Uitspraak
vonnis
RECHTBANK ZWOLLE-LELYSTAD
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 141109 / KG ZA 08-22
Vonnis in kort geding van 4 februari 2008
in de zaak van
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid SMART BOWLING NEDERLAND B.V.,
gevestigd te Zwolle,
2. de commanditaire vennootschap [A C.V.],
gevestigd te [plaats],
eiseressen,
procureur mr. J.S. Staijen,
tegen
de publiekrechtelijke rechtspersoon
DE STAAT DER NEDERLANDEN (MINISTERIE VAN FINANCIËN), MEER SPECIAAL DE ONTVANGER VAN DE BELASTINGDIENST RANDMEREN / KANTOOR ZWOLLE,
zetelend te Zwolle,
gedaagde,
procureur mr. M.F.H.M. van Haastert,
advocaat mr. M.J.W. Hoogstrate te Amsterdam.
Partijen zullen hierna Smart Bowling Nederland (eiseres sub 1) en de Ontvanger genoemd worden.
1. De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding;
- de mondelinge behandeling;
- de pleitnota van Smart Bowling Nederland;
- de wijziging van eis;
- de intrekking van de vorderingen voor zover deze door [A. CV] zijn ingesteld;
- de pleitnota van de Ontvanger.
1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.
2. De feiten
2.1. Enig aandeelhouder en bestuurder van Smart Bowling Nederland is [B]. Van de commanditaire vennootschap [C C.V.] (ontbonden met ingang van 1 juni 2007) was laatstelijk beherend vennoot de rechtspersoon naar Belgisch recht Anno Millennium B.V.B.A. (gefailleerd op 9 juli 2007). Zaakvoerders en aandeelhouders van Anno Millennium B.V.B.A. zijn [D] en zijn zoon [E]. Stichting Administratiekantoor [H] (gefailleerd op 13 augustus 2007) is stille vennoot van [C C.V.]. Van deze stichting was [F], de echtgenote van [D], laatstelijk bestuurder.
2.2. Smart Bowling Nederland heeft bij overeenkomst van 8 juni 2007 van [C C.V.] gekocht de bedrijfsinventaris, aanwezig in de bedrijfspanden aan de [adres] te [plaats] (het bowlingcentrum, plaatselijk bekend als [naam bowlingcentrum]) en aan de [adres] te [plaats] (plaatselijk bekend als [naam restaurant], een restaurant). Daarbij is overeengekomen dat Smart Bowling Nederland de zaken aanvaardt onder de last van door de Ontvanger op of omstreeks 25 januari 2006, 6 maart 2006, 5 mei 2006 en 30 mei 2007 gelegde beslagen. Voorts is overeengekomen dat de koopsom van EUR 75.000,00 zal worden betaald aan de Ontvanger en [C C.V.] aan Smart Bowling Nederland kwijtschelding verleend.
2.3. Bij overeenkomst van 15 juni 2007 heeft Smart Bowling Nederland van [C C.V.] gekocht “de goodwill, met betrekking tot de exploitatie binnen [G] […] en [naam restaurant] […]” voor een bedrag van EUR 202.500,00, in de vorm van een achtergestelde lening van [C C.V.] aan Smart Bowling Nederland met een looptijd van drie jaar.
2.4. Bij overeenkomst van 23 juni 2007 heeft Smart Bowling Nederland van [C C.V.] gekocht de bij de Belastingdienst aanwezige inventaris, voor een bedrag van EUR 35.000,00. Het betreft de inventaris van een door [C C.V.] gedreven horecagelegenheid te Almere. Daarbij is overeengekomen dat Smart Bowling Nederland de zaken aanvaardt onder de last van door de Ontvanger op of omstreeks 6 februari 2006 en 10 februari 2007 gelegde beslagen.
