Uitspraak
ARRONDISSEMENTSRECHTBANK TE 'S-HERTOGENBOSCH
VONNIS IN KORT GEDING
Zaaknummer : 62813 / KG ZA 01-147
Datum uitspraak: 10 april 2001
Vonnis in kort geding van de president van de arrondissementsrechtbank te 's-Hertogenbosch in de zaak van:
DE GEMEENTE 'S-HERTOGENBOSCH,
zetelende te 's-Hertogenbosch,
eiseres bij exploot van dagvaarding van 23 februari 2001,
procureur aanvankelijk mr. J.G. Kroon, later mr. G.S.C.M. van Roeyen,
tegen:
[naam], tevens h.o.d.n. [naam] Beheer,
wonende te [woonplaats],
gedaagde bij gemeld exploot,
procureur mr. M.O. de Bont.
Partijen zullen hierna worden aangeduid respectievelijk als "de gemeente" en "gedaagde".
1. De procedure
1.1. De gemeente heeft in kort geding gesteld en gevorderd zoals hierna verkort is weergegeven.
1.2. De procureur van de gemeente heeft de vordering ter terechtzitting toegelicht, mede aan de hand van de door hem overgelegde pleitnotities met producties.
1.3. De procureur van gedaagde heeft verweer gevoerd, mede aan de hand van de door hem overgelegde pleitnotities met producties.
1.4. Na gevoerd debat hebben de raadslieden van partijen de processtukken overgelegd voor vonnis.
2. De feiten
2.1. De gemeente is de (publieke) uitvoerder van de ontwikkeling van de VINEX-locatie "De Groote Wielen" in 's-Hertogenbosch.
2.2. Gedaagde exploiteert onder de naam "[naam] Beheer" een communicatieadviesbureau op het gebied van internet en persoonlijke en bedrijfspresentatie.
2.3. Op 27 januari 2000 is bij de Stichting Internet Domeinnaamregistratie Nederland (hierna te noemen: SIDN) de domeinnaam www.grootewielen.nl geregistreerd ten name van [naam] Beheer. Op 4 februari 2000 is daar ook www.degrootewielen.nl ten name van [naam] Beheer geregistreerd.
2.4. Per brief van 21 augustus 2000 heeft de gemeente gedaagde verzocht bovengenoemde domeinnamen aan haar over te dragen. Gedaagde heeft hieraan geen gehoor gegeven.
2.5. Op 24 oktober 2000 heeft het college van burgemeester en wethouders van de gemeente besloten zo nodig in kort geding de eigendomsoverdracht van de domeinnamen www.degrootewielen.nl en www.grootewielen.nl te vorderen.
2.6. De gemeente heeft op 23 februari 2001 onder [naam] Beheer conservatoir beslag gelegd op de domeinnamen.
3. Het geschil en de beoordeling
3.1. De gemeente vordert in dit kort geding, kort weergegeven,
1. Gedaagde te veroordelen ieder gebruik van de domeinnamen of aanduidingen www.grootewielen.nl en www.degrootewielen.nl te staken;
2. Gedaagde te veroordelen al datgene te doen dat zijnerzijds noodzakelijk is om ervoor te zorgen dat die domeinnamen conform (artikel 14.1 van) het reglement van de SIDN worden overgedragen aan de gemeente;
3. Gedaagde te veroordelen tot het staken en gestaakt houden van de inbreuken op het auteursrecht van de gemeente, waaronder mede wordt verstaan het van zijn website verwijderen van al het materiaal dat - al dan niet via de website van de gemeente - afkomstig is van de gemeente en waarvan zij de auteursrechten bezit, alsmede het verwijderen van alle linken naar materiaal van de gemeente waarbij niet expliciet vermeld is dan wel zichtbaar is dat het haar materiaal dan wel haar webpagina's betreft en voorts te bepalen dat zulks niet enkel zal gelden voor de huidige website van gedaagde op de huidige domeinnamen, maar ook voor elke andere door hem direct of indirect gebouwde en/of beheerde website, onder welke naam en/of domeinnaam ook;
4. Gedaagde te veroordelen tot betaling van een direct opeisbare dwangsom van ƒ 10.000,- per dag of gedeelte daarvan dat hij geheel of gedeeltelijk in gebreke blijft bij de nakoming van dit vonnis;
5. te bepalen dat, op de voet van artikel 3:300 BW, dit vonnis dezelfde kracht heeft als een in wettige vorm opgemaakte akte tot overdracht van de domeinnamen www.grootewielen.nl en www.degrootewielen.nl door gedaagde aan de gemeente;
6. Gedaagde te veroordelen in de kosten van dit geding, waaronder de kosten van de beslaglegging.
3.2. De gemeente legt aan haar vorderingen ten grondslag dat gedaagde met de registratie en het (commercieel) gebruik van de genoemde domeinnamen onrechtmatig jegens haar handelt. Daarnaast maakt gedaagde inbreuk op haar auteursrecht, hetgeen eveneens onrechtmatig is.
