ECLI:NL:RBROT:2025:13332

Rechtbank Rotterdam

Datum uitspraak
23 oktober 2025
Publicatiedatum
18 november 2025
Zaaknummer
10/221320-22
Instantie
Rechtbank Rotterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Omzetting van terbeschikkingstelling naar dwangverpleging na herhaaldelijke overtredingen van voorwaarden

Op 23 oktober 2025 heeft de Rechtbank Rotterdam uitspraak gedaan in een zaak betreffende de terbeschikkingstelling van een man, geboren in 1989, die eerder was veroordeeld voor bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht. De rechtbank had op 2 november 2023 de terbeschikkingstelling gelast met voorwaarden, maar de ter beschikking gestelde voldeed hier niet aan. Hij viel terug in middelengebruik en bedreigde zijn ex-partner, wat leidde tot een vordering van de officier van justitie voor omzetting naar dwangverpleging. De rechtbank heeft de vordering toegewezen, omdat de ter beschikking gestelde geen verantwoordelijkheid nam voor zijn gedrag en de risico's op recidive hoog bleven. De rechtbank oordeelde dat de huidige maatregel onvoldoende garanties bood voor de veiligheid van anderen en dat een strenger kader noodzakelijk was voor een effectieve behandeling. De beslissing werd genomen door een meervoudige kamer, bestaande uit drie rechters, en is openbaar uitgesproken.

Uitspraak

Rechtbank Rotterdam
Team straf 2
Parketnummer: 10/221320-22
Datum uitspraak: 23 oktober 2025
Beslissing van de rechtbank Rotterdam, meervoudige kamer voor strafzaken, met betrekking tot de terbeschikkingstelling van:
[ter beschikking gestelde](de ter beschikking gestelde),
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1989,
ingeschreven in de basisregistratie personen op het adres:
[adres] , [postcode] [plaats 1] ,
gedetineerd in [penitentiaire inrichting] ,
raadsman mr. A.R. Ytsma, advocaat te Amsterdam.

1.Inleiding

Bij vonnis van deze rechtbank van 2 november 2023 is de terbeschikkingstelling van [ter beschikking gestelde] gelast met voorwaarden betreffende het gedrag van de ter beschikking gestelde.
De terbeschikkingstelling is gelast ter zake van bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht, meermalen gepleegd. De termijn van de terbeschikkingstelling is aangevangen op 21 februari 2024.
Aan de orde is de vordering van de officier van justitie tot alsnog verpleging van
overheidswege op grond van artikel 6:6:10 lid 1 onder e van het Wetboek van
Strafvordering.

2.Procesverloop

De rechtbank heeft kennisgenomen van de zich in het dossier bevindende stukken, waaronder:
- het onherroepelijk geworden vonnis van deze rechtbank van 2 november 2023, waarbij de maatregel van terbeschikkingstelling met voorwaarden is opgelegd;
- de vordering van de officier van justitie van 29 augustus 2025, die strekt tot het alsnog van overheidswege verplegen van de ter beschikking gestelde;
- het bevel van de rechter-commissaris tot de voorlopige verpleging van overheidswege van 29 augustus 2025;
- het reclasseringsrapport van 27 augustus 2025 van Reclassering Nederland, [reclassering] ;
- het proces-verbaal van de zitting van 19 september 2025;
- het aanvullend advies van 15 oktober 2025 van Reclassering Nederland, [reclassering] ;
- de voortgangsverslagen over de periode mei 2024 t/m mei 2025 van [reclassering] ;
- een officiële waarschuwing d.d. 28 mei 2024.

3.Onderzoek op de zitting

De vordering is op de openbare terechtzitting van 23 oktober 2025 behandeld. De officier van justitie mr. J. Wooldrik, de ter beschikking gestelde, bijgestaan door zijn raadsman, en als deskundige [deskundige] , werkzaam als reclasseringswerker bij Reclassering Nederland, zijn gehoord.

