Uitspraak
RECHTBANKZEELAND-WEST-BRABANT
Civiel recht
Kantonrechter
Zittingsplaats Tilburg
Zaaknummer: 10049040 \ CV EXPL 22-3030
Vonnis van 22 maart 2023
in de zaak van
[eiser],
te [plaats 1],
eisende partij,
hierna te noemen: [eiser],
gemachtigde: DAS Nederlandse Rechtsbijstand Verzekeringmaatschappij N.V.,
tegen
[gedaagde],
wonende te [woonplaats] en zaakdoende te [plaats 2],
gedaagde partij,
hierna te noemen: [gedaagde],
gemachtigde: SRM Rechtsbijstand.
1.De procedure
1.1
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het tussenvonnis van 2 november 2022;
- de mondelinge behandeling van 20 februari 2023, waarvan door de griffier aantekeningen zijn gemaakt.
1.2
Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De feiten
2.1
Tussen partijen staat het volgende vast:
a. Op 3 april 2021 is tussen partijen een koopovereenkomst tot stand gekomen. [eiser] kocht van [gedaagde] een tweedehands auto, een Mercedes-Benz CLA met [kenteken] (hierna: de auto), voor een koopprijs van € 20.590,-. De auto is op 10 april 2021 door [gedaagde] aan [eiser] geleverd.
De auto is voorzien van een zogenaamd AMG-geluid. Dit geluid kan via de uitlaat en een afstandsbediening worden geregeld met een geïntegreerde cut-out klep. De auto is ook voorzien van het door Mercedez-Benz geleverde AMG-line stylingpakket.
Op 7 juni 2021 ontdekte [eiser] schade aan de auto. [eiser] bracht de auto ter reparatie van die schade naar ABS Haans Autoschades. Daar is tijdens het herstel een oude schade naar voren gekomen. [eiser] heeft de auto daarna ter reparatie van die oude schade naar [gedaagde] gebracht.
In de periode tussen 10 april 2021 en augustus 2021 heeft [eiser] de auto voor meerdere klachten ter reparatie naar [gedaagde] gebracht.
In augustus 2021 ging er een storingslampje branden. [eiser] heeft de auto hiervoor naar [gedaagde] gebracht en aangegeven dat hij ook trillingen voelde tijdens het rijden. [gedaagde] heeft niets aan de auto kunnen vinden en de storing gereset.
Op 12 september 2021 ging hetzelfde storingslampje branden. De auto is door [eiser] ter reparatie naar [gedaagde] gebracht, die niets kon vinden en de storing heeft gereset. Op 26 september 2021 brandde het storingslampje weer. Daarop spraken partijen af dat [eiser] de auto voor het uitlezen van de storing naar een ander autobedrijf zou brengen. Daar werd een foutmelding aan de lamdasonde-verwarming vastgesteld.
In overleg tussen partijen is de auto op 6 oktober 2021 voor het herstellen van een defect aan het zonnescherm naar de Mercedes-Benz dealer gebracht. Op 13 november 2021 is de auto door [eiser] bij [gedaagde] opgehaald.
In november en december 2021 is hetzelfde storingslampje meerdere malen gaan branden en is de auto tweemaal ter reparatie aan [gedaagde] aangeboden.
i. Op 5 februari 2022 merkte [eiser] tijdens het rijden dat het trillen verergerde en hij geen vaart meer kon maken. Door [autobedrijf] is op 7 februari 2022 vastgesteld dat er sprake is van ernstige motorschade. Er is een scheurtje in de cilinder geconstateerd als gevolg waarvan het gehele motorblok vervangen dient te worden.
Door [gedaagde] is voorgesteld de herstelkosten tussen partijen te delen. Hiermee is [eiser] niet akkoord gegaan. Per brief van 24 februari 2022 heeft [eiser] [gedaagde] in gebreke gesteld.
