ECLI:NL:RBROT:2018:9126

Rechtbank Rotterdam

Datum uitspraak
18 oktober 2018
Publicatiedatum
8 november 2018
Zaaknummer
10/960054-18
Instantie
Rechtbank Rotterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Poging tot afdreiging van KPN B.V. door bedreiging met openbaring van vertrouwelijke klantgegevens

In deze zaak heeft de Rechtbank Rotterdam op 18 oktober 2018 uitspraak gedaan in de strafzaak tegen de verdachte, die samen met een ander heeft geprobeerd zijn voormalige werkgever, KPN B.V., bitcoins afhandig te maken. De verdachte heeft meermalen gedreigd vertrouwelijke klantgegevens van KPN B.V. openbaar te maken, tenzij er binnen een bepaalde termijn een bedrag in bitcoins zou worden overgemaakt. De rechtbank heeft vastgesteld dat de verdachte in de periode van 27 november 2017 tot en met 20 februari 2018, te Maassluis, Rotterdam, 's-Gravenhage en Slowakije, samen met een medeverdachte, heeft geprobeerd KPN B.V. te dwingen tot afgifte van 30 tot 100 bitcoins door middel van bedreiging. De rechtbank oordeelde dat er geen sprake was van een vormverzuim, ondanks de verdediging die stelde dat de Nederlandse verbalisant onbevoegd bewijs had verkregen tijdens een doorzoeking in Slowakije. De verdachte is veroordeeld tot een gevangenisstraf van 8 maanden, waarvan 3 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar. Daarnaast is de inbeslaggenomen USB-stick verbeurd verklaard. De vordering van de benadeelde partij, KPN B.V., tot schadevergoeding werd niet-ontvankelijk verklaard, omdat niet kon worden vastgesteld of de vordering door een bevoegd persoon was ingediend.

Uitspraak

Rechtbank Rotterdam

Team straf 1
Parketnummer: 10/960054-18
Datum uitspraak: 18 oktober 2018
Tegenspraak
Vonnis van de rechtbank Rotterdam, meervoudige kamer voor strafzaken, in de zaak tegen de verdachte:
[naam verdachte] ,
geboren te [geboorteplaats verdachte] ( [geboorteland verdachte] ) op [geboortedatum verdachte] ,
zonder vaste woon- of verblijfplaats in Nederland,
verblijvende in het buitenland op het adres:
[verblijfplaats verdachte] ( [land van verblijf verdachte] ), [verblijfadres verdachte] ,
raadsvrouw mr. N.D. Groenewoud, advocaat te Nieuw-Vennep.

1.Onderzoek op de terechtzitting

Gelet is op het onderzoek op de terechtzitting van 5 juli 2018, 2 augustus 2018 en 4 oktober 2018.

2.Tenlastelegging

Aan de verdachte is ten laste gelegd hetgeen is vermeld in de dagvaarding. De tekst van de tenlastelegging is als bijlage I aan dit vonnis gehecht.

3.Eis officier van justitie

De officier van justitie mr. C. Nij Bijvank heeft gevorderd:
  • bewezenverklaring van het ten laste gelegde;
  • veroordeling van de verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van 12 maanden met aftrek van voorarrest;
  • verbeurdverklaring van de inbeslaggenomen USB-stick.

4.Waardering van het bewijs

4.1.
Bewezenverklaring zonder nadere motivering
In bijlage II heeft de rechtbank een opgave gedaan van wettige bewijsmiddelen, houdende voor de bewezenverklaring redengevende feiten en omstandigheden. Met deze opgave wordt volstaan, nu de verdachte het bewezen verklaarde heeft bekend en nadien geen vrijspraak is bepleit. Op grond daarvan is wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het ten laste gelegde heeft begaan op die wijze dat:
hij in de periode van 27 november 2017 tot en met 20 februari 2018, te Maassluis en Rotterdam en 's-Gravenhage en Slowakije, meermalen, telkens tezamen en in vereniging met een ander, ter uitvoering van het door verdachte en zijn medeverdachte voorgenomen misdrijf om, tezamen en in vereniging met een ander, met het oogmerk om zich en een ander wederrechtelijk te bevoordelen door
bedreiging met openbaring van een geheim, KPN B.V. te dwingen tot afgifte van enig goed, te weten 30 en 100 Bitcoins, toebehorende aan die KPN B.V., telkens in digitale berichten gericht aan KPN B.V. heeft gedreigd dat een groep hackers, althans hij en zijn medeverdachte, gestolen
klantgegevens van KPN B.V. zou openbaren, indien niet binnen de gestelde termijn door KPN B.V. het genoemde virtuele geldbedrag zou worden overgemaakt, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.
Hetgeen meer of anders is ten laste gelegd is niet bewezen. De verdachte moet daarvan worden vrijgesproken.

