ECLI:NL:RBROT:2022:4188

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK ROTTERDAM

Team handel en haven

zaaknummer / rolnummer: C/10/618232 / HA ZA 21-408

Vonnis van 25 mei 2022

in de zaak van

de stichting

STICHTING MULTIFUNCTIONELE ACCOMMODATIE OUD-ALBLAS,

gevestigd te Oud-Alblas,

eiseres,

advocaat mr. R.M. de Hair te Venlo,

tegen

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

BOONSTOPPEL ENGINEERING B.V.,

gevestigd te Alblasserdam,

gedaagde,

advocaat mr. E.A.M. Heijdra te Rotterdam.

Partijen zullen hierna De Beemd en Boonstoppel Engineering genoemd worden.

1..De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

de dagvaarding van 4 mei 2021
de akte overlegging producties van De Beemd, met producties 1–22;
de conclusie van antwoord, met producties 1 en 2;
de brief van de rechtbank van 12 augustus 2021, waarin partijen zijn opgeroepen voor de mondelinge behandeling op 10 september 2021;
het document getiteld “openbaar faillissementsverslag rechtspersoon”, dat door De Beemd tijdens de mondelinge behandeling is overgelegd;
de akte na mondelinge behandeling van Boonstoppel Engineering, met de complete versie van het document dat door Boonstoppel Engineering als productie 2 was overgelegd;
de antwoordakte van De Beemd;
de antwoordakte van Boonstoppel;
de antwoordakte van De Beemd, met productie 23;
de antwoordakte inzake productie 23 van Boonstoppel Engineering.

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2..De feiten

2.1.

Boonstoppel Engineering houdt zich bezig met activiteiten op het gebied van ingenieurs en overig technisch ontwerp en advies.

2.2.

Global E-systems Development B.V. (hierna: GES) was een ontwikkelaar en leverancier van energiebesparende producten. GES importeerde en leverde PCM-panelen. PCM (“Phase Changing Materials”) zijn materialen waarbij een faseverandering wordt gebruikt om warmte op te slaan of af te geven.

2.3.

Boonstoppel Engineering heeft op 11 december 2015 een offerte uitgebracht aan de gemeente Molenlanden (toen nog genaamd de gemeente Molenwaard; hierna: de gemeente) voor advies, engineering en begeleiding van de uitvoering met betrekking tot technische installaties voor een nieuw te bouwen multifunctionele accommodatie in Oud-Alblas (hierna: de multifunctionele accommodatie). Bij brief van 16 december 2015 heeft de gemeente aan Boonstoppel Engineering opdracht gegeven tot het verrichten van de aangeboden werkzaamheden conform de offerte.

2.4.

Als onderdeel van de opdracht heeft Boonstoppel Engineering een ontwerp gemaakt voor de technische installatie (hierna: het ontwerp). Onderdeel van het ontwerp was het gebruik van PCM-panelen. Het gebruik van PCM-panelen was bedoeld om eraan bij te dragen dat de multifunctionele accommodatie energieneutraal zou worden.

2.5.

De gemeente heeft de bouw van de multifunctionele accommodatie opgedragen aan Bouwbedrijf Bijkerk B.V. (hierna: Bijkerk). De multifunctionele accommodatie is gebouwd in 2017. De gemeente heeft de multifunctionele accommodatie per 1 juli 2017 verkocht aan De Beemd. In de koopovereenkomst is onder meer het volgende opgenomen:

“
Artikel 10 - Zakelijke en kwalitatieve rechten en beperkingen

1.
Het verkochte wordt geleverd met alle daarbij behorende rechten en aanspraken, waaronder mede begrepen aanspraken uit hoofde van erfdienstbaarheden als heersend dan wel dienend erf en alle kwalitatieve rechten, al dan niet kenbaar uit de openbare registers. Koper aanvaardt deze rechten en/of aanspraken.

(…)”.

2.6.

