ECLI:NL:RBSHE:2012:BX8372

Rechtbank 's-Hertogenbosch

Datum uitspraak
13 september 2012
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
01/845384-09
Instantie
Rechtbank 's-Hertogenbosch
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging van de terbeschikkingstelling van een jongeman met schizofrenie na mishandeling van een ambtenaar

In deze zaak heeft de Rechtbank 's-Hertogenbosch op 13 september 2012 uitspraak gedaan over de verlenging van de terbeschikkingstelling van een jongeman, geboren in 1984, die ter beschikking was gesteld na het plegen van drie mishandelingen tegen een ambtenaar tijdens de rechtmatige uitoefening van zijn bediening. De rechtbank heeft de vordering van de officier van justitie om de terbeschikkingstelling met twee jaar te verlengen, toegewezen. De terbeschikkinggestelde verblijft in een kliniek en heeft te maken met ernstige psychiatrische problemen, waaronder schizofrenie van het gedesorganiseerde type. De rechtbank heeft vastgesteld dat de terbeschikkinggestelde nog steeds intensieve begeleiding en behandeling nodig heeft, gezien zijn impulsieve gedrag en de risico's op recidive. De deskundigen hebben in hun adviezen benadrukt dat de terbeschikkinggestelde nog niet in staat is om zelfstandig te functioneren en dat er een hoog risico op terugval is in zijn gedrag zonder de juiste zorg en begeleiding. De rechtbank heeft de argumenten van de officier van justitie en de deskundigen gevolgd en geconcludeerd dat een voorwaardelijke beëindiging van de terbeschikkingstelling op dit moment niet aan de orde is. De terbeschikkingstelling is verlengd om de terbeschikkinggestelde de kans te geven om verder te werken aan zijn behandeling en stabilisatie.

Uitspraak

uitspraak
RECHTBANK 's-HERTOGENBOSCH
Sector Strafrecht
Parketnummer: 01/845384-09
Uitspraakdatum: 13 september 2012
Beslissing verlenging terbeschikkingstelling
Beslissing in de zaak van:
[terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] op [1984],
verblijvende De [kliniek]
Het onderzoek van de zaak.
Bij vonnis van de rechtbank van 9 maart 2010 is betrokkene ter beschikking gesteld. Bij arrest van het gerechtshof te 's-Hertogenbosch d.d. 28 juli 2010 is het vonnis vernietigd, voor zover hierin is beslist dat het tegen de ter beschikking gestelde verleende bevel tot voorlopige hechtenis is opgeheven. Voor het overige is het vonnis, voor zover het aan het oordeel van het gerechtshof is onderworpen, bevestigd.
De vordering van de officier van justitie bij deze rechtbank van 3 juli 2012 strekt tot verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling voor de duur van twee jaar.
Deze vordering is behandeld ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 13 september 2012.
Hierbij zijn de officier van justitie, deskundige en de terbeschikkinggestelde en zijn raadsman mr. D. Koningsbloem gehoord.
In het dossier bevinden zich onder andere:
- het advies van drs. M. Verhees, hoofd behandeling, dr. K.J. Simis, psychiater en drs. A.J. de Groot, locatiedirecteur Behandeling en Zorg en plaatsvervangend hoofd van de inrichting waar betrokkene verblijft, d.d. 12 juni 2012;
- de omtrent de terbeschikkinggestelde gehouden wettelijke aantekeningen;
- het persoonsdossier van terbeschikkinggestelde.
De beoordeling.
De terbeschikkingstelling is toegepast ter zake van drie maal mishandeling, gepleegd tegen een ambtenaar gedurende en ter zake van de rechtmatige uitoefening van zijn bediening, terwijl de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen het opleggen van die maatregel eiste. De hiervoor genoemde misdrijven betreffen misdrijven die gericht zijn tegen of gevaar veroorzaken voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen.
