Uitspraak
vonnis
RECHTBANK 'S-GRAVENHAGE
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 378815 / HA ZA 10-3819
Vonnis van 17 augustus 2011
in de zaak van
[eiser],
h.o.d.n. Nature Food,
wonende te [woonplaats],
eiser,
advocaat mr. ing B.J. den Hartog te Amsterdam,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
EURONUTS NOTEN VEREDELINGSINDUSTRIE B.V.,
gevestigd te Alphen aan den Rijn,
gedaagde,
advocaat mr. P.J.M. von Schmidt auf Altenstadt te 's-Gravenhage
Partijen zullen hierna Nature Food en Euronuts genoemd worden.
1.De procedure
1.1.Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de inleidende dagvaarding d.d. 9 oktober 2008, met producties;
- de incidentele conclusie houdende exceptie van onbevoegdheid, met productie;
- de conclusie van antwoord in het incident houdende opgeworpen exceptie van onbevoegdheid, met productie;
- het vonnis in het bevoegdheidsincident van 8 april 2009;
- het arrest van het gerechtshof 's-Gravenhage van 24 augustus 2010;
- de conclusie van antwoord, met producties;
- het tussenvonnis van 22 december 2010;
- het proces-verbaal van comparitie van 5 april 2011 en de daarin genoemde stukken.
1.2.Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De feiten
2.1.Op 10 december 2007 hebben partijen een koopovereenkomst gesloten terzake van de verkoop en levering van de volgende partijen biologisch gecertificeerde, gevacumeerde walnoten:
Quarters: 4.130 kg à EUR 4,45 per kg
Pieces: 9.466 kg à EUR 4,20 per kg
Amber: 610 kg à EUR 4,45 per kg
2.2.Voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst heeft Nature Food aan Euronuts een tweetal monsters gestuurd ter beproeving van de kwaliteit van de walnoten. Deze monsters zijn door Euronuts goedgekeurd.
2.3.Bij e-mailbericht van 29 december 2007 heeft Nature Food een factuur, gedateerd 28 december 2007, aan Euronuts toegezonden en aan haar laten weten dat de gekochte partijen walnoten waren vrijgesteld en konden worden opgehaald bij Korpershoek Warehousing & Forwarding B.V. te Nijkerk en Do-it B.V te Barneveld.
2.4.Op of omstreeks 6 februari 2007 heeft Euronuts de partijen walnoten opgehaald. Rhumveld, Winter & Konijn B.V., de opvolgend koper van Euronuts, heeft op 7 februari 2007 een tweetal monsterbeoordelingsformulieren opgesteld, waarin met betrekking tot de kwaliteit van de walnoten is genoteerd dat deze een afwijkende geur, smaak en kleur hebben. Met betrekking tot de afwijkende smaak staat handgeschreven vermeld:
"zijn zacht/ranzige/zeperige nasmaak"
2.5.Op 7 februari 2007 heeft Euronuts aan Nature Food een e-mail gestuurd, die voor zover relevant luidt:
"We hebben de beide partijen ontvangen en bekeken. De amber zijn gewoon zwart en we hebben smaak testen gedaan en men vindt het zeeperig smaken. Deze partijen kunnen we niet accepteren
Graag vernemen we waar de spullen naartoe moeten"
2.6.Op 11 februari 2007 heeft Nature Food in reactie een e-mail gestuurd, die voor zover relevant luidt:
"De amber walnoten kunnen retour gestuurd worden naar Korpershoek.
Voor de rest van de partij, wellicht is het een idee dat ik langs kom om de zaak te bekijken om zodoende tot overeenstemming te komen over de verdere afwikkeling."
2.7.Diezelfde dag heeft Euronuts per e-mail, voor zover relevant, gereageerd:
"Wat betreft het restant: alles gaat terug het voldoet niet de kwaliteitseisen, dus kan het niet door ons geaccepteerd worden"
2.8.Op 12 juni 2008 heeft de raadsman van Euronuts aan Gugumo Collect, de raadsman van Nature Food, een fax gestuurd, waarin zij Nature Food geen termijn stelt om alsnog naar behoren na te komen, maar de koopovereenkomst ontbindt tegen 12 juni 2008.
