Uitspraak
Rechtbank Zutphen
Sector Civiel
Afdeling Handel
Rolnummer: 77726 / KG ZA 06-99
Uitspraak: 12 juni 2006
Vonnis in kort geding in de zaak van
de naamloze vennootschap
BAVARIA N.V.,
gevestigd te Lieshout,
eiseres,
procureur mr. A.J.H. Ozinga,
advocaat mr. J.E. Stadig te Den Bosch,
tegen
de vereniging
MOTOR- EN AUTOCLUB LICHTENVOORDE,
gevestigd te Lichtenvoorde, gemeente Oost Gelre,
gedaagde,
advocaat mr. C.G.M.J. van Kreij te Groenlo.
Partijen zullen hierna Bavaria en MACL genoemd worden.
1. De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding
- de mondelinge behandeling
- de pleitnota van Bavaria
- de pleitnota van MACL.
1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.
2. De feiten
2.1. MACL is eigenaar van een aantal percelen, liggende te Lievelde, gemeente Oost Gelre, aan de Schansweg 10. Een van die percelen is bekend als gemeente Lichtenvoorde, sectie S, nummer 153. Op dit perceel staat het clubgebouw van MACL met een kantine op de eerste verdieping. Tevens is een gedeelte van een crossterrein op dit terrein gelegen.
2.2. MACL heeft een vergunning voor drie crossevenementen per jaar die zij op haar terrein organiseert. Tevens verhuurt zij haar terrein voor door ander andere organisaties gehouden evenementen. Die organisaties kunnen geen gebruik maken van de vergunning van MACL. Niet ongebruikelijk is dat de evenementen van deze organisaties worden gesponsord door bierfabrikanten.
2.3. Bavaria en MACL doen jarenlang zaken met elkaar. De eerste overeenkomst tussen partijen dateert van 6 juli 1999. Bavaria sponsorde MACL met een bedrag van f 2.000,00 per door MACL georganiseerde motorcross.
2.4. Bij het sluiten van het contract van 6 juli 1999 hebben partijen overleg gehad over het “Oerkracht ” en/of het “Normaal-festival”, dat op dat moment al jaarlijks op het terrein van MACL werd georganiseerd en dat gesponsord werd door Grolsch. Daarna hebben partijen overleg gehad over het “Arrow Rock-festival”. Ook dit festival wordt gesponsord door Grolsch.
2.5. Op 17 juli 2003 hebben Bavaria en MACL een afname-overeenkomst (hierna: de overeenkomst) gesloten waarin het volgende is opgenomen:
“Bavaria is op verzoek van de wederverkoper bereid:
- de benodigde biertapinstallatie(s) en koeling(en) in bruikleen te verstrekken;
- een geldlening te verstrekken van € 4.537,80;
- jaarlijks een sponsorbedrag ter beschikking te stellen van € 2.722,68.
Waartegen de wederverkoper bereid is zich jegens Bavaria te verplichten als hierna omschreven;
Komen als volgt overeen:
Artikel 1
Wederverkoper verbindt zich jegens Bavaria zich ervan te onthouden om voor de door hem geëxploiteerde horeca-onderneming te Lievelde, aan de Schansweg 10 (kadastraal bekend gemeente Lievelde, sectie S, nr. 153) met alle aanhorigheden, de navolgende bieren en andere dranken, als hieronder nader bepaald, bij anderen dan bij Bavaria of een door haar aangewezen handelaar te betrekken: BIEREN (...)”
Artikel 5.
Partijen komen overeen dat de in deze overeenkomst aan wederverkoper opgelegde verplichtingen, indien door wederverkoper, het pand waarin de drankgelegenheid is gevestigd, respectievelijk die onderneming zelf, wordt vervreemd, verpacht, verhuurd of op andere wijze in gebruik gegeven aan derden, op degenen die het goed onder algemene of bijzondere titel zullen verkrijgen overgaan, en dat mede gebonden zullen zijn degenen die van de rechthebbende een recht tot gebruik daarvan zullen krijgen. (...)”.
[medewerker ] van de Terborgse Wijncentrale (hierna: [medewerker Terborgse Wijncentrale), die agent is van Bavaria, was aanwezig bij de twee besprekingen over- en het tekenen van de overeenkomst.
2.6. MACL betrekt haar dranken bij de Terborgse Wijncentrale. MACL heeft bij hardloop- en mountainbike-wedstrijden ander bier dan Bavaria geschonken.
2.7. Bij brief van 10 november 2003 heeft Bavaria aan MACL bericht dat zij haar sponsorbeleid veranderde en dat MACL een nieuwe aanvraag in moest dienen indien zij voor sponsoring in aanmerking wilde komen.
2.8. Bij brief van 7 april 2004 heeft Bavaria aan de organisator van een op het terrein van MACL gehouden Grand Prix wedstrijd bericht dat zij het door die organisator gedane sponsorverzoek niet kan honoreren.
