Uitspraak
vonnis
RECHTBANK ZUTPHEN
Sector Civiel – Afdeling Handel
zaaknummer / rolnummer: 83242 / KG ZA 07-13
Vonnis in kort geding van 13 februari 2007
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
DE WINTER UDEN B.V.,
gevestigd te Uden,
eiseres,
procureur mr. C.B. Gaaf,
advocaat mr. R.P.E. Halfens te Uden,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
WEGENER HUIS-AAN-HUISKRANTEN B.V.,
gevestigd te Apeldoorn,
gedaagde,
procureur mr. A.J. Zeijl,
advocaat mr. A. Robustella te Ede.
Partijen zullen hierna De Winter en Wegener genoemd worden.
De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding;
- de mondelinge behandeling;
- de pleitnota van Wegener.
Ten slotte is vonnis bepaald.
De feiten
De Winter is een regionale uitgever van kranten en tijdschriften. Wegener is een landelijke uitgever van kranten en tijdschriften. Beide uitgevers geven regionale huis-aan-huiskranten uit, die wekelijks bij alle inwoners van een bepaalde regio gratis worden thuisbezorgd.
In de regio Het Land van Maas en Waal geven beide uitgevers een dergelijke krant uit. De krant van De Winter is genaamd “Tussen Maas & Waal”. Deze woorden worden bovenaan de voorpagina naast elkaar afgedrukt, waarbij het woord “tussen” in een kleiner lettertype en het koppelteken in een groter lettertype wordt afgedrukt dan de woorden “Maas” en “Waal”. De krant van Wegener was tot november 2006 genaamd “dé Zondag Krant Maas en Waal”, waarbij in de naamsaanduiding tussen de woorden “dé Zondag” en “Krant” in een kleiner lettertype “Maas en Waal” werd afgedrukt. Recentelijk heeft Wegener de naam van deze krant gewijzigd in “dé Weekend Krant Maas & Waal”. Bij deze naamswijziging heeft Wegener de opmaak van de voorpagina gewijzigd, waarbij de woorden “dé Weekend Krant” onder elkaar in een kader links zijn afgedrukt en de woordgroep “Maas & Waal” naast elkaar rechts daarvan zijn afgedrukt. Wegener drukt in zowel de toenmalige als de huidige opmaak onder de naamsaanduiding een subregel af met haar naam als uitgever. De Winter drukt in haar krant geen subregel met haar naam als uitgever af.
De Winter is gevestigd in een kantoorpand met daarop de naam “Tussen Maas & Waal”. De Winter voert deze naam op haar briefpapier, haar visitekaartjes en op haar website. De Winter staat voorts onder deze naam vermeld in het telefoonboek en haar medewerkers treden onder deze naam naar buiten.
De vordering
De Winter vordert dat de rechtbank bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis Wegener zal:
1. verbieden om in de naam van een door haar gevoerde onderneming of uitgegeven krant in de regio Het Land van Maas en Waal de combinatie “Maas & Waal” en/of “Maas en Waal” te gebruiken, alsmede om door middel van de opmaak van haar krant(en) in voornoemde regio of op welke andere wijze dan ook onrechtmatig aan te haken bij de krant of onderneming van De Winter, op straffe van een dwangsom van EUR 5.000,00 per overtreding en EUR 1.000,00 voor iedere dag dat deze overtreding voortduurt,
2. veroordelen om aan De Winter een voorschot op de door De Winter ten gevolge van het onrechtmatig handelen van Wegener geleden schade van EUR 10.000,00 te betalen;
3. veroordelen in de kosten van deze procedure.
De Winter heeft tegen de achtergrond van de vaststaande feiten hiertoe aangevoerd, dat De Winter de eerste gebruiker is van de handelsnaam “Tussen Maas & Waal”, nu zij als eerste onder deze naam een onderneming heeft gedreven die in voornoemde regio een huis-aan-huiskrant onder deze naam heeft uitgegeven. Met de wijziging van de naam en opmaak van haar krant door Wegener is meer nadruk komen te liggen op de combinatie
“Maas & Waal” en is aansluiting gezocht bij de opmaak van de krant van De Winter.
De ondernemingen en kranten van De Winter en Wegener zijn hierdoor voor het publiek niet meer van elkaar te onderscheiden, waardoor een aanzienlijke kans op verwarring, zowel visueel als auditief, bestaat bij lezers, adverteerders en mensen die nieuws hebben. Deze verwarring heeft zich al enige malen voorgedaan. Deze verwarring leidt tot beschadiging van de bekende naam van de krant van De Winter en dalende inkomsten van adverteerders.
