam dochter verdachte] , om hem opnieuw te slaan en te schoppen. Op dat moment arriveert de politie.
Het gebeuren is door meerdere personen gadegeslagen. Een enkeling heeft geprobeerd het geweld te stoppen, maar de meesten hebben zich niet dichterbij gewaagd en zijn van enige afstand blijven kijken. Getuigen hebben over de gebeurtenis onder meer het volgende verklaard.
- De getuigen
Uit de verklaringen van getuigen is van het volgende gebleken. [naam slachtoffer] , hierna ook als slachtoffer aangeduid, wordt door een groep van zes mensen, drie mannen en drie vrouwen geslagen en geschopt. Er wordt “pedofiel”geroepen en geroepen dat hij “dood moet”. Door de getuigen [naam getuige 1] en [naam getuige 2] wordt gezien dat er een vechtpartij is waarbij meerdere mannen en vrouwen geweld gebruiken tegen één man. [naam getuige 1] ziet dat het slachtoffer met een hamer wordt bewerkt. Hem valt op dat de dames ook echt gericht waren op de man en het erop leek dat de vrouwen de mannen aan het aansporen waren om het slachtoffer te pakken. Hij noemde het een zeer haatvolle actie met een buitensporige mate van geweld. Op een bepaald moment ziet hij drie mannen naar een zwarte Volkswagen bus lopen.
[naam getuige 2] heeft tegenover de politie verklaard geprobeerd te hebben de vechtpartij te stoppen. Hij ziet op dat moment twee jongens op het slachtoffer inslaan met een kettingslot en een hamer. Tevens ziet hij drie vrouwen het slachtoffer schoppen, terwijl een van hen het gebeuren filmt. Hij ziet daarbij de oudere vrouw met het blonde haar de man duwen en schoppen en de jongere, wat dikkere vrouw het slachtoffer op zijn hoofd en lichaam schoppen. Ook hij hoort dat er geroepen wordt dat de man een pedofiel was, dat hij dood moest en dat ze hem dood zouden maken. Hij heeft de hamer en het kettingslot afgepakt van de jongens en weggegooid.
- Waarnemingen van de ter plaatse gekomen politieagenten
Er wordt van deze gebeurtenis een melding gedaan bij de politie en de ter plaatse gearriveerde politieagenten zien dat een man, die later [naam zoon 1 verdachte] blijkt te zijn, de verdachte het slachtoffer twee maal ‘vol’ tegen zijn hoofd schopt.
Dezelfde politieagenten zien dat het slachtoffer op straat ligt op zijn buik en op zijn gezicht met rondom hem een plas bloed. Het gezicht van het slachtoffer is erg dik en opgezwollen en er druppelt bloed uit zijn neus. Op het achterhoofd van het slachtoffer is een blauwe plek te zien die er ‘apart’ uitziet, namelijk een rondvormige blauwe plek. Op straat wordt een zwart kettingslot aangetroffen waarop druppels bloed zitten. Aan het einde van dit kettingslot zat een rondvormig slot. De verbalisanten constateren dat op het achterhoofd van het slachtoffer vergelijkbaar rond letsel te zien is. Van dit letsel op het achterhoofd is een foto gemaakt die zich in het dossier bevindt.
[naam dochter verdachte] heeft volgens de waarneming van de verbalisanten een op bloed lijkende substantie op de punt van haar schoen. De verdachte [naam zoon 1 verdachte] heeft spikes op de punten van zijn schoenen.
De verdachte herkent zich op de camerabeelden als de vrouw met blond haar en heeft verklaard dat zij ziet dat zij een beweging met haar been maakt in de richting van [naam slachtoffer] die op dat moment op de grond ligt. Zij heeft aangegeven dat, nadat men uit de auto was gestapt, geen onderling overleg meer heeft plaatsgevonden over de wijze waarop de confrontatie met [naam slachtoffer] plaats moest vinden.
4.3.5.Conclusie
Uit deze feiten en omstandigheden kan worden afgeleid dat tevoren met elkaar een plan is bedacht en dat dit plan de volgende ochtend is geconcretiseerd. Het slachtoffer moest koste wat kost worden geconfronteerd met zijn handelen en wel op zo’n manier dat hij het gewraakte gedrag niet meer zou herhalen. Het verweer van de verdachte dat de confrontatie met [naam slachtoffer] beperkt zou blijven tot het uitpraten en verzamelen van bewijs voor de politie en dat het pas uit de hand liep toen men zag dat [naam slachtoffer] [naam dochter verdachte] opnieuw had aangeraakt, acht de rechtbank niet geloofwaardig. Immers, men is met drie mannen en drie vrouwen afgegaan op één man; al voor het vertrek van de familie werd op zijn minst al duidelijk dat een klauwhamer bij de confrontatie aanwezig zou zijn en vervolgens zijn de drie mannen, zonder dat daarvoor enig nader overleg nodig bleek, vol op [naam slachtoffer] gesprongen en hebben hem in elkaar geslagen en getrapt. Daarbij is ook al vanaf het begin met een klauwhamer met kracht op [naam slachtoffer] ingeslagen en is hij op en tegen zijn hoofd geslagen, gestompt en geschopt. Op geen enkel moment heeft één van de betrokken familieleden getracht het geweld te stoppen. De wijze waarop het plan dan ook is uitgevoerd leidt de rechtbank tot de conclusie dat het toepassen van dit soort geweld van meet af aan de bedoeling van betrokkenen is geweest.