In voornoemd advies van het hoofd van de inrichting is onder meer het navolgende gesteld:
Kernproblematiek
Betrokkene is een op [1984] geboren jongeman van Somalische afkomst. De realiteits-toetsing is fundamenteel gestoord, waarbij werkelijkheid en binnenwereld voortdurend en zonder echte aanwijsbare reden met elkaar vermengd worden, hetgeen door de ernstige oordeels- en kritiekstoornissen, de geringe impulscontrole en afwezige agressieregulatie menigmaal in conflicten en incidenten uitmondt. Betrokkene heeft traumatische ervaringen opgedaan in Somalië die de waandenkbeelden en hallucinaties kleuren, die regelmatig te maken hebben met oorlog en dood. De impact van deze ervaringen, tezamen met het 'weggestuurd' worden door moeder, manifesteert zich in de persistente toestand van achterdocht en onveiligheid waarin betrokkene zich bevindt. Deze voortdurende en bij momenten ondraaglijke spanning kan naar voren worden geschoven als verklaring voor de forse zucht naar verschillende middelen die betrokkene een gevoel moet verschaffen dat de chronische gevoelens van leegte overschaduwt en/of wegneemt. Betrokkene maakt een basaal defecte en een verwarde, realiteitsgestoorde indruk, waardoor schizofrenie van het gedesorganiseerde type als hoofddiagnose kan worden vastgesteld. De agressieve uitbarstingen, als reactie op gevoelens van (paranoïde) angsten en bedreiging, kunnen hierdoor verklaard worden. De posttraumatische kenmerken oefenen op die manier dan ook indirect, middels de kleuring van de wanen en hallucinaties, een invloed uit.
Betrokkene imponeert als laaggemiddeld intelligent. Vermoedelijk is er sprake van een in aanleg gemiddelde intelligentie, waarbij cognitief verval leidt tot beperkingen in cognitief functioneren. De gewetensontwikkeling is gebrekkig, en de impulscontrole gestoord, zeer waarschijnlijk secundair aan de schizofrenie ontwikkeling, en in ernstige mate versterkt door het opgroeien onder oorlogsomstandigheden, en tegen de achtergrond van een uiteenvallende gezinssituatie.
Primaire diagnose: Schizofrenie, gedesorganiseerde type
Delictgerelateerde factoren in de diagnostiek
1. Verstoorde realiteitstoetsing als gevolg van schizofrenie (gedesorganiseerde type);
2. Betrokkene is verslaafd aan middelen. Het gebruik van middelen heeft een sterk
destabiliserend effect op betrokkene en doet de paranoïde toenemen.
3.Forse agressieve impulsdoorbraken hebben geleid tot het indexdelict
4. Er is nauwelijks sprake van maatschappelijke inbedding of ondersteuning.
5. Er is sprake van traumatisering tijdens het leven van betrokkene in Somalië.
Behandelverloop
Betrokkene is op 15-11-2010 opgenomen bij FPC De Rooyse Wissel, afdeling Isis. De Isis biedt patiënten die als gevolg van een ernstige, floride psychiatrische stoornis acuut gevaarlijk zijn voor zichzelf of hun omgeving, een intensief behandel- en zorgklimaat, met als doel stabilisatie van het gedragsbeeld.
Er is sprake van een groeiend stabiel beeld als het gaat om schizofrene symptomen. Door medicatie en sociotherapeutische interventies lijken de symptomen stabieler en minder frequent voor te komen. Echter blijven de stemmen en beelden bestaan. Er is bij betrokkene weinig sprake van probleembesef en ziekte inzicht. Met hulp lukt het hem soms om de realiteit beter in te zien. Angsten en verwardheid blijven bestaan.
De verwachting is dat betrokkenes ziekte inzicht verder zal groeien nu de therapie is gestart en betrokkene meer inzicht en handvaten krijgt aangereikt. De medicatie zal verder goed gevolgd worden en waar nodig tijdig bijgesteld worden. Ondersteuning blijft nodig om ervoor te zorgen dat betrokkene medicatie in blijft nemen en om betrokkene in het hier en nu te houden.
Het verslavingsgedrag beheerst het gedrag van betrokkene. Zucht wordt volop gezien in betrokkenes gedrag en uitspraken. Betrokkene heeft weinig inzicht in zijn verslavingsgedrag en zijn zucht. Er is nog ene lange weg te gaan om dit onder controle te krijgen.
