ECLI:NL:RBROT:2024:2349

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK ROTTERDAM

Team handel en haven

zaaknummer / rolnummer: C/10/671889 / KG ZA 24-31

Vonnis in verzet in kort geding van 22 maart 2024

in de zaak van

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

X- TREME YACHTS B.V.,

gevestigd te Sliedrecht ,

eiseres,

gedaagde in het verzet,

advocaat mr. C.P.B. Kroep te Enschede,

tegen

de vennootschap naar Portugees recht

GREENTECH IPC,

gevestigd te Madeira ( Portugal ),

gedaagde,

eiseres in het verzet,

advocaat mr. G. Kaya te Roosendaal.

Partijen zullen hierna X-treme Yachts en Greentech genoemd worden.

1.Waar gaat de zaak over?

X-treme Yachts stelt met Greentech een koopovereenkomst te hebben gesloten met betrekking tot een luxe jacht. Nu Greentech de koopsom niet heeft voldaan, vordert

X-treme Yachts in deze procedure nakoming van de koopovereenkomst. Greentech voert aan dat zij niet gebonden is aan de koopovereenkomst, omdat degene die namens haar heeft ondertekend daartoe niet bevoegd is. X-treme Yachts doet een beroep op schijn van volmachtverlening.

2.De procedure

2.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

de inleidende dagvaarding van X-treme Yachts d.d. 20 oktober 2023 en de Engelse vertaling daarvan, met producties 1 t/m 12;
de mondelinge behandeling gehouden op 20 november 2023;
het onder zaaknummer C/10/667189 / KG ZA 23-934 gewezen verstekvonnis van 27 november 2023;
de verzetdagvaarding van Greentech d.d. 27 december 2023, met producties 1 t/m 3;
de akte houdende overlegging producties van X-treme Yachts, met producties 13 t/m 41;
de mondelinge behandeling gehouden op 8 maart 2024;
de pleitnota van X-treme Yachts;
de pleitnota van Greentech .

2.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

3.De feiten

3.1.

X-treme Yachts is eigenaar van een luxe motorjacht met de naam ‘ [naam jacht] ’ (hierna: het jacht). NBW Projects B.V. (hierna: Holterman ) is de werf die het jacht heeft gebouwd. Het jacht bevindt zich in Corfu , Griekenland.

3.2.

Eind juni 2023 heeft [naam1] (hierna: [naam1] ), een Fransman, zich bij Holterman gemeld als geïnteresseerde koper van het jacht. Er volgt mailcorrespondentie tussen Holterman en de advocaat van [naam1] (advocatenkantoor HFW). Op 27 juni 2023 deelt [naam1] aan Holterman mee dat de op Madeira gevestigde entiteit Greentech de juridische koper zal zijn en dat Greentech wordt geleid door zijn vriend [naam2] (hierna: [naam2] ). Holterman en HFW zijn in onderhandeling gegaan over de voorwaarden van de koop. Op 5 juli 2023 wordt [naam2] geïntroduceerd door HFW. Op 6 juli 2023 deelt [naam1] mee dat moet worden gestopt met de advocaten, vanaf die dag maakt [naam2] deel uit van een door [naam1] aangemaakte groeps-app. Op 7 juli 2023 deelt [naam2] mee dat hij het van [naam1] overneemt en neemt hij deel aan de onderhandelingen.

3.3.

Op 7 juli 2023 heeft X-treme Yachts een overeenkomst ondertekend voor de verkoop van het jacht, waarbij de koopsom € 14.500.000,- bedraagt (hierna: de koopovereenkomst). Daarin is Greentech als koper vermeld. [naam2] heeft de koopovereenkomst namens Greentech ondertekend.

3.4.

Op 10 juli 2023 is de beoogde kapitein, [naam3] (hierna: [naam3] ), op het jacht geweest ter inspectie en om spullen op het jacht te laden.

3.5.

Holterman heeft correspondentie gevoerd met [naam2] en [naam1] , omdat betaling van de koopsom uitbleef. Bij brief van 17 juli 2023 heeft [naam4] (hierna: [naam4] ), die zich presenteert als de advocaat van Greentech en [naam2] , aan Holterman meegedeeld dat betaling onderweg is. [naam2] en [naam1] hebben voor het laatst op 22 augustus 2023 gecorrespondeerd met Holterman . De koopsom is niet voldaan.

3.6.

In het Portugese handelsregister is vermeld dat [naam5] (hierna: [naam5] ) de enig bestuurder is van Greentech .

