ECLI:NL:RBZWB:2019:5438

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

Strafrecht

Zittingsplaats: Breda

parketnummer: 02/665061-19, 05/840098-17 (TUL), 05/841029-17 (TUL)

vonnis van de meervoudige kamer van 6 december 2019

in de strafzaak tegen

[verdachte]

geboren op [geboortedag] 1998 te [geboorteplaats]

wonende te [adres 1]

raadsman mr. M.M.J. Nuijten, advocaat te Haarlem

1.Onderzoek van de zaak

De zaak is inhoudelijk behandeld op de zitting van 22 november 2019, waarbij de officier van justitie, mr. Koning, en de verdediging hun standpunten kenbaar hebben gemaakt. Ter zitting zijn ook de vorderingen tot tenuitvoerlegging behandeld met bovenvermelde parketnummers.

2.De tenlastelegging

Verdachte staat terecht, ter zake dat:

hij op of omstreeks 8 december 2017 te Breda, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk van wederrechtelijke toeëigening heeft weggenomen een aantal sigaretten, in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan supermarkt Jumbo, in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), welke diefstal werd voorafgegaan en/of vergezeld en/of gevolgd van geweld en/of bedreiging met geweld tegen [naam 1] en/of [naam 2] en/of [naam 3] en/of [naam 4] , gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of bij betrapping op heterdaad aan zichzelf of aan (een) andere deelnemer(s) van voormeld misdrijf de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, welk geweld en/of welke bedreiging met geweld hierin bestond(en) dat hij, verdachte
- op die [naam 2] (gezeten achter een kassa) is/zijn afgelopen en/of een vuurwapen, althans een op een vuurwapen gelijkend voorwerp, aan/op die [naam 2] heeft/hebben getoond en/of voorgehouden en/of gericht en/of daarbij (meermalen) tegen die [naam 2] heeft/hebben gezegd "doe je la open nu" en/of "geef geld, geef geld" en/of "geef het geld, doe die kassa open" althans woorden van gelijke dreigende aard en/of strekking en/of
- aan die [naam 1] en/of [naam 3] en/of [naam 4] een hamer/breekijzer heeft/hebben getoond en/of voorgehouden en/of tegen die [naam 1] en/of [naam 3] en/of [naam 4] heeft/hebben gezegd "wegwezen allemaal, weg" en/of "opkankeren en ga weg" en/of "opkankeren", althans woorden van gelijke dreigende aard en/of strekking en/of met die hamer/dat breekijzer een slaande beweging heeft/hebben gemaakt in de richting van die [naam 1] en/of [naam 3] en/of [naam 4] en/of met die hamer/dat breekijzer op een counter heeft/hebben geslagen; en/of zijn mededader(s).

3.De voorvragen

De dagvaarding is geldig.

De rechtbank is bevoegd.

De officier van justitie is ontvankelijk in de vervolging.

Er is geen reden voor schorsing van de vervolging.

4.De beoordeling van het bewijs

4.1

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de diefstal met geweld in vereniging heeft gepleegd en baseert zich daarbij op de aangifte, de getuigenverklaringen en het op de winkeldeur aangetroffen bloedspoor met het DNA-profiel van verdachte.

4.2

Het standpunt van de verdediging

De verdediging is van mening dat de rechtbank niet tot een bewezenverklaring kan komen gelet op het ontbreken van enig ander bewijs voor betrokkenheid van verdachte bij de overval dan enkel het aangetroffen bloedspoor met het DNA-profiel van verdachte. Bovendien is het bloedspoor aan de buitenzijde van de deur aangetroffen, is niet vastgesteld wanneer dit bloedspoor is achtergelaten en verklaart verdachte dat hij wel eens bij de betreffende Jumbo zou kunnen zijn geweest om boodschappen te doen en dat hij toen misschien bloedde waardoor zijn bloed op de deur terecht is gekomen. De verdediging verzoekt verdachte vrij te spreken.