2.5. Smart Bowling Nederland is op 29 mei 2007 met Stichting Administratiekantoor [H] als hoofdhuurder een onderhuurovereenkomst aangegaan met betrekking tot het pand aan de [adres] te [plaats]. In verband met wanprestatie van Stichting Administratiekantoor [H] heeft de kantonrechter op vordering van de eigenaar/verhuurder bij verstekvonnis in juli 2007 de (hoofd)huurovereenkomst ontbonden. Het restaurant is daarop gesloten en de inventaris is vervolgens in twee containers opgeslagen op het terrein aan de [adres] te [plaats].
2.6. De exploitatie van het bowlingcentrum was ondergebracht bij de commanditaire vennootschap [A C.V.]. Van deze vennootschap is Smart Bowling Nederland beherend vennoot en is commanditaire vennoot de rechtspersoon naar Belgisch recht M & N Trading B.V.B.A.. [D] is (thans) bestuurder en medeaandeelhouder van M & N Trading B.V.B.A.. [A C.V.] is op 26 januari 2008 ontbonden met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2008.
2.7. De Ontvanger heeft dwangbevelen uitgevaardigd tegen onder andere: [C C.V.], [E], [D] en [I] v.o.f., een vennootschap onder firma waarvan [D] vennoot was. Op 12 en 17 december 2007 heeft de Ontvanger voorts dwangbevelen uitgevaardigd tegen Smart Bowling Nederland en daarvoor executoriaal beslag gelegd. Het betreft een bedrag van ongeveer EUR 70.000,00. Op 23 januari 2008 heeft de Ontvanger aan Smart Bowling Nederland een voorlopige aanslag van EUR 131.345,00 opgelegd uit hoofde van vennootschapsbelasting.
2.8. Op of omstreeks 18 januari 2008 heeft de Ontvanger het bowlingcentrum afgesloten en vervolgens de aldaar aanwezige inventaris doen afvoeren.
3. Het geschil
3.1. De vordering van Smart Bowling Nederland strekt ertoe dat de voorzieningenrechter bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
1. de Ontvanger zal gelasten om alle activiteiten strekkende tot executoriaal verhaal op de inventarissen aan de [adres] te [plaats], of in containers op het terrein aldaar, en op een alleen aan de belastingsdienst bekende locatie, te staken en gestaakt te houden, totdat in een bodemprocedure over de eigendom van die inventaris en / of vereenzelviging tussen Smart Bowling Nederland en andere rechts- of natuurlijke personen is beslist, op straffe van een dwangsom van EUR 1.000.000,00 voor iedere overtreding van dit verbod, of voor iedere dag of gedeelte daarvan, dat een dergelijke overtreding voortduurt;
2. de door de Ontvanger op de onder 1. genoemde inventarissen gelegde beslagen beslagen zal opheffen;
3. al hetgeen de Ontvanger na 1 januari 2008 heeft verwijderd of heeft laten verwijderen uit het bowlingcentrum (met aangehorigheden) gevestigd te [plaats] aan de [adres] terug te plaatsen, binnen één dag na betekening van dit vonnis, op straffe van een dwangsom van EUR 1.000.000,00 voor iedere dag of gedeelte daarvan dat de Ontvanger in gebreke blijft hieraan te voldoen;
4. de Ontvanger in de kosten van dit geding zal veroordelen
3.2. De Ontvanger voert verweer.
3.3. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4. De beoordeling
4.1. Van een spoedeisend belang van Smart Bowling Nederland bij haar vorderingen is in voldoende mate gebleken.
4.2. Uitgangspunt is dat de Ontvanger gerechtigd is om op basis van de dwangbevelen executiehandelingen te verrichten, waaronder het leggen van executoriaal beslag, het in bewaring nemen van zaken waarop de Ontvanger zich mag verhalen en het openbaar verkopen van zaken waarop de Ontvanger gerechtigd is zich te verhalen. Dat is slechts anders indien moet worden aangenomen dat de Ontvanger misbruik van recht maakt. Het is aan Smart Bowling Nederland om dat aannemelijk te maken.
4.3. Partijen hebben uitgebreid gedebatteerd over de vraag of executoriaal beslag op de inventarissen voor belastingschulden van andere, aan [D] op enige wijze gelieerde entiteiten dan Smart Bowling Nederland op goede gronden is geschied.