4.Het geschil

4.1.

X-treme Yachts vordert – kort gezegd – om bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, Greentech te veroordelen tot betaling aan X-treme Yachts van € 15.000.000,-, te vermeerderen met de wettelijke rente over de boete van € 500.000,- en met veroordeling van Greentech in de proceskosten en de nakosten, te vermeerderen met de wettelijke rente.

4.2.

X-treme Yachts legt aan haar vordering ten grondslag dat Greentech de koopovereenkomst dient na te komen door de koopsom van € 14.500.000,- te voldoen. Nu de koopsom niet tijdig is voldaan, dient Greentech eveneens de overeengekomen boete te betalen van € 500.000,- en de wettelijke rente daarover.

4.3.

Greentech vordert in het verzet om bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, het verstekvonnis te vernietigen en de vordering van X-treme Yachts af te wijzen, met veroordeling van X-treme Yachts in de kosten van de procedure.

Greentech betwist dat zij de gestelde koopovereenkomst met X-treme Yachts is aangegaan. Zij voert aan dat [naam2] niet bevoegd was om haar te vertegenwoordigen en haar dus niet kon binden aan de koopovereenkomst. Haar enige wettelijke vertegenwoordiger is [naam5] .

4.4.

Op de verdere stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

5.De beoordeling

5.1.

De verzetdagvaarding is naar behoren ingediend binnen de verzettermijn van acht weken zoals bedoeld in artikel 143 lid 2 jo. 259 Rv, zodat Greentech ontvankelijk is in haar verzet.

5.2.

X-treme Yachts heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat zij een spoedeisend belang heeft bij haar vordering tot nakoming door Greentech van de koopovereenkomst.

X-treme Yachts voert aan – en dat wordt door Greentech niet weersproken – dat zij, zolang het jacht niet is overgedragen, te maken heeft met forse kosten aan liggeld voor winterstalling (€ 35.000,-), verzekering (€ 6.000,- per maand) en onderhoud (€ 3.500,- per maand). Dit zijn kosten die normaal gesproken voor rekening van de koper komen. Als tegenprestatie zal zij, zodra betaald is, het jacht aan Greentech leveren.

5.3.

In geschil is de vraag of Greentech aan de koopovereenkomst is gebonden. In reactie op het standpunt van Greentech dat [naam2] niet bevoegd was om haar te vertegenwoordigen, doet X-treme Yachts een beroep op schijn van volmachtverlening c.q. vertegenwoordigingsbevoegdheid. Zij wijst op de betrokkenheid van diverse personen die verklaarden voor of namens Greentech te handelen en op de wetenschap van Greentech daarvan. Op basis daarvan meent X-treme Yachts dat zij er gerechtvaardigd op mocht vertrouwen dat zij met Greentech een rechtsgeldige koopovereenkomst had gesloten.

5.4.

Het geschil gaat dus niet over de inhoud van de koopovereenkomst, maar over de vertegenwoordiging van één van partijen. Uit artikel 10:125 lid 1 BW volgt dat de vraag welk recht van toepassing is op de (on)bevoegde vertegenwoordiging moet worden beantwoord aan de hand van de conflictregels van het Haags Vertegenwoordigingsverdrag 1978 (HVV).

5.5.

Indien partijen zoals in dit geval geen rechtskeuze hebben gemaakt, geldt in de verhouding tussen de vertegenwoordigde ( Greentech ) en de derde (X-treme Yachts) artikel 11 HVV. Daarin is, voor zover relevant, bepaald dat het bestaan en de omvang van de bevoegdheden van de vertegenwoordiger, alsmede de gevolgen van het werkelijk of beweerdelijk uitoefenen van zijn bevoegdheden, worden beheerst door het interne recht van de staat waarin de vertegenwoordiger zijn kantoor had of heeft gehandeld. [naam2] heeft gehandeld vanuit Frankrijk. De hierna te bespreken schijn van vertegenwoordiging moet dan ook naar [naam12] recht worden beoordeeld.

5.6.

Het is de voorzieningenrechter niet gebleken dat de Franse wetgeving en rechtspraak op het gebied van onbevoegde vertegenwoordiging wezenlijk verschillen van Nederlands recht.

