Uitspraak
vonnis
RECHTBANK UTRECHT
Sector handels- en familierecht
zaaknummer / rolnummer: 227339 / HA ZA 07-486
Vonnis van 18 juni 2008
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
CHIKARA NEDERLAND B.V.,
gevestigd te Hendrik Ido Ambacht,
eiseres in conventie,
verweerster in reconventie,
procureur mr. P.J. Soede,
tegen
1. [gedaagde],
h.o.d.n. Great Sun Europe,
wonende te [woonplaats],
gedaagde in conventie,
eiser in reconventie,
procureur mr. T.E. Kuijpers,
2. de rechtspersoon naar buitenlands recht
GREAT SUN GROUP CORP,
gevestigd te Taipei (Taiwan),
gedaagde in conventie,
niet verschenen.
Partijen zullen hierna Chikara, [gedaagde] en Great Sun Group genoemd worden.
1. De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding
- de conclusie van antwoord in conventie en van eis in reconventie
- de conclusie van repliek in conventie en van antwoord in reconventie
- de conclusie van dupliek in conventie en van repliek in reconventie, tevens akte wijziging van eis
- de conclusie van dupliek in reconventie.
1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.
2. De feiten
2.1. Op 10 november 2005 heeft Chikara aan [gedaagde] (aan het e-mailadres “Sun Group”) een e-mail gestuurd (productie 10 van Chikara) over de levering van zogenaamde Hitachi 10 inch panelen (hierna te noemen: de panelen). Deze e-mail luidt, voor zover relevant, als volgt:
“[gedaagde] [[gedaagde]; toevoeging rechtbank],
There are 759 pcs. directly available. Of these Hitachi Touch panels. Give a good and reasonable bid for the whole batch and it is yours. (…)”
2.2. Op 16 december 2005 heeft [gedaagde] als volgt gereageerd op de onder 2.1 bedoelde e-mail (productie 9 van Chikara):
“Dear [naam]:
Today I have a long discussion with the head office about your proposal, the manager told me that this period is very busy and he has no time to study your offer,
in addition, last time he had asked the engineer about the possibility, the engineer said even we purchased your goods, we need to spend lots of time
to revert and modify something to be able to use the panel, so presently our manger decides to give up this proposal.
However, I told him that I want to try to help you and put it on my own account, that mean I'll buy the panels and try to sell them, my personal ability is only can pay CIF Taipei US$25/pc, then I can take all of the stocks. This is what I can pay, I hope your USA contact don't sell to me if he feel it is not fair. But if he agree, he can arrange to ship the panels on next Monday or Tuesday to Taiwan.
B. regards/[gedaagde]”
2.3. Chikara heeft de panelen vervolgens aan Great Sun Group geleverd. De factuur die Chikara heeft opgemaakt met betrekking tot deze levering, gedateerd 21 december 2005, is op naam gesteld van Great Sun Group (productie 4 van Chikara).
2.4. Op 10 januari 2006 heeft Chikara een e-mail aan [gedaagde] gezonden, gericht aan het e-mailadres “Sun Group”, waarin zij verzoekt om betaling van de onder 2.3 bedoelde factuur, alsmede om betaling van een eerder verzonden factuur met betrekking tot een geleverde sample van de panelen (productie 10 van Chikara).
2.5. Op 16 januari 2006 is vanaf het e-mailadres “Sun Group [info@sgmonitor.com]” een e-mail (productie 5 van Chikara) gezonden aan Chikara met de volgende inhoud:
“Dear [naam]:
I receive the message from the head office, pls refer to the follows:
Enclosed ! Please see the 5 photos. the problem are:
1.) Photo 1 - 2, we received whole panels without "original packing" cartons. As we told you on the email ---we need 100% original Hitachi carton packing (not been opened), because if been opened, it is very difficult to sell in Asia.
2.) Photo 3- is all carton like normal carton without Hitachi name on carton & Hitachi original tape.
3.) Photo 4- shows that we open one carton and take one pc put aside.
4.) Photo 5-This is 10.4" with touch screen panel,but back side without touch screen control board, if Without control board, then touch screen is useless.