[eiser] heeft een expert van DEKRA Automotive verzocht de auto te onderzoeken. Op vrijdag 1 april 2022 vond de inspectie plaats in aanwezigheid van [eiser] en [gedaagde]. In het expertiserapport van 11 mei 2022 (hierna: het rapport) staat onder andere het volgende:
‘4.2 Toelichting
Tijdens ons onderzoek zagen wij dat er een aanpassing aan de uitlaat was gemaakt, Er was een zogenaamde “cut out” klep tussen de bestaande uitlaatbuis geplaatst en afgelast. Middels deze klep, welke veelal met een afstandsbediening bediend kan worden, wordt de achterdemper van de uitlaat omzeilt en ontstaat een sportiever uitlaatgeluid. (…)’
en:
‘4.3 Motor
(…)
Met behulp van een endoscoop voerden wij een inspectie uit in de cilinderruimtes. In de cilinderwand van de 4e cilinder troffen wij enige streepvorming aan. De kwaliteit van de beelden was echter onvoldoende om een oordeel over deze ruimtes te kunnen geven. Wij konden geen scheuren of andere beschadigingen vaststellen in de cilinderwand of zuigers.
De wederpartij (lees: [gedaagde], toevoeging kantonrechter) gaf aan bij de recente diagnose een lektest uitgevoerd te hebben waarbij een afwijking bij cilinder 4 was vastgesteld. Er was sprake van een grote hoeveelheid luchtlekkage langs de zuiger richting het carter.
Op basis van bovenstaande vermoeden wij dat er sprake is van een beschadigd zuigerhemd waardoor de zuigerveren niet goed meer afdichten. De streepvorming kan hierdoor ook zijn ontstaan. Volledige demontage van de motor is noodzakelijk om hier duidelijkheid over te verkrijgen. Wij bespraken deze optie op 21-04-2022 met [bedrijf 1] namens opdrachtgever, waarbij werd besloten dit voorlopig nog niet uit te voeren.’
en:
‘6.TUNING
Wij demonteerden de PCM van het voertuig en stuurden deze op naar [bedrijf 2] met het verzoek deze te controleren op tuning. Op 08 april ontvingen wij het volgende antwoord:
De software is niet origineel, de auto is “getuned” ook is er iets in de na ontsteking aangepast waardoor de motor knallen geeft uit de uitlaat. In de volksmond wordt dit “pop and bang” genoemd. Door de verlate ontsteking en brandstof inspuiting krijg je een steekvlam met knal als gevolg. Uiteraard erg slecht voor de motor en turbo.
De regeling hoeveel vermogen de motor levert staat uit, de versnellingsbak krijgt verkeerde/geen informatie.
7.OORZAAK/CONCLUSIE
Naar aanleiding van onze bevindingen aan bovenstaand voertuig hebben wij de volgende schade vastgesteld en hieruit als volgt geconcludeerd.
Er is ernstige motorschade ontstaan aan de motor, welke nader onderzocht dient te worden om te bepalen wat er precies defect is. Wij hebben vastgesteld dat er in het verleden aan de uitlaat van het voertuig aanpassingen zijn gemaakt en dat er een bobine en bougie zijn geplaatst.
Wij hebben niet vast kunnen stellen wie deze werkzaamheden heeft uitgevoerd.
Wij hebben van de wederpartij (lees: [gedaagde], toevoeging kantonrechter) geen informatie ontvangen waaruit geconcludeerd kan worden dat deze de gemelde mankementen goed heeft onderzocht en permanent heeft opgelost.
Vanwege de aangetroffen tuning concluderen wij dat het zeer aannemelijk is dat deze de uiteindelijke schade heeft veroorzaakt. Omdat bij de tuning ook de communicatie naar de versnellingsbak werd aangepast is het ook zeer aannemelijk dat de trilling bij het optrekken/na het schakelen hiermee verband houdt.
(…)’
Per brief van 1 juni 2022 heeft [eiser] [gedaagde] laten weten de koopovereenkomst te vernietigen op grond van dwaling.
3.Het geschil
3.1
[eiser] vordert samengevat:
Primair:
- verklaring voor recht dat de koopovereenkomst per 1 juni 2022 is vernietigd of om deze bij vonnis te vernietigen;
- veroordeling van [gedaagde] tot betaling van € 20.590,- aan [eiser], te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag vanaf 16 juni 2022 tot de dag van volledige betaling;
- veroordeling van [gedaagde] om de auto binnen 7 dagen na het vonnis terug te nemen en [eiser] te voorzien van een vrijwaringsbewijs.