3.3. Met betrekking tot de registratie en het gebruik van de domeinnamen stelt de gemeente het volgende. "De Groote Wielen" is sinds lange tijd een geografische aanduiding van een streek binnen de gemeente. De gemeente is thans bezig met het realiseren van een nieuwbouwproject in deze streek. Reeds in november 1996 heeft de gemeente de naam "De Groote Wielen" aan dit project gegeven. Gedaagde heeft de domeinnamen pas later - te weten begin 2000 - laten registreren. "De Groote Wielen" is dus in wezen een oudere handelsnaam of eigennaam van de gemeente. De gemeente heeft belang bij de registratie en het gebruik van de domeinnamen. Zij dient immers burgers te informeren over het nieuwbouwproject en deze voorlichting geschiedt onder meer via het internet. De naam "De Groote Wielen" is bepalend voor de herkenbaarheid van deze nieuwbouwlocatie bij het publiek en heeft daarmee een maatschappelijke waarde. Door de registratie en het gebruik van de hier besproken domeinnamen door gedaagde wordt de informatievoorziening van de kant van de gemeente dan ook gefrustreerd. Het gebruik van de domeinnamen door gedaagde doet daarnaast afbreuk aan de naam en de reputatie van de gemeente, omdat de aan die domeinnamen gekoppelde website weinig en vaak achterhaalde informatie bevat en niet professioneel gepresenteerd wordt. Daarnaast wordt het publiek in verwarring gebracht en misleid in de zin van artikel 6:194 BW e.v., onder meer omdat de indruk wordt gewekt dat bezoekers van de website van gedaagde zich bevinden op de website van de gemeente en dat de aldaar getoonde informatie dus van de gemeente afkomstig is. Gedaagde heeft de domeinnamen bovendien enkel geregistreerd met het doel daar financieel gewin uit te slaan. De naam "De Groote Wielen" komt immers noch in de bedrijfsomschrijving, noch in de naam van [naam] Beheer voor.
3.4. Met betrekking tot het maken van inbreuk op haar auteursrecht stelt de gemeente het volgende. Gedaagde maakt op zijn website gebruik van de toepassing "dieplinken". Op zichzelf genomen is deze toepassing toegestaan, maar in het onderhavige geval is het voor de bezoeker niet zichtbaar dat deze wordt doorgelinkt naar een webpagina van de website van de gemeente (www.denbosch.nl). Gedaagde presenteert op deze wijze derhalve werk van een ander als eigen werk en hij maakt daarmee dan ook inbreuk op het auteursrecht van de gemeente. Daar komt bij dat gedaagde in het verleden zonder toestemming keer op keer materiaal van de gemeente, waaronder een nieuwsbrief over het nieuwbouwproject, op zijn website heeft geplaatst. Weliswaar heeft gedaagde dit materiaal steeds op verzoek van de gemeente verwijderd, maar de gemeente sluit niet uit dat gedaagde haar materiaal in de toekomst wederom zonder toestemming op zijn website zet.