2.9. Bij e-mail van 22 oktober 2004 heeft een bestuurslid van MACL, [bestuurslid MACL], een e-mail gezonden aan [medewerker Terborgse Wijncentrale] met – onder meer – de volgende inhoud:
“Hierbij willen wij u informeren dat het de bedoeling is, dat met ingang van 2005 de zogenaamde Zwarte Cross zal plaatsvinden op het terrein van de MACL en terreinen van onze buren. Het evenement wordt door derden georganiseerd, onze inbreng blijft beperkt tot verhuur van het terrein. Nu hebben wij vernomen dat de organisator contractueel gebonden is om tijdens het evenement Grolsch bier te verkopen. Mogelijk ontstaat hiermee een knelpunt omdat wij in verband met sponsoring van onze clubactiviteiten een overeenkomst hebben met Bavaria, volgens welke in ons clubhuis en bij clubactiviteiten op de Schans alleen Bavaria zal worden verkocht. Daarnaast is met Bavaria overeengekomen dat voor evenementen separate afspraken kunnen worden gemaakt. Hierdoor, maar ook omdat ze geen MACL-initiatieven zijn, vallen evenementen als Arrow Rock en de Zwarte Cross buiten de overeenkomst met Bavaria.
Echter, om problemen of onduidelijkheden te voorkomen willen we graag met u overleggen. Over mogelijkheden voor separate afspraken kunnen wij u ook in verbinding stellen met de organisator van de Zwarte Cross.”
Bavaria en de Terborgse Wijncentrale hebben niet gereageerd op deze mail.
2.10. Op het terrein van MACL wordt in juli 2006 het door Grolsch gesponsorde evenement “de Zwarte Cross” gehouden. In de horecaonderneming van MACL en het daarbij behorende (dak)terras zal tijdens “de Zwarte Cross” Bavaria worden geschonken en op het overige gedeelte van het MACL-terrein Grolsch.
Uit de gegevens van de voorgaande jaren blijkt dat dit evenement 25.000 à 30.000 bezoekers trekt. Deze bezoekers consumeren om en nabij de 1400 hectoliter aan dranken, hetgeen gelijk te stellen is met de jaaromzet van 10 kroegen van gemiddelde grootte.
3. Het geschil
3.1. Bavaria vordert dat de voorzieningenrechter bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis
1. MACL tot 14 april 2008 het verbod op zal leggen tot het (doen) verkopen en of het (doen) schenken van andere dranken dan die welke MACL voortvloeiende uit de overeenkomst met Bavaria gerechtigd is te verkopen en/of te schenken,
2. Bavaria zal machtigen om, wanneer door een deurwaarder wordt vastgesteld dat tijdens de “de Zwarte Cross” andere dranken worden verkocht dan die welke MACL voortvloeiende uit de overeenkomst met Bavaria gerechtigd is te verkopen en/of te schenken, met behulp van “de sterke arm” al deze andere dranken feitelijk te verwijderen met bepaling dat de betreffende dranken door de deurwaarder ter beschikking zullen worden gehouden voor/afgegeven aan de daarop rechthebbende,
3. MACL zal veroordelen om binnen 2 dagen na de betekening van dit vonnis dit vonnis te bezorgen aan
a. de organisator van “de Zwarte Cross”
b. de organisaties die zich ten behoeve van “de Zwarte Cross” bezig houden met horeca-aspecten
c. de bij MACL bekende andere drankenleveranciers, waaronder Grolsch,
alsmede om Bavaria binnen 8 dagen na betekening van dit vonnis bewijsstukken te overhandigen van voormelde bekendmaking op straffe van een dwangsom van
EUR. 10.000,00 per dag dat MACL in gebreke blijft om aan één of meer onderdelen van dat gedeelte van de veroordeling te voldoen,
4. MACL zal veroordelen in de kosten van dit geding, vermeerderd met de wettelijke rente over de proceskosten vanaf de 15e dag na de dag van de uitspraak.
3.2. MACL voert verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4. De beoordeling
4.1. Op grond van artikel 5 van de overeenkomst is MACL verplicht om te regelen dat als het pand waarin de drankgelegenheid is gevestigd, respectievelijk die onderneming zelf in gebruik wordt gegeven aan derden, de verplichtingen van MACL jegens Bavaria ook voor derden gelden. Voor het overige bevat de overeenkomst geen bepalingen over derden.
Vast staat dat het pand gewoon een 'Bavaria'- pand blijft, gerund door vrijwilligers van MACL. Dit geldt ook voor het daarbij behorende (dak)terras. Andere delen van het terreinen van MACL vallen niet onder de van artikel 5 gebruikte term “pand waarin de drankgelegenheid is gevestigd”. Van het in gebruik geven van de onderneming is geen sprake. Naar de letter van de overeenkomst mag er derhalve tijdens “de Zwarte Cross” op het cross-terein van MACL ander bier dan Bavaria wordt geschonken.
