Uitspraak
RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT
Cluster I Civiele kantonzaken
Tilburg
zaak/rolnr.: 8840215 CV EXPL 20-4470
vonnis van 28 juli 2021
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
Witlox Juristen sinds 1915 B.V.
handelend onder de naam “Misterclaim”
gevestigd te ’s-Hertogenbosch en kantoorhoudende te Vught
eiseres
gemachtigde: mr. R.J.J.M. Witlox
tegen
de vennootschap naar Iers recht
LeasePlan Ltd.
statutair gevestigd te Dublin (Ierland)
gedaagde
vertegenwoordigd door de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
Accident Management Services B.V.
statutair gevestigd en kantoorhoudende te Almere
gemachtigde: mr. I.K. Verhoeks
Partijen worden hierna aangeduid als Witlox en LeasePlan.
1.Het verloop van de procedure
1.1
Het verloop van de procedure blijkt uit de volgende stukken:
a. het tussenvonnis van 13 januari 2021 met de daarin vermelde stukken;
b. de op 7 april 2021 van LeasePlan ontvangen productie nr. 22;
c. de e-mail van Witlox van 14 april 2021 met aanvullende producties;
d. de aantekeningen van de griffier van de mondelinge behandeling van het geschil ter zitting
van 19 april 2021;
e. de door partijen ter zitting overgelegde spreekaantekeningen.
1.2
In het tussenvonnis van 13 januari 2021 is abusievelijk niet onder de processtukken genoemd het faxbericht van Witlox van 27 oktober 2020 met productie nr. 10. Dit faxbericht wordt tot de processtukken gerekend.
2.Het geschil
2.1
Het gaat in deze procedure om de aanspraak van Witlox op vergoeding van door haar in rekening gebrachte buitengerechtelijke kosten.
2.2
Witlox vordert om bij vonnis, voor zoveel mogelijk uitvoerbaar bij voorraad, LeasePlan te veroordelen tot betaling van € 15.568,41, alsmede om LeasePlan te veroordelen, eveneens uitvoerbaar bij voorraad, in de kosten van deze procedure, inclusief de nakosten.
2.3
Samengevat heeft Witlox aan die vordering het volgende ten grondslag gelegd.
Op basis van een op 3 december 2018 met [cliënt] gesloten overeenkomst van opdracht heeft zij aan hem bijstand verleend teneinde financiële compensatie te verkrijgen voor de schade die [cliënt] heeft geleden ten gevolge van een verkeersongeval waarbij hij als slachtoffer betrokken was. Daarbij werd onder meer overeengekomen dat de aan de wederpartij te declareren buitengerechtelijke kosten die Misterclaim in opdracht van [cliënt] heeft gemaakt en die zijn gebaseerd op een uurtarief van € 350,00 exclusief 10% ákantoorkosten, verschotten en btw, door [cliënt] bij voorbaat aan Misterclaim werden overgedragen.
AMS heeft namens WAM-assuradeur LeasePlan aansprakelijkheid erkend. Begin juli 2020 hebben partijen de kwestie geregeld door middel van een vaststellingsovereenkomst. Aan [cliënt] werd in totaal € 72.500,00 uitgekeerd. De buitengerechtelijke incassokosten werden buiten de vaststellingsovereenkomst gehouden.
In een periode van ruim anderhalf jaar heeft Witlox 60,1 uren aan de zaak besteed. Daarvoor heeft zij declaraties aan AMS toegezonden voor een bedrag van in totaal € 30.068,41. Het aantal uren is mede zo groot omdat er veel discussie is geweest over het uitblijven van adequate bevoorschotting op het aantoonbare verlies aan arbeidsvermogen van [cliënt] en op de buitengerechtelijke kosten, het door AMS stelselmatig niet, of vertraagd reageren op de verzoeken daartoe en de trage wijze van betalen, waardoor er veel contact is geweest tussen [cliënt] en Witlox en AMS extra veel is gerappelleerd, hetgeen zelfs tot een directieklacht heeft geleid. AMS wenst echter niet meer dan € 14.500,00 te vergoeden.