Impulsief gedrag wordt veelal terug gezien bij betrokkene in de vorm van het niet houden aan regels en gemaakte afspraken. Betrokkene handelt in het algemeen ondoordacht en impulsief in situaties. Hij is erg chaotisch in zijn denken en handelen en wordt hierdoor meerdere malen per dag aangesproken op zijn ongewenste gedrag.
Agressieve impulsdoorbraken zijn afgelopen periode niet gezien bij betrokkene. Wel valt het impulsieve en ondoordachte gedrag van betrokkene op in zijn dagelijkse leven. Sturing en begeleiding zijn hiervoor nodig om betrokkene gefocust te houden.
De inschatting is dat het recidiverisico hoog is (verkregen uit risicotaxatie-instrumenten: HCR-20 en HKT-30 en klinische observatie), wanneer de TBS met dwangverpleging nu beëindigd zou worden. De kans is groot dat betrokkene zich in de maatschappij niet staande weet te houden. Zijn drang nar middelen is groot en gebruikt hiervan zal schizofrene klachten doen toenemen. Onvoldoende coping en impulsiviteit zullen de kans op delicten doen vergroten.
Prognose in relatie tot de geclassificeerde stoornis
Gelet op de deels therapieresistente schizofrenie mag geen genezing verwacht worden maar dient uit te worden gegaan van acceptatie en leren omgaan met de handicap en chronische ziekte. Daarnaast zal behandeling moeten bestaan uit het toewerken naar vaardigheidsver-groting en het tot stand laten komen van een geschikte prothese in de zin van een verantwoorde structuur van zorg, begeleiding en materiële begrenzing.
Op basis van het bovenstaande:
Adviseren wij een verlenging van de maatregel van twee (2) jaar en het bevel van verpleging te continueren.
De terbeschikkinggestelde heeft verklaard, kort en zakelijk weergegeven:
Het gaat goed met mij. Ik heb al een certificaat gehaald en ik wil nog meer studeren. Ik lijd aan schizofrenie. Ik hoor af en toe stemmen die in alle talen tegen mij praten. Daarvan raak ik in de war. Ik heb al wel geleerd daarop niet meer te reageren. Verder heb ik geleerd me aan de afspraken te houden en regelmatig te leren leven. Ik weet wat van mij wordt verwacht. Voor mij is heel belangrijk dat ik mijn medicijnen goed inneem. Ik houd me daar ook aan. Ik slaap goed en ik kan heel goed met de behandelaars samenwerken. Ik wil niet gedwongen worden maar vrijwillig doorgaan met de behandeling. Als ik naar een andere groep wordt overgeplaatst kan ik onder begeleiding naar buiten. Dat wil ik graag. Ik zal me dan aan de afspraken houden. Ik wil graag een voorwaardelijke terbeschikkingstelling en vandaag horen wat de beslissing van de rechtbank is.
De deskundige M. Verhees, optredend namens voormelde inrichting, heeft bij de behandeling ter terechtzitting gepersisteerd bij voornoemd advies. Hij heeft voorts het navolgende verklaard, verkort en zakelijk weergegeven:
Betrokkene moet nog zeer intensief worden begeleid. Op de afdeling waar hij nu zit kan hij nog niet naar buiten. Als hij wordt overgeplaatst naar andere afdeling is dat wel mogelijk. Dit is echter voorlopig nog niet aan de orde. Betrokkene is zeer impulsief en druk. Hij moet nog gestuurd en ondersteund worden. Op de afdeling waar hij nu zit gebeurt dit zeer intensief. Hij is niet in staat om zelfstandig zijn medicatie in te nemen. In de afgelopen periode is wat zwaardere medicatie ingesteld. Dit heeft een positieve invloed op hem. Medicamenteus kunnen de stemmen die betrokkene hoort helemaal onder controle worden gebracht. Betrokkene moet dan wel veel rust nemen en zijn tempo matigen. Daarin heeft hij wel veel steun nodig. Op dit moment is nog niet duidelijk waarop we uiteindelijk met betrokkene zullen uitkomen, wat het maximale rendement zal worden. Duidelijk is dat wanneer hij verdovende middelen gaat gebruiken dit heel slecht is voor zijn schizofrenie. Op dit moment is nog niet helemaal duidelijk wat betrokkene in de toekomst aan begeleiding nodig zal hebben, echter op psychiatrisch terrein zal hij in ieder geval wel begeleid moeten gaan worden. De zucht naar verdovende middelen blijft bestaan, zeker als er sprake is van negatieve gevoelens. Door het gebruik van medicatie wordt hij wel wat actiever. Betrokkene heeft nog steeds last van psychoses. In het verleden heeft hij heel vervelende dingen meegemaakt. De behandeling die betrokkene thans ondergaat is daarop nog niet afgestemd. Van belang is dat de behandeling eerst wordt gericht op het stabiliseren van zijn gedrag. Betrokkene heeft nog een hele lange weg te gaan. Voorwaardelijke beëindiging van de terbeschikkingstelling is thans nog niet aan de orde.