5.Strafbaarheid feit

Het bewezen feit levert op:
medeplegen van poging tot afdreiging, meermalen gepleegd.
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het feit uitsluiten.
Het feit is dus strafbaar.

6.Strafbaarheid verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte uitsluit.
De verdachte is dus strafbaar.

7.Motivering straf

7.1.
Algemene overweging
De straf die aan de verdachte wordt opgelegd, is gegrond op de ernst van het feit, de omstandigheden waaronder het feit is begaan en de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte.
De verdachte heeft als ex-werknemer, nota bene van het team dat zich bezighield met het Fraude Management Systeem van KPN B.V. (KPN), samen met de medeverdachte geprobeerd om zijn voormalige werkgever bitcoins afhandig te maken door meermalen te dreigen vertrouwelijke klantgegevens te publiceren. De verdachte en de medeverdachte hebben in hun berichten aan KPN de druk opgevoerd en het virtuele geldbedrag verhoogd van dertig naar honderd bitcoins om KPN te bewegen aan hun eisen te voldoen. Zij zijn daarbij zeer berekenend te werk gegaan door onder meer gebruik te maken van een niet op naam gestelde mobiele telefoon, beveiligde programma’s, speciaal daartoe gecreëerde websites en versleutelde bestanden, teneinde hun identiteit verborgen te houden.
Dit is een ernstig feit en de verdachte heeft door zijn handelen, waaronder de door hem gewekte suggestie dat er sprake was van een door hackers ontdekt veiligheidslek, grote onrust veroorzaakt bij KPN, op grond waarvan KPN zich genoodzaakt heeft gezien uitvoerig onderzoek te doen. De verdachte heeft misbruik gemaakt van de wetenschap dat openbaarmaking van de informatie verstrekkende gevolgen voor de klanten van KPN zou hebben en KPN maatschappelijke schade zou berokkenen. Op deze manier heeft de verdachte geprobeerd financieel voordeel te behalen. Het is uitsluitend aan de inspanningen van zowel KPN als politie en justitie te danken dat de identiteit van de afdreigers is achterhaald, waardoor het bij een poging is gebleven.
7.2.
Straf
Gezien de ernst van het feit vindt de rechtbank het opleggen van een gevangenisstraf passend. Bij de bepaling van de duur van de gevangenisstraf heeft de rechtbank acht geslagen op straffen die in soortgelijke zaken plegen te worden opgelegd.
De raadsvrouw heeft aangevoerd dat er sprake is van een vormverzuim, omdat de Nederlandse verbalisant [naam verbalisant] onbevoegd en onrechtmatig bewijs heeft verkregen tijdens de doorzoeking in de woning van de verdachte in Slowakije; daarbij is een inbreuk op het privéleven van de verdachte gemaakt. Dit vormverzuim dient te leiden tot compensatie in de vorm van strafvermindering, aldus de verdediging.
De rechtbank is van oordeel dat er geen sprake is van een vormverzuim. Daarbij stelt zij voorop dat ten aanzien van Slowakije mag worden uitgegaan van het interstatelijk vertrouwensbeginsel en dat er geen aanknopingspunten zijn dat de Slowaakse autoriteiten bij de doorzoeking hun bevoegdheden hebben overschreden. Uit het proces-verbaal van 23 april 2018, gelezen in samenhang met de aanvulling daarop van 23 juli 2018, blijkt voorts dat verbalisant [naam verbalisant] tijdens de doorzoeking in Slowakije enig onderzoek (triage) heeft verricht aan gegevensdragers en door de Slowaakse autoriteiten gemaakte forensische kopieën van gegevensdragers, zeven foto’s heeft gemaakt van de woning en de onderzochte schermen, en één van die foto’s op dat moment heeft gedeeld met het Nederlandse onderzoeksteam. Verder blijkt uit deze processen-verbaal dat [naam verbalisant] deze handelingen niet zelfstandig heeft verricht, maar op uitnodiging van de Slowaakse autoriteiten en onder leiding van en samen met het Slowaakse onderzoeksteam. Van een vormverzuim is dan ook geen sprake. Dat de naam van de leider van het Slowaakse onderzoeksteam niet bekend is, geeft de rechtbank geen aanleiding om hier anders over te denken. De rechtbank verwerpt het verweer.
De rechtbank zal, anders dan door de officier van justitie is gevorderd, afzien van het opleggen van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van langere duur dan de tijd die de verdachte in voorarrest heeft doorgebracht. Daartoe heeft de rechtbank in het voordeel van de verdachte gelet op het uittreksel uit de justitiële documentatie van 17 februari 2018, waaruit blijkt dat de verdachte niet eerder is veroordeeld voor strafbare feiten, en op het gegeven dat er in deze zaak geen sprake is van een kwetsbaar slachtoffer. Nu de verdachte ter zitting te kennen heeft gegeven dat het niet uit te sluiten is dat hij in de toekomst weer werkzaamheden in Nederland gaat verrichten - en hij dan in Nederland zal verblijven -, ziet de rechtbank aanleiding om een deel van de voorgenomen straf voorwaardelijk worden op te leggen. Dit voorwaardelijk strafdeel dient ertoe de verdachte ervan te weerhouden in de toekomst opnieuw strafbare feiten te plegen.
Alles afwegend acht de rechtbank de hierna te noemen straf, waaronder de hieronder besproken verbeurdverklaring, passend en geboden.

