Uitspraak
RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT
1.De procedure
- het tussenvonnis van 12 maart 2014 en alle daarin reeds genoemde stukken;
- de akte overlegging producties 17 en 18 zijdens Alpro c.s.;
- de conclusie van antwoord in reconventie, tevens houdende akte wijziging van eis en overlegging producties 20 tot en met 28;
- de akte overlegging producties 19 tot en met 22 zijdens Alpro c.s.;
- het proces-verbaal van comparitie van 23 mei 2014 en de daaraan gehechte pleitaantekeningen van de raadslieden van partijen.
2.Het geschil
in conventie
“Hallo”, het tijdschrift van Jumbo Supermarkten het haar bij vonnis van 30 mei 2012 (LJN: BW6807) opgelegde verbod, als geformuleerd in het tweede dictumonderdeel, heeft geschonden en daarmee de daarop gestelde dwangsom van € 25.000,- per dag heeft verbeurd tot aan het daarop gestelde maximum van € 500.000,-, te vermeerderen met de
3.De beoordeling
In conventie en in reconventie
“Levensmiddelen die bestemd zijn voor menselijke consumptie kunnen slechts als melk of zuivelproducten in de handel worden gebracht als zij voldoen aan de in bijlage XII vastgestelde definities en benamingen.”
“(…).
a) de volgende benamingen:
“Gebruik van benamingen met betrekking tot concurrerende producten”wordt in lid 1 bepaald:
“Voor andere dan de in punt II van deze bijlage bedoelde producten mogen geen etiketten, handelsdocumenten, reclamemateriaal of enige vorm van reclame (...) worden gebruikt, noch enige vorm van presentatie, waarmee wordt aangegeven, geïmpliceerd of gesuggereerd dat het betrokken product een zuivelproduct is.”
“de benaming die wordt gebruikt in alle stadia van het in de handel brengen.”.
“Definities, aanduidingen en verkoopbepalingen van producten, bedoeld in artikel 78”wordt verkoopbenaming gedefinieerd als:
“de naam waaronder een levensmiddel wordt verkocht, in de zin van artikel 5 lid 1 van Richtlijn 2000/13/EG of de naam van het levensmiddel, in de zin van artikel 17 van Verordening (EU) nr. 1169/2011.
“Melk en zuivelproducten”van bijlage VII bij Vo 1308/2013 staat onder meer vermeld:
a) de volgende benamingen, die in alle handelsstadia worden gebruikt
“a,) Bij ontbreken van communautaire bepalingen is de verkoopbenaming de benaming vermeld in de wettelijke of bestuursrechtelijke bepalingen, die van toepassing zijn in de lidstaat waar het levensmiddel aan de eindverbruiker of aan instellingen wordt verkocht. Bij het ontbreken van dergelijke bepalingen is de verkoopbenaming de benaming die gebruikelijk is in de lidstaat waar het levensmiddel aan de eindverbruiker of aan instellingen wordt verkocht, dan wel een omschrijving van het levensmiddel en, zo nodig, van de wijze waarop dit kan worden gebruikt, die zo duidelijk is gesteld dat de koper daaruit de ware aard van het product kan opmaken en het kan onderscheiden van producten waarmee het zou kunnen worden verward.”
om binnen tien weken na betekening van dit vonnis de vermelding van het woord ‘yoghurtculturen’ op de voorzijde van alle verpakkingen van haar product Mild & Creamy te staken en gestaakt te houden, op straffe van verbeurte van een dwangsom van EURO 25.000,- voor iedere dag dat zij dit gebod niet nakomt, tot een maximum van EURO 500.000,-;
om binnen drie dagen na betekening van dit vonnis het gebruik van het woord ‘yoghurt’ en alle varianten op dat woord die suggereren of impliceren dat sprake is van een zuivelproduct, zoals ‘variatie op yoghurt’, ‘yoghurtvariatie’ en ‘yoghurtcategorie’, in haar eigen publicaties en reclame-uitingen over haar product Mild & Creamy te staken en gestaakt te houden, op straffe van verbeurte van een dwangsom van EURO 25.000,- voor iedere dag dat zij dit gebod niet nakomt, tot een maximum van EURO 500.000,-;
“Hello”van supermarktketen “Jumbo” een zogenaamde advertorial voor Mild & Creamy geplaatst, met als kopregel
“Heerlijke frisse, milde yoghurt van Alpro Soya”, welke reclame-uiting eveneens in strijd is met het bepaalde in het kort geding vonnis van 30 mei 2012. Door deze handelwijze die in strijd is met de haar opgelegde verboden in het kort geding vonnis, heeft Alpro c.s. de daarop gestelde dwangsommen verbeurd tot de daaraan gestelde maxima, aldus NZO.
