Uitspraak
RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT
Team Familie- en Jeugdrecht
Locatie Breda
Zaaknummer: C/02/405339 / FA RK 23/210
Machtiging tot het verlenen van verplichte zorg aansluitend op een voortzetting van de crisismaatregel
Beschikking van 3 februari 2023van de rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Breda naar aanleiding van het door de officier van justitie ingediende verzoek tot het verlenen van een zorgmachtiging als bedoeld in artikel 7:11 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), ten aanzien van:
[betrokkene],
geboren op [geboortedag] 1988 te [geboorteplaats],
wonende te [woonadres],
hierna te noemen: betrokkene,
advocaat: mr. A.Ph.M. Hamelers te Uden.
1.Procesverloop
1.1
Het procesverloop blijkt uit het verzoekschrift, ingekomen ter griffie op 16 januari 2023. Bij het verzoekschrift zijn de volgende bijlagen gevoegd:
- de bevindingen van de geneesheer-directeur van 16 januari 2023;
- de medische verklaring van 11 januari 2023;
- het Wellness Recovery Action Plan van januari 2023;
- een zorgplan van 3 januari 2023;
- een zorgkaart van 13 januari 2023;
- de gegevens over eerder afgegeven machtigingen ingevolge de Wet Bopz en de Wvggz;
- een afschrift van de politiemutaties en het bericht dat er voor betrokkene geen justitiële documentatie is.
1.2
De mondelinge behandeling van het verzoek heeft plaatsgevonden op 3 februari 2023, in de accommodatie van GGz Breburg aan de [adres].
1.3
Tijdens de mondelinge behandeling waren aanwezig en heeft de rechtbank de volgende personen gehoord:
- betrokkene, bijgestaan door haar advocaat;
- de heer [psychiater], arts in opleiding tot psychiater;
- de heer [naam], echtgenoot.
1.4
De officier van justitie is zoals hij reeds aangaf in zijn verzoek niet op de mondelinge behandeling verschenen en dus ook niet gehoord.
2.Verzoek
2.1
De officier van justitie verzoekt de rechtbank een zorgmachtiging te verlenen ten behoeve van betrokkene, voor de duur van 6 maanden en voor de navolgende vormen van verplichte zorg:
- toedienen van vocht, voeding en medicatie, alsmede het verrichten van medische controles of andere medische handelingen en therapeutische maatregelen, ter behandeling van een psychische stoornis, dan wel vanwege die stoornis, ter behandeling van een somatische aandoening;
- beperken van de bewegingsvrijheid;
- insluiten;
- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;
- opnemen in een accommodatie.
3.Standpunten
3.1
Betrokkene verklaart dat zij sinds 18 januari 2023 weer thuis verblijft. In de thuissituatie ontvangt zij ambulante begeleiding in de vorm van Intensive Home Treatment. Voor de laatste opname was betrokkene gestopt met het gebruik van haar anticonceptiemiddel, waardoor er mogelijk een schommeling in de hormoonhuishouding is ontstaan. Tevens was sinds de zomer sprake van een medicatieafbouw in overleg met de betrokken arts. De reden om de medicatie af te bouwen ontstond door een kinderwens, waarvan op dit moment geen sprake (meer) is.
Sindsdien is zij een aantal keer opgenomen geweest.
Betrokkene voelt dat er bij haar nu een depressie opkomt na een manisch toestandsbeeld. Hiervoor heeft zij hulp gevraagd en is een psychiater ingeschakeld. De psychiater heeft de dosis van de huidige medicatie verhoogd en aanvullend ook andere medicatie voorgeschreven. Hierdoor slaapt zij al een aantal dagen goed, maar wel is er sprake van gewichtstoename en zij loopt niet meer zo goed de trap op. Betrokkene heeft de bereidheid om ondanks deze bijwerkingen de medicatie te blijven gebruiken om een opname te voorkomen. Betrokkene vindt het tijdens en in aanloop naar een manisch toestandsbeeld moeilijk om haar medicatie in te (blijven) nemen. Wel wil zij graag een manie voor zijn en zij hoopt dat in de toekomst sneller ingegrepen kan worden, zodat een opname kan worden voorkomen. Hierdoor heeft zij zelf een Wellness Recovery Action Plan opgesteld. Een zorgmachtiging voelt als zekerheid, maar aan de andere kant als een teken van wanttrouwen.
