Uitspraak
RECHTBANK ZUTPHEN
Sector Kanton – Locatie Harderwijk
Zaaknummer: 288460 CV-EXPL 06-52
Grosse aan : mr. P. Burger
Afschrift aan: MR. P. Burger en mr. B.F. Woudstra
Verzonden d.d.
vonnis van de kantonrechter ex artikel 254 Rv. d.d. 5 december 2006
inzake
[eiser],
wonende te [plaats],
eiser,
gemachtigde: mr. P. Burger, advocaat te Utrecht,
correspondentieadres: [adres],
tegen
DE ONDERNEMINGSRAAD VAN ISS LANDSCAPING SERVICES,
gevestigd en kantoorhoudende te [adres],
gedaagde,
gemachtigde: mr. B.F. Woudstra bedrijfsjurist bij gedaagde.
Het procesverloop
Dit verloop blijkt uit de navolgende stukken:
- de dagvaarding in het kort geding d.d. 31 oktober 2006;
- de conclusie van antwoord met producties;
- de aantekeningen van de mondelinge behandeling ter terechtzitting van 21 november 2006;
- de pleitnotities zijdens eiser;
- de nadere producties zijdens eiser.
Beoordeling
[eiser] vordert in kort geding veroordeling van de OR Van ISS Landscaping Services (hierna te noemen: de OR) om binnen vijftien dagen opnieuw verkiezingen in regio midden voor de OR te organiseren op straffe van een dwangsom van ? 500,-- per dag wanneer de OR daarmee in gebreke blijft.
Aan de vordering heeft [eiser] het volgende ten grondslag gelegd:
[eiser] is sedert 30 juni 1972 in dienst een rechtsvoorganger van ISS Landscaping Services BV en sedert 1 januari 2003 middels overgang van onderneming in dienst bij ISS Landscaping Services.
Bij de onderneming die door ISS Landscaping Services in stand wordt gehouden, is een OR ingesteld. Ten behoeve van de samenstelling van deze OR hebben verkiezingen plaatsgevonden. De [eiser] heeft zich in mei 2006 kandidaat gesteld voor de verkiezing van de bij OR ISS Landscaping Services ingestelde ondernemingsraad.
Over de wijze waarop de verkiezingen zijn verlopen, in het bijzonder wat betreft het vaststellen van de uitslag van de verkiezingen, is een geschil tussen de [eiser] en de OR ontstaan. Dit geschil is voorgelegd aan de bedrijfscommissie en kantonrechter op grond van het bepaalde in artikel 36 lid 1 WOR. Omdat de behandeling daarvan op zijn minst meer dan een half jaar in beslag zal nemen en het belang van de [eiser] vergt dat reeds eerder een voorlopige voorziening wordt getroffen, wordt een onmiddellijke voorziening bij voorraad gevraagd.
De volgende feiten en omstandigheden zijn van belang.
Op de verkiezingen zijn van toepassing het Reglement OR Landscaping dat op
15 december 2004 is vastgesteld.
Ten behoeve van de samenstelling van de OR per september 2006 zijn werknemers van ISS Landscaping Services gevraagd zich kandidaat te stellen voor het lidmaatschap van de OR.
Bij de samenstelling van de OR ISS Landscaping Services wordt gewerkt met kiesgroepen,
Zodat werknemers van de verschillende regio’s in de OR vertegenwoordigd kunnen zijn. In één regio, te weten de Regio Midden, hebben zich meer werknemers aangemeld dan de voor die regio beschikbare zetels in de OR. Daartoe behoort de [eiser]. Hij is werkzaam in de regio Midden en heeft zich beschikbaar gesteld voor het lidmaatschap van de OR, op de vakbondslijst van FNV Bondgenoten. Besloten werd voor deze Regio verkiezingen uit te schrijven.
Ten behoeve van de verkiezing is aan werknemers op 19 juni 2006 een brief verstuurd waarin is gevraagd middels invulling van de stemkaart te stemmen voor leden van de OR.
Daarbij is gevraagd om deze stemkaart in een blanco enveloppe te stoppen en vervolgens deze in een retourenveloppe te retourneren naar het kantoor te Harderwijk. Op deze retour-enveloppe zijn persoons- en adresgegevens aangebracht middels een adressticker.
De [eiser] heeft zelf gestemd. Hij heeft daarbij geen gebruik gemaakt van de blanco enveloppe omdat hij het overbodig achtte om twee enveloppen te gebruiken. Zijn stem is in de retourenveloppe terug gestuurd.
Op 30 juni 2006 om 11.00 uur zijn de uitgebrachte stemmen van de verkiezingen geteld. Namens FNV Bondgenoten is een kaderlid waarnemer bij deze verkiezing geweest. Hij heeft gezien dat de verkiescommissie heeft geconstateerd dat bij 6 of 7 retourenveloppen de adressticker op de retourenveloppe was verwijderd dan wel de adressering onleesbaar was gemaakt. De stemmen uit deze retourenveloppen zijn door de verkiezingscommissie ongeldig verklaard en derhalve bij de telling niet in beschouwing genomen.