.
.
“plantaardig SOYA”en daaronder staat in kleinere letters vermeld
“with yoghurt cultures”. Voorts staat op de zijkant van deze verpakking onder meer vermeld
“Alpro Naturel is een heerlijke combinatie van soja en yoghurtculturen. (…). Geniet van deze zachte variatie op yoghurt (…)”. Ten slotte staat in de ingrediëntenlijst op deze verpakking onder meer vermeld:
“yoghurtculturen/fermenten”.
“enjoy plant power”en de duidelijke vermelding van de merknaam Alpro, onder welke merknaam uitsluitend plantaardige (soja)producten worden verkocht.
“2.9. Ten slotte is op de voorzijde van de verpakking van Mild & Creamy het woord ‘yoghurtculturen’ duidelijk zichtbaar. Dat woord verwijst naar de yoghurtculturen die in de ingrediëntenlijst staan genoemd. Voor echte yoghurt zijn specifieke yoghurtculturen nodig om de koemelk te laten verzuren tot het eindproduct. Ter zitting stelt NZO onweersproken dat de yoghurtculturen in Mild & Creamy niet dezelfde zijn als die nodig is voor het maken van yoghurt en dat de yoghurtculturen in Mild & Creamy ook niet dezelfde werking hebben als de micro-organismen in koemelk. Met de opvallende vermelding van ‘yoghurtculturen’ op de voorzijde van beide verpakkingen van Mild & Creamy wordt naar het oordeel van de voorzieningenrechter dan ook aangehaakt bij de eigenschappen van dergelijke culturen in echte yoghurt, terwijl de gebruikte culturen niet dezelfde zijn en ook niet dezelfde werking hebben. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter is dit daarom een verboden impliciete verwijzing naar (de eigenschappen van) echte yoghurt.”
“plantaardig SOYA”staat vermeld in het meest in het oog springende groende blaadje op de voorzijde van de verpakking. Met deze groene bladeren wordt dan ook niet de indruk gewekt dat het product een dierlijk zuivelproduct (yoghurt) is. Dat een sojablad donkergroen is in plaats van grasgroen, maakt het vorenstaande niet anders.
“plantaardig SOYA”en daaronder staat in kleinere letters vermeld:
“plantaardige yoghurtvariatie”. Voorts staat op de zijkant van deze verpakking onder meer vermeld:
“Geniet van de milde smaak en romige textuur in combinatie met je favorieten ingrediënten zoals ontbijtgranen of fruit.”Op de verpakking staat verder vermeld:
“Een heerlijke combinatie van soja en yoghurtculturen (…).”Ten slotte staat in de ingrediëntenlijst onder meer vermeld:
“yoghurtculturen”.
“een omschrijving van het levensmiddel en, zo nodig, van de wijze waarop dit kan worden gebruikt, die zo duidelijk is gesteld dat de koper daaruit de ware aard van het product kan opmaken en het kan onderscheiden van producten waarmee het zou kunnen worden verward.”
“Alpro Mild & Creamy Naturel/Vanille - Een heerlijke combinatie van soja en yoghurtculturen verrijkt met calcium en vitaminen.”(zie alinea 50 van de conclusie van antwoord in conventie). Voornoemde verkoopbenaming voldoet aan voormelde definitie in artikel 5.1. van Richtlijn 2000/13, nu daaruit volgt dat het gaat om een product op basis van soja, met yoghurtculturen en verrijkt met calcium en vitaminen, zodat de koper genoegzaam bekend is met de ware aard van het product en het kan onderscheiden van andere producten. Nu in deze verkoopbenaming geen bewoordingen worden gebruikt die in strijd zijn met het verbod in artikel III lid 1 van Bijlage XII bij Vo 1234/2007, heeft Alpro Soja Nederland in zoverre deze wettelijke bepalingen niet overtreden en derhalve evenmin onrechtmatig jegens NZO gehandeld.