4.2. Voor de uitleg van een overeenkomst is echter niet slechts van belang hetgeen uit de tekst zelf blijkt, maar komt het aan op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs daaraan mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten.
Bavaria heeft in dit kader een vijftal (hieronder gezamenlijk besproken) argumenten aangevoerd, die echter niet aannemelijk maken dat overeenkomst op de door Bavaria voorgestane wijze dient te worden uitgelegd.
Dat MACL wisselende argumenten zou gebruiken ter onderbouwing van haar stelling dat zij geen contractsbreuk pleegt, is in dit kader niet relevant. Het gaat erom wat partijen op het moment van het sluiten van het contract bedoeld hebben.
Volgens Bavaria was de kenbare bedoeling van de overeenkomst dat het ging om het volledige terrein, hetgeen volgens haar blijkt uit de aanduiding in artikel 1 van de overeenkomst “geëxploiteerde horeca-onderneming met alle aanhorigheden”. Dit standpunt gaat echter niet op, omdat evenementen zoals “de Zwarte Cross” niet vallen onder (de horecavergunning van) de door MACL geëxploiteerde horeca-onderneming.
Daarbij komt dat vóór de drankafname-overeenkomst bij alle grote evenementen op het terrein van MACL - behoudens de drie door Bavaria gesponsorde motorcrosses - ook steeds ander bier (Grolsch) is geschonken. Weliswaar stelt Bavaria dat dat uitdrukkelijk is overeengekomen met betrekking tot Oerkracht en haar opvolgers, maar dat wordt enerzijds ontkend, terwijl anderzijds dan toch de vraag rijst waarom Bavaria (die de tekst van de overeenkomst heeft opgesteld) dit soort beperkingen niet duidelijk heeft vastgelegd. Tegen deze achtergrond faalt de stelling dat het op de weg van MACL had gelegen om voorafgaand aan het contract expliciet ter sprake te brengen dat zij niet verplicht wilde worden om bij festivals op haar terrein Bavaria te schenken.
Dat uit gedragingen van MACL valt af te leiden dat zij ook van mening was dat zij op haar crossterrein Bavaria moest laten schenken bij evenementen als “de Zwarte Cross”, is onvoldoende aannemelijk geworden. MACL heeft bij hardloop- en mountainbike-wedstrijden immers ander bier dan Bavaria geschonken. Bavaria stelt dat zij van die activiteiten niet heeft geweten, maar dat lijkt niet aannemelijk gelet op de contacten tussen MACL en de heer [medewerker] van de Terborgse Wijncentrale, welke onderneming in dezelfde omgeving is gevestigd.
MACL heeft gemotiveerd betwist dat bij een in 2005 op het terrein van MACL gehouden feest voor de buurtschap Aalten/Lichtenvoorde naar aanleiding van bezwaren van Bavaria geen Grolsch is geschonken maar Bavaria. De verklaring van de ene partij komt niet aannemelijker voor dan die van de andere en voor nadere bewijslevering is in deze procedure geen plaats.
Voor zover Bavaria zich beroept op het e-mailbericht van 22 oktober 2004 van een bestuurslid van MACL, [bestuurslid MACL], met de zinsnede “dat voor evenementen separate afspraken kunnen worden gemaakt”, gaat ook dat niet op. De tekst van de mailbericht biedt eerder aanknopingspunten voor de juistheid van de stellingen van MACL dat de in die mail bedoelde activiteiten buiten de reikwijdte van de overeenkomst vielen en er separate afspraken over dienden te worden gemaakt. Op die mail is niet gereageerd. Dat had bepaald voor de hand gelegen, nu Bavaria zich thans op het standpunt stelt dat dit soort activiteiten wel degelijk onder de reikwijdte van de overeenkomst vielen. Verder geldt dat Bavaria uitdrukkelijk het verzoek heeft gekregen de Grand Prix te sponsoren. Dat heeft Bavaria geweigerd zonder daarbij tot uitdrukking te brengen dat MACL zich niet tot andere biermerken zou mogen wenden.
4.3. Op grond van dit alles is de slotsom dat Bavaria onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt dat MACL bij verhuur van haar crossterein aan de organisator van “De Zwarte Cross” ook haar verplichtingen jegens Bavaria had dienen op te leggen.
De vorderingen zullen gelet op het vorenstaande worden afgewezen.
4.4. Bavaria zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van MACL worden begroot op:
- vast recht EUR 248,00
- salaris advocaat 816,00
Totaal EUR 1.064,00
5. De beslissing
De voorzieningenrechter
5.1. wijst de vorderingen af,
5.2. veroordeelt Bavaria in de proceskosten, aan de zijde van MACL tot op heden begroot op EUR 1.064,00,
5.3. verklaart dit vonnis wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. D. Vergunst en in het openbaar uitgesproken op 12 juni 2006