Indien vast zou komen te staan dat Wegener de naam alleen voor haar krant en niet voor haar onderneming gebruikt, dan is er sprake van het zonder toestemming aanhaken bij een succesformule en/of profiteren van de goodwill van een ander, hetgeen een onrechtmatige daad oplevert.
Wegener voert verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
De beoordeling
Artikel 1 Handelsnaamwet (hierna: Hnw) verstaat onder handelsnaam de naam waaronder een onderneming wordt gedreven. Artikel 5 Hnw verbiedt het voeren van een handelsnaam, die, vóórdat de onderneming onder die naam werd gedreven, reeds door een ander rechtmatig gevoerd werd, of die van diens handelsnaam in geringe mate afwijkt, een en ander voor zover dientengevolge, in verband met de aard der beide ondernemingen en de plaats, waar zij gevestigd zijn, bij het publiek verwarring tussen die ondernemingen te duchten is. Een onderneming kan verschillende handelsnamen voeren. Het is niet noodzakelijk dat een handelsnaam als zodanig is ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel. Voor het ontstaan van het recht op een handelsnaam is de verrichting van een bepaalde formaliteit derhalve niet voorgeschreven. Dit recht ontstaat doordat een onderneming zich bij activiteiten van een naam bedient, in de zin dat zij daarbij met deze naam naar buiten treedt. Daar waar een handelsnaam veelal dient ter beschrijving van de onderneming en slechts indirect ter onderscheiding daarvan en het gebruik van een merk voor alles dient ter onderscheiding van waren of diensten van een onderneming, mogen bij de handelsnaam geen al te strenge eisen aan zijn onderscheidend vermogen worden gesteld. Van belang is of het in aanmerkend komende publiek de naam zal opvatten als de naam van de onderneming.
Nu zowel De Winter als Wegener in meerdere regio’s huis-aan-huiskranten uitgeven is het nog maar zeer de vraag of de onderscheiden titels van die bladen telkens tevens als handelsnaam kunnen worden gekwalificeerd. Dat De Winter voor de uitgave van de krant “Tussen Maas & Waal” gebruik maakt van een eigen kantoorpand met daarop de naam “Tussen Maas & Waal”, dat de naam wordt gebruikt op briefpapier, visitekaartjes en op een website alsmede dat “Tussen Maas & Waal” staat vermeld in het telefoonboek en medewerkers van bedoelde krant onder deze naam naar buiten treden, is voorshands ongenoegzaam om aannemelijk te achten dat het publiek “Tussen Maas & Waal” zal opvatten als de naam van een onderneming, laat staan als een onderneming van De Winter. Hierbij wordt nog opgemerkt dat De Winter in haar dagvaarding niet aangeeft dat zij mede onder de naam “Tussen Maas & Waal” handelt. In deze kan er dan ook niet van worden uitgegaan dat De Winter de naam “Tussen Maas & Waal” (mede) gebruikt als beschrijving van haar onderneming. Ook al zou over het vorenstaande anders worden geoordeeld, dan kan dat De Winter niet baten. Wegener heeft immers aangevoerd dat “dé Weekend Krant Maas & Waal” niet méér is dan een titel van één van haar periodieken almede heeft zij bestreden dat zij voor haar onderneming die die krant uitgeeft gebruik is gaan maken van de naam “dé Weekend Krant Maas & Waal”. De Winter heeft met name op dit laatste punt niet meer gerespondeerd, zodat in het geval van Wegener nog veel duidelijker is dat het in aanmerking komende publiek de woorden “dé Weekend Krant Maas & Waal” niet zal opvatten als de naam van een onderneming (van Wegener). Dit geldt temeer, nu in de krant van Wegener de van de titel van de krant afwijkende naam van de uitgever uitdrukkelijk staat vermeld in een subregel onder die titel. Daar waar Wegener “dé Weekend Krant Maas & Waal” niet als handelsnaam gebruikt kan zij om die reden niet handelen in strijd met artikel 5.
