Uitspraak
Nr. 130456/KG ZA 01-500/BL 21 juni 2001
ARRONDISSEMENTSRECHTBANK TE UTRECHT
VONNIS van de president van de arrondissementsrechtbank
te Utrecht in de zaak van:
de besloten vennootschap
PARFUMERIE PARIS OLDENZAAL B.V.,
gevestigd en kantoorhoudende te
Oldenzaal,
eiseres,
procureur: mr. C.A. Schreuder,
advocaat : mr. H.C. van der Sijs
te Enschede,
- t e g e n -
de besloten vennootschap
ICI PARIS XL NEDERLAND B.V.,
gevestigd en kantoorhoudende
te Renswoude,
gedaagde,
procureur: mr. B.F. Keulen,
advocaat : mr. E.M. Polak
te Amsterdam.
1. Het verloop van het geding
1.1. Eiseres, hierna ook te noemen: Parfumerie Paris, heeft gedaagde, verder ook te noemen: Ici Paris XL, in kort geding doen dagvaarden en op de dienende dag, 7 juni 2001, van eis geconcludeerd overeenkomstig de inhoud van het exploot van dagvaarding, waarvan een fotokopie aan dit vonnis is gehecht.
1.2. Parfumerie Paris heeft haar vordering bij monde van haar advocaat doen toelichten mede aan de hand van een pleitnotitie en producties.
1.3. Ici Paris XL heeft bij monde van haar advocaat verweer doen voeren mede aan de hand van pleitnotities en producties.
1.4. Partijen hebben na voortgezet debat vonnis gevraagd. Het vonnis is gewezen op het griffiedossier.
2. De vaststaande feiten
2.1. Eiseres is op 30 maart 1994 opgericht. In haar zijn ingebracht de activa (waaronder de handelsnaam) en de handelsactiviteiten van de vennootschap onder firma Parfumerie Bijou Paris met een vestiging te Oldenzaal (sinds 1984) en een vestiging te Enschede (sinds 1992). Beide vestigingen betreffen een parfumwinkel.
2.2. De handelsnaam van de onderneming(en) van eiseres is herhaaldelijk gewijzigd. Eiseres voert in ieder geval sinds 1994 de handelsnaam Parfumerie Paris voor beide parfumwinkels, al dan niet in combinatie met de naam van de plaats van de desbetreffende vestiging. Eiseres heeft met ingang van 30 maart 1994 in het handelsregister doen inschrijven dat de handelsnaam van de winkel te Oldenzaal luidt: "Parfumerie Paris Oldenzaal B.V.", en de handelsnaam van de winkel te Enschede: "Parfumerie Paris Enschede B.V.". Op de winkel in Oldenzaal zijn de woorden "Paris Parfumerie" afgebeeld in geel op een witte achtergrond. Op de winkel in Enschede is op de gevel in zwarte letters het woord "Paris" afgebeeld op een witte achtergrond met grijze strepen, aan weerszijden van een driehoek in de kleur rood/ bruin met in goud het woord "Parfumerie". Het exterieur en interieur van de winkels verschillen ook anderszins onderling qua presentatie.
2.3. Parfumerie Paris maakt binnen de regio Twente reclame voor haar vestigingen. Zij doet dit onder meer door reclame-uitingen op een bus en door sponsoring. Parfumerie Paris geniet in ieder geval in Oldenzaal grote bekendheid als parfumwinkel.
2.4. Ici Paris XL voert eveneens een onderneming op het gebied van de verkoop van parfums. Zij maakt deel uit van een winkelketen, waarvan in 1997 de eerste winkel is geopend. De winkelketen maakt op grote schaal reclame ten behoeve van haar vestigingen. Thans heeft deze winkelketen meer dan veertig filialen in Nederland. Op 22 februari 1990 is bij het Benelux Merkenbureau het merk PARFUMERIE ICI-PARIS-XL gedeponeerd door de Belgische vennootschap N.V. Parfumerie Ici Paris XL. Deze vennootschap behoort thans tot hetzelfde concern (Kruidvat Holding) als de Nederlandse winkelketen.
2.5. De Nederlandse winkels die behoren tot de Ici Paris XL-winkelketen, waaronder gedaagde, maken consequent gebruik van een bepaalde huisstijl (het Ici Paris XL-logo), die zich ook manifesteert op de voorzijde van de winkels. Deze huisstijl kenmerkt zich onder meer door een in hoofdletters geschreven versie van de woorden Ici Paris XL, afgebeeld in cyclaamroze letters op een zwarte achtergrond.