To the above, even there is no original packing and original printing of "Hitachi", we still may try the best to sell it, but without controller boards, it is no use. So pls tell us what you want us to do with those goods?
**Now we can't use & sell it. Where is the controller boards?
**If the goods were with original Hitachi packing, then we believe they would include the controller boards,
and we can sell them very quickly, but now we can not do anything about it.
Rgds/[naam]. SUN Group”
2.6. Op 18 januari 2006 heeft [gedaagde] vanaf het e-mailadres “Sun Group [info@sgmonitor]” een e-mail (productie 10 van Chikara) gezonden aan Chikara met de volgende inhoud:
“Hi [naam]:
I have received the message just now from the head office as follows::
Dear [naam]:
1.) In the early time we knew that this panel was with touch screen but without control board. But we thought this was only one sample, when bulk quantity, they will come with "control board, so we did not doubt it. Why we think this way because we used to receive the panel touch screens + control boards from any other suppliers. Ex: Like we offer 17" touch screen LCD monitor to you, must with control board.
2.) We also want to try our best to accept this goods, we have tested it and to see if it can work with our main board or not ? but after tried a few times, the answer is NO. but we are sure that we can fit our "panel control board" to work with the Hitachi panel.
3.) Before we purchased the goods, [gedaagde] told us that we can check the goods before payment, then we thought it is good idea, if we receive the goods and everything is OK and can be met our standard inquiry, then we will pay certainly. But if not, we shall return them back....this is what we always thought !!
(…)
There is no way for us to accept those goods, we are sorry and we will return them back to HK.
To the above, this is our had office decision. I feel very sorry, I also feel regret why I should have brought such unnecessary issue.
Rgds/sarkis”
2.7. Op 16 februari 2006 heeft Chikara een e-mail (productie 8 van Chikara) gezonden naar [gedaagde], gericht aan het emailadres “Sun Group”, met, voor zover relevant, de volgende inhoud:
“(…)
Thanks for all your effort. As you can understand I am extremely disappointed in Sun Group. (…) Therefore I accept your offer that Sun Group will pay 50% now and will pay 50% when the parts are sold. (…)”
2.8. Bij brieven van 31 mei 2006 en 23 juni 2006 (productie 8 van Chikara) heeft de incassogemachtigde van Chikara aan Great Sun Group een aanmaning gezonden met betrekking tot de onder 2.4 bedoelde facturen.
2.9. Op 26 juni 2006 heeft “[naam]” vanaf het e-mailadres “Sun Group [sales@sgmonitor.com]” aan de incassogemachtigde van Chikara een e-mail gezonden (productie 8 van Chikara), die voor zover relevant, luidt als volgt:
“Now all the goods are in our factory and on Feb/14/2006 Chikara has accepted the Sun Group paid 50% and the rest 50% will be paid after the parts are sold. (pls refer to Chikara-mail on donderdag 16 februari 2006 (…)
At the moment there is only 3 possibilities for us to settle this case with Chikara (…)”
2.10. Bij e-mail van 3 juli 2006 heeft de incassogemachtigde van Chikara op de onder 2.9 bedoelde e-mail gereageerd, door het afwijzen van de aangedragen oplossingen en het doen van een nieuw voorstel.
2.11. Op 15 februari 2007 heeft Chikara ten laste van [gedaagde] conservatoir beslag gelegd onder de Rabobank, hierna te noemen: het beslag. Het beslag is op 10 mei 2007 opgeheven als gevol van het stellen van een bankgarantie door [gedaagde].
3. Het geschil
in conventie
3.1. Chikara vordert samengevat - volgende:
- dat [gedaagde] veroordeeld wordt tot betaling van een bedrag van EUR 13.252,89, vermeerderd met rente en kosten;
- en voorwaardelijk, voorzover het gevorderde ten aanzien van [gedaagde] niet toewijsbaar zou zijn: dat Great Sun Group veroordeeld wordt tot betaling van een bedrag van
EUR 13.252,89, vermeerderd met rente en kosten.