De officier van justitie heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
Bij betrokkene is sprake van een ernstige stoornis waarvoor hij langdurig moet worden behandeld. Wanneer de terbeschikkingstelling nu zou worden beëindigd is de kans op recidive heel erg groot. Duidelijk is dat betrokkene op dit moment nog heel veel structuur nodig heeft en dat hij daarin moet worden begeleid. Wanneer hij goed met zijn medicatie om gaat kan op termijn worden gekeken of hij kan worden overgeplaatst naar een andere afdeling waar hij meer vrijheden heeft.
Gelet op het advies en het daarop door de deskundige ter terechtzitting gegeven toelichting verzoek ik de terbeschikkingstelling met 2 jaar te verlengen.
De raadsman van de terbeschikkinggestelde heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
Ik heb mijn cliënt geruime tijd niet gezien. Ik heb geconstateerd dat hij in die tijd heel erg vooruit is gegaan. Dit was voor mij een aangename verrassing. Mijn cliënt heeft mij heel duidelijk verteld wat hij precies wil. Hij onderkent dat hij dient te worden behandeld. Er bestaat verschil van mening over de manier waarop dit dient te gebeuren. Uit het advies en het oordeel van de deskundige ter terechtzitting blijkt dat een voorwaardelijke beëindiging van de terbeschikkingstelling te vroeg is. Daarbij kan ik me wel iets voorstellen. Dit zal dan leiden tot een toewijzing van de vordering. Wanneer de rechtbank de visie van mijn cliënt volgt dient de vordering te worden afgewezen. Ik verzoek vandaag uitspraak te doen.
De officier van justitie:
Ik verzet me tegen een voorwaardelijke beëindiging van de terbeschikkingstelling. In verband hiermee merk ik op dat dit verzoek niet is onderbouwd en dat er bovendien nog geen maatregelenrapport is uitgebracht. Ik persisteer dan ook bij mijn beslissing.
De rechtbank verenigt zich met het advies van voornoemde inrichting, met de daarop ter terechtzitting gegeven toelichting door de deskundige. Hiertoe overweegt de rechtbank het navolgende.
Gelet op het aanwezige delictgevaar, het feit dat de terbeschikkinggestelde nog langdurig zorg, structuur en begeleiding nodig heeft, is op dit moment een voorwaardelijke beëindiging van de terbeschikkingstelling niet aan de orde. Buiten de kliniek kan die zorg en begeleiding onvoldoende worden gegeven.
De rechtbank is van oordeel dat een verlenging van de maatregel met een termijn van 2 jaar is geïndiceerd.
DE BESLISSING
De rechtbank:
verlengt de termijn gedurende welke [terbeschikkinggestelde] ter beschikking is gesteld met twee jaar.
Deze beslissing is gegeven door
mr. M. Lammers, voorzitter,
mr. W.M. Weerkamp en mr. B. Damen, leden,
in tegenwoordigheid van F.H.M. Klerkx, griffier,
en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 13 september 2012.
Mr. Damen is buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.
7
parketnummer 01/845384-09 [terbeschikkinggestelde]