ECLI:NL:RBZWB:2023:8370

• Datum uitspraak: 30 november 2023
• Publicatiedatum: 1 december 2023
• Zaaknummer: C/02/416436 / FA RK 23/5577
• Instantie: Rechtbank Zeeland-West-Brabant
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Personen- en familierecht
• Procedures: Rekestprocedure
• Rechters: mr. Janssen
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Voortzetting van crisismaatregel voor minderjarige met psychische problemen en suïcidaliteit

Op 30 november 2023 heeft de Rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Middelburg, een beschikking gegeven in een rekestprocedure betreffende de voortzetting van een crisismaatregel voor een minderjarige, geboren in 2008. De officier van justitie had verzocht om verlenging van de crisismaatregel, die oorspronkelijk op 28 november 2023 was opgelegd. De minderjarige, hierna te noemen betrokkene, verblijft momenteel in een instelling en heeft te maken met ernstige psychische problemen, waaronder ASS en suïcidaliteit. Tijdens de mondelinge behandeling op 30 november 2023 waren verschillende betrokkenen aanwezig, waaronder de minderjarige, haar advocaat, een GGZ-psycholoog en haar vader. De advocaat van betrokkene refereerde zich aan het oordeel van de rechtbank, terwijl de GGZ-psycholoog de noodzaak van een stabiele en veilige plek voor betrokkene benadrukte.

De rechtbank heeft vastgesteld dat er sprake is van onmiddellijk dreigend ernstig nadeel voor betrokkene, waaronder levensgevaar en ernstige psychische schade. De rechtbank oordeelde dat de voorgestelde verplichte zorg noodzakelijk is om het nadeel af te wenden. De rechtbank verleende een machtiging tot voortzetting van de crisismaatregel voor de duur van drie weken, met de nadruk op het belang van een geschikte en langdurige behandelplek voor betrokkene. De rechtbank heeft ook aangegeven dat het van groot belang is dat er snel een oplossing komt voor de zorg van betrokkene, gezien haar verslechterende gezondheidstoestand.

De beschikking is mondeling gegeven door mr. Janssen en is op 1 december 2023 schriftelijk uitgewerkt. Tegen deze beschikking staat het rechtsmiddel van cassatie open.

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

Team Familie- en Jeugdrecht

Locatie Middelburg

Zaaknummer: C/02/416436 / FA RK 23/5577

Machtiging tot voortzetting van de crisismaatregel

Beschikking van 30 november 2023 van de rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Middelburg naar aanleiding van het door de officier van justitie ingediende verzoek tot verlenging van een crisismaatregel, als bedoeld in artikel 7:7 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), ten aanzien van:

[minderjarige] ,

geboren op [geboortedag] 2008 te [geboorteplaats] ,

wonende te [woonadres] ,

thans verblijvende in [stichting] ,

hierna te noemen: betrokkene,

advocaat: mr. E.A.E.G.J. Libosan te `s-Gravenhage.

1. Procesverloop

1.1

Het procesverloop blijkt uit het verzoekschrift van 29 november 2023, ingekomen ter griffie op 29 november 2023, waarin de officier van justitie heeft verzocht om voortzetting van de op 28 november 2023 opgelegde crisismaatregel.

Bij het verzoekschrift zijn de volgende bijlagen gevoegd:

- een afschrift van de beschikking van de burgemeester van de gemeente Goes tot het nemen van de crisismaatregel van 28 november 2023;

- de medische verklaring van 28 november 2023;

- het episode journaal van 28 november 2023;

- de verklaring van het niet voorkomen in het gezagsregister;
- een verklaring van het niet voorkomen in het curatele- en bewindregister;

- de gegevens over eerder afgegeven machtigingen ingevolge de Wvggz;

- een afschrift van de justitiële documentatie waarin betrokkene niet voorkomt;

- het informatierapport Wvggz van 29 augustus 2023 t/m 29 november 2023.

1.2

De mondelinge behandeling van het verzoek heeft plaatsgevonden op 30 november 2023, in de hierboven genoemde accommodatie.