“plantaardige yoghurtvariatie”- die in kleine letters op de voorzijde van de verpakking staan - overweegt de rechtbank dat deze bewoordingen niet worden gebruikt ter aanduiding van het product, doch uitsluitend om een kenmerkende eigenschap van het product te omschrijven, te weten, dat dit sojaproduct gebruikt kan worden als alternatief voor yoghurt. Hoewel taalkundig gezien de tekst
“plantaardige yoghurtvariatie”betekent dat het een variant betreft binnen de categorie yoghurt, is zulks - gelet op de verdere opmaak en tekst op de verpakking van dit product - op zichzelf ontoereikend om de conclusie te rechtvaardigen dat daardoor wordt aangegeven, geïmpliceerd of gesuggereerd dat het sojaproduct een zuivelproduct is (yoghurt). Op de voorzijde van de verpakking staat immers in een groen blad de tekst
“plantaardig SOYA”en op de zijkant van de verpakking staat onder meer vermeld:
“De plantaardige kracht van soja!”alsmede:
“100% plantaardig”en:
“Geen (…) dierlijke vetten”.Naar redelijke aanname moet de gemiddelde consument veronderstelt worden bekend te zijn met het feit dat zuivelproducten een dierlijke oorsprong hebben, in die zin, dat het van koemelk afkomstige producten zijn. Door voornoemde teksten (met bewoordingen als
“100% plantaardig”, “soja”en:
“Geen (…) dierlijke vetten”) moet geacht worden dat het voor de gemiddelde consument duidelijk is, dat het een plantaardig product is op basis van soja en niet het dierlijke zuivelproduct yoghurt. Zulks wordt versterkt door de afbeelding van groene bladeren op de verpakking, de slogan:
“enjoy plant power”en de duidelijke vermelding van de merknaam Alpro, onder welke merknaam uitsluiten plantaardige (soja)producten worden verkocht. In het licht van het vorenstaande vloeit uit de totaalindruk van de teksten en de opmaak van de verpakking genoegzaam voort, dat het gaat om een plantaardig sojaproduct dat een alternatief vormt voor yoghurt, zonder dat de indruk wordt gewekt dat het om het dierlijke zuivelproduct yoghurt gaat. Mitsdien is er geen sprake van handelen in strijd met het bepaalde in artikel III lid 1 en 2 van Bijlage XII bij Vo 1234/2007.
“Een heerlijke combinatie van soja en yoghurtculturen (…)”en de vermelding van
“yoghurtculturen”in de ingrediëntenlijst, geldt hetzelfde als hiervoor reeds onder r.o. 3.4.8.1. tot en met 3.4.8.3. is overwogen.
“100% plantaardig vegetal”en daaronder staat in kleinere letters vermeld:
“Te gebruiken als (lichte) kookroom”. Op de achterzijde van de verpakking staat verder vermeld:
“(…) Gebruik Alpro soya Cuisine gewoon zoals je kookroom zou gebruiken. Alle Alpro soya kookproducten zijn 100% plantaardig en bevatten daardoor geen dierlijke vetten (…).”
“100% plantaardig”, en op de achterzijde staat beschreven, dat (ook) dit 100 % plantaardige kookproduct geen dierlijke vetten bevat, zodat duidelijk is dat het niet het dierlijke zuivelproduct room kan betreffen.
“plantaardige variatie op room”op de website van Alpro c.s. wordt niet aangegeven, geïmpliceerd of gesuggereerd dat dit sojaproduct een zuivelproduct is ((kook)room), nu deze tekst juist aangeeft dat het niet het zuivelproduct (kook)room betreft, maar een alternatief daarvoor. Hetzelfde geldt voor
“roomalternatieven ”en
“alternatief voor culinaire room”. Ook de bewoordingen
“crème de la crème”leiden niet tot de door NZO gestelde misleiding van de consument, nu dit samenstel van woorden een algemeen bekende uitdrukking is, waarmee wordt aangegeven dat een product van de beste kwaliteit is (vergelijkbaar met de uitdrukking “het neusje van de zalm” waarmee evenmin wordt geïmpliceerd dat een betreffend product zalm is, maar wordt geduid op de hoogwaardige kwaliteit daarvan).
“plantaardige zuivel”, nu het woord “zuivel” niet in de lijst voorkomt van voorbehouden benamingen als bedoeld in artikel II onder punt 2a van Bijlage XII bij Vo 1234/2007. Ten aanzien van de op de website van Alpro c.s. gebezigde bewoordingen
“lichtgewicht roomproduct”, “(100%) plantaardige room”en
“topper onder de roomproducten”geldt dat daarmee het product als roomproduct wordt aangeduid, nu zulks taalkundig gezien betekent dat het een variant betreft binnen de categorie (kook)room. De benaming van dit product als (kook)room, wordt niet gebruikt om een kenmerkende eigenschap van het product te omschrijven. Derhalve betreft het gebruik van deze bewoordingen een overtreding van de verbodsbepaling in artikel III lid 1 van Bijlage XII bij Vo 1234/2007 en handelt Alpro Soja Nederland onrechtmatig jegens NZO. In zoverre komt de vordering onder punt A van het petitum dan ook voor toewijzing in aanmerking.