Levering van de multifunctionele accommodatie aan De Beemd heeft plaatsgevonden op 15 december 2017. De Beemd heeft de multifunctionele accommodatie diezelfde maand in gebruik genomen.

2.7.

Enige tijd na de ingebruikname van de multifunctionele accommodatie zijn de daarin geïnstalleerde PCM-panelen gaan lekken.

2.8.

Bijkerk is met ingang van 22 januari 2019 in staat van faillissement verklaard. GES is op 28 april 2021 in staat van faillissement verklaard.

3..Het geschil

3.1.

De Beemd vordert dat bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, voor recht wordt verklaard dat Boonstoppel Engineering aansprakelijk is voor de door De Beemd geleden schade als gevolg van de ondeugdelijke levering en installatie van de PCM-panelen, met veroordeling van Boonstoppel Engineering tot vergoeding van de schade nader op te maken bij staat en met veroordeling van Boonstoppel Engineering in de proceskosten, met nakosten.

De Beemd legt aan haar vordering het volgende ten grondslag. Doordat de geleverde PCM-panelen zijn gaan lekken, zijn ruimtes in de multifunctionele accommodatie onbruikbaar zijn geworden en is schade aan meubilair, de vloer en kleding ontstaan. Bovendien was de werking van de PCM-panelen nihil, waardoor De Beemd hogere energiekosten heeft moeten maken. De Beemd houdt het erop dat Boonstoppel Engineering de PCM-panelen heeft geleverd en geplaatst en daarmee onrechtmatig heeft gehandeld jegens De Beemd en aansprakelijk is voor de door De Beemd geleden schade. Ook als Boonstoppel Engineering slechts als adviseur is opgetreden, dan is zij tekortgeschoten in de nakoming van haar verplichting om de zorg van een goed opdrachtnemer in acht te nemen, althans heeft zij onrechtmatig gehandeld jegens De Beemd.

3.2.

Boonstoppel Engineering voert verweer en concludeert tot afwijzing van de vorderingen, met veroordeling van De Beemd in de proceskosten, met rente en nakosten. Boonstoppel Engineering voert daartoe het volgende aan. Boonstoppel Engineering heeft de technische installatie ontworpen, maar niet verzorgd, geïnstalleerd of geplaatst. Zij betwist dat zij tekortgeschoten is in de nakoming van haar verplichtingen die voortvloeiden uit de door de gemeente verstrekte opdracht en dat zij onrechtmatig heeft gehandeld jegens De Beemd.

4..De beoordeling

Aanspraken overgegaan op De Beemd

4.1.

De Beemd heeft onbetwist gesteld dat bij overdracht van de multifunctionele accommodatie door de gemeente aan De Beemd ook alle aanspraken jegens derden uit hoofde van de bouw zijn overgedragen aan De Beemd. De rechtbank zal er daarom vanuit gaan dat eventuele aanspraken van de gemeente jegens Boonstoppel Engineering die betrekking hebben op de bouw van de multifunctionele accommodatie op De Beemd zijn overgegaan.

Levering en plaatsing van de PCM-panelen

4.2.

De Beemd heeft gesteld dat Boonstoppel Engineering door de levering en plaatsing van de PCM-panelen onrechtmatig heeft gehandeld jegens De Beemd. Daarnaast heeft De Beemd gesteld dat ook GES onrechtmatig heeft gehandeld jegens De Beemd en dat Boonstoppel Engineering met GES moet worden vereenzelvigd. De rechtbank passeert deze stellingen, op de volgende gronden.

4.3.

De Beemd heeft gesteld dat zij het ervoor houdt dat Boonstoppel Engineering de PCM-panelen heeft geleverd en geplaatst als onderaannemer van Bijkerk. Volgens De Beemd is de levering en plaatsing gebrekkig en levert dat een onrechtmatige daad van Boonstoppel Engineering jegens De Beemd op, omdat Boonstoppel Engineering de gerechtvaardigde belangen van De Beemd heeft veronachtzaamd. Boonstoppel Engineering heeft betwist dat zij de panelen geleverd of geplaatst heeft; de panelen zijn volgens Boonstoppel Engineering geleverd door GES aan een onderaannemer van Bijkerk, het installatiebedrijf Beaujean & De Vos B.V. In het licht van de gemotiveerde betwisting door Boonstoppel Engineering is de stelling van De Beemd, dat Boonstoppel Engineering de PCM-panelen aan Bijkerk heeft geleverd en dat Boonstoppel Engineering die panelen heeft geplaatst, onvoldoende onderbouwd.