3.2. [gedaagde] voert verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
in reconventie
3.3. [gedaagde] vordert samengevat - na eiswijziging:
- dat de rechtbank voor recht verklaart dat het beslag onrechtmatig is, althans ten onrechte is gelegd,
- dat Chikara veroordeeld wordt tot betaling van een vergoeding van de door [gedaagde] ten gevolge van het beslag geleden schade, waaronder een bedrag van EUR 487,50 exclusief BTW (EUR 580,13 inclusief BTW) en een bedrag van EUR 132,00, vermeerderd met 1% van EUR 18.000,00 per jaar,
- dat Chikara veroordeeld wordt in de kosten van het geding.
3.4. Chikara voert verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4. De beoordeling
in conventie
De vordering ten aanzien van [gedaagde]
4.1. De kern van het geschil tussen Chikara en [gedaagde] betreft het antwoord op de vraag of [gedaagde] de overeenkomst in eigen naam heeft gesloten of in naam van Great Sun Group.
4.2. Bij de beantwoording van de vraag of een overeenkomst in eigen naam of in naam van een derde is gesloten komt het volgens vaste jurisprudentie aan op hetgeen de met elkaar handelende partijen (Chikara en [gedaagde]) daaromtrent jegens elkander hebben verklaard en over en weer uit elkaars verklaringen en gedragingen hebben afgeleid en mochten afleiden.
4.3. Vaststaat tussen partijen dat aan het sluiten van de overeenkomst met betrekking tot de panelen een offerte van 10 november 2005 vooraf is gegaan, dat deze offerte is gezonden aan Great Sun Group (“Sun Group”) en gericht is aan [gedaagde] (“[gedaagde]”). Voorts staat vast dat [gedaagde] op de offerte heeft gereageerd bij e-mail van 16 december 2005, waarin hij aangeeft dat Great Sun Group heeft besloten niet op de offerte in te gaan, en de bereidheid uitspreekt onder bepaalde voorwaarden zelf tot aanschaf van de panelen te willen overgaan.
4.4. Vervolgens lopen de standpunten van partijen uiteen. Chikara stelt dat zij uit het feit dat [gedaagde] enkele dagen na ontvangst van deze e-mail aan Chikara telefonisch opdracht heeft verstrekt tot levering van de panelen, alsmede uit het feit dat [gedaagde] steeds de enige persoon is geweest met wie de koop is besproken, heeft afgeleid dat [gedaagde] de koopovereenkomst in eigen naam heeft gesloten.
[gedaagde] betoogt dat Great Sun Group na voormelde e-mail alsnog tegenover hem heeft aangegeven de panelen te willen kopen en dat hij vervolgens slechts heeft bemiddeld bij de totstandkoming van de overeenkomst tussen Chikara en Great Sun Group.
4.5. De rechtbank constateert dat Chikara niet heeft gesteld dat [gedaagde] in het telefoongesprek waarin de overeenkomst tot stand is gekomen, expliciet heeft aangegeven de overeenkomst in eigen naam aan te gaan. Zij heeft slechts aangegeven dat zij uit de e-mail van 16 december 2005 in combinatie met de (bemoeienis van [gedaagde] met de) daarop volgende opdrachtverlening heeft afgeleid dat [gedaagde] de overeenkomst in eigen naam sloot.
4.6. Deze stelling van Chikara komt de rechtbank ongeloofwaardig voor in het licht van het hierna volgende.
4.7. Ten eerste blijkt uit de e-mail van 16 december 2005 dat [gedaagde] de panelen alleen in eigen naam zou willen kopen indien de prijs op $ 25,00 per stuk zou uitkomen. De panelen zijn uiteindelijk voor een aanzienlijk hoger bedrag per stuk ($ 42,00) verkocht. Chikara heeft niet gesteld waarom zij desondanks uit de door haar gestelde gang van zaken heeft afgeleid dat [gedaagde] de panelen in eigen naam kocht.