“100% plantaardig vegetal”en daaronder staat in kleinere letters vermeld:
“Om op te kloppen”. Op de achterzijde van de verpakking staat onder meer vermeld:
“Enkel om op te kloppen”en
“Een geheimpje voor uw favoriete dessert of koffie. Bevat geen dierlijk vet.”
“plantaardige variatie op slagroom”en
“variatie op slagroom”niet aangegeven, geïmpliceerd of gesuggereerd dat dit sojaproduct een zuivelproduct is ((slag)room), nu deze tekst juist aangeeft dat het niet het zuivelproduct (slag)room betreft, maar een (plantaardig) alternatief daarvoor. Met betrekking tot het woord
“romig” wordt verwezen naar hetgeen dienaangaande reeds is overwogen in r.o. 3.4.21., 3.4.18. en 3.4.15.
“Ontdek verschillende manieren om te genieten van Alpro Drinks op basis van soja (…)”en
“Stay curious, enjoy plantpower.”Op de achterzijde van deze verpakking staat onder meer de tekst:
“Alpro Soja drinks zijn:
- 100% plantaardig
- (…)
- Vrij van zuivel, gluten en tarwe
- Vrij van dierlijke vetten
- (…)”
“Nr. 1 soja drink van Nederland”.Deze vlag met dezelfde tekst is tevens op de zijkant van deze verpakking afgebeeld met daarnaast de tekst:
“Wist je dat Alpro soya Original de meest gedronken soja drink is van Nederland. Het heeft van nature een zachte en frisse smaak en bevat al het goede van soja.”
“vla met vanillesmaak”respectievelijk:
“vla met chocoladesmaak”of
“vla met caramelsmaak.”Voorts staat in een groen blad de tekst
“100% plantaardig”. Op de achterzijde van de verpakking staat verder vermeld:
“(…) Alpro soya[Vanille/Chocolade/Caramel]
Vla is een heerlijk toetje (…). Alpro soya Vla bevat al het goede uit soja (…)en:
“Gekoeld smaakt deze vla het lekkerst”.Voorts staat ook op de bovenzijde van de verpakking vermeld: “[Vanille/Chocolade/Caramel]
Vla.”en de tekst:
“Een 100% plantaardige sojavla met[Vanille/Chocolade/Caramel]
smaak (…)”.
“Alpro soya[Vanille/Chocolade/Caramel]
Vla”moet worden aangemerkt als een verkoopbenaming, zoals ook door Alpro Soja Nederland wordt erkend in alinea 55 van de conclusie van antwoord in conventie. Nu met de bewoordingen
“Alpro soya[Vanille/Chocolade/Caramel]
Vla ”duidelijk wordt gesteld, dat de aard van het product het zuivelproduct vla is, worden deze bewoordingen gebruikt als verkoopbenaming van een niet-zuivelproduct. De aanduiding van het product als zijnde vla, wordt ook niet gebruikt om een kenmerkende eigenschap van het product te omschrijven of de wijze van gebruik daarvan, nu middels deze term het product zelf als zodanig wordt getypeerd als zijnde vla. Dat op de verpakking tevens staat vermeld:
“soya”, “100% plantaardig”en
“Een 100% plantaardige sojavla met[Vanille/Chocolade/Caramel]
smaak (…)”maakt zulks niet anders. Ook elders op de verpakking wordt middels de bewoordingen
“vla met[Vanille/Chocolade/Caramel]
smaak (…)”en de tekst
“Gekoeld smaakt deze vla het lekkerst”aangegeven, dat het gaat om het zuivelproduct vla, aangezien Alpro Soja Nederland met deze teksten haar product omschrijft als zijnde vla. Ingevolge het bepaalde in artikel 2 lid 8 Warenwetbesluit Zuivel mag het woord “vla” niet gebruikt worden als aanduiding voor een product dat niet voldoet aan de omschrijving van vla zoals weergegeven in artikel 14 lid 1 Warenwetbesluit Zuivel. Hoewel het woord vla niet voorkomt in de lijst zoals opgesomd onder punt 2a in artikel II van Bijlage XII bij Vo 1234/2007, geldt dat de bescherming van deze benaming voortvloeit uit punt 2b in artikel II van deze Bijlage, nu het een benaming betreft (vla) die daadwerkelijk wordt gebruikt voor zuivelproducten. Nu Alpro Soja Nederland ten onrechte de bewoordingen
