ECLI:NL:RBZWB:2023:9610

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

Team Familie- en Jeugdrecht

Locatie Middelburg

Zaaknummer: C/02/416238 / FA RK 23/5470

Machtiging tot het verlenen van verplichte zorg

Beschikking van 8 december 2023van de rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Middelburg naar aanleiding van het door de officier van justitie ingediende verzoek tot het verlenen van een zorgmachtiging als bedoeld in artikel 6:4 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), ten aanzien van:

[betrokkene],

geboren op [geboortedag] 1961 te [geboorteplaats] ,

wonende te [woonadres] ,

hierna te noemen: betrokkene,

advocaat: mr. Ph. van Kampen te Goes.

1.Procesverloop

1.1

Het procesverloop blijkt uit het verzoekschrift, ingekomen ter griffie op 22 november 2023.

Bij het verzoekschrift zijn de volgende bijlagen gevoegd:

- de aanvraag tot voorbereiding zorgmachtiging van 25 oktober 2023;

- een zorgplan van 9 november 2023;

- de medische verklaring van 9 november 2023;

- het maatschappelijk plan van 10 november 2023;

- de bevindingen van de geneesheer-directeur van 16 november 2023;

- de beschikking van deze rechtbank tot instelling van een mentorschap van 22 februari 2021;

- de gegevens over eerder afgegeven machtigingen ingevolge de Wet Bopz en de Wvggz;

- een afschrift van de justitiële documentatie en/of de politiemutaties.

1.2

De mondelinge behandeling van het verzoek heeft plaatsgevonden op 8 december 2023, in de [accommodatie] te [plaats] waar betrokkene verblijft.

1.3

Tijdens de mondelinge behandeling waren aanwezig en heeft de rechtbank de volgende personen gehoord:

- betrokkene haar advocaat, mr. van Kampen;

- mevrouw [naam 1] , psychiater;

- mevrouw [naam 2] , zorgcoördinator;

- de heer [naam 3] , arts;

- mevrouw [naam 4] , mentor.

1.4.

Bij aanvang van de mondelinge behandeling is vastgesteld dat betrokkene niet aanwezig is in de ruimte waar de mondelinge behandeling plaatsvindt. De rechtbank is daarop naar de kamer van betrokkene gegaan en heeft vervolgens aldaar vastgesteld betrokkene niet te kunnen horen. De rechtbank overweegt hiertoe dat betrokkene slaperig was en wilde dat de aanwezigen weg zouden gaan. Verder reageerde zij niet op de vragen die haar werden gesteld. De rechtbank heeft vastgesteld dat betrokkene niet in staat was zich te doen horen. De rechtbank heeft naar aanleiding hiervan de mondelinge behandeling buiten aanwezigheid van betrokkene voortgezet, mede omdat de advocaat van betrokkene hier geen bezwaar tegen heeft gemaakt. De advocaat van betrokkene heeft wel zijn zienswijze kenbaar gemaakt.

1.5

De officier is zoals hij reeds aangaf in zijn verzoek niet op de mondelinge behandeling verschenen en dus ook niet gehoord.

2.Verzoek

2.1

De officier van justitie verzoekt de rechtbank een zorgmachtiging te verlenen ten behoeve van betrokkene, voor de duur van twaalf maanden en voor de navolgende vormen van verplichte zorg:

- toedienen van vocht, voeding en medicatie, alsmede het verrichten van medische controles of andere medische handelingen en therapeutische maatregelen, ter behandeling van een psychische stoornis, dan wel vanwege die stoornis, ter behandeling van een somatische aandoening;

- beperken van de bewegingsvrijheid;

- insluiten;

- uitoefenen van toezicht op betrokkene;

- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;

- opnemen in een accommodatie.

3.Standpunten

3.1

Ter gelegenheid van de mondelinge behandeling brengt de psychiater naar voren dat betrokkene tijdens de vorige opname soms vrijwillig en soms onder dwang medicatie toegediend kreeg. Voorafgaand aan de vorige opname merkte betrokkene dat ze meer geagiteerd raakte, dreigend werd en de controle verloor. Ze is toen aanvankelijk vrijwillig naar Emergis gegaan. Betrokkene gleed vervolgens verder af, waarbij ze agressie vertoonde jegens de hulpverlening en dreigend was naar de mensen om haar heen. Zo klopte ze in de nacht op alle deuren en maakt ze andere mensen onnodig wakker. Betrokkene is tijdens de opname een of twee dagen ingesloten in de extra beveiligde kamer (hierna: ebk). Ten aanzien van de vormen van verplichte zorg geeft de psychiater aan dat ze zelf het toedienen van vocht en voeding niet nodig vindt. Het toedienen van medicatie is wel noodzakelijk. Het onderzoek aan kleding en lichaam is niet noodzakelijk, maar het verrichten van medische controles wel. De zorgvorm andere medische handelingen en therapeutische maatregelen is wel noodzakelijk, voor bijvoorbeeld fysiotherapie. Insluiten is voorzienbaar. Wanneer betrokkene manisch en geagiteerd is, is zij heel sterk en valt ze mensen aan. De medicatie werkt ook niet direct. Het is noodzakelijk om dan haarzelf en anderen te beschermen.

3.2.

De zorgcoördinator geeft aan dat betrokkene twee keer brand heeft gesticht. De arts vult aan dat de opname van betrokkene een week heeft geduurd. De arts heeft een dossier gemaakt; onlangs heeft het insluiten nog plaatsgevonden. De vorige opname was zeer recent, 30 november 2023.

