Uitspraak
vonnis
RECHTBANK ZUTPHEN
Sector Civiel – Afdeling Handel
zaaknummer / rolnummer: 97465 / KG ZA 08-339
Vonnis in kort geding van 12 december 2008
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
WEGENER HUIS-AAN-HUISMEDIA B.V.,
voorheen genaamd WEGENER HUIS-AAN-HUISKRANTEN B.V.
gevestigd te Enschede,
eiseres,
advocaat mr. A.J. Zeyl te Zutphen
tegen
de stichting STICHTING VELUWS BUREAU VOOR TOERISME,
gevestigd te Apeldoorn,
gedaagde,
advocaat mr. E.R. Looyen te Arnhem.
Partijen zullen hierna Wegener en SVBT genoemd worden.
1. De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding
- de mondelinge behandeling
- de pleitnota van Wegener
- de pleitnota van SVBT.
2. De feiten
2.1. Wegener is een uitgeverij. SVBT is een organisatie die zich bezig houdt met de bevordering van het dag- en bedrijfstoerisme op de Veluwe. De opdrachtgevers van SVBT zijn 19 Gelderse gemeenten en het Gelderse recreatiebedrijfsleven. SVBT werkt nauw samen met de drie op de Veluwe overgebleven regionale VVV's. De VVV's houden zich bezig met het verstrekken van informatie over de Veluwe aan recreanten en SVBT houdt zich bezig met de strategische vermarkting van de Veluwe.
2.2. Op 16 september 2002 heeft Wegener van de stichting Stichting Gelders Overijsselse Bureau voor Toerisme (hierna GOBT) de uitgave "De Rekreatiekrant Veluwe" gekocht voor de prijs van € 291.781,--.
2.3. Artikel 2.2 van de schriftelijk vastgelegde "Overeenkomst uitgaverechten" luidt, voor zover relevant:
" De overdracht omvat:
(…)
• een licentie met betrekking tot het logo van de VVV. Dit betreft een licentie die niet opzegbaar is tenzij Wegener het logo zou gebruiken op een wijze die objectief geredeneerd als ongeoorloofd gekwalificeerd moet worden."
Artikel 8 van deze overeenkomst luidt voor zover relevant:
"8. Non-concurrentie
8.1 GOBT (…) verbinden zich ieder voor zich vanaf de datum van ondertekening van deze overeenkomst - zich te onthouden van enige betrokkenheid bij uitgaven in enigerlei vorm, die geheel of in belangrijke mate - zulks ter uiteindelijke beoordeling van Wegener - betrekking hebben op c.q. (kunnen) concurreren met de Uitgave [de Rekreatiekrant Veluwe, vzr] alsmede met periodieken die thans door groepsmaatschappijen van Wegener NV, waaronder Wegener zelf, worden geëxploiteerd.
8.2 Deze verplichting omvat het uitgeven en/of verspreiden en/of doen verspreiden dan wel het in enigerlei vorm betrokken zijn bij de exploitatie van enige uitgave - hetzij direct, hetzij indirect daarbij betrokken te zijn - , waaronder het financieel deelnemen en/of het geven van adviezen; een en ander voor een periode, welke met ingang van de Overnamedatum en 2 jaren nadien voortduurt.
(…)"
2.4. Wegener heeft de uitgave in samenwerking met GOBT en SVBT geëxploiteerd onder de titel "Recreatiekrant Veluwe". Sinds medio juli 2005 wordt de uitgave geëxploiteerd onder de titel "Recreatiekrant deVeluwe.nl". GOBT verzorgde op basis van een overeenkomst van opdracht tussen haar en Wegener tot 2006 de advertentieacquisitie en tot en met 31 oktober 2008 de redactie en de bijbehorende coördinatie alsmede de distributie van de uitgave.
2.5. Met ingang van 1 november 2008 is de samenwerking tussen Wegener en GOBT in overleg geëindigd.
2.6. Op 26 september 2008 heeft SVBT op de website www.develuwe.biz het volgende bericht geplaatst:
"VVV-Recreatiekrant Veluwe krijgt BDU [Koninklijke BDU, hierna ook: BDU, vzr] als nieuwe uitgever
Al decennia is de VVV-Recreatiekrant op de Veluwe een begrip. De krant waarin alle toeristische evenementen vermeld staan, is zeer geliefd bij de bezoekers en bewoners van de Veluwe.
Na de herfstvakantie houdt de samenwerking met Wegener op te bestaan. Het Veluws Bureau voor Toerisme en de Veluwse VVV's hebben evenwel met BDU een nieuwe uitgever gevonden, om de succesformule voort te zetten.