2.9.Op 30 juli 2008 heeft Gugumo Collect namens Nature Food aan de raadsman van Euronuts een faxbrief gestuurd. Daarin is aan Euronuts medegedeeld dat Nature Food de koopovereenkomst buitengerechtelijk ontbindt. Tevens bevat de faxbrief het verzoek aan Euronuts om de partijen walnoten aan haar vrij te geven. Bij brief van de raadsman van Euronuts aan Gugumo Collect d.d. 1 augustus 2008 wordt medegedeeld dat de walnoten ten behoeve van Nature Food bij een derde gereed staan om te worden opgehaald.
2.10.Euronuts heeft expert J. Hamer & H. van Hussen B.V. de walnoten begin augustus 2008 laten inspecteren. Met betrekking tot de kwaliteit van de walnoten schrijft de expert in een brief van 17 september 2008:
"The walnuts were in general irregular of colour and spreading a rancid odour on opening of the bags. In addition the walnuts were having a rancid (old) taste."
2.11.Nature Food heeft de walnoten vervolgens opgehaald en heeft daarvan in juni 2009 olie laten persen. De netto-opbrengst van de walnootolie bedroeg EUR 1.122,00.
2.12.Ondanks diverse aanmaningen is Euronuts niet overgegaan tot enige betaling aan Nature Food.
3.Het geschil
3.1.Nature Food vordert - na vermindering van eis en samengevat - veroordeling van Euronuts tot betaling van EUR 64.008,75, vermeerderd met rente en kosten.
3.2.Nature Food legt aan haar vordering ten grondslag dat Euronuts toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van haar verplichtingen onder de tussen partijen gesloten koopovereenkomst. Om die reden vordert zij schadevergoeding van Euronuts in verband met de ontbinding van de koopovereenkomst, welke schadevergoeding volgens haar bestaat uit het verschil tussen het factuurbedrag en de uiteindelijke opbrengst van de olie.
3.3.Euronuts voert gemotiveerd verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4.De beoordeling
4.1.Tussen partijen staat vast dat zij op 10 december 2007 een koopovereenkomst hebben gesloten. Daarbij is van belang dat het gerechtshof 's-Gravenhage bij arrest van 24 augustus 2010 heeft geoordeeld dat de NZV-condities geen onderdeel zijn geworden van de tussen partijen gesloten koopovereenkomst. Bij de beoordeling van de vordering van Nature Food zal de rechtbank de relevante bepalingen van de NVZ-condities dan ook buiten beschouwing laten.
4.2.Hoewel Euronuts in de schriftelijke stukken heeft betoogd dat zij de koopovereenkomst bij brief van 12 juni 2008 rechtsgeldig heeft ontbonden, heeft zij ter comparitie erkend dat zij ten onrechte in die brief geen redelijke termijn voor nakoming aan Nature Food heeft gesteld. Voor ontbinding is vereist dat Nature Food in verzuim is. Nu gesteld noch gebleken is dat het verzuim van Nature Food zonder ingebrekestelling is ingetreden, had Euronuts in de brief van 12 juni 2008 een redelijke termijn voor nakoming moeten gunnen, alvorens tot ontbinding van de koopovereenkomst over te gaan. Nu zij dit heeft nagelaten is Nature Food niet in verzuim komen te verkeren en was Euronuts niet bevoegd om de koopovereenkomst buitengerechtelijk te ontbinden bij brief van 12 juni 2008. De ontbinding door Euronuts heeft dan ook geen rechtskracht. Nu Euronuts de rechtsgeldigheid van de buitengerechtelijke ontbinding door Nature Food niet heeft bestreden, zal de rechtbank er hierna van uitgaan dat de koopovereenkomst op 30 juli 2008 buitengerechtelijk is ontbonden.
4.3.Als gevolg van een ontbinding worden partijen bevrijd van de daardoor getroffen verbintenissen. Voor zover deze reeds zijn nagekomen, blijft de rechtsgrond voor deze nakoming in stand, maar ontstaat voor partijen een verbintenis tot ongedaanmaking van de reeds door hen ontvangen prestaties. Dit betekent voor het onderhavige geval dat Euronuts gehouden is om de ontvangen walnoten terug te leveren aan Nature Food, en Euronuts niet langer gehouden is om de overeengekomen verkoopprijs aan Nature Food te betalen.
4.4.Niet in geschil is dat Euronuts bij schrijven van 1 augustus 2008 aan Nature Food heeft medegedeeld dat de walnoten ten behoeve van Nature Food bij een derde gereed stonden. Daarmee heeft Euronuts aan haar ongedaanmakingsverplichting voldaan.