8.In beslag genomen voorwerpen

De USB-stick die in Slowakije onder de verdachte in beslag is genomen zal worden verbeurd verklaard. Anders dan door de raadsvrouw is gesteld, blijkt niet uit het dossier dat de verdachte van de USB-stick afstand heeft gedaan.
De USB-stick behoort aan de verdachte toe en het bewezen feit is met behulp van dit voorwerp begaan.

9.Vordering benadeelde partij

KPN B.V.
Als benadeelde partij heeft zich in het geding gevoegd: KPN B.V. ter zake van het ten laste gelegde feit. De benadeelde partij vordert een vergoeding van € 95.439,20 aan materiële schade.
9.1.
Standpunt officier van justitie
Aangevoerd is dat de vordering van de benadeelde partij van € 95.439,20 kan worden toegewezen. [naam] is door KPN B.V. gevolmachtigd en heeft namens KPN B.V. de vordering ingediend. Daarmee is aan het vereiste dat er sprake moet zijn van een gevolmachtigd persoon voldaan.
9.2.
Standpunt verdediging
Primair dient de vordering van de benadeelde partij niet-ontvankelijk te worden verklaard. Uit de stukken blijkt niet dat [naam] gemachtigd of bevoegd is om namens KPN B.V. de vordering in te dienen.
Ook subsidiair dient de vordering niet-ontvankelijk te worden verklaard, omdat deze niet deugdelijk is onderbouwd en onvoldoende eenvoudig van aard om in deze strafzaak te worden behandeld.
9.3.
Beoordeling
De vordering van de benadeelde partij KPN B.V. zal niet-ontvankelijk worden verklaard. De rechtbank kan op basis van de vordering van de benadeelde partij niet vaststellen of [naam] bevoegd is om namens KPN B.V. de vordering in te dienen. Nader onderzoek daarnaar zou een nadere behandeling vereisen en dat levert een onevenredige belasting van dit strafgeding op. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Nu de vordering van de benadeelde partij niet-ontvankelijk zal worden verklaard, zal de benadeelde partij worden veroordeeld in de kosten door de verdachte ter verdediging van de vordering gemaakt, welke kosten tot op heden worden begroot op nihil.
9.4.
Conclusie
In deze procedure wordt over de gevorderde schadevergoeding van KPN B.V. geen inhoudelijke beslissing genomen.