De krant zal niet alleen een hogere oplage krijgen om aan de vraag te kunnen voldoen, maar ook zal de krant voortaan volledig in full-color worden uitgevoerd. De VVV's en VBT [SVBT, vzr] zullen uitsluitend aan deze BDU-recreatiekrant hun medewerking gaan verlenen en evenementendata en redactionele kopij ter beschikking stellen. Dit is ook de enige krant die door de VVV's verspreid zal worden onder toeristen en - zoals u gewend bent - bezorgd zal worden bij tal verblijfsaccommodaties en horecagelegenheden in de regio.
Mocht u als adverteerder benaderd worden door andere uitgevers, dan weet u in ieder geval dat dergelijke kranten niet door de Veluwse VVV's ondersteund worden, noch inhoudelijk, noch qua verspreiding. De acquisitie door BDU is de enige officiële advertentieverkoop van de VVV-Recreatiekrant Veluwe."
2.7. Rond die datum heeft SVBT ook een mailing doen uitgaan met de volgende tekst, voor zover relevant:
"Reeds vele jaren verschijnt de Recreatiekrant Veluwe, in samenwerking tussen het Veluws Bureau voor Toerisme, de VVV's, het Gelders Overijssels Bureau voor Toerisme en Wegener. Omdat Wegener niet meer de kwaliteit kan bieden die wij van hen verlangen, eindigt deze samenwerking per 1 november a.s.
Een goede Recreatiekrant blijft in onze ogen echter wel héél belangrijk voor de inwoner en toerist én voor uw als bedrijf. Daarom zijn het Veluws Bureau voor Toerisme en de VVV's een nieuwe samenwerking aangegaan met de uitgever Koninklijke BDU, die u veel voordelen biedt.
(…)
Wellicht zal ook Wegener u nog opnieuw benaderen voor een recreatieve advertentiekrant. Realiseert u zich dan dat die krant NIET verspreid wordt door de VVV's, noch komt te liggen op de ruim 400 campings, bungalowparken, hotels, restaurants en attracties waarde VVV's nu voor de verspreiding zorgen. Ook zal een dergelijke advertentiekrant niet beschikken over de VVV-evenementenkalender, een belangrijke reden waarom de toeristen de krant nu lezen.
Wij adviseren u om voornoemde redenen uw eventuele advertenties te plaatsen in de nieuwe Veluwe VVV-Recreatiekrant die door BDU uitgegeven wordt.
(..)".
3. De vordering
3.1. Wegener vordert - na wijziging eis - dat de voorzieningenrechter bij uitvoer bij voorraad verklaard vonnis
1. SVBT zal gebieden om binnen 24 uur na dit vonnis te laten uitgaan een persbericht te plaatsen op haar website met de volgende inhoud
"RECTIFICATIE BERICHT WEBSITE
Door het Veluws Bureau voor Toerisme is op of omstreeks 26 september 2008 op de website www.deVeluwe.biz een bericht geplaatst met de aanhef "VVV-Recreatiekrant Veluwe krijgt BDU als nieuwe uitgever" en is een brief aan adverteerders/relaties van Wegener Huis-aan-huisMedia B.V. verzonden, waarin ten onrechte is medegedeeld dat de door Wegener Huis-aan-huisMedia B.V. uitgegeven titel "Recreatiekrant deVeluwe.nl" van Wegener Huis-aan-huismedia B.V. overgaat naar Koninklijke BDU. Deze berichtgeving is onjuist. De uitgave "Recreatiekrant deVeluwe.nl" is een uitgave van Wegener Huis-aan-huisMedia BV en deze wordt niet overgenomen doorKoninklijke BDU. De uitgave "Recreatiekrant deVeluwe.nl" zal ook in 2009 door Wegener Huis-aan-huisMedia B.V. worden uitgegeven.
Uit het vorenstaande volgt dat ter zake de uitgave "Recreatiekrant deVeluwe.nl" door het Veluwse Bureau voor Toerisme onjuiste informatie is verstrekt. Het Veluws Bureau voor Toerisme betreurt dan ook dat zij verantwoordelijk is voor onjuiste berichtgeving met betrekking tot de uitgave "Recreatiekrant deVeluwe.nl" en vertrouwt erop door middel van deze op last van de Voorzieningenrechter Rechtbank Zutphen gepubliceerde rectificatie gerezen verwarring weg te (kunnen) nemen";
dit op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 10.000,-- voor iedere dag dat SVBT hiermee in gebreke blijft;
2. SVBT zal voordelen om binnen twee dagen na dit vonnis aan Wegener te verstrekken correct geadresseerde - en voorzien van voldoende gefrankeerde enveloppen - brieven aan alle relaties, waaronder adverteerders van Wegener, aan wie zij haar berichtgeving/mailing heeft laten toekomen, als ook in die brieven volgende tekst te gebruiken:
" Geachte relatie,
In het schrijven van 26 september 2008 hebben wij u geïnformeerd over de op handen zijnde wijzigingen betreffende Recreatiekrant deVeluwe.nl. De berichtgeving in dit schrijven is onjuist. Het Veluws Bureau voor Toerisme wil middels dit schrijven de onjuiste berichtgeving corrigeren.