4.4.

De Beemd heeft verder gesteld dat er voor haar geen kenbaar onderscheid bestaat tussen Boonstoppel Engineering en GES, omdat bepaalde personen aan dezelfde projecten werkten en al naar gelang de achtergrond hetzij namens Boonstoppel Engineering, hetzij namens GES optraden. De Beemd meent daarom dat er aanleiding is om vereenzelviging van beide rechtspersonen aan te nemen. Boonstoppel Engineering heeft tijdens de mondelinge behandeling verklaard dat de aandelen in Boonstoppel Engineering tot 1 december 2020 werden gehouden door Boonstoppel Vastgoed B.V. (hierna: Boonstoppel Vastgoed). Boonstoppel Vastgoed hield tevens, direct of indirect, een belang van 25% in GES. Boonstoppel Vastgoed was tevens eigenaar van de kantoorpanden van waaruit Boonstoppel Engineering en GES hun werkzaamheden verrichtten.

4.5.

Voor het aannemen van vereenzelviging – het volledig wegdenken van of het voorbijgaan aan het identiteitsverschil tussen twee rechtspersonen – is slechts plaats onder uitzonderlijke omstandigheden (HR 13-10-2000, ECLI:NL:PHR:2000:AA7480). Naar het oordeel van de rechtbank is het feit, dat Boonstoppel Engineering een belang hield in zowel Boonstoppel Engineering als GES en dat bepaalde personen zowel voor Boonstoppel Engineering als voor GES aan dezelfde projecten werkten, onvoldoende om vereenzelviging tussen deze beide rechtspersonen aan te nemen.

4.6.

Uit het bovenstaande volgt dat niet is komen vast te staan dat Boonstoppel Engineering de PCM-panelen heeft geleverd of geplaatst. Ook als er in verband met de levering of plaatsing van de panelen sprake zou zijn van onrechtmatig handelen door GES, dan kan dat onrechtmatig handelen niet aan Boonstoppel Engineering worden toegerekend, nu beide rechtspersonen niet met elkaar kunnen worden vereenzelvigd.

Ontwerp en advisering door Boonstoppel Engineering

4.7.

De Beemd heeft verder gesteld dat ook als Boonstoppel Engineering slechts als adviseur is opgetreden, zij tekort is geschoten in de nakoming van haar verplichtingen, althans onrechtmatig heeft gehandeld jegens De Beemd. De rechtbank overweegt hierover het volgende.

4.8.

De rechtsverhouding tussen een opdrachtgever en een adviseur die een bouwkundig ontwerp maakt is een overeenkomst van opdracht als bedoeld in artikel 7:400 van het Burgerlijk Wetboek (BW). In artikel 7:401 BW is bepaald dat de opdrachtnemer de zorg van een goed opdrachtnemer in acht moet nemen. De opdrachtnemer voldoet aan deze verplichting indien hij handelt zoals een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot te werk zou zijn gegaan.

4.9.

Het gebruik van PCM-panelen was onderdeel van het ontwerp. Uit de stellingen van Boonstoppel Engineering kan worden afgeleid dat er ten tijde van het uitbrengen van de offerte slechts één soort PCM-panelen leverbaar was en dat dit het soort panelen was dat door GES geleverd kon worden. Tussen partijen staat vast dat de geplaatste panelen afkomstig waren van GES. Op grond van het voorgaande gaat de rechtbank ervan uit dat het soort panelen dat in het ontwerp is opgenomen het soort panelen is dat GES leverde en dat dat ook het soort panelen is dat daadwerkelijk is geplaatst.