4.Adviezen

Advies reclassering 27 augustus 2025
De reclassering adviseert in het rapport de terbeschikkingstelling met voorwaarden om te zetten in een terbeschikkingstelling met bevel tot verpleging van overheidswege.
Verloop terbeschikkingstelling met voorwaarden
De behandeling bij [zorgaanbieder 1] te [plaats 2] is op 30 juli 2025 afgerond. De ter beschikking gestelde is vervolgens uitgestroomd naar de beschermde woonvorm van [zorgaanbieder 2] te [plaats 3] . Op 11 augustus 2025 ontvangt [reclassering] bericht dat de ter beschikking gestelde is teruggevallen in alcohol-, cocaïne- en cannabisgebruik. Desgevraagd geeft de ter beschikking gestelde aan dat het verbreken van de relatie met zijn toenmalige vriendin hiervoor aanleiding is geweest. Er wordt afgesproken dat de ter beschikking gestelde een dagschema maakt met de begeleiding van [zorgaanbieder 2] en dat hij zich binnen de ambulante woonvorm herstelt.
Op 12 augustus 2025 ontvangt [reclassering] bericht dat de ter beschikking gestelde zijn ex-partner, tevens slachtoffer van het indexdelict, in toenemende mate zou bedreigen. Op 13 augustus 2025 heeft [reclassering] de ter beschikking gestelde hierover gesproken en een schriftelijke aanwijzing gegeven dat hij op geen enkele manier contact met zijn ex-partner mag zoeken. De ter beschikking gestelde ziet desgevraagd het probleem niet en geeft daarbij aan dat hij zelf bepaalt wanneer hij zijn ex-partner berichten verstuurt en hij is hierbij van mening dat de reclassering hem hierin geen beperking kan opleggen. Op 19 augustus 2025 ontvangt [reclassering] wederom bericht dat de ter beschikking gestelde teruggevallen is in alcohol-, cocaïne-, en cannabisgebruik. Het middelengebruik neemt steeds verder toe en de risico’s op recidive nemen aanzienlijk toe. Daarnaast neemt de ter beschikking gestelde geen verantwoordelijkheid voor zijn gedragingen en rechtvaardigt hij zijn pre-delictgedrag.
Hierop is besloten om de ter beschikking gestelde een time-out aan te zeggen en deze vindt uiteindelijk plaats vanaf 20 augustus 2025 bij [zorgaanbieder 1] te [plaats 2] . Ondanks de afspraken die vooraf gemaakt zijn, trekt de ter beschikking gestelde zijn eigen plan en houdt hij zich niet aan de afdelingsregels. Er komen signalen dat de ter beschikking gestelde nog steeds middelen zou gebruiken en dat hij groepsgenoten onder druk zou zetten om middelen bij een dealer op te halen. Ondanks de ingezette interventies vanuit zijn advocaat en [reclassering] heeft dit niet geleid tot enige gedragsverandering. Dit heeft ertoe geleid dat de ter beschikking gestelde voor een dermate onveilig therapeutisch leefklimaat gezorgd heeft dat op basis hiervan de time-out voortijdig negatief beëindigd wordt. De risico’s op recidive blijven onveranderd hoog en de ter beschikking gestelde rechtvaardigt zijn eerdere gedragingen en hij blijft daarbij zijn boosheid uiten richting zijn ex-partner.
Omzetting naar terbeschikkingstelling met dwangverpleging