Het bezwaar van AMS tegen de declaraties komt feitelijk neer op toepassing van de niet overeengekomen PIV-staffel. De PIV-regeling is geen redelijke maatstaf. Daarin worden de buitengerechtelijke kosten aan de hand van een staffel afhankelijk gesteld van de uitgekeerde schadevergoeding, ongeacht hoe het resultaat daarvan tot stand is gekomen. In die regeling wordt geen rekening gehouden met de opleiding, ervaring en deskundigheid van de belangenbehartiger. De beoordeling van de buitengerechtelijke incassokosten dient plaats te vinden langs de lat van de dubbele redelijkheidstoets van artikel 6:96 BW. Met de PIV-regeling wordt de dubbele redelijkheidstoets van artikel 6:96 BW, en dus de wet, buiten spel gezet.
De vergoeding van € 14.500,00 die AMS heeft betaald komt, na aftrek van verschotten, neer op een kaal uurtarief van afgerond € 140,00 op basis van 6% kantoorkosten en btw. Dat is geen redelijk uurtarief voor iemand met de opleiding en ervaring van haar gemachtigde. Die heeft in 2000 de Grotius opleiding “personenschade” in samenwerking met de Vereniging van Letselschade Advocaten met succes afgerond en heeft ruim 20 jaren voltijdse ervaring in de letselschadepraktijk. Op het moment dat de dagvaarding werd uitgebracht bedroeg zijn uurtarief € 375,00 exclusief 10% kantoorkosten, verschotten en btw. In rechtspraak werden diens in 2010 en 2013 gehanteerde tarieven van respectievelijk € 250,00 en € 300,00 exclusief 6% kantoorkosten, verschotten en btw beoordeeld als redelijk, respectievelijk als hoog, maar niet ongebruikelijk.
Witlox maakt daarom aanspraak op het restant van € 15.568,41 inclusief btw.
2.4
AMS heeft verweer gevoerd en geconcludeerd tot niet-ontvankelijkheid van Witlox in haar vorderingen, dan wel tot afwijzing daarvan, met veroordeling, uitvoerbaar bij voorraad, van Witlox in de kosten van de procedure, te vermeerderen met de wettelijke rente en met nakosten. Het verweer zal, voor zover dit voor de beoordeling van belang is, in het navolgende aan de orde komen.
3.De beoordeling
3.1
Alvorens aan een inhoudelijke beoordeling van het geschil toe te komen stelt de kantonrechter vast dat Witlox de dagvaarding heeft doen betekenen aan het kantoor van Accident Management Service B.V. te Almere (hierna: AMS), die LeasePlan Insurance Ltd. zou vertegenwoordigen. In de conclusie van antwoord heeft AMS echter gesteld dat zij de Nederlandse vertegenwoordiger is van Euro Insurances, een verzekeraar die handelt onder de naam Leaseplan Insurance. Witlox heeft daar niet op gereageerd. Daardoor is onzeker of Witlox haar vordering formeel tegen de juiste rechtspersoon heeft ingesteld. Waar echter AMS zich niet op het standpunt heeft gesteld dat Witlox een niet bestaande of een verkeerde rechtspersoon in deze procedure heeft betrokken en zij ook tegen de vordering inhoudelijk verweer heeft gevoerd, zal de kantonrechter aan genoemde onzekerheid voorbij gaan.
3.2
Witlox vordert betaling van buitengerechtelijke kosten. Hoewel zij voor de wettelijke grondslag van die vordering verwijst naar artikel 6:96 BW, zonder een van de in die wetsbepaling vermelde vormen van vermogensschade nader aan te duiden, moet aan de hand van haar stellingen worden aangenomen dat de vordering ziet op redelijke kosten ter vaststelling van schade en aansprakelijkheid, als bedoeld in artikel 6:96 lid 2, onder b BW. Bij de beoordeling van een zodanige vordering moet worden onderzocht of die voldoet aan de dubbele redelijkheidstoets. Dat wil zeggen dat beoordeeld moet worden of de door Witlox verrichte werkzaamheden in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs noodzakelijk waren om vergoeding van de door haar cliënt geleden schade te verkrijgen én of de omvang van de door Witlox voor die werkzaamheden in rekening gebrachte kosten redelijk is. LeasePlan heeft betwist dat aan die toets is voldaan.