4.8. Ten tweede staat vast dat [gedaagde] in voormeld telefoongesprek tegenover Chikara heeft aangegeven dat de factuur voor de levering van de panelen op naam van Great Sun Group zou moeten worden gesteld. Dit verzoek tot tenaamstelling kan niet anders worden uitgelegd dan dat [gedaagde] daarmee aan Chikara te kennen gaf dat de overeenkomst niet op zijn eigen naam (of van zijn eenmanszaak) zou worden gesloten. Dat Chikara dat ook zo heeft opgevat, blijkt uit het feit dat op het moment dat niet tot betaling van de factuur werd overgegaan, Chikara overging tot aanmaning van Great Sun Group. De als productie 8 door Chikara overgelegde aanmaningen zijn rechtstreeks gericht aan Great Sun Group. Het betalingsverzoek dat Chikara aan [gedaagde] heeft gedaan bij e-mail van 10 januari 2006 was blijkens de adressering ("Sun Group") en de inhoud eveneens bestemd voor Great Sun Group. In deze e-mail maakt Chikara immers ook aanspraak op betaling van een factuur van $ 75,00 waarvan ook Chikara het standpunt inneemt dat deze betrekking heeft op een overeenkomst die met Great Sun Group is gesloten (strekkende tot levering van een sample van de uiteindelijk geleverde panelen).
4.9. Ten derde vonden ook de onderhandelingen over de betaling van de factuur met betrekking tot de levering van de panelen en de correspondentie over de daaraan beweerdelijk klevende gebreken blijkens de overgelegde e-mails plaats tussen (de incassogemachtigde van) Chikara en Great Sun Group:
- de e-mail van 16 januari 2006, kennelijk afkomstig van [gedaagde] ("Sun Group [info@sgmonitor.com]"), waarin laatstgenoemde een e-mail van het "head office" (waarmee blijkens de e-mail van 16 december 2005 wordt gedoeld op Great Sun Group) doorstuurt aan Chikara over gebreken aan de panelen;
- de e-mail van 18 januari 2006 van [gedaagde] ("Sun Group [info@sgmonitor.com]") aan Chikara, waarin [gedaagde] een bericht van het "head office" doorstuurt, waarin Great Sun Group aangeeft dat zij zelf de panelen gekocht heeft ("before we puchased the goods") en een overzicht van de gebreken aan de panelen geeft;
- de e-mail van 16 februari 2006 van Chikara aan "Sun Group" (gericht aan [gedaagde]), waarin Chikara aangeeft teleurgesteld te zijn in Sun Group en het voorstel accepteert dat Sun Group 50% van de factuur meteen betaalt en 50% als de panelen doorverkocht zijn;
- de e-mail van 26 juni 2006 van [naam] van Great Sun Group aan de incassogemachtigde van Chikara waarin wordt gerefereerd aan de afspraak die is weergegeven in voormelde e-mail van 16 februari 2006, en waarin een oplossing wordt aangedragen voor het resterende geschil over de geleverde panelen.
- de e-mail van 3 juli 2006 van de incassogemachtigde van Chikara aan "[naam]" van "Sun Group" waarin de aangedragen oplossingen worden afgewezen en een nieuwe oplossing wordt aangedragen.
Voor zover de hiervoor vermelde correspondentie feitelijk plaatsvond tussen Chikara en [gedaagde] blijkt uit de adressering van de verschillende e-mailberichten ("Sun Group"), en uit de inhoud daarvan dat zij bedoeld waren voor [gedaagde] als bemiddelaar ten behoeve van Great Sun Group.
4.10. De conclusie van het voorgaande is dat Chikara uit de door haar gestelde gang van zaken niet heeft kunnen afleiden dat [gedaagde] de panelen in eigen naam kocht, maar er kennelijk ook zelf vanuit ging dat de overeenkomst was gesloten met Great Sun Group. Dit betekent dat de vorderingen jegens [gedaagde], die zijn gebaseerd op het bestaan van een koopovereenkomst tussen Chikara en [gedaagde], dienen te worden afgewezen.
De vordering ten aanzien van Great Sun Group
4.11. De voorwaarde waaronder de vordering jegens Great Sun Group is ingesteld, is vervuld, zodat de rechtbank nu toekomt aan de beoordeling van deze vordering.