4.3

Het oordeel van de rechtbank

Op 8 december 2017 is supermarkt Jumbo aan de [adres 2] te Breda overvallen door drie overvallers waarbij sigaretten zijn weggenomen.^[1]Op de beelden van het camerasysteem van Jumbo is te zien dat drie blanke mannen, tussen de 17 en 20 jaar, omstreeks 20.13 uur de winkel kwamen binnengelopen. Twee mannen liepen direct naar de counter met daarachter de sigarettenkast, de andere man liep richting de kassa’s. Deze man haalde tijdens het benaderen van de kassa’s een vuurwapen uit vermoedelijk zijn broeksband en is hierop uit beeld verdwenen. Een van de mannen bij de sigarettenkast hield zich bezig met het wegnemen van goederen, de andere man keek om zich heen en hield een hamer in zijn hand. Op het moment dat er personeel richting de counter kwam gelopen hief deze man de hamer op en zwaaide hiermee dreigend in de richting van het personeel waarna hij met de hamer op de counter sloeg. De man naast hem haalde hierop ook een voorwerp uit zijn zak waarmee hij een dreigende houding aan nam. De twee mannen zijn vervolgens naar de uitgang gelopen waarna de man met het vuurwapen zich bij hen voegde. Toen de deur niet open ging begon een van de drie mannen met een hamer tegen de deur te slaan waardoor er diverse gaten in de glazen deur ontstonden. De andere mannen begonnen hierna tegen de deur te trappen waardoor het gat groter werd. Op het moment dat dit gat groot genoeg was zijn de drie mannen door het gat gekropen en hebben zij de winkel verlaten.^[2]

Getuige [naam 2] was die betreffende avond werkzaam als caissière achter kassa twee. Zij zag een jongen aan komen rennen die zijn rugzak op haar kassa legde. Zij zag dat hij een pistool op haar richtte, waarmee hij vervolgens op de kassalade richtte en vervolgens op zijn rugzak richtte. De jongen herhaalde deze beweging meermalen waarna hij zei: ‘Doe je la open nu!’ De jongen richtte op dat moment met trillende hand op haar.^[3]Getuige [naam 5] , die op dat moment ook werkzaam was als caissière, hoorde de man bij kassa twee zeggen: ‘Geef geld, doe die kassa open.’^[4]

Getuige [naam 3] was op het moment van de overval verantwoordelijk voor de bemanning van de counter met daarachter de sigarettenkast. Hij bevond zich in de winkel en zag toen hij naar de counter keek twee mannen achter de counter staan. Een van de mannen had een hamer vast en sloeg de plastic ruit waarachter de sigaretten zich bevonden kapot. De tweede man zat naast de andere man gehurkt op de grond en pakte sigaretten uit de kast en stopte deze in een tas. [naam 3] is hierop richting de counter gelopen en hoorde een van de mannen roepen: ‘Opkankeren’ en ‘ga weg’, waarbij de man zijn hamer omhoog hield en richting [naam 3] wees. [naam 3] hoorde de man bij kassa twee roepen: ‘Geef geld, geef geld.’^[5]

Getuige [naam 4] zag de twee jongens uit de kast achter de counter sigaretten pakken en deze in een zwart voorwerp doen waarop [naam 4] naar de jongens riep: ‘Wat doen jullie hier, weg daar!’ Zij zag dat beide jongens omdraaiden en hoorde een van de jongens roepen: ‘Opkankeren!’ waarbij hij in zijn rechterhand een donkerkleurig breekijzer vast had en een slaande beweging maakte in haar richting. De jongens zijn hierna verder gegaan met pakken van de sigaretten.^[6]

Ook aangever [naam 1] zag dat twee mannen de kast met sigaretten achter de counter leeghaalden. Hierop heeft [naam 1] de hoofdingang gesloten waarna de mannen met een hamer op de counter sloegen en riepen: ‘Weg wezen allemaal, weg.’^[7]

Op de plek waar het glas van de deur van de hoofdingang is kapotgeslagen, aan de binnenzijde van de winkel, is een bloedspoor aangetroffen.^[8]Uit dit spoor is een volledig DNA-profiel verkregen dat na onderzoek door het NFI bleek te matchen met het profiel van verdachte. De kans dat het aangetroffen profiel matcht met het DNA van een willekeurige derde is vastgesteld op kleiner dan één op één miljard.^[9]