3.3
Tussen partijen is niet in geschil dat [cliënt] zijn vordering ter zake van de vergoeding van buitengerechtelijke kosten aan Witlox heeft gecedeerd. Voor zover sprake is van een vorderingsrecht komt dit dan ook aan Witlox toe.
3.4
Vastgesteld wordt dat korte tijd nadat [cliënt] op 6 oktober 2018 bij het betreffende verkeersongeval betrokken is geraakt, NRS Rechtsbijstand namens hem AMS aansprakelijk heeft gesteld voor (letsel)schade als gevolg van dat ongeval en dat AMS in een
e-mail van 11 oktober 2018 die aansprakelijkheid heeft erkend. Witlox heeft op 6 december 2018 aan AMS laten weten dat zij de behandeling van de kwestie van NRS heeft overgenomen.
3.5
Witlox heeft gesteld dat zij in circa anderhalf jaar 60,1 uren heeft besteed alvorens partijen door middel van een vaststellingsovereenkomst tot afwikkeling van [cliënt] ’s schade zijn gekomen. Witlox heeft erkend dat het aantal uren tamelijk veel is en heeft als reden daarvoor genoemd dat er veel discussie is geweest over het uitblijven van adequate bevoorschotting. Ter onderbouwing van de verrichte werkzaamheden heeft Witlox aanvankelijk ermee volstaan haar declaraties, inclusief urenspecificaties, in het geding te brengen. Eerst nadat LeasePlan in haar conclusie van antwoord er op had gewezen dat Witlox geen stukken uit het dossier had overgelegd op grond waarvan kan worden beoordeeld welke werkzaamheden redelijkerwijs noodzakelijk waren, heeft Witlox correspondentie tussen haar en AMS overgelegd. Daaruit blijkt een aaneenschakeling van klachten aan het adres van AMS, aldus Witlox ter zitting.
3.6
Overwogen wordt dat waar het gaat om de vaststelling van schade, Witlox niet, althans onvoldoende heeft onderbouwd welke werkzaamheden door haar noodzakelijk zijn verricht en welke kosten aan die noodzakelijke verrichtingen zijn verbonden. Gelet op het uitvoerig gemotiveerde verweer van LeasePlan, waarin zij de redelijkheid van de door Witlox opgevoerde buitengerechtelijke kosten ter discussie heeft gesteld en van elke declaratie concreet heeft aangegeven welke van de daarop vermelde verrichtingen in haar visie niet dan wel niet noodzakelijk zijn verricht en/of tegen te hoog tarief zijn opgenomen, had het op de weg van Witlox gelegen om door middel van concrete feiten en omstandigheden (nader) te onderbouwen dat en welke door haar gedeclareerde werkzaamheden redelijkerwijs noodzakelijk waren ter vaststelling van de schade, dat die verrichtingen een tijdsbesteding van 60,1 uren rechtvaardigen en bovendien steeds tegen de door haar gehanteerde tarieven van (eerst) € 350,00 en (later) € 375,00 per uur, te vermeerderen met 10% kantoorkosten. Daartoe volstaat niet het enkel over leggen van correspondentie en het benoemen van de door haar gemachtigde genoten opleiding en het aantal jaren aan werkervaring dat hij heeft.
3.7
Ten aanzien van de declaraties van Witlox is kantonrechter bovendien van oordeel dat, wat er zij van de hoogte van het uurtarief dat voor specialistische werkzaamheden in rekening is gebracht en waartegen LeasePlan heeft geageerd, in die declaraties ten onrechte geen onderscheid is gemaakt tussen juridisch inhoudelijke werkzaamheden en administratieve werkzaamheden. Het declareren van die laatstgenoemde werkzaamheden, die al dan niet door een kantoormedewerker zijn of konden worden verricht, tegen hetzelfde uurtarief als dat van de gemachtigde van Witlox maakt niet dat de aldus berekende kosten als redelijke kosten ter vaststelling van de schade voor (volledige) vergoeding in aanmerking kunnen komen. Witlox heeft echter de verschillende werkzaamheden niet van elkaar onderscheiden, ook niet nadat door LeasePlan verweer is gevoerd tegen het hanteren van één enkel (specialisten)tarief. Naar het oordeel van de kantonrechter heeft Witlox ook in zoverre onvoldoende onderbouwd dat sprake is van redelijke kosten.