Direct na het tellen der stemmen, op 30 juni jl., heeft de bestuurder van FNV Bondgenoten, die door de waarnemer van deze gang van zaken op de hoogte was gesteld, schriftelijk bezwaar aangetekend tegen het ongeldig verklaren van stembiljetten, die met een retourenveloppe zonder de opgeplakte adressticker zijn ontvangen. FNV Bondgenoten heeft gevraagd deze stemmen alsnog in de verkiezingsuitslag te verwerken.
De [eiser] maakte op 5 juli 2006 ook bezwaar tegen de ongeldig verklaring van de stemmen. Hij had vernomen van de FNV werknemer/kaderlid dat van de ongeldig verklaarde stemmen een aantal stemmen op hem waren uitgebracht. Ook zijn eigen stem, die niet met de blanco enveloppe was geretourneerd, zou niet zijn meegeteld maar ongeldig zijn verklaard. Indien deze stemmen wel zouden zijn meegeteld, zou (waarschijnlijk) de [eiser] in plaats van een andere werknemer op de lijst van FNV Bondgenoten zijn verkozen als OR-lid.
De [eiser] komt namelijk ten opzichte van zijn voorganger van de lijst 2 stemmen tekort om in de OR te worden verkozen.
De OR ISS Landscaping Services heeft bij brief van 7 en 10 juli 2006 bekend gemaakt het bezwaar van FNV Bondgenoten en de [eiser] niet te honoreren. De OR stelde dat de telling van stemmen conform de daarvoor geldende regels in het verkiezingsreglement zou zijn verlopen. Daartoe stelde de OR dat werknemers op de hoogte waren van de wijze waarop het stembiljet diende te worden geretourneerd en diegenen die van de instructie waren afgeweken logischerwijs ongeldig zouden hebben gestemd.
De [eiser] was het daar niet mee eens. Hij heeft middels een gemachtigde zijn standpunt met betrekking tot de verkiezingen uiteen gezet en gevraagd de stemmen opnieuw te tellen.
Op het tweede verzoek van de [eiser] om een hertelling van stemmen te laten plaatsvinden is niet gereageerd. Wel heeft telefonisch overleg plaatsgevonden waaruit bleek dat in september 2006 een eerste vergadering van de nieuwe OR zou plaatsvinden en over de kwestie zou worden gesproken.
Toen een reactie uitbleef heeft de [eiser] de OR nogmaals gevraagd tot hertelling van stemmen over te gaan. Ook na die brief werd aanvankelijk geen reactie gegeven. Enige tijd nadien, te weten 12 oktober 2006, ontving de [eiser] een brief waaruit bleek dat de OR zijn standpunt met betrekking tot het ongeldig verklaren van stemmen handhaafde. Daarnaast bleek dat de OR inmiddels de enveloppen, die ongeldig zijn verklaard, heeft vernietigd en hertelling om die reden niet tot de mogelijkheden behoort.
Dit heeft de [eiser] doen besluiten om procedurele maatregelen te nemen en daarin te vorderen dat opnieuw verkiezingen voor de OR plaatsvinden nu hertelling van de stemmen niet meer mogelijk is, en voorschriften met betrekking tot de verkiezingen niet juist in acht genomen zijn.
Op de verweren van de OR zal voorzover nodig hierna worden ingegaan.
Allereerst betoogt de OR dat [eiser] niet ontvankelijk behoort te worden verklaard in zijn vordering, omdat hij de bemiddeling en het advies van de bedrijfscommissie dient af te wachten.
Dit verweer moet worden verworpen. Weliswaar valt niet met enige zekerheid te voorspellen hoeveel tijd gemoeid zal zijn met de gewenste bemiddeling en eventueel het advies van de bedrijfscommissie, maar te voorzien valt dat de procedure bij de bedrijfscommissie niet op korte termijn zal zijn afgerond. Intussen functioneert een OR die volgens [eiser] niet geheel regulier is samengesteld. [eiser] heeft er belang bij dat op korte termijn duidelijkheid komt omtrent de vraag of hij aanspraak kan maken op lidmaatschap van de OR.
Bij de inhoudelijke toetsing van de vordering is beslissend het antwoord op de vraag of het met een grote mate van zekerheid te verwachten valt dat [eiser] in een eventuele bodemprocedure het gelijk aan zijn zijde zal krijgen.
Deze vraag wordt voorshands bevestigend beantwoord. Dit leidt tot toewijzing van de vordering met veroordeling van de OR in de kosten van het geding. Daartoe wordt het volgende overwogen.