X-treme Yachts heeft verwezen naar een tweetal uitspraken van het Franse Hof van Cassatie van 29 juni 2022 (nr. 20-16.035 ) en 13 december 1962 ( D. 1963, Jur., 277). Daaruit kan worden afgeleid dat de vertegenwoordigde gehouden kan worden aan door de pseudo-vertegenwoordiger aangegane verplichtingen op grond van kennelijke vertegenwoordiging, zelfs wanneer de vertegenwoordigde geen fout kan worden verweten, mits de vertegenwoordigde actief of passief heeft bijgedragen aan het ontstaan van de schijn van vertegenwoordiging zodat de derde erop mocht vertrouwen dat de omvang van de bevoegdheden van de vertegenwoordiger niet hoefde te worden gecontroleerd. Dit criterium is vergelijkbaar met de in het Nederlandse recht geldende toetsingsmaatstaf dat de schijn van volmachtverlening aan de vertegenwoordigde kan worden toegerekend, ingeval de derde gerechtvaardigd heeft vertrouwd op het bestaan van een toereikende volmacht aan de pseudo-vertegenwoordiger op grond van gedragingen (zowel een doen als een nalaten) van de vertegenwoordigde en waaruit naar verkeersopvattingen een zodanige schijn van vertegenwoordigingsbevoegdheid kan worden afgeleid (artikel 3:61 lid 2 BW en vgl. HR 14 oktober 2022, ECLI:NL:HR:2022:1456).

5.7.

Tussen partijen staat vast dat alleen [naam5] , als enig bestuurder, ten tijde van het sluiten van de overeenkomst op 7 juli 2023 bevoegd was om Greentech te vertegenwoordigen en dat hij geen rol heeft gespeeld bij de koop van het jacht. Bij de onderhandelingen over de koop en ook na het sluiten van de koopovereenkomst zijn [naam1] , [naam2] en HFW betrokken geweest. [naam3] , de kapitein die het jacht heeft bezocht, is naar zeggen van X-treme Yachts naar voren geschoven door [naam1] en is dus niet in verband te brengen met [naam5] . Op een gegeven moment is advocaat [naam4] in beeld gekomen. In zijn brief aan Holterman van 17 juli 2023 stelt [naam4] weliswaar dat hij optreedt voor Greentech en [naam2] , maar later heeft hij zich bij e-mail van 19 januari 2024 tegenover de advocaat van X-treme Yachts nader uitgelaten over zijn rol. In dat bericht verklaart [naam4] dat zijn tussenkomst als advocaat was ingegeven door de investeerders van Greentech voor wie hij eigenlijk optrad. Een van die investeerders is [naam6] (hierna: [naam6] ). [naam6] is/was enkel aandeelhouder van Greentech en in die hoedanigheid niet bevoegd om Greentech te vertegenwoordigen. De vraag of [naam4] met zijn tussenkomst eventueel buiten zijn bevoegdheden als advocaat is getreden of in strijd met beroepsregels heeft gehandeld, ligt hier niet voor.

Uit het voorgaande blijkt dat Holterman (namens X-treme Yachts) in het kader van de verkoop van het jacht contact heeft gehad met verschillende personen die beweerden voor of namens Greentech te handelen, maar die in werkelijkheid daartoe niet bevoegd waren. Dat staat, inmiddels, ook vast. Het komt erop aan of X-treme Yachts destijds, in het bijzonder op 7 juli 2023, gerechtvaardigd heeft mogen vertrouwen op hun vertegenwoordigingsbevoegdheid.

5.8.

Voor zover [naam5] de betrokken personen kent en/of met hen eerder (zakelijke) contacten in het kader van maritieme transacties heeft onderhouden, zoals X-treme Yachts stelt, is dat onvoldoende om te concluderen dat hij zodanig (passief) heeft bijgedragen aan de schijn van volmachtverlening dat dit kan worden toegerekend aan Greentech .