2.6. Ici Paris XL heeft op 18 mei 2001 haar winkel te Hengelo (O) geopend. Parfumerie Paris heeft hiertegen bezwaar gemaakt, hetgeen heeft geleid tot correspondentie (waaronder een sommatie van Parfumerie Paris) en tot overleg over een minnelijke regeling. Dit laatste heeft geen resultaat gehad.
3. De vordering en het verweer
3.1. De vordering strekt, kort weergegeven, tot verbod aan Ici Paris XL om te Hengelo (O) een parfumeriezaak te voeren onder de handelsnaam Ici Paris XL danwel een handelsnaam waarin het bestanddeel Paris voorkomt, zulks op straffe van een dwangsom en met veroordeling van Ici Paris XL in de kosten van het geding.
3.2. Ici Paris XL heeft de vordering gemotiveerd betwist. Op de verweren zal hieronder, voorzoveel nodig, worden ingegaan.
4. De beoordeling
4.1. In dit kort geding staat de vraag centraal of het gebruik van de handelsnaam Ici Paris XL door gedaagde inbreukmakend is op de handelsnaam Parfumerie Paris van eiseres. Bij de beantwoording van deze vraag wordt voorbijgegaan aan de door partijen gevoerde discussie over het moment waarop Parfumerie Paris voor het eerst de gelijkluidende handelsnaam is gaan voeren. Immers, wat van deze discussie ook zij, vaststaat dat Parfumerie Paris in ieder geval eerder dan Ici Paris XL haar huidige handelsnaam is gaan voeren. Gelet op de prioriteitsregeling in artikel 5 Handelsnaamwet kan Parfumerie Paris zich derhalve, indien aan de overige vereisten van dat artikel is voldaan, op oudere handelsnaamrechten beroepen dan Ici Paris XL.
4.2. Bij de vraag of de handelsnaam Ici Paris XL inbreukmakend is ten opzichte van de handelsnaam Parfumerie Paris, is in de eerste plaats van belang in welke mate de betrokken handelsnamen van elkaar afwijken. Vergelijking van beide handelsnamen wijst uit dat deze enkel overeenstemmen voorzover het betreft het element "Paris". Deze overeenstemming is auditief en visueel. Aangenomen moet worden dat dit element het meest kenmerkende bestanddeel is van de handelsnaam van eiseres, terwijl het voorts een kenmerkend, zo niet het meest kenmerkende bestanddeel is van de handelsnaam van gedaagde. Aldus komt het aan op de vraag of het element Paris in het onderhavige geval een dusdanig onderscheidend vermogen heeft, dat reeds daarom, ongeacht de verdere verschillen tussen de handelsnamen, verwarringsgevaar tussen de ondernemingen van partijen aannemelijk is. Deze vraag kan slechts dan bevestigend worden beantwoord, indien met een voldoende mate van zekerheid kan worden aangenomen dat in een eventuele bodemprocedure zal worden geoordeeld dat het element Paris een sterk onderscheidend vermogen heeft voor parfumwinkels.
4.3. Niet kan worden gezegd dat het element Paris voor ondernemingen als de onderhavige in het geheel geen onderscheidend vermogen bezit. Onduidelijk is echter hoever dit vermogen reikt (zwak of sterk onderscheidend vermogen). Beide partijen hebben zich niet specifiek over deze kwestie uitgelaten, ofschoon dit aspect voor dit kort geding doorslaggevend moet worden geacht. Het woord Paris is immers het enige overeenstemmende element in beide handelsnamen. De president oordeelt op dit punt voorlopig als volgt. Naar algemeen bekend moet worden verondersteld verwijst het woord Paris in de Franse taal naar de hoofdstad van Frankrijk en is deze stad een centrum van mode en parfums. Niet geheel kan worden uitgesloten dat (een deel van) het in aanmerking komende publiek het woord Paris als metafoor zal opvatten, te weten als een directe verwijzing naar de wereld van mode en parfums. Indien dit het geval is, kan dat afbreuk doen aan het onderscheidende vermogen van het element Paris als bestanddeel van een handelsnaam voor een parfumwinkel. Nu het tegendeel niet is gesteld of aannemelijk is geworden, kan onder deze omstandigheden niet bij voorbaat worden aangenomen dat het woord Paris voor parfumwinkels een dusdanig onderscheidend vermogen heeft, dat reeds de overstemming die bestaat door het in beide handelsnamen voorkomende element Paris voldoende is om in het onderhavige geval verwarringsgevaar te duchten.