- Ten aanzien van het (voorwaardelijk) opzet
Blijkens de inhoud van de door de rechtbank gebezigde bewijsmiddelen (bijlage II bij dit vonnis) is [naam slachtoffer] genadeloos afgetuigd en heeft [naam zoon 1 verdachte] in ieder geval twee keer en [naam dochter verdachte] een keer tegen het hoofd van het slachtoffer geschopt. Ook de verdachte trapt [naam slachtoffer] hard tegen het hoofd, wanneer hij probeert op te staan. [naam neef verdachte] heeft meerdere malen met een klauwhamer met kracht op het slachtoffer ingeslagen, terwijl hij de klauwhamer in eerste instantie van boven zijn hoofd naar beneden naar [naam slachtoffer] sloeg, terwijl [naam zoon 1 verdachte] op dat moment bezig was [naam slachtoffer] tegen de grond te werken. Ook de verdachte en haar zoon [naam zoon 2 verdachte] hebben gedurende langere tijd onafgebroken op het slachtoffer ingeslagen en hem gestompt. De rechtbank stelt vast dat hiermee is komen vast te staan dat zes personen gedurende vele minuten het slachtoffer – ook toen deze al snel op de grond was gewerkt en zich niet verweerde - met kracht en in razernij tegen diens lichaam en hoofd hebben gestompt, geslagen en getrapt en met een klauwhamer hebben bewerkt. Het slachtoffer heeft als gevolg van het tegen hem gebezigde geweld ernstig letsel aan zijn hoofd opgelopen, namelijk: een gebroken neus, een gebroken rechter jukbeen en gebroken oogkas. Ook had hij een verwonding op het achterhoofd.
De brute wijze waarop de handelingen zijn uitgevoerd, het grote aantal personen waarmee het geweld is toegepast en de duur ervan maken in het licht van het feit van algemene bekendheid dat het geven van harde klappen/schoppen/slagen tegen het hoofd levensbedreigende (hersenfunctie)stoornissen tot gevolg kunnen hebben, dat de rechtbank dit aanmerkt als uitvoeringshandelingen van een (poging tot) doodslag.
Het handelen van de verdachte en haar medeverdachten wordt qua uiterlijke verschijningsvorm ook geacht daarop gericht te zijn geweest. Door aldus te handelen heeft verdachte zich willens en wetens blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat het slachtoffer zou komen te overlijden en hebben zij en haar mededaders die kans blijkens de wijze van handelen ook welbewust aanvaard en op de koop toe genomen. De rechtbank is dan ook van oordeel dat verdachte heeft gehandeld met het ten laste gelegde en vereiste voorwaardelijk opzet op de dood van het slachtoffer [naam slachtoffer] .
- Ten aanzien van “medeplegen”
Uit de omstandigheden die (zoals hiervoor reeds beschreven) hebben bijgedragen aan de conclusie dat sprake is geweest van planmatig handelen voorafgaand aan de geweldsexplosie op 22 april 2016 komt de rechtbank tot het oordeel dat tussen de verdachte en haar medeverdachten sprake was van een zodanige bewuste en nauwe samenwerking dat zij de bewezenverklaarde poging tot doodslag tezamen en in vereniging hebben gepleegd. Daarbij heeft de rechtbank in aanmerking genomen dat de verdachte en haar medeverdachten voorafgaand, gedurende en na het plegen van het feit gezamenlijk zijn opgetreden en dat het totaal van de gedragingen van verdachte medeplegen oplevert.
Weliswaar heeft de verdachte in mindere mate deelgenomen aan het feitelijk toebrengen van het letsel aan [naam slachtoffer] , maar zij heeft als moeder en initiator van het plan een belangrijke rol vervuld bij de totstandkoming van dat plan en zij heeft ook gedurende de uitvoering daarvan haar familie steeds aangespoord om de geweldshandelingen te verrichten. Gelet op dit samenstel van gedragingen komt de rechtbank tot het oordeel dat de verdachte als medepleger van de poging tot doodslag kan worden aangemerkt.
De rechtbank acht de primair tenlastegelegde poging tot doodslag dan ook wettig en overtuigend bewezen.