1.3

Tijdens de mondelinge behandeling waren aanwezig en heeft de rechtbank de volgende personen gehoord:

- betrokkene, bijgestaan door haar advocaat;

- dhr. [naam 1] , GGZ-psycholoog;

- mevr. [naam 2] , begeleidster;

- de vader van betrokkene.

1.4

De officier is zoals hij reeds aangaf in zijn verzoek niet op de mondelinge behandeling verschenen en dus ook niet gehoord.

2. Verzoek

2.1

De officier van justitie verzoekt de rechtbank een machtiging tot voortzetting van de crisismaatregel voor betrokkene te verlenen.

3. Standpunten

3.1

Betrokkene is net na aanvang van de mondelinge behandeling, vanwege de spanning, weggeraakt ten gevolge van een psychogene niet-epileptische aanval (PNEA). Met instemming van de aanwezigen is de mondelinge behandeling voortgezet. Nadat betrokkene is bijgekomen, heeft zij aangegeven dat zij de suïcidale gedachten niet meer wil hebben.

3.2

Namens betrokkene heeft de advocaat aangevoerd dat hij begrijpt dat is voldaan aan de wettelijke criteria om de crisismaatregel voort te zetten. Daarom refereert hij zich aan het oordeel van de rechtbank. De advocaat is er verbaasd over dat [instelling] tijdens het intakegesprek heeft aangegeven dat betrokkene niet binnen hun regio valt. Dat is onjuist. [instelling] is op dit moment de plek die betrokkene nodig heeft. Zij heeft echt hulp nodig.

3.3

De GGZ-psycholoog sluit zich aan bij hetgeen de vader naar voren heeft gebracht. Hij heeft nog nader toegelicht dat betrokkene ter overbrugging en als gastplaatsing bij [stichting] is geplaatst in verband met de ontstane crisissituatie thuis. Er was bij [gesloten afdeling] geen plek. [stichting] zorgt er op dit moment voor dat de veiligheid van betrokkene wordt geborgd door te voorkomen dat zij uiting kan geven aan haar suïcidaliteit. Het is zeer belangrijk dat er een stabiele oplossing voor op de lange termijn wordt gevonden. Betrokkene moet naar een vaste, geschikte plek om de behandeling een kans te geven. Dit moet tijdens het zorgafstemmingsgesprek (ZAG) worden besproken. Het is immers niet goed voor betrokkene dat zij in de thuissituatie van crisissituatie naar crisissituatie gaat. Daarbij komt dat de crisisplaatsingen ook niet helpend zijn voor betrokkene nu zij daar andere jongeren met soortgelijke problematiek ontmoet.

3.4

De begeleidster geeft aan dat er op 4 december 2023 een ZAG zal plaatsvinden, waarbij in ieder geval de hoofdbehandelaar van [gesloten afdeling] en mogelijk ook iemand van [instelling] zullen aansluiten. Er is met [gesloten afdeling] afgesproken dat zij op zoek gaan naar een geschikte plek voor betrokkene in haar eigen regio. Het is nog onduidelijk of betrokkene aansluitend op de crisisopname bij [stichting] naar [instelling] kan. Mocht er tijdens het ZAG blijken dat er nog geen geschikte plek is, dan moet er worden besproken hoeveel tijd er nodig is om dat wel te regelen. Het is op dit moment in ieder geval niet mogelijk dat betrokkene naar huis gaat. Betrokkene is sterk gefixeerd op messen. Alle spullen op de afdeling moeten veilig worden gesteld om te voorkomen dat zij zichzelf beschadigt of suïcide pleegt. Wat betreft de vormen van verplichte zorg zijn alle zorgmodaliteiten zoals verzocht noodzakelijk.