10.Toepasselijke wettelijke voorschriften

Gelet is op de artikelen 14a, 14b, 14c, 33, 33a, 45, 47, 57 en 318 van het Wetboek van Strafrecht.

11.Bijlagen

De in dit vonnis genoemde bijlagen maken deel uit van dit vonnis.

12.Beslissing

De rechtbank:
verklaart bewezen dat de verdachte het ten laste gelegde feit, zoals hiervoor omschreven, heeft begaan;
verklaart niet bewezen hetgeen aan de verdachte meer of anders ten laste is gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij;
stelt vast dat het bewezen verklaarde oplevert het hiervoor vermelde strafbare feit;
verklaart de verdachte strafbaar;
veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstraf voor de duur van 8 (acht) maanden;
bepaalt dat van deze gevangenisstraf een gedeelte, groot
3 (drie) maandenniet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechtbank later anders mocht gelasten, omdat de veroordeelde voor het einde van de proeftijd, die hierbij wordt gesteld op
2 (twee) jaren, na te melden voorwaarden overtreedt;
stelt als algemene voorwaarde:
- de veroordeelde zal zich vóór het einde van de proeftijd niet aan een strafbaar feit schuldig maken;
beveelt dat de tijd die door de veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in het buitenland in detentie en in Nederland in verzekering en in voorlopige hechtenis is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering wordt gebracht, voor zover deze tijd niet reeds op een andere vrijheidsstraf in mindering is gebracht;
beslist ten aanzien van het voorwerp, geplaatst op de lijst van inbeslaggenomen en nog niet teruggegeven voorwerpen, als volgt:
- verklaart verbeurd als bijkomende straf:
1. STK Dataschijf Kl: roze
[type/serienummer]
Roze USB: Beslag uit Slowakije;
heft op het bevel tot voorlopige hechtenis van de verdachte, die bij eerdere beslissing is geschorst;
verklaart de benadeelde partij KPN B.V. niet-ontvankelijk in de vordering en bepaalt dat de vordering slechts kan worden aangebracht bij de burgerlijke rechter;
veroordeelt de benadeelde partij KPN B.V. in de kosten door de verdachte ter verdediging tegen de vordering gemaakt, en begroot deze kosten op nihil.
Dit vonnis is gewezen door:
mr. A. Verweij, voorzitter,
en mrs. G.A. Bouter-Rijksen en J.C.A.M. Los, rechters,
in tegenwoordigheid van J. Spanner, griffier,
en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank op 18 oktober 2018.
Bijlage I
Tekst tenlastelegging
Aan de verdachte wordt ten laste gelegd dat:
hij op een of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 27 november
2017 tot en met 20 februari 2018, te Maassluis en/of Rotterdam en/of
's-Gravenhage, althans in Nederland en/of te Slowakije,
meermalen, althans eenmaal (telkens)
tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen
ter uitvoering van het door verdachte en zijn medeverdachte voorgenomen
misdrijf om,
tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen
met het oogmerk om zich en/of een ander wederrechtelijk te bevoordelen door
bedreiging met openbaring van een geheim, KPN B.V. te dwingen tot afgifte van
enig goed, te weten 30 en/of 100 Bitcoins, althans enig (virtueel)
geldbedrag, geheel of ten dele toebehorende aan die KPN B.V., en/of een derde,
althans aan een ander dan aan verdachte(n),
(telkens)
in een of meer digitale berichten gericht aan KPN B.V. heeft gedreigd dat een
groep hackers, althans hij en/of zijn medeverdachte(n), (gestolen)
klantgegevens van KPN B.V. zou openbaren,
indien niet binnen de gestelde termijn door KPN B.V. het genoemde (virtuele)
geldbedrag zou worden overgemaakt,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.