De uitgave "Recreatiekrant deVeluwe.nl" is een uitgave van Wegener Huis-aan-huisMedia B. V. en behoort derhalve niet aan het Veluws Bureau voor Toerisme, de VVV's en het Gelders Overijssels Bureau voor Toerisme in eigendom toe. Ten onrechte heeft het Veluws Bureau voor Toerisme het in het schrijven van 26 september 2008 doen voorkomen alsof "Recreatiekrant deVeluwe.nl" een haar in eigendom toebehorende titel is, waarover zij naar believen kan beschikken daar waar het betreft de vraag met welke uitgever kan worden samengewerkt.
Wegener Huis-aan-huisMedia B. V. zal de titel "Recreatiekrant de Veluwe.nl" ook in 2009 blijven uitgeven. De door het Veluwse Bureau voor Toerisme aangekondigde samenwerking met Koninklijke BDU heeft hierop, anders dan gesuggereerd, geen enkele invloed.
In het schrijven van 26 september 2008 heeft het Veluws Bureau voor Toerisme ten onrechte de indruk gewekt dat zij in samenwerking met Koninklijke BDU de exploitatie van "Recreatiekrant deVeluwe.nl" zal voortzetten en u om die reden ten onrechte geadviseerd enkel met het Veluws Bureau voor Toerisme respectievelijk Koninklijke BDU in zee dient te gaan daar waar het betreft de plaatsing van advertenties. Het Veluws Bureau voor Toerisme wijst u er, op last van de Voorzieningenrechter Rechtbank Zutphen, op dat niet juist is de door haar opgeroepen veronderstelling dat verstrekking van advertentieopdrachten aan Wegener Huis-aan-huisMedia B.V. niet zal leiden tot plaatsing van uw advertentie in "Recreatiekrant deVeluwe.nl" alsook heeft het Veluws Bureau voor Toerisme het ten onrechte doen voorkomen alsof deze uitgave door Wegener Huis- aanhuiskranten B. V. niet zo wijd verbreed kan worden verspreid als tot dusver is geschied.
Tot slot biedt het Veluws Bureau voor Toerisme haar verontschuldigingen aan voor de als gevolg van de door haar verspreide berichtgeving d.d. 26 september 2008 bij u gerezen onduidelijkheid met betrekking tot de uitgave "Recreatiekrant deVeluwe.nl"
Hoogachtend,
Het Veluws Bureau voor Toerisme"
dit op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 10.000,-- voor iedere dag dat SVBT hiermee in gebreke blijft;
3. SVBT zal gebieden zich te onthouden van het doen van onjuiste mededelingen met betrekking tot de uitgave met de titel "Recreatiekrant deVeluwe.nl" van Wegener als ook het gebruik van de uitgave met de titel "Recreatiekrant deVeluwe.nl" van Wegener in die zin dat deze wordt gebezigd voor bewerkingen zoals in punt 14, 3e bulletpoint in de dagvaarding staat aangegeven;
dit op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 10.000,-- voor iedere dag dat SVBT hiermee in gebreke blijft;
4. SVBT zal gebieden dat zij zich onthoudt van het bezigen van de titel "Recreatiekrant deVeluwe.nl" alsmede de titel "VVV Recreatiekrant Veluwe" voor de door haar uit te geven uitgave, zoals in dagvaarding uiteengezet, als ook SVBT zal gebieden zich te onthouden van het gebruik van de titel "Recreatiekrant de veluwe.nl" op welke wijze dan ook, daaronder begrepen in ieder geval vermelding van de betreffende titel in de reclame-uitingen en vermelding van de betreffende titel in publicaties rondom de voorgenomen uitgave op haar website respect respectievelijk in andere media;
dit op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 10.000,-- voor iedere dag dat SVBT hiermee in gebreke blijft;
5. SVBT zal veroordelen in de kosten van het geding.
3.2. Aan deze vordering legt Wegener in het licht van de feiten de volgende stellingen ten grondslag. Het staat SVBT vrij om in samenwerking met een door haar gecontracteerde uitgever een recreatiekrant te ontwikkelen, te exploiteren, te verspreiden en daarvan door middel van een persbericht mededeling te doen. SVBT dient er echter dan wel blijk van te geven dat het gaat om een door haar ontwikkelde uitgave naast de reeds bestaande uitgave van Wegener.