“Alpro soya[Vanille/Chocolade/Caramel]
Vla ”heeft gebruikt als verkoopbenaming van een niet-zuivelproduct, zonder dat dit uitsluitend is gebeurd om een kenmerkende eigenschap van het product te omschrijven, en overigens voorts daarmee wordt aangegeven, gesuggereerd of geïmpliceerd dat het gaat om het zuivelproduct vla, heeft zij aldus in strijd gehandeld met artikel III van Bijlage XII bij Vo 1234/2007 en aldus onrechtmatig jegens NZO gehandeld. Dat Alpro c.s. het onderhavige product thans van een andere benaming heeft voorzien - zoals zij heeft aangevoerd in alinea 55 van de conclusie van antwoord in conventie - doet daaraan niet af, nu daarmee het onrechtmatige karakter niet ongedaan wordt gemaakt van het reeds verhandelde product
“Alpro soya[Vanille/Chocolade/Caramel]
Vla”. Het in conventie onder punt A gevorderde, komt gezien het vorenstaande in zoverre voor toewijzing in aanmerking.
“gebiedt gedaagde[Alpro Soja Nederland, toevoeging Rb]
om binnen drie dagen na betekening van dit vonnis het gebruik van het woord ‘yoghurt’ en alle varianten op dat woord die suggereren of impliceren dat sprake is van een zuivelproduct (…) in haar eigen publicaties en reclame-uitingen over haar product Mild & Creamy te staken en gestaakt te houden, op straffe van verbeurte van een dwangsom van EURO 25.000,- voor iedere dag dat zij dit gebod niet nakomt, tot een maximum van EURO 500.000,-;”
“Heerlijke frisse, milde yoghurt van Alpro Soya”in
“Hallo”, het tijdschrift van Jumbo Supermarkten het haar bij vonnis van 30 mei 2012 (LJN: BW6807) opgelegde verbod, als geformuleerd in voornoemd dictumonderdeel, heeft geschonden en daarmee de daarop gestelde dwangsom van € 25.000,- per dag heeft verbeurd tot aan het daarop gestelde maximum van € 500.000,-, te vermeerderen met de wettelijke rente.
“Hallo”van supermarktketen Jumbo een advertorial heeft gestaan ter zake het product “Alpro Mild & Creamy” met in de kopregel de tekst:
“Heerlijke frisse, milde yoghurt van Alpro Soya”. De rechtbank begrijpt dat NZO uitsluitend doelt op het gebruik van het woord yoghurt in de kop van de advertorial en het verweer van Alpro heeft zich hierop ook geconcentreerd. Uit de door Alpro c.s. overgelegde producties 19 en 20 - waarvan de inhoud door NZO als zodanig niet is betwist - vloeit voort, dat de oorspronkelijke advertorial, zoals die door Alpro c.s. aan Jumbo werd aangeleverd, als kopregel voor het product “Alpro Mild & Creamy Limoen-Citroen” heeft:
“Mild en heerlijk fris van smaak”en aldus geen melding maakt van het woord “yoghurt”. NZO heeft niet (gemotiveerd) bestreden, dat de oorspronkelijke advertorial door Jumbo uit eigener beweging en zonder toestemming van Alpro c.s. is gewijzigd, hetgeen tevens voortvloeit uit de door Alpro c.s. als productie 20 overgelegde correspondentie tussen haar en Jumbo. Nu in voornoemd dictum van het vonnis in kort geding van 30 mei 2012 Alpro Soja Nederland het gebod wordt opgelegd om
“in haar eigen publicaties en reclame-uitingen over haar product Mild & Creamy”het gebruik van het woord ‘yoghurt’ en alle varianten op dat woord die suggereren of impliceren dat sprake is van een zuivelproduct te staken en gestaakt te houden op straffe van verbeurte van een dwangsom, terwijl de eigen oorspronkelijke advertorial van Alpro c.s. in de kopregel geen melding maakt van het woord “yoghurt”, geldt dat Alpro c.s. het opgelegde verbod bij vonnis in kort geding van 30 mei 2012 niet heeft overtreden en derhalve geen dwangsommen heeft verbeurd.