[reclassering] is van mening dat de ter beschikking gestelde overvraagd wordt binnen de huidige maatregel. Het huidige patroon kan ondanks de eerder ingezette interventies niet doorbroken worden in het kader van de tbs-maatregel met voorwaarden. Ondanks de eerder ingezette behandelpoging is het gedrag onveranderbaar gebleken. De ter beschikking gestelde neemt geen verantwoordelijkheid voor zijn delict en zijn gedragingen. Hij rechtvaardigt zijn gedragingen, hij is niet ontvankelijk voor begeleiding en hij laat met name weerstand zien tegenover zijn huidige veroordeling en maatregel. [reclassering] adviseert de tbs om te zetten naar een tbs met dwangverpleging.
Aanvullend advies reclassering 15 oktober 2025
De reclassering adviseert in het aanvullend rapport de terbeschikkingstelling met voorwaarden
nietom te zetten in een terbeschikkingstelling met bevel tot verpleging van overheidswege.
De ter beschikking gestelde geeft in gesprek op 4 september 2025 aan zich te schamen voor de huidige situatie die hij heeft gecreëerd. Hij maakt zich daarnaast zorgen omtrent de vordering die gedaan is door de officier van justitie. De ter beschikking gestelde geeft aan zich te willen conformeren aan een hernieuwde behandelpoging en hij erkent dat hij sinds zijn uitplaatsing geen controle meer had over zijn eigen verslavingsgedrag.
Hernieuwde behandelpoging
[reclassering] wil de ter beschikking gestelde een hernieuwde behandelpoging aanbieden in het kader van de terbeschikkingstelling met voorwaarden. Op 5 september 2025 is de ter beschikking gestelde op basis van een indicatiestelling toegeleid naar [FVK 1] in het kader van een hernieuwde behandelpoging. Op 23 september 2025 ontvangt [reclassering] een definitieve afwijzing vanuit [FVK 1] , waardoor de casus door het DIZ, afdeling klinische plaatsingen, aangemeld is bij [FVK 2] . Op 26 september 2025 ontvangt [reclassering] bericht dat de ter beschikking gestelde geaccepteerd is voor plaatsing aldaar.
[reclassering] heeft de verwachting dat de risico’s voldoende beheerst kunnen worden binnen het kader van terbeschikkingstelling met voorwaarden. Een belangrijke voorwaarde is dat de ter beschikking gestelde opgenomen wordt binnen een forensische verslavingskliniek of een soortgelijke instelling. Daarnaast wil [reclassering] de rechtbank in overweging geven om de ter beschikking gestelde een contactverbod op te leggen met het slachtoffer van het indexdelict. Aangezien er nog geen zicht is op een eventuele opnamedatum bij [FVK 2] wil [reclassering] de rechtbank daarnaast in overweging geven om de mogelijkheid van overbruggingszorg in de bijzondere voorwaarden op te nemen.
Op de terechtzitting gegeven advies
De deskundige heeft het advies op de zitting nader toegelicht. Hij heeft onder meer verklaard – zakelijk weergegeven – dat de ter beschikking gestelde zijn kwetsbaarheid laat zien waardoor hij behandelbaar is. Er moet goed gekeken worden naar hoe de uitstroom kan verlopen. Bij [zorgaanbieder 2] kreeg de ter beschikking gestelde teveel vrijheden en kon hij niet omgaan met het ‘lege gevoel’. Hier moet binnen een besloten setting meer aandacht aan worden besteed. Het gedrag richting zijn ex-partner is een behandelgrond die binnen de terbeschikkingstelling met voorwaarden behandeld kan worden. De ter beschikking gestelde zit te kort in het traject om er direct volledig mee te stoppen. De deskundige geeft aan geen intake datum beschikbaar te hebben voor de opname bij [FVK 2] . Evenmin is nu een overbruggingslocatie voor verplicht verblijf van de terbeschikkinggestelde geregeld. Hij verwacht dat dit zal kunnen worden geregeld.