De rechtbank overweegt dat de huidskleur en leeftijd van verdachte passen in het signalement dat van de drie daders is gegeven. Verdachte is immers een blanke man en hij was ten tijde van de overval 19 jaar. De rechtbank overweegt voorts dat het aangetroffen bloedspoor van verdachte afkomstig is, omdat uit het forensisch DNA-onderzoek volgt dat de kans dat het aangetroffen DNA afkomstig is van een willekeurige derde verwaarloosbaar klein is. Daarnaast dient het bloedspoor als daderspoor aangemerkt te worden gelet op de plaats waar het is aangetroffen. Dat was de binnenzijde van de deur (aangezien de foto’s van binnen naar buiten zijn genomen) daar waar door de drie mannen een gat is geslagen waardoor zij vervolgens zijn gevlucht. De verklaring van verdachte over dat hij
mogelijkbij betreffende Jumbo is geweest en dat hij
misschienergens bloedde waardoor zijn bloed op de deur terecht is gekomen is naar het oordeel van de rechtbank, bij het ontbreken van enige uitleg wanneer dit was, waardoor hij bloedde en hoe dit bloed op de deur terecht zou zijn gekomen, niet geloofwaardig.

Gelet op voorgaande acht de rechtbank wettig en overtuigend bewezen dat verdachte één van de drie mannen betrof en als medepleger de diefstal van de sigaretten, vergezeld van geweld, heeft begaan.

4.4

De bewezenverklaring

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte

op 8 december 2017 te Breda, tezamen en in vereniging met anderen, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening heeft weggenomen een aantal sigaretten, toebehorende aan supermarkt Jumbo, welke diefstal werd vergezeld van bedreiging met geweld tegen [naam 2] en [naam 3] en [naam 4] , gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, welke bedreiging met geweld hierin bestond dat hij, verdachte en/of zijn mededaders
- op die [naam 2] gezeten achter een kassa is afgelopen en een vuurwapen, althans een op een vuurwapen gelijkend voorwerp, aan/op die [naam 2] heeft getoond en gericht en daarbij meermalen tegen die [naam 2] heeft gezegd "doe je la open nu" en/of "geef geld, geef geld" en/of "geef het geld, doe die kassa open" althans woorden van gelijke dreigende aard en/of strekking en
- aan die [naam 3] en [naam 4] een hamer/breekijzer heeft getoond en/of voorgehouden en tegen die [naam 3] en [naam 4] heeft gezegd "wegwezen allemaal, weg" en "opkankeren", althans woorden van gelijke dreigende aard en/of strekking en met die hamer/dat breekijzer een slaande beweging heeft gemaakt in de richting van die [naam 3] en [naam 4] en met die hamer/dat breekijzer op een counter heeft geslagen.

Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.

De rechtbank acht niet bewezen hetgeen meer of anders is ten laste gelegd. Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.

5.De strafbaarheid

Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het feit uitsluiten. Dit levert het in de beslissing genoemde strafbare feit op.

Verdachte is strafbaar, omdat niet is gebleken van een omstandigheid die zijn strafbaarheid uitsluit.

6.De strafoplegging

6.1

De vordering van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd aan verdachte op te leggen een gevangenisstraf van 42 maanden.

6.2

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft geen strafmaatverweer gevoerd gezien zij van mening is dat verdachte dient te worden vrijgesproken.

6.3

Het oordeel van de rechtbank

Verdachte heeft zich samen met twee mededaders schuldig gemaakt aan een gewapende overval op een Jumbo supermarkt waarbij meerdere (jonge) personeelsleden in de winkel aanwezig waren. Verdachte en diens medeverdachten hebben hierbij een vuurwapen getoond en hiermee gericht. Daarnaast hebben zij hamers getoond, hiermee slaande bewegingen gemaakt en op een counter geslagen, waarbij zij dreigende bewoordingen hebben geuit. De situatie is door aanwezigen als zeer bedreigend ervaren.