3.3.

Namens betrokkene geeft de advocaat aan dat er geen vragen zijn voor wat betreft de stoornis. De advocaat voert verweer tegen de zorgmodaliteit insluiten. Betrokkene is twee keer eerder in crisis terecht gekomen. De advocaat kan zich voorstellen dat de zorgverleners de zorgvorm graag achter de hand houden, maar volgens het wettelijk stelsel dienen dergelijke zware zorgvormen enkel toegewezen te worden indien strikt noodzakelijk. Anderzijds kan de advocaat zich voorstellen dat het nu te vroeg is de zorgvorm uit de machtiging te houden. Daarbij wil de advocaat meer stukken over het verloop van de opnames.

3.4.

De mentor van betrokkene kan instemmen met het verzoek. Het is in het belang voor de eigen veiligheid alsook de veiligheid van de omgeving dat ingegrepen kan worden indien nodig.

4.Beoordeling

4.1

Uit de overgelegde stukken en het behandelde tijdens de mondelinge behandeling is gebleken dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, in de vorm van neurobiologische ontwikkelingsstoornissen (o.a. verstandelijke beperkingen en autismespectrumstoornissen), bipolaire-stemmingsstoornissen, disruptieve, impulsbeheersings- en andere gedragsstoornissen, neurocognitieve stoornissen (o.a. dementie en delier), en andere problemen die een reden voor zorg kunnen zijn. Betrokkene is al jarenlang bekend met een bipolaire I stoornis met psychotische kenmerken en verschillende manische en depressieve ontregelingen.

4.2

Deze stoornis leidt tot ernstig nadeel, gelegen in levensgevaar, ernstig lichamelijk letsel, ernstige psychische schade, ernstige materiële schade, ernstige verwaarlozing, maatschappelijke teloorgang, de situatie dat betrokkene met hinderlijk gedrag agressie van anderen oproept en de situatie dat de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is. Wanneer betrokkene ontregelt en manisch is sticht zij brand, is zij geagiteerd, agressief, met schreeuwen, schelden, spugen, urine en stoelgang loslaten op de afdeling en is er sprake van een verstoorde nachtrust. Tijdens depressieve episodes is sprake van zelfverwaarlozing, passiviteit, niet eten, vermagering, in bed blijven, slechte zelfzorg en hygiëne, medicatie weigeren

4.3

Het verlenen van verplichte zorg is gericht op het afwenden van ernstig nadeel, het stabiliseren of herstellen van de fysieke gezondheid van betrokkene in het geval diens gedrag als gevolg van een psychische stoornis leidt tot ernstig nadeel daarvoor, het dusdanig herstellen van de geestelijke gezondheid van betrokkene dat hij zijn autonomie zoveel mogelijk herwint en het stabiliseren van de geestelijke gezondheid van betrokkene.

4.4

Gebleken is dat er geen mogelijkheden voor passende zorg op vrijwillige basis zijn. Wanneer betrokken ontregelt verliest zij de controle en is er geen sprake van ziekte-inzicht. Om die reden is verplichte zorg nodig.

4.5

De in het verzoekschrift opgenomen vormen van verplichte zorg zijn gebaseerd op de medische verklaring, het zorgplan en de bevindingen van de geneesheer-directeur. Deze vormen van verplichte zorg zijn door de rechtbank tijdens de mondelinge behandeling besproken. Gelet op het voorgaande acht de rechtbank de volgende vorm van verplichte zorg noodzakelijk om het ernstig nadeel af te wenden:

- toediening van medicatie;

- verrichten van medische controles;

- andere medische handelingen en therapeutische maatregelen;

- beperken van de bewegingsvrijheid
, tijdens een opname in een accommodatie;

- insluiten,
tijdens een opname in een accommodatie:als uiterste redmiddel;

- uitoefenen van toezicht op betrokkene;
tijdens een opname in een accommodatie;

- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;

- opnemen in een accommodatie,
voor zover en voor zolang in een manische episode in de huidige woonomgeving niet meer de gewenste zorg kan worden geboden.

Nu de psychiater heeft aangegeven dat het toedienen van vocht en voeding niet benodigd is als verplichte zorg, zal deze vorm van verplichte zorg niet worden toegewezen.

4.6

Er zijn geen minder bezwarende alternatieven die hetzelfde beoogde effect hebben.

4.7

De voorgestelde verplichte zorg is evenredig en naar verwachting effectief. Uit de stukken blijkt dat bij het bepalen van de juiste zorg rekening is gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen, alsmede met de veiligheid van betrokkene.

4.8

Gelet op het voorgaande is voldaan aan de criteria voor en doelen van verplichte zorg als bedoeld in de Wvggz. De zorgmachtiging zal worden verleend voor de (verzochte) duur van twaalf maanden.

5.Beslissing

De rechtbank:

verleent een zorgmachtiging ten aanzien van
[betrokkene], geboren op [geboortedag] 1961 te [geboorteplaats],

bepaalt dat bij wijze van verplichte zorg de maatregelen zoals genoemd in rechtsoverweging 4.5 kunnen worden getroffen;

bepaalt dat deze machtiging geldt tot en met
8 december 2024.

wijst af het meer of anders verzochte.

Deze beschikking is mondeling gegeven door mr. Van Eck, rechter en in het openbaar uitgesproken op 8 december 2023 in tegenwoordigheid van mr. Oude Weernink als griffier, en op 22 december 2023 uitgewerkt en ondertekend.

Tegen deze beschikking staat het rechtsmiddel van cassatie open.