5.Standpunt van partijen

Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie wil de ter beschikking gestelde conform het advies van de reclassering nog een nieuwe behandelpoging gunnen en heeft geconcludeerd tot afwijzing van de omzettingsvordering en aanvulling van de voorwaarden.
Standpunt van de ter beschikking gestelde
De ter beschikking gestelde en de raadsman hebben eveneens afwijzing van de vordering bepleit.

6.Beoordeling

Artikel 6:6:10, eerste lid, aanhef en onder e, van het Wetboek van Strafvordering bepaalt dat de rechtbank, indien de ter beschikking gestelde een gestelde voorwaarde niet heeft nageleefd of anderszins het belang van de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen zulks eist, gedurende de looptijd van de terbeschikkingstelling bevoegd is te beslissen dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd.
Uit het rapport van de reclassering van 27 augustus 2025 blijkt dat de ter beschikking gestelde de voorwaarden herhaaldelijk heeft overtreden waaraan hij zich moest houden. Hij is na uitstroming naar een beschermde woonvorm direct teruggevallen in alcohol-, cocaïne-, en cannabisgebruik. Daarnaast bedreigt hij zijn ex-partner in toenemende mate en neemt geen verantwoordelijkheid voor zijn gedrag. De time-out wordt voortijdig negatief beëindigd omdat de ter beschikking gestelde voor een onveilig therapeutisch leefklimaat zorgt. De ter beschikking gestelde is niet ontvankelijk voor begeleiding en laat met name weerstand zien met betrekking tot zijn huidige veroordeling en maatregel.
De rechtbank is niet overtuigd geraakt, noch door het aanvullende rapport van de reclassering, noch door de toelichting daarop ter zitting, dat de bestaande risico’s voldoende beheerst kunnen worden binnen het huidige juridisch kader van de terbeschikkingstelling met voorwaarden. De rechtbank heeft er, anders dan de officier van justitie en de reclassering, geen vertrouwen in dat een hernieuwde behandelpoging in een soortgelijk kader een verandering teweeg zal brengen.
De rechtbank baseert dit oordeel op de volgende overwegingen. Het rapport van 15 oktober jl. bevat geen inhoudelijke of concrete onderbouwing op basis waarvan de plotselinge wijziging qua opstelling van de terbeschikkinggestelde kan worden begrepen, dan alleen dat hij spijt heeft van zijn misdragingen tijdens de tenuitvoerlegging van de tbs met voorwaarden. Daarbij betrekt de rechtbank voorts in haar oordeel de justitiële documentatie van de terbeschikkinggestelde. Hieruit blijkt dat de terbeschikkinggestelde vele malen is veroordeeld. De terbeschikkinggestelde heeft gedurende tal van jaren kansen gekregen om zijn gedrag te herzien en geen strafbare feiten meer te plegen. Helaas heeft hij al die kansen niet benut. Tevens blijkt dat meerdere malen de voorwaarden geldend voor een voorwaardelijk opgelegde straf niet zijn nagekomen, waardoor ook dat deel tenuitvoergelegd moest worden. De terbeschikkinggestelde heeft tweemaal een bij hem bevestigde enkelband doorgeknipt. Enkele malen is de terbeschikkinggestelde veroordeeld voor huiselijk geweld, gepleegd tegen zijn ex partner, waarmee hij voortdurend conflicten heeft. De terbeschikkinggestelde onderkent zelf impulsief te zijn en heeft vele malen een terugval gehad in middelengebruik.
Daardoor blijft het hoge recidiverisico bestaan. De rechtbank is daarnaast van oordeel dat het huidige juridisch kader onvoldoende garanties biedt voor de veiligheid van anderen.
Het is voor de rechtbank – dit alles overziende - dan ook onbegrijpelijk op basis waarvan – na een reeks van zeer recente misdragingen tijdens de uitvoering van de tbs met voorwaarden- nu door de Reclassering en de officier van justitie de conclusie kan worden getrokken dat de uitvoering van de tbs met voorwaarden kan worden gecontinueerd.
Gelet op het bovenstaande is de rechtbank van oordeel dat een stringenter kader noodzakelijk is om te komen tot een vruchtbare behandeling en langdurige abstinentie van middelen. Het huidige kader is ontoereikend gebleken om de risico’s te beperken. De enige resterende mogelijkheid ter inperking van het recidiverisico is omzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden naar een terbeschikkingstelling met dwangverpleging.
Gezien het voorgaande zal de rechtbank de vordering van de officier van justitie toewijzen en bevelen dat de ter beschikking gestelde alsnog van overheidswege dient te worden verpleegd.

7.Beslissing

De rechtbank:
beveeltdat de ter beschikking gestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd.
Deze beslissing is genomen door mr. L. Feraaune, voorzitter,
en mrs. G.P. van de Beek en L.J.M. Janssen, rechters,
in tegenwoordigheid van mr. L.C. Suiker, griffier en uitgesproken op de openbare terechtzitting.
Tegen deze beslissing kan het openbaar ministerie binnen veertien dagen na de uitspraak en de ter beschikking gestelde binnen veertien dagen na betekening daarvan beroep instellen bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.