De rechtbank acht dit feit bijzonder ernstig. Het spreekt voor zich dat een op deze manier uitgevoerde overval voor de slachtoffers een bijzonder schokkende ervaring moet zijn geweest. Hiernaast heeft de overval plaatsgevonden gedurende openingstijden terwijl er zich op dat moment publiek in de winkel bevond. Zij hebben de overval zien gebeuren. De overval is voor hen ook zeer bedreigend geweest en zal ook bij hen angstgevoelens en gevoelens van onveiligheid teweeg hebben gebracht. Bij de gevolgen voor de slachtoffers hebben verdachte en zijn mededaders kennelijk in het geheel niet stilgestaan. Het heeft verdachte er in ieder geval niet van weerhouden om, ten koste van anderen, op deze manier zichzelf te verrijken met geld dan wel goederen.

Bij bepaling van de straf heeft de rechtbank acht geslagen op het strafblad van verdachte. Hieruit blijkt dat hij ondanks zijn jonge leeftijd al vele malen eerder is veroordeeld voor onder meer diefstallen. Aan verdachte is zelfs op 7 juni 2018 de ISD-maatregel voor de duur van twee jaar opgelegd. De rechtbank concludeert dat derhalve sprake is van de situatie als bedoeld in artikel 63 van het Wetboek van Strafrecht.

De rechtbank heeft tevens gekeken naar de landelijke oriëntatiepunten die gelden voor het plegen van een overval. Voor een overval wordt doorgaans een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van twee jaar opgelegd. Een strafverhogende omstandigheid wordt gevormd door een situatie waarbij sprake is van kwetsbare slachtoffers, een samenwerkingsverband en gebruik van een wapen, waarvan in onderhavige situatie sprake was. In dat geval wordt voor een overval als onderhavige doorgaans een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van drie jaar opgelegd.

Alles afwegend is de rechtbank van oordeel dat, gelet op de ernst van het feit en de omstandigheden waaronder het feit is gepleegd, een gevangenisstraf van drie jaar passend en geboden is. De rechtbank heeft hierbij overwogen dat ondanks dat aan verdachte de ISD-maatregel is opgelegd, in welk verband artikel 63 van het Wetboek van Strafrecht van toepassing is, gelet op de ernst en de impact van het feit niet tot een substantieel lagere straf kan worden gekomen. Een lagere straf doet naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende recht aan het bewezenverklaarde feit.

7.De vordering tot tenuitvoerlegging

De officier van justitie heeft gevorderd dat de voorwaardelijke straffen die aan verdachte zijn opgelegd onder parketnummers 05/840098-17 en 05/841029-17 ten uitvoer zullen worden gelegd.

De verdediging heeft ter zitting aangevoerd niet op de hoogte te zijn van de vorderingen tenuitvoerlegging.

De officier van justitie heeft medegedeeld niet te beschikken over betekeningsstukken ten aanzien van de vorderingen.

Aangezien niet is gebleken dat de vorderingen op de bij de wet voorgeschreven wijze aan verdachte zijn betekend en de verdediging niet op de hoogte was van de vorderingen zal de rechtbank de oproepingen nietig verklaren.

8.De wettelijke voorschriften

De beslissing berust op de artikelen 63, 312 van het Wetboek van Strafrecht zoals deze artikelen luidden ten tijde van het bewezen verklaarde.

9.De beslissing

De rechtbank:

Bewezenverklaring

- verklaart het ten laste gelegde bewezen, zodanig als hierboven onder 4.4 is omschreven;

- spreekt verdachte vrij van wat meer of anders is ten laste gelegd;

Strafbaarheid

- verklaart dat het bewezen verklaarde het volgende strafbare feit oplevert:

diefstal, vergezeld van bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen;

- verklaart verdachte strafbaar;

Strafoplegging

- veroordeelt verdachte tot
een gevangenisstraf van 3 jaar;

Vordering tenuitvoerlegging

- verklaart de oproepingen inzake de vorderingen tot tenuitvoerlegging met parketnummers 05/840098-17 en 05/841029-17 nietig.

Dit vonnis is gewezen door mr. Van der Burgh, voorzitter, mr. Goossens en mr. Gillesse, rechters, in tegenwoordigheid van Van Dijke, griffier, en is uitgesproken ter openbare zitting op 6 december 2019.