In dat verband heeft de Ontvanger een beroep gedaan op vereenzelviging van deze entiteiten en op misbruik van identiteitsverschil tussen verschillende rechtspersonen.
Smart Bowling Nederland heeft de standpunten van de Ontvanger bestreden.
De vraag of hetgeen de Ontvanger naar voren heeft gebracht, hout snijdt, zal worden daargelaten, aangezien al op grond van belastingschulden van Smart Bowling Nederland zelf de door de Ontvanger verrichte executiehandelingen niet zijn aan te merken als misbruik van recht. Daarbij is het navolgende van belang.
4.4. Door Smart Bowling Nederland is erkend dat de Ontvanger op 12 december 2007 executoriaal beslag heeft gelegd op de inventarissen voor een bedrag van ongeveer EUR 70.000,00 voor een belastingschuld van Smart Bowling Nederland zelf. Smart Bowling Nederland heeft de verschuldigdheid van deze belastingvordering niet inhoudelijk betwist. Van enige betaling dan wel een concreet aanbod tot het treffen van een betalingsregeling ten einde verkoop van de in beslag genomen inventaris te voorkomen is niet gebleken, hoewel Smart Bowling Nederland daartoe voldoende gelegenheid heeft gehad. Smart Bowling Nederland heeft gesteld tegen deze aanslagen bezwaar te willen aantekenen, maar heeft nagelaten - hoewel aangekondigd - daarvan stukken in het geding te brengen. Dat brengt mee dat het ervoor moet worden gehouden dat de Ontvanger gerechtigd is tot openbare verkoop van de in beslag genomen inventarissen over te gaan.
4.5. Voorts heeft Smart Bowling Nederland niet betwist dat op 23 of 24 januari 2008 - in het kader van een versnelde invorderingsprocedure als bedoeld in artikel 10 Invorderingswet - voor een (vennootschaps)belastingschuld van EUR 131.345,00 een aanslag is opgelegd en tevens executoriaal beslag is gelegd op de inventarissen. Deze belastingschuld is volgens de Ontvanger het gevolg van een (door Smart Bowling Nederland gepretendeerde) vordering van ongeveer EUR 500.000,00 op Stichting Administratiekantoor [H] en / of [C C.V.] uit hoofde van door hen gepleegde wanprestaties in tussen hen en Smart Bowling Nederland gesloten overeenkomsten.
4.5.1. Smart Bowling Nederland heeft gesteld dat deze vordering oninbaar is aangezien [C C.V.] noch Stichting Administratiekantoor [H] enig verhaal bieden. Van een vpb-schuld in verband met deze vordering zou dan ook niet kunnen worden gesproken.
4.5.2. De voorzieningenrechter acht voorshands het bestaan van (in ieder geval een deel van) de vpb-schuld voldoende aannemelijk geworden. Smart Bowling Nederland heeft de stelling van de Ontvanger dat Smart Bowling Nederland haar vordering kan verrekenen met de vordering die [C C.V.] nog op haar heeft (uit hoofde van de achtergestelde lening als genoemd in rechtsoverweging 2.3), niet weersproken. Voor zover zij kan verrekenen is de vordering voldaan en, zo is door de Ontvanger gesteld en door Smart Bowling Nederland niet weersproken, ook belastbaar. In het verlengde van de omstandigheid dat Smart Bowling Nederland de belastingschuld van ongeveer EUR 70.000,00 niet (deels) heeft voldaan dan wel ten aanzien daarvan een concrete betalingsregeling heeft voorgesteld, behoefde bij de Ontvanger niet de verwachting te bestaan dat Smart Bowling Nederland de vpb-schuld wel zou voldoen. Versnelde invordering in de zin van artikel 10 Invorderingswet moet dan ook gerechtvaardigd worden geacht. Dat brengt mee dat ook ten aanzien van deze belastingschuld de Ontvanger zich mag verhalen op de in beslag genomen goederen.