4.5.Na ontbinding hebben partijen recht op vergoeding van de schade welke zij ten gevolge van de ontbinding hebben geleden, wanneer de andere partij toerekenbaar tekort is geschoten en die toerekenbare tekortkoming de ontbinding rechtvaardigt. Nu Nature Food schadevergoeding vordert van Euronuts, zal de rechtbank beoordelen of Nature Food onder de gegeven omstandigheden aanspraak kan maken op schadevergoeding van Euronuts.
4.6.Volgens Nature Food is de ontbinding te wijten aan een toerekenbare tekortkoming aan de zijde van Euronuts, welke erin bestaat dat Euronuts niet is overgegaan tot betaling van de factuur, vermeerderd met rente en kosten nadat Nature Food de aan de koopovereenkomst beantwoordende walnoten had geleverd. Euronuts heeft als verweer gevoerd dat zij niet gehouden was om tot betaling over te gaan. Volgens Euronuts was er sprake van schuldeisersverzuim, omdat Nature Food toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van haar verplichtingen onder de koopovereenkomst door walnoten te leveren die om meerdere redenen niet voldoen aan de koopovereenkomst. In verband met dit verweer heeft Nature Food zich op het standpunt gesteld dat Euronuts niet tijdig heeft geklaagd, zodat haar op grond van artikel 7:23 BW geen beroep op non-conformiteit meer toekomt. Om die reden kan Euronuts zich niet kan verweren met een beroep op schuldeisersverzuim, aldus Nature Food.
4.7.De rechtbank stelt voorop dat wanneer sprake is geweest van schuldeisersverzuim van Nature Food, Euronuts op grond van artikel 6:262 BW bevoegd was om haar verplichting tot betaling van de door Nature Food gezonden factuur op te schorten. In dat geval levert het niet overgaan tot betaling geen tekortkoming aan de zijde van Euronuts op en kan Nature Food niet met succes van Euronuts schadevergoeding vorderen in verband met de ontbinding van de koopovereenkomst.
4.8.Alvorens de rechtbank kan toekomen aan de beoordeling van het verweer van Euronuts dat sprake was van schuldeisersverzuim, zal zij een oordeel moeten geven over het daartegen gerichte verweer van Nature Food dat Euronuts op grond van artikel 7:23 BW zich niet langer op de non-conformiteit van de door Nature Food geleverde walnoten kan beroepen.
4.9.Ingevolge artikel 7:23 BW, kan zij er geen beroep meer op doen dat de door Nature Food geleverde walnoten niet aan de overeenkomst beantwoorden, indien zij Nature Food daarvan niet binnen bekwame tijd nadat zij dit heeft ontdekt of redelijkerwijs had behoren te ontdekken, kennis heeft gegeven.
4.10.Tussen partijen is niet in geschil dat Nature Food de walnoten op 29 december 2007 heeft vrijgegeven en dat Euronuts de walnoten op 6 februari 2008 heeft opgehaald. Het is onduidelijk gebleven wat de reden is dat de walnoten niet eerder zijn opgehaald, maar gesteld noch gebleken is dat partijen een termijn waren overeengekomen waarbinnen Euronuts de walnoten diende op te halen. Euronuts was op grond van de koopovereenkomst dan ook niet gehouden om de walnoten eerder dan 6 februari 2008 op te halen. Daarmee is gegeven dat Euronuts niet gehouden was om eerder dan na daadwerkelijke ontvangst van de walnoten op 6 februari 2008 te controleren of de geleverde walnoten voldeden aan hetgeen was overeengekomen volgens de koopovereenkomst. De in artikel 7:28 BW genoemde klachttermijn ving daarmee aan op 6 februari 2008.
4.11.Op 7 februari 2008, de dag nadat de walnoten door Euronuts waren opgehaald, heeft Euronuts bij Nature Food geklaagd over de kwaliteit van de geleverde walnoten. Uit de onder r.o. 2.4. aangehaalde passage uit de monsterbeoordelingsformulieren blijkt naar het oordeel van de rechtbank duidelijk dat de klacht betrekking had op alle geleverde walnoten en niet beperkt was tot de ambers. Echter, zelfs wanneer er van zou moeten worden uitgegaan dat in de e-mail van 7 februari 2008 uitsluitend is geklaagd over de ambers, dan volgt uit de door Euronuts aan Nature Food gezonden e-mail van 11 februari 2008, zoals aangehaald onder r.o. 2.6., zonder enige twijfel dat de klacht van Euronuts betrekking had op (de kwaliteit van) alle geleverde walnoten. Ook de e-mail van 11 februari 2008 valt, mede gelet op de houdbaarheid van de walnoten tot september 2008, nog ruimschoots binnen de op 6 februari 2009 aangevangen klachttermijn van artikel 7:23 BW. Euronuts heeft dan ook tijdig geklaagd over de non-conformiteit van de walnoten. Om die reden kan zij tegenover de stelling van Nature Food dat Euronuts toerekenbaar tekort is geschoten door niet over te gaan tot betaling van de factuur, het verweer voeren dat sprake is van schuldeisersverzuim.