3.5

De vader heeft uitgelegd dat betrokkene is gediagnosticeerd met ASS hierdoor heeft zij moeite met het uitspreken van emoties en kropt deze op. De emoties lopen bij betrokkene op, hetgeen zich uit in wegrakingen ten gevolge van PNEA’s. Dit speelt al tweeënhalf jaar. Sinds afgelopen zomer gaat het nog slechter met betrokkene doordat zij in toenemende mate PNEA’s heeft. Soms acht tot negen keer per dag. Tijdens een dergelijke aanval raakt zij weg en weet zij (meestal) niet meer wat er gebeurt. Betrokkene kan vijf minuten wegraken, maar het kan ook twee uur duren. Verder gaat (en mag) betrokkene door de wegrakingen ten gevolge van PNEA’s sinds vorig jaar september niet meer naar school. Hierdoor is betrokkene in een sociaal isolement terecht gekomen. In overleg met school is er een (tussen)oplossing gevonden in het aanbieden van onderwijs op afstand. Ook is het door de wegrakingen niet mogelijk om haar hobby’s uit te oefenen, zoals paardrijden en hardlopen. Door de toenemende wegrakingen ziet betrokkene geen uitweg meer. De situatie is uitzichtloos voor betrokkene. Zij ziet suïcidaliteit als een oplossing. De suïcidale gedachten komen bij betrokkene zeer plots op en zijn niet te controleren.

Vervolgens is door de suïcidaliteit van betrokkene de crisisdienst betrokken geraakt. Zij is voorafgaand aan de huidige gastplaatsing onder andere bij De [gesloten afdeling] opgenomen, waar zij ook in contact is gekomen met andere jongeren. Ook staat betrokkene al een jaar op de wachtlijst voor een klinische opname bij [instelling] in Leiden. Er heeft recent een intakegesprek plaatsgevonden. De uitkomst is dat [instelling] heeft aangegeven dat betrokkene niet binnen hun behandelregio valt en dat betrokkene te gevaarlijk is gelet op de crisissituaties en het veelvuldig hebben van wegrakingen ten gevolge van PNEA’s. Terwijl dat volgens de vader juist hetgeen is waarbij betrokkene hulp nodig heeft. Op korte termijn zal er een tweede gesprek plaatsvinden. De ouders hebben als back-up contact opgenomen met de [zorginstelling] en [gesloten afdeling] . Ook is het zorgkantoor betrokken om de mogelijkheden (om zo snel mogelijk een goede plaatsing te realiseren) te onderzoeken.

Daarnaast heeft de situatie een grote impact op het gehele gezin. In de gezinssituatie wordt er overleefd van crisissituatie naar crisissituatie. Zo heeft betrokkene afgelopen maandag in het bijzijn van haar vader een mes tegen haar keel gezet. De ouders moeten de thuissituatie preventief beveiligen om te voorkomen dat betrokkene uiting geeft aan haar suïcidaliteit. De ouders zijn radeloos en willen niets liever dan dat hun dochter de juiste hulp krijgt.

4. Beoordeling

4.1

Het vermoeden bestaat dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, te weten

neurobiologische ontwikkelingsstoornissen (o.a. verstandelijke beperkingen en autismespectrumstoornissen), depressieve-stemmingsstoornissen en disruptieve, impulsbeheersings- en andere gedragsstoornissen. Het is de rechtbank gebleken dat betrokkene ASS heeft als gevolg waarvan zij emoties niet of moeilijk kan uiten. Zij kropt emoties op en dit uit zich in wegrakingen ten gevolge van PNEA’s. Daarnaast is betrokkene bekend met depressiviteit en is er in toenemende mate sprake van suïcidaliteit.

4.2

Uit de overgelegde stukken en het behandelde tijdens de mondelinge behandeling is gebleken dat er ten aanzien van betrokkene sprake is van onmiddellijk dreigend ernstig nadeel, gelegen in levensgevaar, ernstig lichamelijk letsel en ernstige psychische schade. Betrokkene is sterk gefocust op zelfbeschadiging en het plegen van suïcide en heeft hiertoe ook pogingen ondernomen. Zo heeft betrokkene in de thuissituatie in de aanwezigheid van haar vader een mes tegen haar keel gezet. Ook op de afdeling is betrokkene gefixeerd op messen. Zij heeft in aanwezigheid van medepatiënten een mes uit de keukenla tegen haar keel gezet. Daarnaast is er zowel thuis als op de afdeling geregeld sprake van wegrakingen.

4.3

Het ernstige vermoeden bestaat dat dit onmiddellijk dreigend ernstig nadeel wordt veroorzaakt door gedrag dat voortvloeit uit de hierboven genoemde psychische stoornis. De crisissituatie is zo ernstig dat de procedure voor een zorgmachtiging niet kan worden afgewacht.