SVBT doet het in het op internet geplaatste bericht echter voorkomen dat de "De Rekreatiekrant Veluwe" en de "De Recreatiekrant deVeluwe.nl" voortaan zullen worden uitgegeven door BDU, dat Wegener geheel uit het beeld zal verdwijnen en dat het dus op de weg van de adverteerders van Wegener ligt om over te gaan naar BDU. In de nieuwsbrief waarbij SVBT waarschijnlijk gebruikt heeft gemaakt van het adressenbestand van Wegener, gaat SVBT nog een stap verder. Hierin doet SVBT niet alleen alsof de "De Rekreatiekrant Veluwe" dan wel "Recreatiekrant deVeluwe.nl" niet meer door Wegener worden uitgegeven en een andere opzet zullen krijgen met BDU als uitgever, maar ook worden adverteerders aangeraden niet meer met Wegener in zee te gaan. Daarnaast wordt gesuggereerd dat als Wegener eventueel nog een recreatieve krant zal gaan uitgeven, deze krant de doelgroep niet zal bereiken.
Door het verspeiden van deze onjuiste informatie handelt SVBT onrechtmatig jegens Wegener. De berichten van SVBT hebben er onder meer toe geleid dat adverteerders de samenwerking met Wegener hebben opgezegd. Bovendien haakt SVBT in haar uitingen ongeoorloofd aan bij het bedrijfsdebiet van Wegener. SVBT beoogt hiermee de door Wegener in 2002 tegen betaling van een aanmerkelijk bedrag verkregen adverteerders en de door Wegener sindsdien verkregen adverteerders, naar BDU te laten overgaan
3.3. SVBT voert verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4. De beoordeling
4.1. Voor de beantwoording van de vraag of er aanleiding bestaat om SVBT te gelasten de rectificaties te plaatsen zoals door Wegener gevorderd, dient te worden beoordeeld of het aannemelijk is dat de bodemrechter, indien het geschil aan hem wordt voorgelegd, zal concluderen dat SVBT in de openbaarheid zodanige onjuiste mededelingen heeft gedaan over Wegener dat dit onrechtmatig handelen oplevert door SVBT jegens Wegener.
4.2. Terzake kan uit de stukken en de door partijen ingenomen stellingen het volgende
- voor zover relevant - worden opgemaakt en op grond hiervan worden geconcludeerd. Wegener heeft niet betwist dat als gevolg van de beëindiging van de samenwerking tussen haar en GOBT, met ingang van 1 november 2008, de 33 vestigingen van de Veluwse VVV's de uitgave van Wegener niet langer meer zullen verspreiden via hun vestigingen en hun leden. Ook heeft de Wegener niet betwist dat de Veluwse VVV's en SVBT met ingang van die datum Wegener niet meer zullen voorzien van de specifieke informatie waarover zij kunnen beschikken als gevolg van de volledigheid van hun databases, zoals bijvoorbeeld de evenementenkalender.
4.3. Tegen deze achtergrond wordt niet ingezien welke onwaarheden het op 26 september 2008 op het internet geplaatste bericht bevat. SVBT geeft in dit bericht aan dat de samenwerking tussen SVBT en de VVV's, enerzijds en Wegener anderzijds op 1 november 2008 zal eindigen, dat er een nieuwe uitgeverij is gevonden, dat de nieuw uit te geven krant een hogere oplage zal krijgen, dat deze krant in full-color zal worden uitgevoerd en dat deze krant door de VVV's verspreid zal worden en bezorgd zal worden bij de relaties van deze VVV's. Ook de opmerking waarin aan adverteerders medegedeeld wordt dat de VVV's in de toekomst alleen aan de door BDU uitgegeven krant hun medewerking verlenen, is een mededeling van feitelijke aard, waarvan met SVBT geoordeeld wordt dat het haar in beginsel vrij staat dit aan de adverteerders door te geven. Op zichzelf is het juist dat nergens wordt vermeld dat Wegener de "Recreatiekrant deVeluwe.nl" zal blijven uitgeven naast deze nieuwe door BDU uit te geven krant, maar dit kan SVBT niet kwalijk genomen worden. In het kader van zakelijke overwegingen kan Wegener niet van SVBT verwachten dat zij een dergelijke mededeling doet. Bovendien is het maar de vraag of Wegener een krant met de titel "Recreatiekrant deVeluwe.nl" zal kunnen blijven uitgeven nu SVBT onbetwist heeft aangevoerd dat "deVeluwe.nl" haar handelsnaam is en een rechtstreeks verwijzing is naar haar website, waarvan de url op naam van SVBT staat geregistreerd. De vordering onder 1. zal dan ook worden afgewezen.