3.5. Gedaagde heeft gemotiveerd verweer gevoerd tegen de vorderingen. Hij verzet zich tegen toewijzing daarvan.
3.6. Aan de orde is allereerst de vraag of de registratie en het (commerciële) gebruik door gedaagde van de domeinnamen www.grootewielen.nl en www.degrootewielen.nl een onrechtmatige daad jegens de gemeente opleveren in de zin van artikel 6:162 BW en of gedaagde met dat gebruik misleidende mededelingen doet in de zin van artikel 6:194 BW. Afgezien van de vraag of een merkenrecht kan worden gevestigd op de naam "De Groote Wielen" heeft de gemeente ter zitting verklaard dat zij een dergelijk recht op die naam nog niet heeft verkregen. Op zichzelf genomen betekent dit echter nog niet zonder meer dat de registratie en het gebruik van de litigieuze domeinnamen door gedaagde rechtmatig zijn. Het feit dat de naam "De Groote Wielen" een grote maatschappelijke waarde heeft doordat hij door burgers als vanzelfsprekend geassocieerd wordt met de gemeente, zou ertoe kunnen leiden dat gedaagde het gebruik van de domeinnamen moet staken en deze moet overdragen aan de gemeente. In dat geval wordt immers een verwarrende situatie geschapen, omdat bezoekers van de aan die domeinnamen gekoppelde website zullen verwachten dat het hier algemene informatie betreft van en over de gemeente. De gemeente is er echter niet in geslaagd aannemelijk te maken dat deze naam door het grote publiek als vanzelfsprekend met haar wordt geassocieerd. Het feit dat zij de naam "De Groote Wielen" reeds in 1996 aan het nieuwbouwproject heeft gegeven is hiervoor in ieder geval onvoldoende. In dat verband is ook van belang dat ter zitting is gebleken dat diverse andere bestemmingsplannen voor grotere en onder de desbetreffende naam bekende gebieden binnen het grondgebied van de gemeente (bijvoorbeeld Empel en Paleiskwartier) ook niet door de gemeente als domeinnaam zijn geregistreerd. Op grond van de verklaring van gedaagde over zijn achterliggende reden voor het registreren van de domeinnamen - gedaagde wilde belangstellenden met betrekking tot het nieuwbouwproject "De Groote Wielen" in ruime zin informeren en de gemeente had deze taak nog niet op zich genomen - mag voorts worden aangenomen dat die registratie niet te kwader trouw is geschied. Dat gedaagde de domeinnamen in de toekomst op commerciële wijze wil gebruiken doet daaraan niet af, omdat dit gebruik nog geen kwade trouw impliceert. Terzijde wordt nog opgemerkt dat het niet aannemelijk is dat de informatievoorziening door de gemeente door gedaagdes gebruik van de domeinnamen wordt gefrustreerd, aangezien niet valt in te zien waarom de gemeente de informatie over het nieuwbouwproject niet kan verschaffen via haar eigen website. Het voorgaande leidt dan ook tot de conclusie dat voorshands niet gezegd kan worden dat gedaagde met de registratie en het gebruik van de domeinnamen onrechtmatig handelt jegens de gemeente dan wel met dat gebruik misleidende mededelingen doet in de zin van artikel 6:194 BW. Gedaagde is dan ook niet gehouden dit gebruik te staken en de domeinnamen aan de gemeente over te dragen, zodat de onder 3.1.1, 3.1.2 en 3.1.5 weergegeven vorderingen worden afgewezen.
3.7. Met betrekking tot de door de gemeente gestelde inbreuken op haar auteursrecht door gedaagde wordt het volgende overwogen. In beginsel rust er geen auteursrecht op openbaar gemaakte werken van de gemeente. Dit is slechts anders indien het auteursrecht, hetzij in het algemeen bij wet, besluit of verordening, hetzij in een bepaald geval blijkens mededeling op het werk zelf of bij de openbaarmaking daarvan, uitdrukkelijk is voorbehouden. Omtrent een dergelijk voorbehoud is echter niets gesteld of aannemelijk geworden, zodat ervan moet worden uitgegaan dat op de onderhavige publicaties van de gemeente - waaronder wordt begrepen haar nieuwsbrieven en de informatie op haar website - geen auteursrecht berust. Van inbreuk daarop door gedaagde kan dan ook geen sprake zijn. Het "dieplinken" wordt ook op andere gronden niet onrechtmatig geacht. Ter zitting heeft gedaagde immers verklaard dat hij bereid is tot overleg met de gemeente over onder meer de inkleding van de website en het vermelden van bronnen van de op zijn website weergegeven informatie. De onder 3.1.3 weergegeven vordering zal dan ook worden afgewezen.
3.8. Gelet op het hiervoor overwogene zal ook de onder 3.1.4 weergegeven vordering worden afgewezen, aangezien de juridische grondslag van deze vordering is komen te vervallen.
3.9. De gemeente zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten.
4. De beslissing
De president:
wijst de vordering af;
veroordeelt de gemeente in de kosten van het geding, aan de zijde van de wederpartij tot op heden begroot op ƒ 1.950,--, waarvan f. 1.550,-- aan salaris procureur en f. 400,-- aan verschotten.
Dit vonnis is gewezen door mr. H.F.M. Hofhuis, president, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 10 april 2001 in tegenwoordigheid van de griffier.