3.2
De arts geeft aan dat er in het verzoekschrift sprake is van een verschrijving, namelijk de vorm van verplichte zorg ‘opnemen in een accommodatie’ is verzocht voor zes weken in de plaats van zes maanden. Onduidelijk is hoe lang een opname in de toekomst dient te duren, maar altijd zo kort mogelijk. De zorgmachtiging is bedoeld als vangnet, zodat wanneer het misgaat snel ingegrepen kan worden. Indien betrokkene tijdens een decompensatie de bereidheid heeft om vrijwillig mee te werken zal de zorgmachtiging niet worden ingezet. De kans is groot dat er een psychotische decompensatie optreedt na staking van de medicatie. Tijdens de afgelopen opname is het niet noodzakelijk geweest om betrokkene in te sluiten, maar het is onduidelijk wat er in de toekomst kan gebeuren tijdens een psychotische decompensatie, zodat expliciet wordt verzocht ‘insluiting’ in de zorgmachtiging op te nemen.
3.3
De echtgenoot geeft aan dat het nu beter gaat met betrokkene ten opzichte van een aantal dagen geleden. De afgelopen periode is intensief geweest. De echtgenoot vindt het vervelend dat er geen actie wordt ondernomen als hij hulp wil inschakelen voor betrokkene. Vanuit de hulpverlening wordt aangegeven dat zij zichzelf moet aanmelden, maar daartoe is zij dan niet meer in staat. Er is veel vertrouwen in betrokkene, want het afgelopen tien jaar heeft zij het zelf gedaan en laatstelijk heeft zij een Wellness Recovery Action Plan opgesteld. Als betrokkene een psychotische of manische periode doormaakt, kan zij zich tegen tips verzetten. De vorm van verplichte zorg ‘insluiten’ heeft betrokkene in het verleden een nare ervaring mee opgedaan, waardoor zij het moeilijk vindt als deze vorm van verplichte zorg wordt opgenomen in de zorgmachtiging.
3.4
De advocaat verzoekt primair om afwijzing van het verzoek. Een zorgmachtiging voelt voor betrokkene alsof er geen vertrouwen is in haar. Subsidiair verzoekt de advocaat, indien de rechtbank toekomt tot toewijzing van het verzoek, om de zorgmachtiging te beperken en de vormen van verplichte zorg, te weten ‘insluiten’ en ‘beperking communicatiemiddelen’ niet op te nemen in de zorgmachtiging. Net als de arts gaat de advocaat er vanuit dat er ten aanzien van de vorm van verplichte zorg ‘opnemen in een accommodatie’ sprake is van een verschrijving in het verzoekschrift.
4.Beoordeling
4.1
Uit de overgelegde stukken en het behandelde tijdens de mondelinge behandeling is gebleken dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, in de vorm van bipolaire-stemmingsstoornissen. De rechtbank heeft geen reden om te twijfelen aan de in de medische verklaring gestelde diagnose.
4.2
Deze stoornis leidt tot ernstig nadeel, gelegen in ernstig lichamelijk letsel, ernstige psychische schade, ernstige verwaarlozing en de situatie dat de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is. Tijdens een psychotische decompensatie vertoont betrokkene ontremd gedrag door bijvoorbeeld naakt rond te lopen en zij is dan verbaal agressief naar derden. Verder bestaat er tijdens een manische episode een risico tot uitputting door bewegingsdrang en slaapgebrek. Tijdens depressieve episodes doet betrokkene suïcidale uitingen.
4.3
Om het ernstig nadeel af te wenden, de geestelijke gezondheid van betrokkene te stabiliseren, de geestelijke gezondheid van betrokkene te herstellen en de door de stoornis bedreigde of aangetaste fysieke gezondheid van betrokkene te stabiliseren of te herstellen, heeft betrokkene zorg nodig.