§ 4 van het reglement van de OR luidt als volgt:
Wijze van stemmen bij verkiezingen
Artikel 10
De verkiezing geschiedt bij geheime schriftelijke stemming.
Tijdig ontvangt elke kiesgerechtigde werknemer een stembiljet met retourenvelop.
Op dit stembiljet staan de kandidaten vermeld. Uiterlijk zeven dagen na de vastgestelde verkiezingsdatum dienen de stembiljetten op het secretariaat van de verkiezingscommissie ontvangen te zijn.
Artikel 11
Iedere kiesgerechtigde persoon brengt één stem uit.
Artikel 12
Na het einde van de stemming stelt de ondernemingsraad het aantal geldige stemmen vast dat op elke kandidaat is uitgebracht.
Ongeldig zijn de stembiljetten:
a. Die niet of namens de ondernemingsraad zijn gewaarmerkt;
b. Waaruit niet duidelijk de keuze van de stemgerechtigde blijkt;
c. Waarop niet het vereiste aantal stemmen is uitgebracht;
d. Waarop andere aantekeningen voorkomen dan de aanwijzing van de verkozen kandidaten.
Artikel 13
Gekozen zijn de kandidaten die achtereenvolgens het hoogste aantal stemmen op zich hebben verenigd. Indien er voor de laatste te bezetten zetel(s) meer kandidaten zijn die een gelijk aantal stemmen op zich hebben verenigd, beslist het lot.
De uitslag van de verkiezing wordt door de ondernemingsraad vastgesteld en volledig bekend gemaakt aan de ondernemer, aan de in de onderneming werkzame personen en aan de werknemersorganisaties die de kandidatenlijsten hebben ingediend.
Artikel 14
De gebruikte stembiljetten worden door de secretaris van de ondernemingsraad in gesloten envelop ten minste drie maanden bewaard.
Naar dezerzijds voorlopig oordeel heeft de OR bij de verkiezingen niet gehandeld overeenkomstig het reglement. In de eerste plaats heeft de OR buiten het reglement om een nieuw element geïntroduceerd door te werken met een blanco enveloppe. De redengeving daarvoor (waarborgen van de anonimiteit van de stemmers) moge honorabel zijn, het niet gebruik maken van blanco enveloppen, kan evenwel niet leiden tot ongeldigverklaring van stemmen, nu artikel 12 daarin niet voorziet. Het reglement voorziet slechts in waarmerking van de stembiljetten en niet van de retourenveloppe. Waar de OR aanvoert dat er zorg voor diende te worden gedragen dat iedere kiesgerechtigde slechts één stem uitbrengt, was het waarmerken van de stembiljetten overeenkomstig het reglement een geschikt middel geweest.
Voorzover de OR heeft beoogd de geheimhouding van de stemming te waarborgen, had het voor de hand gelegen zulks in de brief aan de kiesgerechtigden van 19 juni 2006 expliciet duidelijk te maken. Nu dit is nagelaten, hebben kiesgerechtigden gemeend die geheimhouding te moeten realiseren door de adressticker van de retourenveloppe te verwijderen. Dit behoort evenwel niet te leiden tot ongeldigverklaring van hun stem.
Voorts moet voorshands worden geoordeeld dat niet te ontkomen valt aan nieuwe verkiezingen. Hertelling van de stemmen op basis van het hiervoor overwogene had voor de hand gelegen, maar is door handelen van de OR onmogelijk geworden, nu ongeldig verklaarde stemmen zijn vernietigd. Dit is trouwens ook in strijd met het reglement dat erin voorziet dat ‘gebruikte’ stembiljetten (lees: ‘uitgebrachte stemmen’) tenminste drie maanden worden bewaard.
Hetgeen partijen overigens naar voren hebben gebracht, kan niet tot een andere beslissing leiden en behoeft derhalve geen afzonderlijke bespreking.
Beslissing -bij wege van voorlopige voorziening-
De OR ISS Landscaping Services wordt veroordeeld om binnen vijftien dagen na heden opnieuw de verkiezingen voor de OR in regio Midden te organiseren op straffe van een dwangsom van ? 500,-- per dag wanneer de OR ISS Landscaping Services daarmee in gebreke mocht blijven.
De OR ISS Landscaping Services wordt veroordeeld in de kosten, tot aan deze uitspraak aan de zijde van [eiser] vastgesteld op:
€ 750,-- wegens salaris gemachtigde;
€ 105,-- wegens griffierecht en
€ 84,87 wegens exploitkosten (inclusief de daarover verschuldigde BTW).
Dit vonnis is uitvoerbaar bij voorraad.
Aldus gewezen door mr. D.J. Buijs, kantonrechter, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van dinsdag 5 december 2006 in tegenwoordigheid van de griffier.
DJB/mvl