4.4. Zoals vermeld wijken de handelsnamen van partijen voor het overige volledig af, zowel auditief als visueel. Bovendien valt in de handelsnaam van gedaagde, anders dan in de handelsnaam van eiseres, geen expliciete verwijzing naar een parfumwinkel te lezen, terwijl een zekere originaliteit en herkenbaarheid aan de elementen Ici en XL, alsook aan de combinatie daarvan, niet bij voorbaat kan worden ontzegd. Met name het beginelement Ici dient in dit verband belangrijk te worden geacht en mede bepalend voor de herkenbaarheid van de onderneming van gedaagde voor het publiek. Dit alles brengt mee dat het in dit kort geding ervoor moet worden gehouden dat een wezenlijk verschil bestaat tussen de handelsnamen van partijen, en wel zodanig, dat zij in meer dan geringe mate van elkaar afwijken.
4.5. Op grond van het voorgaande is, naar het zich thans laat aanzien, geen verwarringsgevaar te duchten tussen de ondernemingen van partijen, althans niet zolang zij, zoals tot op heden het geval is, in verschillende winkelplaatsen zijn gevestigd. Het winkelende publiek zal aldus niet in een en dezelfde winkelplaats met verschillende parfumwinkels met het element Paris in de handelsnaam worden geconfronteerd. Dat deze confrontatie wel plaatsvindt binnen dezelfde regio kan niet tot toewijzing van de vordering leiden. Uit de door Ici Paris XL overgelegde marktonderzoeken blijkt dat Parfumerie Paris vooral in Oldenzaal en, in mindere mate, in Enschede bekendheid geniet, maar buiten deze plaatsen, waaronder Hengelo (O), aanzienlijk minder bekend is. Parfumerie Paris heeft hiertegenover onvoldoende aannemelijk gemaakt dat zij dankzij haar vestigingen en reclame-inspanningen ook regionaal de nodige bekendheid heeft als parfumwinkel. Daar komt bij dat Ici Paris XL haar winkel op een eigen wijze presenteert (te weten met gebruikmaking van het Ici Paris XL-logo), die duidelijk herkenbaar is en onmiskenbaar sterk afwijkt van de winkels van Parfumerie Paris, hetgeen de kans op verwarring binnen de regio verkleint. Dit alles in combinatie met hetgeen hiervóór aan de orde is geweest over de verschillen in de handelsnamen van partijen, voert tot de slotsom dat geen verwarringsgevaar is te duchten reeds omdat de ondernemingen van partijen in de regio Twente zijn gevestigd.
4.6. Parfumerie Paris stelt dat zich inmiddels gevallen van verwarring tussen de ondernemingen van partijen hebben voorgedaan. In dit kader voert zij onder meer aan dat klanten van Ici Paris XL menen in haar winkelfilialen te Oldenzaal en Enschede gebruik te kunnen maken van cadeaubonnen en een kortingspas van Ici Paris XL. Dit een en ander kan evenwel op grond van hetgeen hiervóór aan de orde is geweest, nog niet tot het oordeel leiden dat Ici Paris XL inbreuk maakt op de handelsnaamrechten van Parfumerie Paris. Nu dit ook overigens niet kan worden aangenomen, is de grondslag aan de vordering komen te ontvallen. Aldus kan in het midden blijven welke betekenis moet worden gehecht aan het onder 2.4 bedoelde merkdepot. Het antwoord op die vraag is niet van invloed op de uitkomst van deze procedure.
4.7. De vordering zal worden afgewezen. In deze uitkomst van de procedure wordt aanleiding gevonden Parfumerie Paris, als de in het ongelijk gestelde partij, in de kosten van dit geding te veroordelen.
5. De beslissing
De president:
5.1. wijst de vordering af;
5.2. veroordeelt Parfumerie Paris in de kosten van dit geding en begroot deze tot aan de uitspraak van dit vonnis aan de zijde van Ici Paris XL op ¦ 1.550,-- voor salaris van de procureur en op ¦ 400,-- voor verschotten; verklaart de proceskostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. C.A.M. Walsteijn, fungerend president, en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van 21 juni 2001.