4.4
Gebleken is dat er geen mogelijkheden voor passende zorg op vrijwillige basis zijn. Betrokkene wenst dat er tijdens een psychotische decompensatie snel wordt ingegrepen. Verder wil betrokkene vrijwillig haar medicatie innemen en in contact blijven met het ambulante team. De rechtbank overweegt dat, hoewel tijdens de mondelinge behandeling een groot vertrouwen is uitgesproken in de eigen kracht van betrokkene, uit de stukken echter is gebleken dat betrokkene zich periodiek verzet tegen het verlenen van de noodzakelijke zorg, zodat er zorgen zijn over de bestendigheid van de geuite vrijwilligheid. De arts heeft tijdens de mondelinge behandeling verklaard dat de kans groot wordt geacht dat decompensatie zal optreden indien betrokkene geen medicatie inneemt. Om die reden is verplichte zorg nodig.
4.5
De in het verzoekschrift opgenomen vormen van verplichte zorg zijn gebaseerd op de medische verklaring, het zorgplan en de bevindingen van de geneesheer-directeur. Deze vormen van verplichte zorg zijn door de rechtbank tijdens de mondelinge behandeling besproken. Gelet op het voorgaande acht de rechtbank de volgende vorm van verplichte zorg noodzakelijk om het ernstig nadeel af te wenden:
- medicatie, alsmede het verrichten van medische controles of andere medische handelingen en therapeutische maatregelen, ter behandeling van een psychische stoornis, dan wel vanwege die stoornis, ter behandeling van een somatische aandoening;
- beperken van de bewegingsvrijheid;
- insluiten;
- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten;
- opnemen in een accommodatie.
De vorm van verplichte zorg, te weten ‘toedienen van vocht en voeding’ zal de rechtbank niet overnemen in de zorgmachtiging nu betrokkene dit niet nodig heeft.
Gelet op de mondelinge behandeling wordt onder de verplichte zorg ‘aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, verstaan dat betrokkene contact heeft met het ambulante team en de hulpverlening. De rechtbank wijst deze vorm van verplichte zorg op deze wijze toe zonder het gebruik van communicatiemiddelen.
Gelet op de verklaring van de bij de mondelinge behadeling aanwezige arts, zal ook de vorm van verplichte zorg “insluiting” worden opgenomen in de zorgmachtiging, nu deze vorm onder omstandigheden noodzakelijk kan worden geacht om het ernstig nadeel af te kunnen wenden.
4.6
Er zijn geen minder bezwarende alternatieven die hetzelfde beoogde effect hebben.
4.7
De voorgestelde verplichte zorg is evenredig en naar verwachting effectief. Uit de stukken blijkt dat bij het bepalen van de juiste zorg rekening is gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen, alsmede met de veiligheid van betrokkene.
4.8
Gelet op het voorgaande is voldaan aan de criteria voor en doelen van verplichte zorg als bedoeld in de Wvggz. De zorgmachtiging zal worden verleend voor de verzochte duur van zes maanden.
5.Beslissing
De rechtbank:
verleent een zorgmachtiging ten aanzien van
[betrokkene], geboren op [geboortedag] 1988 te [geboorteplaats], inhoudende dat bij wijze van verplichte zorg de volgende maatregelen kunnen worden getroffen:
[betrokkene], geboren op [geboortedag] 1988 te [geboorteplaats], inhoudende dat bij wijze van verplichte zorg de volgende maatregelen kunnen worden getroffen:
- medicatie, alsmede het verrichten van medische controles of andere medische handelingen en therapeutische maatregelen, ter behandeling van een psychische stoornis, dan wel vanwege die stoornis, ter behandeling van een somatische aandoening;
- beperken van de bewegingsvrijheid;
- insluiten;
- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten;
- opnemen in een accommodatie;
bepaalt dat deze machtiging geldt tot en met 3 augustus 2023,
wijst af het meer of anders verzochte.
Deze beschikking is mondeling gegeven door mr. Felix, rechter en in het openbaar uitgesproken op 3 februari 2023 in tegenwoordigheid van Can als griffier, en op 17 februari 2023 schriftelijk uitgewerkt en ondertekend.
Tegen deze beschikking staat het rechtsmiddel van cassatie open.