3.8
Om de redelijkheid van de hoogte van de gedeclareerde buitengerechtelijke kosten te bepalen kan ook betekenis toekomen aan de hoogte van het uiteindelijk uitgekeerde schadebedrag (Hoge Raad 9 december 1994, ECLI:NL:HR:1994:ZC1578). In dit geval bedroeg het uitgekeerde schadebedrag € 72.500,00. LeasePlan heeft onweersproken gesteld dat zij wegens buitengerechtelijke kosten € 472,75 aan NRS Rechtsbijstand heeft betaald en € 14.500,00 aan Witlox. De som van die kosten is gelijk aan ruim een vijfde deel van de schade-uitkering aan [cliënt] . In het licht van de omstandigheid dat de aansprakelijkheid vrijwel onmiddellijk is erkend en door Witlox onvoldoende is onderbouwd welke werkzaamheden noodzakelijk tegen het door haar gedeclareerde tarief zijn verricht om de schade vast te stellen, kan thans niet worden vastgesteld dat een hogere vergoeding voor buitengerechtelijke kosten redelijk is in de zin van artikel 6:96 lid 2, onder b BW.
3.9
De conclusie op grond van het bovenstaande is dat de vordering van Witlox moet worden afgewezen.
3.1
Als de in het ongelijk gestelde partij zal Witlox worden veroordeeld in de proceskosten. Daarbij worden de aan de zijde van LeasePlan gemaakte kosten vastgesteld op € 746,00 voor het salaris van haar gemachtigde (2 punten à € 373,00 per punt).
3.11
Op de vordering van LeasePlan zal wettelijke rente over de vastgestelde proceskosten worden toegewezen. Die rente zal Witlox echter pas verschuldigd zijn vanaf de 15e dag nadat dit vonnis aan haar is betekend en totdat de proceskosten (en eventueel vanaf die 15e dag verschenen rente daarover) volledig zijn voldaan.
3.12
De gevorderde nakosten zullen voorwaardelijk worden toegewezen, voor het geval dat Witlox niet vrijwillig binnen veertien dagen na aanschrijving door of namens LeasePlan volledig aan de veroordeling tot betaling van de proceskosten heeft voldaan en nakosten worden gemaakt. Daarbij overweegt de kantonrechter dat aan Witlox, indien zij kennis heeft kunnen nemen van de inhoud van dit vonnis, gelegenheid moet worden geboden om binnen een redelijk geoordeelde termijn van veertien dagen aan de veroordelingen te voldoen. De nakosten worden begroot op een bedrag van € 124,00. Een door LeasePlan gevorderd aanvullend bedrag voor nakosten voor het geval dat dit vonnis wordt betekend, wordt niet begroot. Verwezen wordt naar het overzicht van tarieven, kosten en vergoedingen op www.rechtspraak.nl.
4.De beslissing
De kantonrechter:
- wijst de vordering van Witlox af;
- veroordeelt Witlox in de proceskosten, aan de zijde van Leaseplan vastgesteld op € 746,00 en te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de 15e dag na de betekening van dit vonnis tot aan de dag van de voldoening van deze kosten;
- veroordeelt Witlox, onder de voorwaarde dat zij niet binnen veertien dagen na de betekening van dit vonnis aan de veroordeling tot betaling van de proceskosten van LeasePlan voldoet, in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 124,00;
- verklaart deze veroordelingen uitvoerbaar bij voorraad;
- wijst het door LeasePlan meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. Zander en is in het openbaar uitgesproken op
28 juli 2021.