Subsidiair:
- voor recht te verklaren dat de koopovereenkomst is ontbonden per een in goede justitie te bepalen datum;
- veroordeling van [gedaagde] tot betaling van € 20.590,- aan [eiser], te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag vanaf de datum van het vonnis tot de dag van volledige betaling;
- veroordeling van [gedaagde] om de auto binnen 7 dagen na het vonnis terug te nemen en [eiser] te voorzien van een vrijwaringsbewijs.
Meer subsidiair:
- [gedaagde] te veroordelen tot betaling van de herstelkosten van € 11.139,60 of een in goede justitie te bepalen bedrag.
Zowel primair, subsidiair als meer subsidiair:
- [gedaagde] te veroordelen tot betaling van de onderzoekskosten van € 943,80 aan [eiser];
- [gedaagde] te veroordelen tot betaling van de parkeerkosten van € 55,95 aan [eiser];
- [gedaagde] te veroordelen tot betaling van de buitengerechtelijke incassokosten van € 980,90 aan [eiser];
- veroordeling van [gedaagde] in de kosten van de procedure, te vermeerderen met de wettelijke rente en de nakosten.
3.2
[gedaagde] voert verweer en concludeert tot niet-ontvankelijkheid van [eiser], dan wel tot afwijzing van de vorderingen van [eiser].
3.3
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.
4.De beoordeling
4.1
[eiser] heeft - samengevat en voor zover voor de beoordeling van belang - het volgende aan zijn vorderingen ten grondslag gelegd. Bij het sluiten van de koopovereenkomst was [eiser] bekend met het zogenaamde AMG geluid waarmee de auto is voorzien. Omdat de auto ook is voorzien van een AMG-line stylingspakket, die officieel door Mercedes-Benz wordt geleverd, dacht [eiser] dat ook het AMG geluid vanuit de fabriek geleverd is. [eiser] wist niet dat dit later op de auto gemonteerd is en bij het tunen niet originele software is gebruikt. Uit het expertiserapport blijkt dat het zeer aannemelijk is dat de schade aan de motor is ontstaan door het tunen van de auto met niet originele software. Als [eiser] bij het sluiten van de koopovereenkomst wist dat de auto met niet-originele software was getuned en dat dit schade aan de motor zou veroorzaken, had hij de auto niet gekocht. [eiser] heeft de koopovereenkomst per 1 juni 2022 op goede gronden vernietigd op grond van (wederzijdse) dwaling.
Op grond van artikel 6:96 lid 2 sub b BW vordert [eiser] vergoeding van de door hem gemaakte onderzoekskosten. Het zijn redelijk gemaakte kosten voor de vaststelling van de omvang van de schade en de aansprakelijkheid.
Omdat [eiser] geen gebruik kan maken van de auto, is hij genoodzaakt een leenauto te gebruiken. Voor deze leenauto heeft hij geen vergunning om in zijn straat te parkeren. Om de leenauto toch in zijn straat te kunnen parkeren, moet [eiser] parkeerkosten betalen. Deze kosten is [gedaagde] gehouden aan hem te vergoeden.
Op grond van de wet vordert [eiser] betaling van buitengerechtelijke incassokosten en wettelijke rente.
4.2
[gedaagde] verweert zich tegen de vordering en heeft - samengevat en voor zover voor de beoordeling van belang - de volgende stellingen naar voren gebracht. [gedaagde] betwist dat er sprake was van een onjuiste voorstelling van zaken ten tijde van het sluiten van de koopovereenkomst. Dat de auto binnen een jaar na het sluiten van de koopovereenkomst motorschade heeft, betekent niet dat deze ten tijde van de koop al aanwezig was. Dat de auto is getuned wist [gedaagde] niet, ook niet dat dit met niet originele software is gebeurd. Dat het tunen en de geplaatste cut-out klep de nu ontstane motorschade als gevolg heeft, kan [gedaagde] zich niet voorstellen. De oorzaak van de motorschade staat ook niet vast. Daarbij wijst [gedaagde] op het expertiserapport. Daarin wordt aangegeven dat om duidelijkheid over de oorzaak van de motorschade te krijgen, volledige demontage van de motor noodzakelijk is. Uit coulance heeft [gedaagde] aangeboden de herstelkosten te delen. Een goede grond voor het vernietigen of ontbinden van de koopovereenkomst is niet aanwezig. Nu de vordering moet worden afgewezen, kan [eiser] ook geen aanspraak maken op de bijkomende kosten als parkeerkosten en buitengerechtelijke kosten.