Wat betreft de rol van [naam2] is van belang dat X-treme Yachts wist dat [naam2] ten tijde van het tekenen van de overeenkomst formeel niet de bestuurder was van Greentech , althans dat hij niet als zodanig was ingeschreven. Ter zitting heeft zij verklaard dat [naam2] destijds met [naam6] in een vergevorderd stadium van onderhandeling was over de overname van aandelen in Greentech , waarna [naam2] bestuurder zou worden van Greentech . Vooruitlopend op die aandelentransactie en de bestuurswissel heeft X-treme Yachts ermee ingestemd dat [naam2] de koopovereenkomst namens Greentech tekende. Tegen die achtergrond kan X-treme Yachts de omstandigheid dat de beoogde aandelentransactie en dus ook de bestuurswissel uiteindelijk niet zijn doorgegaan, in redelijkheid niet tegenwerpen aan Greentech . Zij meende kennelijk, op basis van wat haar werd gezegd, dat de afwikkeling van de aandelenoverdracht en bestuurswissel een formaliteit was, maar dat neemt niet weg dat zij niet heeft gewacht tot [naam2] daadwerkelijk bestuurder was. Dat heeft zij gedaan omdat er werd aangedrongen op spoed; dat zij daaraan, vermoedelijk op basis van haar eigen commerciële belang bij het afronden van deze transactie, heeft toegegeven komt voor haar eigen risico. Dat [naam4] stelde dat hij voor ( [naam2] en) Greentech optrad, doet daaraan niet af; het was immers niet [naam4] die tekende; bovendien is die brief van [naam4] van 17 juli 2023, dus van na het sluiten van de overeenkomst.

Dat alles klemt temeer, nu het bij X-treme Yachts bekend was dat Greentech niet de werkelijke beoogde koper was, maar als trustvennootschap slechts diende als
special purpose vehiclevoor [naam1] om het jacht erin onder te brengen vanwege belastingvoordelen. Gelet op die kennis en het feit dat X-treme Yachts ervaring heeft met dergelijke – volgens haar gebruikelijke – constructies, mocht van haar een meer kritische houding worden verwacht. Het opvragen van een
proof of fundin de vorm van een bankafschrift, wat X-treme Yachts heeft gedaan, is onvoldoende, ook als juist is dat haar vertegenwoordiger op de telefoon het saldo op de bankrekening is getoond. Dat zegt nog niets over de vertegenwoordigingsbevoegdheid van [naam2] en bovendien heeft Greentech de stelling dat zij destijds voldoende saldo op haar bankrekening had staan, betwist. Voor bewijslevering is geen ruimte in dit kort geding.

X-treme Yachts had ervoor kunnen kiezen om van Greentech te eisen dat [naam5] zou tekenen of om te wachten totdat [naam2] formeel was benoemd als bestuurder van Greentech . Dat zij dit niet heeft gedaan, komt voor haar rekening en risico.

5.9.

Slotsom is dat er onvoldoende is gebleken van feiten of omstandigheden die rechtvaardigen dat X-treme Yachts erop mocht vertrouwen dat [naam2] , die de overeenkomst heeft getekend, een toereikende volmacht had om Greentech te vertegenwoordigen. Het wordt er daarom naar voorshands oordeel voor gehouden dat er geen geldige koopovereenkomst tussen partijen tot stand is gekomen. Dat betekent, dat ervan moet worden uitgegaan dat X-treme Yachts geen vordering op Greentech heeft en het verstekvonnis niet in stand kan blijven. Een belangenafweging leidt, mede in aanmerking genomen dat X-treme Yachts het jacht aan een ander kan verkopen en dat aannemelijk is dat Greentech niet over voldoende middelen beschikt, niet tot een andere uitkomst.

Niet valt uit te sluiten dat de daadwerkelijk beoogde koper, [naam1] , niet te goeder trouw heeft gehandeld, maar dat doet in de verhouding tussen deze partijen niet ter zake. Dat leidt ertoe dat het verstekvonnis wordt vernietigd en de vordering van X-treme Yachts wordt afgewezen.

5.10.

X-treme Yachts wordt als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten veroordeeld, met dien verstande dat de kosten van de verzetdagvaarding voor rekening van Greentech blijven. De omstandigheid dat Greentech in eerste instantie niet is verschenen, waarna tegen haar verstek is verleend, ligt in haar risicosfeer. De kosten aan de zijde van Greentech worden begroot op:

- griffierecht € 688,-

- salaris advocaat
€ 1.107,-

Totaal € 1.795,-

6.De beslissing

De voorzieningenrechter:

6.1.

vernietigt het verstekvonnis dat tussen partijen is gewezen op 27 november 2023 met zaak-/rolnummer C/10/667189 / KG ZA 23-934;

en opnieuw recht doende:

6.2.

wijst de vordering van X-treme Yachts af;

6.3.

veroordeelt X-treme Yachts in de proceskosten, aan de zijde van Greentech tot op heden begroot op € 1.795,-;

6.4.

verklaart dit vonnis wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. P.F.G.T. Hofmeijer-Rutten en in het openbaar uitgesproken op 22 maart 2024.

2091 / 106