4.6. Smart Bowling Nederland heeft aangevoerd dat van een gegronde vrees voor verduistering niet is gebleken. Zij heeft, zo voert zij aan, nimmer enig beslagen goed verduisterd. Een rechtvaardiging van de verregaande maatregel van de Ontvanger, namelijk het (doen) afvoeren van de inventarissen zou daarom niet bestaan.
4.6.1. De voorzieningenrechter volgt Smart Bowling Nederland niet in haar conclusie dat van een gegronde vrees voor verduistering geen sprake is. Partijen zijn het erover eens dat [D] zich van constructies heeft bediend om verhaal van de Ontvanger en andere schuldeisers te frustreren. Smart Bowling Nederland merkt daarover in haar pleitnota zelf op: “[D] heeft in het verleden chicaneuze handelingen, teneinde aan zijn verplichtingen te ontkomen, niet geschuwd”.
4.6.2. Smart Bowling Nederland heeft zich op het standpunt gesteld dat zij en haar bestuurder na de koop van de inventarissen alle banden met [D] hebben doorgesneden. De Ontvanger heeft met kracht van argumenten betoogd dat [D] ook na de verkoop van de inventarissen nog een belangrijke rol heeft gespeeld in de bedrijfsvoering van het (middellijk) door Smart Bowling Nederland gedreven bowlingcentrum [naam bowlingcentrum].
4.6.3. De voorzieningenrechter acht voorshands voldoende aannemelijk dat [D] in de bedrijfsvoering van het bowlingcentrum tot op het moment van de sluiting daarvan door de Ontvanger, een rol heeft gespeeld. Daarvoor wordt - zonder volledigheid na te streven - gewezen op de navolgende omstandigheden.
1. Op 18 januari 2008 en op 25 januari 2008 is [D] nog in het bowlingcentrum aangetroffen;
2. In het op 1 juni 2007 laatstelijk gewijzigde "bedrijfsreglement" dat met regelgeving voor werknemers van [naam bowlingcentrum] en [naam restaurant] is - voor zover van belang - vermeld:
"De directie van Smart Bowling Nederland B.V. h.o.d.n. [naam bowlingcentrum] en [naam restaurant] heeft behoefte aan een bedrijfsreglement.
[…]
Met de directie wordt bedoeld [D]. Met uitvoeringsmanagement wordt bedoeld [E] en [B] of een andere persoon die bevoegd is gesteld om voornoemde personen te vertegenwoordigen".
3. De exploitatie van het bowlingcentrum was ondergebracht in de commanditaire vennootschap [A C.V.]. M & N Trading B.V.B.A. is commanditair vennoot. Uit het vennootschapscontract volgt dat M & N Trading B.V.B.A. het volledige ondernemingsrisico draagt. Inmiddels is [D] zaakvoerder van M & N Trading B.V.B.A. en hebben [D] en [E] alle aandelen in deze rechtspersoon verworven.
4.6.4. Gelet op de betrokkenheid van [D] bij de door Smart Bowling Nederland gedreven ondernemingen, en de wijze waarop hij op negatieve wijze is betrokken bij het niet betalen van belastingschulden van aan hem gelieerde rechtspersonen, acht de voorzieningenrechter gegronde vrees voor verduistering voldoende aannemelijk geworden. Voor het in bewaring nemen bestond derhalve voldoende rechtvaardiging.
4.7. Het voorgaande brengt mee dat niet aannemelijk is geworden dat sprake is van misbruik van recht van de Ontvanger. De vorderingen liggen om die reden voor afwijzing gereed.
4.8. Smart Bowling Nederland zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van de Ontvanger worden begroot op:
- vast recht EUR 251,00
- salaris procureur 452,00
Totaal EUR 703,00
5. De beslissing
De voorzieningenrechter
5.1. wijst de vorderingen af,
5.2. veroordeelt Smart Bowling Nederland in de proceskosten, aan de zijde van de Ontvanger tot op heden begroot op EUR 703,00,
5.3. verklaart dit vonnis wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. E.B.E.M. Rikaart-Gerard en in het openbaar uitgesproken op 4 februari 2008.