4.4

De rechtbank is van oordeel dat de in de crisismaatregel genoemde zorg noodzakelijk is om het nadeel af te wenden, te weten:

- toediening van vocht;

- toediening van voeding;

- toediening van medicatie;

- verrichten van medische controles;

- andere medische handelingen en therapeutische maatregelen;

- beperken van de bewegingsvrijheid;

- insluiten;

- uitoefenen van toezicht op betrokkene;

- onderzoek aan kleding of lichaam;

- onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag-beïnvloedende middelen en gevaarlijke voorwerpen;

- controleren op de aanwezigheid van gedrag-beïnvloedende middelen;

- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;

- opnemen in een accommodatie.

4.5

Betrokkene verzet zich tegen de hiervoor genoemde vormen van verplichte zorg. De rechtbank stelt vast dat betrokkene een doodswens heeft en hiertoe ook pogingen heeft ondernomen. De focus van betrokkene op zelfbeschadiging en suïcide is zodanig sterk dat zij inperkingen en één op één begeleiding nodig heeft. Daarbij komt dat het betrokkene onvoldoende lukt om in contact te treden met hulpverlening en zij pogingen doet om weg te lopen. Naar aanleiding daarvan is de rechtbank van oordeel dat het niet de verwachting is dat betrokkene hulpverlenging in een vrijwillig kader zal accepteren. Daarom is er een machtiging nodig.

4.6

Er zijn geen minder bezwarende alternatieven die hetzelfde beoogde effect hebben.

4.7

De rechtbank is van oordeel dat de voorgestelde verplichte zorg evenredig is en naar verwachting effectief. Uit de stukken blijkt dat rekening is gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen, alsmede met de veiligheid van betrokkene.

4.8

Gelet op het voorgaande zal een machtiging tot voortzetting van de crisismaatregel worden verleend voor de verzochte duur van drie weken.

4.9

De rechtbank merkt in het bijzonder nog op dat het van zeer groot belang is dat betrokkene zo spoedig mogelijk (aansluitend op de gastplaatsing bij [stichting] ) wordt doorgeplaatst naar een geschikte (vaste) plek waar betrokkene langdurig kan worden behandeld. In dit kader benadrukt de rechtbank dat de stabilisatie van de geestelijke gezondheidstoestand van betrokkene het belangrijkste is en dat niet alleen de geestelijke, maar ook de fysieke gezondheid van betrokkene verder zal verslechteren als gevolg van het uitblijven van de juiste zorg.

Tijdens de mondelinge behandeling is gebleken dat [instelling] op dit moment de meest geëigende instelling voor betrokkene is. Zij staat dan ook al een lange tijd op de wachtlijst bij [instelling] . Dat [instelling] tijdens het intakegesprek heeft aangegeven dat betrokkene niet binnen hun regio valt of dat betrokkene te gevaarlijk is gelet op de crisissen en de wegrakingen, vindt de rechtbank dan ook onbegrijpelijk. De rechtbank is van oordeel dat er, gelet op de zeer zorgelijke gezondheidstoestand van betrokkene, tijdens het ZAG op 4 december 2023 vast moet komen te staan naar welke (geschikte) instelling betrokkene kan worden doorgeplaatst om te worden behandeld en/of wat concreet het plan van aanpak is om richting plaatsing in deze instelling te komen. Het is immers van zeer groot belang dat betrokkene de juiste hulp krijgt.

4.1

Het voorgaande leidt tot de volgende beslissing.

5. Beslissing

De rechtbank:

verleent een machtiging tot voortzetting van de crisismaatregel ten aanzien van
[minderjarige] , geboren op [geboortedag] 2008 te [geboorteplaats] ;

bepaalt dat bij wijze van verplichte zorg de maatregelen zoals genoemd in rechtsoverweging 4.4 kunnen worden getroffen;

bepaalt dat deze machtiging geldt tot en met
21 december 2023 .

Deze beschikking is mondeling gegeven door mr. Janssen, rechter en in het openbaar uitgesproken op 30 november 2023 in tegenwoordigheid van mr. Vork als griffier, en op 1 december 2023 schriftelijk uitgewerkt en ondertekend.

Tegen deze beschikking staat het rechtsmiddel van cassatie open.