Met betrekking tot de subsidiaire grondslag van de vordering -onrechtmatige daad-is ter zitting door Wegener aangevoerd, dat zij voor het eerst op 28 september 2003 een krant uitgaf met de naam “dé Zondagskrant Maas en Waal” en dat De Winter voor het eerst op 29 september 2003 verscheen met haar krant, hetgeen door De Winter niet is betwist. Dit betekent dat Wegener niet onrechtmatig kan hebben aangehaakt bij de naam “Tussen Maas & Waal” van De Winter, aangezien Wegener deze naam zelf eerder voerde.
Gelet op het vorenstaande kan alleen de recente wijziging in naam en opmaak door Wegener getoetst worden aan artikel 6:162 BW. In de naam van de krant van De Winter zijn de woorden “Maas & Waal” als het kenmerkende deel van de naam te beschouwen, mede in aanmerking genomen dat het in een groter lettertype afgedrukte koppelteken in de woordgroep prominent naar voren komt. Het woord “Tussen” heeft in dit verband de functie van inleidend voorvoegsel, hetgeen blijkt uit de opmaak van de naamsaanduiding, waarbij dit voorvoegsel in een kleiner lettertype wordt geplaatst. Voor de krant van Wegener, zoals deze recent wordt uitgeven, zijn de woorden “Maas & Waal” niet zonder meer als het kenmerkende deel van de naam te beschouwen. Ter zitting heeft Wegener aangegeven dat de gewijzigde opmaak onderdeel uitmaakt van haar landelijke lay-out van soortgelijke kranten. Hierbij fungeren de ingekaderde woorden “dé Weekend Krant” als het gemeenschappelijke deel en geven de aan de rechterzijde afgedrukte woorden het regionale verspreidingsgebied van de editie weer. Wegener heeft er om haar moverende redenen voor gekozen om bij voornoemde wijziging het woord “en” te vervangen door een koppelteken. Op zichzelf beschouwd kan een dergelijk aanhaken bij het gebruik van een koppelteken door De Winter niet worden aangemerkt als onrechtmatig. Dit is te meer niet het geval, nu Wegener haar koppelteken niet, zoals De Winter doet, in een aanzienlijk groter lettertype afdrukt en Wegener kiest voor een andere kleur van het koppelteken dan De Winter. Daarnaast vormt de door Wegener gewijzigde naam van de krant in doorslaggevende mate een voortzetting van de daarvoor gehanteerde en, ten aanzien van de krant van De Winter, niet onrechtmatig gevoerde naam.
Vervolgens dient de vraag te worden beantwoord of Wegener de opmaak van haar krant recent zodanig heeft gewijzigd, dat haar krant qua opmaak verwarringwekkende gelijkenis vertoont met de krant van De Winter. Deze vraag wordt ontkennend beantwoord. Voorop wordt gesteld dat er in Nederland een zeer groot aantal huis-aan-huiskranten worden uitgegeven. Wegener geeft in de regio Groot Nijmegen/Betuwe/Zuid niet minder dan dertien huis-aanhuiskranten uit. Bij huis-aan-huiskranten nemen foto’s en advertenties een belangrijke plaats in. Het is daarbij niet verwonderlijk dat dergelijke kranten qua opmaak veelal en noodzakelijkerwijze grote trekken van overeenstemming met elkaar vertonen. De opmaak van de krant van De Winter neemt in dit speelveld geen opvallend afwijkende plaats in. De Winter heeft dan ook met recht geen aanspraak op auteursrechtelijke bescherming gedaan. De beschermingsomvang van de opmaak van de krant van De Winter is dan ook gering. Bestudering van de door De Winter ter zake overgelegde kopieën van voorpagina’s van haar krant en die van Wegener leidt tot de conclusie dat Wegener met haar recent gewijzigde opmaak voldoende afstand heeft gehouden van de opmaak van de krant van De Winter. Met andere woorden: er is geen sprake van een verwarringwekkende gelijkenis tussen beide kranten. Dit wordt niet anders indien daarbij ook de namen van beide kranten in aanmerking wordt genomen.
Het vorenoverwogene brengt met zich dat de vorderingen worden afgewezen.
De Winter zal, als de in het ongelijk gestelde partij, in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Wegener worden begroot op EUR 248,00 voor vast recht en EUR 816,00 voor salaris procureur, totaal derhalve EUR 1.064,00.
De beslissing
De voorzieningenrechter
wijst de vorderingen af,
veroordeelt De Winter in de proceskosten, aan de zijde van Wegener tot op heden begroot op EUR 1.064,00.
Dit vonnis is gewezen door mr. D. Vergunst en in het openbaar uitgesproken op 13 februari 2007.?