4.10.

De Beemd heeft gesteld dat er bij een aantal andere projecten waarin Boonstoppel Engineering PCM-panelen heeft toegepast sprake is geweest van problemen die vergelijkbaar waren met de problemen die zich in deze zaak hebben voorgedaan. De Beemd heeft dat onderbouwd met een verklaring van een oud-werknemer van Boonstoppel Engineering. De Beemd concludeert daaruit dat de toegepaste techniek nog verre van stabiel was en is en dat van Boonstoppel Engineering had mogen worden verwacht dat zij haar opdrachtgever zou hebben gewezen op de risico’s. Boonstoppel Engineering betwist dat in de andere projecten sprake is geweest van vergelijkbare problemen. Daarnaast zijn de projecten waarnaar De Beemd verwijst volgens Boonstoppel Engineering niet allemaal vergelijkbaar met het onderhavige project en blijkt uit niets dat de vermeende problemen zouden voortvloeien uit een fout in het ontwerp. Volgens Boonstoppel Engineering zijn de problemen die in dit project zijn opgetreden te wijten aan een niet goed werkende klimaatinstallatie, die wel door Boonstoppel Engineering ontworpen is, maar niet door haar geleverd en geïnstalleerd is.

4.11.

De vraag die voorligt, is of Boonstoppel Engineering bij het vervaardigen van het ontwerp de zorg van een goed opdrachtnemer in acht heeft genomen. Voor de beantwoording van de vraag is beslissend of het soort PCM-panelen dat in het ontwerp is opgenomen geschikt is om te worden toegepast op de wijze als voorzien in het ontwerp en, als dat niet zo is, of een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot het ontwerp om die reden anders zou hebben opgesteld.

4.12.

Om te kunnen vaststellen of Boonstoppel Engineering de zorg van een goed opdrachtnemer in acht heeft genomen heeft de rechtbank behoefte aan voorlichting door een of meer deskundigen. Voorshands is de rechtbank van oordeel dat kan worden volstaan met de benoeming van één deskundige. Aan de te benoemen deskundige zou in ieder geval de vraag moeten worden voorgelegd of het soort PCM-panelen dat Boonstoppel Engineering heeft opgenomen in het ontwerp geschikt was om te worden toegepast op de wijze als voorzien in het ontwerp.

4.13.

Partijen zullen in de gelegenheid worden gesteld om zich bij akte uit te laten over het aantal, de deskundigheid en – bij voorkeur eensluidend – over de persoon van de te benoemen deskundige(n). Voorts zullen partijen in de gelegenheid worden gesteld zich uit te laten over voornoemde vraag en mogelijk andere aan de deskundige(n) voor te leggen vragen.

4.14.

De stelplicht en bewijslast ter zake van de stelling dat Boonstoppel Engineering niet de zorg van een goed opdrachtnemer in acht heeft genomen rust op grond van de hoofdregel van artikel 150 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) op De Beemd, nu zij zich op de rechtsgevolgen van die stelling beroept. Het voorschot op de kosten van de deskundige moet dan ook door De Beemd worden betaald.

4.15.

De kantonrechter geeft partijen in overweging om ter besparing van (de relatief hoge) kosten van een deskundigenonderzoek en de daarmee gemoeide tijd, alsnog te proberen de zaak in onderling overleg te regelen, zodat geen deskundige hoeft te worden benoemd.

4.16.

De rechtbank houdt iedere verdere beslissing aan.

5..De beslissing

De rechtbank

5.1.

verwijst de zaak naar de rolzitting van 22 juni 2022 voor het nemen van een akte door beide partijen, teneinde zich uit te laten als onder 4.13 hiervoor vermeld;

5.2.

houdt iedere verdere beslissing aan.

Dit vonnis is gewezen door mr. G.A. Vriezen en in het openbaar uitgesproken op 25 mei 2022.

[1581/3393]