4.12. Nu Great Sun Group een rechtspersoon naar vreemd recht is en de vordering uit dien hoofde een internationaal karakter draagt, dient allereerst de vraag te worden beantwoord of de Nederlandse rechter bevoegd is van de vordering kennis te nemen.
De rechtbank beantwoordt die vraag bevestigend, en wel op grond van artikel 7 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, nu de vorderingen tegen beide gedaagden hun grondslag vinden in dezelfde overeenkomst, en de doelmatigheid rechtvaardigt dat de vorderingen tegen beide gedaagden gezamenlijk worden behandeld.
4.13. Ten aanzien van het op de vordering jegens Great Sun Group toepasselijke recht overweegt de rechtbank als volgt.
De bepaling van het toepasselijke recht dient plaats te vinden aan de hand van het Verdrag van Rome van 19 juni 1980 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst (EVO-verdrag), nu Nederland bij dit verdrag partij is en de vordering betrekking heeft op door het verdrag bestreken onderwerpen. Chikara en Great Sun Group hebben - overeenkomstig het bepaalde in artikel 3 van dit verdrag - in de tussen hen gesloten overeenkomst een expliciete keuze gedaan voor de toepasselijkheid van het Nederlands recht, met uitsluiting van de toepasselijkheid van het Weens Koopverdrag. Derhalve is op de onderhavige vordering Nederlands recht van toepassing (met uitzondering van het Weens Koopverdrag).
4.14. Voor zover [gedaagde] al een beroep zou kunnen doen op de nietigheid van de dagvaarding jegens Great Sun Group, is dit een gepasseerd station, nu de rechtbank reeds verstek tegen Great Sun Group heeft verleend. Daarbij komt dat [gedaagde] - gezien het feit dat de rechtbank rechtsmacht jegens beide gedaagden toekomt - geen rechtens te respecteren belang heeft bij het beroep op nietigheid van de dagvaarding jegens Great Sun Group (vgl. Hoge Raad 16 mei 1986, NJ 1987, 456).
4.15. Voor zover de vordering tot betaling van de beslagkosten is ingesteld tegen Great Sun Group, zal deze worden afgewezen, reeds vanwege het feit dat niet is gebleken dat het beslag ten laste van deze gedaagde is gelegd.
4.16. De tegen Great Sun Group ingestelde vordering komt de rechtbank voor het overige naar Nederlands recht niet onrechtmatig of ongegrond voor, en zal derhalve worden toegewezen.
De proceskosten
4.17. Chikara zal als de ten aanzien van [gedaagde] in het ongelijk gestelde partij, in de kosten van laatstgenoemde worden veroordeeld. Deze kosten worden begroot op:
- dagvaarding EUR 0,00
- overige explootkosten 0,00
- vast recht 390,00
- getuigenkosten 0,00
- deskundigen 0,00
- overige kosten 0,00
- salaris procureur 904,00 (2,0 punt × tarief EUR 452,00)
Totaal EUR 1.294,00
4.18. Great Sun Group zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in de door Chikara ten aanzien van haar gemaakte proceskosten worden veroordeeld. Deze kosten worden begroot op:
- dagvaarding EUR 72,33
- overige explootkosten 0,00
- vast recht 390,00
- getuigenkosten 0,00
- deskundigen 0,00
- overige kosten 0,00
- salaris procureur 452,00 (1,0 punt × tarief EUR 452,00)
Totaal EUR 914,33
in reconventie
4.19. Ter onderbouwing van zijn reconventionele vorderingen heeft [gedaagde] aangevoerd dat Chikara door het leggen van het beslag onrechtmatig jegens hem heeft gehandeld, nu de vorderingen waarvoor het beslag is gelegd, geheel ongegrond zijn.