4.12. Vervolgens dient te worden beoordeeld of het verweer van Euronuts slaagt en er sprake is van schuldeisersverzuim van Nature Food. De voornaamste klacht van Euronuts heeft betrekking op de kwaliteit van de geleverde walnoten. Euronuts heeft haar klacht onderbouwd door overlegging van monsterbeoordelingsformulieren die door Rhumveld, Winter & Konijn B.V., de opvolgend koper van Euronuts, op 7 februari 2008 zijn opgesteld. Uit die formulieren blijkt dat de walnoten zacht en ranzig zijn en zeperig smaken. Tevens heeft Euronuts een brief overgelegd d.d. 17 september 2008 van J. Hamer & H. van Hussen B.V., de door Euronuts ingeschakelde expert, die de walnoten begin augustus 2008 heeft geïnspecteerd. Deze expert bevestigt de door Rhumveld Winter & Konijn B.V. genoemde kwaliteitsproblemen en constateert nog een aantal andere gebreken met betrekking tot de geleverde walnoten, op welke gebreken Euronuts zich in het kader van deze procedure eveneens beroept. Tegenover de gemotiveerde stelling van Euronuts dat de kwaliteit van de walnoten niet voldeed aan hetgeen Euronuts op grond van de toegezonden monsters en de koopovereenkomst mocht verwachten, heeft Nature Food enkel gesteld dat zij walnoten heeft geleverd die overeenkwamen met hetgeen partijen waren overeenkomen. Nature Food heeft echter nagelaten deze stelling op enigerlei wijze te onderbouwen.
4.13.Gelet op de gemotiveerde stelling van Euronuts en de onvoldoende betwisting daarvan door Nature Food, stelt de rechtbank vast dat de door Nature Food geleverde walnoten niet voldeden aan de koopovereenkomst. Zulks heeft tot gevolg dat Nature Food tekort is geschoten in de nakoming van haar verplichtingen onder de koopovereenkomst. Deze tekortkoming is ook aan haar toerekenbaar nu het tegendeel gesteld noch gebleken is. De toerekenbare tekortkoming met betrekking tot de kwaliteit van de geleverde walnoten is zodanig ernstig dat deze reeds rechtvaardigt dat Euronuts haar betalingsverplichting uit hoofde van de koopovereenkomst heeft opgeschort met een beroep op schuldeisersverzuim van de zijde van Nature Food. Om die reden kan een beoordeling van de overige door Euronuts gestelde tekortkomingen in de nakoming door van Nature Food achterwege blijven.
4.14.Gezien het voorgaande is geen sprake van een toerekenbare tekortkoming van Euronuts die tot de ontbinding van de koopovereenkomst heeft geleid. Daarmee is niet voldaan aan de voorwaarden voor toekenning van schadevergoeding in geval van ontbinding, zodat Nature Food niet met succes schadevergoeding kan vorderen van Euronuts. Om die reden zal de rechtbank de vorderingen van Nature Food afwijzen.
4.15. Nature Food zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De proceskosten aan de zijde van Nature Food worden begroot op:
- griffierecht EUR 1.490,00
- salaris advocaatEUR 1.788,00 (2,0 punt × tarief EUR 894,00)
Totaal EUR 3.278,00
4.16.De rechter, ten overstaan van wie de comparitie van partijen is gehouden, heeft dit vonnis niet kunnen wijzen om organisatorische redenen.
5.De beslissing
De rechtbank
- wijst de vordering af,
- veroordeelt Nature Food in de proceskosten, aan de zijde van Euronuts tot op heden begroot op EUR 3.278,00, te vermeerderen met de wettelijke rente met ingang van veertien dagen na heden en te vermeerderen met de nakosten van EUR 131,00 dan wel, indien betekening van het vonnis plaatsvindt, te vermeerderen met de nakosten van EUR 199,00,
- verklaart de proceskostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad,
Dit vonnis is gewezen door mr. J.L.M. Luiten en in het openbaar uitgesproken op 17 augustus 2011.