4.4. Hetzelfde lot treft de vordering onder 2 nu SVBT ook in haar mailing geen onjuistheden schrijft. Weliswaar bevat de mailing naar de letter genomen een suggestieve boodschap in die zin dat de mogelijkheid genoemd wordt dat Wegener de geadresseerden ook zal benaderen waarna het advies volgt om niet met Wegener in zee te gaan, maar deze mededeling is in het licht van het zakelijk belang van SVBT om adverteerders te werven, niet zonder meer onrechtmatig. Een rol speelt hierbij ook dat Wegener niet aannemelijk heeft gemaakt dat SVBT voor het versturen van deze mailing gebruik gemaakt heeft van het aan Wegener toebehorend adressenbestand. De opmerking dat Wegener niet meer de kwaliteit kon bieden die van haar verlangd werd, is wellicht onnodig krenkend maar levert geen onrechtmatige handeling op aangezien Wegener niet heeft betwist dat met name aan de samenwerking een einde is gekomen omdat Wegener niet voldoende het belang van de VVV en de opdrachtgevers van GOBT in het oog hield. Het was - zo licht SVBT toe - Wegener vooral te doen om de advertentie-inkomsten van de krant en voorts had Wegener er geen probleem mee om politiek gevoelige onderwerpen, zoals het permanent bewonen van recreatiewoningen, te promoten.
4.5. Ook de vordering onder 3. zal worden afgewezen. Wegener heeft zoals hiervoor uiteengezet, niet aannemelijk gemaakt dat SVBT in het algemeen onjuiste mededelingen heeft gedaan over de uitgave van Wegener en Wegener heeft geen feiten en/of omstandigheden gesteld die moeten leiden tot het oordeel dat ze er voor beducht moet zijn dat SVBT dit alsnog zal gaan doen.
4.6. Bij de beoordeling van de vordering onder 4. is van belang dat SVBT de bereidheid heeft uitgesproken om de exclusiviteit van Wegener op de titel "de Recreatiekrant Veluwe" te eerbiedigen omdat zij onderkent dat in de rechtspraak wordt aangenomen dat het gebruiken van een verwarrende titel onder omstandigheden in strijd kan worden geoordeeld met de maatschappelijke normen, die in het economisch verkeer betamelijk zijn.
Voor zover Wegener vordert dat het SVBT zal worden verboden om de titel "Recreatiekrant deVeluwe.nl" te gaan gebruiken, zal deze vordering worden afgewezen. Met SVBT wordt geoordeeld dat Wegener niet het alleenrecht toekomt op het bestanddeel "de Recreatiekrant" nu dit een beschrijvende onderdeel van de titel is, te vergelijken met bijvoorbeeld "Modekrant", "Lichtkrant" of "Advertentiekrant". Voorts heeft Wegener niet betwist dat "deVeluwe.nl" de handelsnaam van SVBT is, zoals reeds is overwogen onder 4.3.
Ook zal SVBT niet worden verboden om de titel "VVV Recreatiekrant Veluwe" te gaan voeren. Het dient de VVV, die aan deze nieuwe krant gaat meewerken, in beginsel te worden toegestaan dat zij haar eigen naam in de titel van deze krant gaat gebruiken. Voor zover Wegener meent dat zij op grond van artikel 2.2 in de in 2002 gesloten overeenkomst, zoals hiervoor onder 2.3 vermeld, het alleenrecht op het logo heeft, heeft zij niet aannemelijk gemaakt dat zij daarmee rechten kan doen gelden op de naamsaanduiding VVV. Ook komt Wegener niet het alleenrecht toe op "De Veluwe" dan wel "Veluwe" nu dit de geografische aanduiding is van het gebied waarvoor de krant zal worden uitgegeven.
4.7. Gelet op het voorgaande zal de gehele vordering worden afgewezen. Wegener zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten. Deze kosten zijn
griffierecht € 254,--
salaris advocaat € 816,--
-------------
totaal € 1.070,--
5. De beslissing
De voorzieningenrechter,
5.1. wijst de vorderingen af;
5.2. veroordeelt Wegener in de kosten van deze procedure die aan de zijde van SVBT worden gesteld op € 1070,--;
5.3. verklaart deze kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. W.M. Eijkelestam en in het openbaar uitgesproken op 12 december 2008.