4.3
De kantonrechter oordeelt als volgt.
4.4
Tussen partijen is niet in geschil dat de auto vanaf februari 2022 ernstige motorschade heeft, waardoor veilig en normaal gebruik van de auto niet mogelijk is. Voor de verdere beoordeling is eerst van belang om vast te stellen wat de oorzaak van deze schade is. Met verwijzing naar het expertiserapport stelt [eiser] dat het zeer aannemelijk is dat de motorschade het gevolg is van het tunen van de auto met niet originele software. De betwisting door [gedaagde] dat de motorschade niet het gevolg kan zijn van het tunen van de auto, is door hem niet nader onderbouwd en wordt daarom verworpen. Dat de expert in het rapport heeft aangegeven dat om duidelijkheid te krijgen, volledige demontage van de motor noodzakelijk is, maakt dit niet anders. Hierover staat in het rapport dat om duidelijkheid te verkrijgen over het exacte defect aan de motor, nader onderzoek noodzakelijk is. Ook staat in het rapport dat het naar het oordeel van de expert zeer aannemelijk is dat het tunen met niet originele software de motorschade heeft veroorzaakt. Het had op de weg van [gedaagde] gelegen om zijn betwisting op dit punt nader te onderbouwen.
4.5
Ten tijde van het sluiten van de koopovereenkomst was het AMG-geluid aanwezig. Dit geluid ontstaat door het tunen in combinatie met de in de uitlaat geplaatste cut-out klep. Beide partijen waren hiervan op de hoogte. Voor [eiser] was op dat moment niet duidelijk dat dit niet vanuit de fabriek op de auto aanwezig is geweest, maar er later op is gezet met niet originele software en dat dit motorschade als gevolg heeft. [eiser] stelt dat hij de koopovereenkomst niet zou hebben gesloten, indien hij hiervan op de hoogte was. Hij stelt op dit punt te hebben gedwaald. Dat [gedaagde] ten tijde van het sluiten van de koopovereenkomst wel op de hoogte was van deze tuning met niet originele software en de gevolgen daarvan, is niet gesteld of gebleken.
4.6
In artikel 6:228 BW is bepaald dat een overeenkomst die tot stand is gekomen onder invloed van dwaling en bij een juiste voorstelling van zaken niet zou zijn gesloten vernietigbaar is. Volgens dat artikel zijn er drie gevallen waarin dwaling zich voor kan doen, namelijk (a) door een inlichting door de wederpartij, (b) door schending van de mededelingsplicht of (c) als de wederpartij zelf ook onwetend is.
4.7
[eiser] stelt niet dat hij heeft gedwaald door een mededeling van [gedaagde]. Uit de stukken en wat partijen verder naar voren hebben gebracht, blijkt dat [gedaagde] ook niet wist dat de auto is getuned met niet originele software en dat dit motorschade als gevolg heeft. [gedaagde] wist niet beter dan dat de auto op dit punt in orde was en had geen reden om daaraan te twijfelen. Dit betekent dat [gedaagde] van dezelfde onjuiste veronderstelling over de tuning en de gevolgen daarvan is uitgegaan als [eiser]. Daarmee is sprake van wederzijdse dwaling in de zin van artikel 6:228 lid 1 onder c BW, op grond waarvan de overeenkomst vernietigbaar is. Dat is alleen anders als [gedaagde] niet had hoeven te begrijpen dat [eiser] in dit geval van de koop af zou zien. Dat ligt, gelet op de koopprijs en het gevolg van de tuning met niet originele software, niet voor de hand. Een koper van een tweedehandsauto voor een koopprijs van ruim € 20.000,- zal het ontstaan van dergelijke schade aan de motor niet op de koop toe nemen.