4.20. Op grond van vaste jurisprudentie van de Hoge Raad rust op een beslaglegger een risicoaansprakelijkheid voor de gevolgen van het door hem gelegde beslag, indien de vordering waarvoor beslag is gelegd geheel ongegrond is (vgl. Hoge Raad 5 december 2003, NJ 2004, 150). Het verweer van Chikara dat zij door de onduidelijkheid over haar contractspartij genoodzaakt was [gedaagde] in rechte te betrekken, is dan ook niet relevant. Uit de omstandigheid dat de vorderingen waarvoor het beslag is gelegd, in het geding in conventie geheel zijn afgewezen, volgt dat Chikara door het leggen van het beslag onrechtmatig jegens [gedaagde] heeft gehandeld, en dat Chikara aansprakelijk is voor de schade die [gedaagde] ten gevolge van het beslag heeft geleden. De gevorderde verklaring voor recht is dan ook in beginsel toewijsbaar.
4.21. De door [gedaagde] gevorderde vergoeding voor gemaakte kosten in verband met het opheffen van het beslag en het stellen van een bankgarantie ten bedrage van EUR 487,50 exclusief BTW, is als voldoende onderbouwd voor toewijzing vatbaar. De over deze kosten gevorderde BTW zal worden afgewezen, nu [gedaagde] niet heeft gesteld dat hij geen ondernemer is in de zin van artikel 7 van de Wet op de omzetbelasting 1968 of dat hij als ondernemer een vrijgestelde prestatie verricht waarop de vordering betrekking heeft.
4.22. Ook de gevorderde vergoeding van de kosten die de bank in rekening heeft gebracht voor het afgeven van de bankgarantie, zal worden toegewezen. Uit het als productie 4 door [gedaagde] overgelegde bankafschrift blijkt in voldoende mate wat de omvang is van deze kosten, namelijk. EUR 132,-- aan “handling charges” en “mailing charges” en een bedrag aan rente van 1% per jaar over het bedrag van de bankgarantie (EUR 18.000,--) wegens “guarantee commission”.
4.23. [gedaagde] heeft onvoldoende concreet gesteld en onderbouwd welke verdere schade hij ten gevolge van het beslag heeft geleden, noch een verwijzing naar de schadestaatprocedure gevorderd, zodat de vordering strekkende tot betaling van schadevergoeding voor het overige als onvoldoende onderbouwd zal worden afgewezen.
4.24. Chikara zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van [gedaagde] worden begroot op:
- explootkosten EUR 0,00
- getuigenkosten 0,00
- deskundigen 0,00
- overige kosten 0,00
- salaris procureur 452,00 (2,0 punten × factor 0,5 × tarief EUR 452,00)
Totaal EUR 452,00
5. De beslissing
De rechtbank
in conventie
5.1. veroordeelt Great Sun Group om aan Chikara te betalen een bedrag van EUR 15.240,82 (vijftienduizendtweehonderdveertig euro en tweeëntachtig eurocent), vermeerderd met de contractuele rente van 1,5% per maand over het bedrag van EUR 13.252,89 vanaf 20 januari 2006 tot de dag van volledige betaling,
5.2. veroordeelt Great Sun Group in de ten aanzien van haar gemaakte proceskosten, aan de zijde van Chikara tot op heden begroot op EUR 914,33,
5.3. veroordeelt Chikara in de door [gedaagde] gemaakte proceskosten, tot op heden begroot op EUR 1.294,00,
5.4. verklaart dit vonnis in conventie tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
5.5. wijst het meer of anders gevorderde af,
in reconventie
5.6. verklaart voor recht dat het onder 2.11 bedoelde beslag onrechtmatig is,
5.7. veroordeelt Chikara tot betaling van een bedrag van EUR 619,50 (zeshonderdnegentien euro en vijftig eurocent), vermeerderd met een bedrag gelijk aan de rente van 1% per jaar over een bedrag van EUR 18.000,-- vanaf 24 april 2007 tot de datum van beëindiging van de bankgarantie,
5.8. veroordeelt Chikara in de proceskosten, aan de zijde van [gedaagde] tot op heden begroot op EUR 452,00,
5.9. verklaart dit vonnis in reconventie tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
5.10. wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. Ch.E. Bethlem en in het openbaar uitgesproken op 18 juni 2008.
w.g. griffier w.g. rechter