4.8
Niet is gesteld of gebleken dat het openbaren van de motorschade eerder in de risicosfeer van [eiser] als koper dan van [gedaagde] als verkoper dient te liggen. Het beroep op (wederzijdse) dwaling slaagt dus. De andere grondslagen hoeven in dit kader daarom niet besproken te worden.
4.9
[eiser] heeft op 1 juni 2022 in haar brief aan [gedaagde] de overeenkomst op grond van dwaling vernietigd. De gevorderde verklaring voor recht dat [eiser] de overeenkomst met [gedaagde] heeft vernietigd, zal daarom worden toegewezen.
4.1
De vernietiging van de koopovereenkomst heeft terugwerkende kracht. Dat betekent dat [gedaagde] steeds de eigenaar van de auto is gebleven en dat [eiser] de koopprijs onverschuldigd heeft betaald. [gedaagde] moet dus de koopprijs aan [eiser] terugbetalen en [eiser] moet de auto aan [gedaagde] teruggeven.
4.11
Tegen de gevorderde onderzoekskosten is geen afzonderlijk verweer gevoerd. De kantonrechter acht deze kosten redelijk en noodzakelijk voor de vaststelling van de schade en de oorzaak van de schade. Dit deel van de vordering zal worden toegewezen. Dit is anders voor de gevorderde parkeerkosten. Dat er sprake is van dwaling, maakt [gedaagde] niet schadeplichtig ten opzichte van [eiser]. Dwaling is geen grondslag voor het toekennen van schadevergoeding, daarvoor is een specifieke grondslag nodig. Door [eiser] is de grondslag voor dit deel van de vordering onvoldoende onderbouwd en zal om die reden worden afgewezen.
4.12
[eiser] vordert vergoeding van buitengerechtelijke incassokosten. Aan de wettelijke eisen voor een vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten is voldaan. Het gevorderde bedrag is niet hoger dan de in het Besluit vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten vastgestelde bedragen en wordt toegewezen.
4.13
Uit het voorgaande volgt dat in totaal het volgende bedrag wordt toegewezen:
- hoofdsom
€
20.590,00
- onderzoekskosten
€
943,80
- buitengerechtelijke incassokosten
€
980,90
+
totaal
€
22.514,70
4.14
[gedaagde] is de partij die ongelijk krijgt en hij zal daarom in de proceskosten worden veroordeeld. Tot aan dit vonnis worden de proceskosten aan de zijde van [eiser] als volgt vastgesteld:
- kosten van de dagvaarding
€
125,03
- griffierecht
€
693,00
- salaris gemachtigde
€
1.058,00
(2,00 punten × € 529,00)
Totaal
€
1.876,03
4.15
De gevorderde veroordeling in de nakosten is toewijsbaar voor zover deze kosten op dit moment kunnen worden begroot. De nakosten zullen dan ook worden toegewezen op de wijze zoals in de beslissing vermeld.
5.De beslissing
De kantonrechter
1. verklaart voor recht dat de koopovereenkomst tussen partijen per 1 juni 2022 is vernietigd;
2. veroordeelt [gedaagde] om aan [eiser] te betalen een bedrag van € 22.514,70, te vermeerderen met de wettelijke rente over € 20.590,-, met ingang van 16 juni 2022 tot de dag van volledige betaling;
3. veroordeelt [gedaagde] de Mercedes-Benz CLA met [kenteken] terug te nemen en [eiser] te voorzien van een vrijwaringsbewijs;
4. veroordeelt [gedaagde] in de proceskosten, aan de zijde van [eiser] tot dit vonnis vastgesteld op € 1.876,03, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over dit bedrag met ingang van de vijftiende dag na betekening van deze uitspraak tot de dag van volledige betaling;
5. veroordeelt [gedaagde] in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 132,00 aan salaris gemachtigde;
6. verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad;
7. wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. Karsten-Badal en in het openbaar uitgesproken op 22 maart 2023.