Uitspraak
RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT
Team Familie- en Jeugdrecht
Locatie Breda
Zaaknummer: C/02/417423 / FA RK 23/6048
Machtiging tot het verlenen van verplichte zorg
Beschikking van 5 januari 2024van de rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Breda naar aanleiding van het door de officier van justitie ingediende verzoek tot het verlenen van een zorgmachtiging als bedoeld in artikel 6:4 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), ten aanzien van:
[betrokkene],
geboren op [geboortedag] 1966 te [geboorteplaats] , Nederlandse Antillen ,
wonende te [woonadres] ,
hierna te noemen: betrokkene,
advocaat: mr. J. Nederlof te Tilburg.
1.Procesverloop
1.1
Het procesverloop blijkt uit:
- het verzoekschrift, ingekomen ter griffie op 22 december 2023.
Bij het verzoekschrift zijn de volgende bijlagen gevoegd:
- de bevindingen van de geneesheer-directeur van 21 december 2023;
- de medische verklaring van 20 december 2023;
- een zorgplan van 6 december 2023;
- een zorgkaart;
- een uittreksel uit het curateleregister;
- een afschrift van de justitiële documentatie en politiemutaties.
1.2
De mondelinge behandeling van het verzoek heeft plaatsgevonden op 5 januari 2024, aan voormeld woonadres.
1.3
Tijdens de mondelinge behandeling waren aanwezig en heeft de rechtbank de volgende personen gehoord:
- betrokkene, bijgestaan door haar advocaat;
- de heer [naam 1] casemanager FACT;
- de heer [naam 2] , FACT.
1.4
De officier is zoals hij reeds aangaf in zijn verzoek niet op de mondelinge behandeling verschenen en dus ook niet gehoord.
2.Verzoek
De officier van justitie verzoekt de rechtbank een zorgmachtiging te verlenen ten behoeve van betrokkene, voor de duur van zes maanden en voor de navolgende vormen van verplichte zorg:
- toedienen van vocht, voeding en medicatie, alsmede het verrichten van medische controles of andere medische handelingen en therapeutische maatregelen, ter behandeling van een psychische stoornis, dan wel vanwege die stoornis, ter behandeling van een somatische aandoening;
- beperken van de bewegingsvrijheid;
- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;
- opnemen in een accommodatie.
3.Standpunten
3.1
Betrokkene merkt op dat haar iets is overkomen wat zij nog niet eerder heeft meegemaakt. Zij heeft sinds een aantal maanden last van innerlijke stemmen, die haar bekritiseren en opdrachten geven waardoor zij onrustig wordt. Het is haar onduidelijk waar deze stemmen vandaan komen, ook weet zij niet hoe die kunnen worden gestopt. Twee vrouwelijke onderburen spelen een prominente rol in de bij haar ontstane onrust. Gedurende korte verblijven van haar bij kennissen in Rotterdam en in Den Haag raakte dit veel meer op de achtergrond en kwam zij meer tot rust. Zij wil daarom eigenlijk niet meer in haar woning in [plaats] zijn. Betrokkene bevestigt desgevraagd dat zij zichzelf met een mes in haar buik heeft gestoken. Zij realiseerde zich pas achteraf wat zij bij zichzelf had aangericht. Zij zou graag zien dat wordt onderzocht wat er aan kan worden gedaan om van de stemmen, de opdrachten en de onrustgevoelens af te komen. Zij wil echter niet klinisch worden opgenomen.
3.2
De casemanager brengt naar voren dat hij sinds de afgelopen zomerperiode bekend is met de situatie van betrokkene. Zij geeft aan last te hebben van innerlijke stemmen en daarvoor hulp te willen. De toenemende dominantie van bedoelde stemmen resulteert in overlastgevend gedrag van betrokkene in het appartementencomplex. In eerste instantie werd de onrust van betrokkene in haar beleving veroorzaakt door haar onderbuurvrouwen maar inmiddels heeft zij ook last van een buurman in een naastgelegen appartement. Als oplossing om tot een behandeling van de stemmenproblematiek van betrokkene te komen wordt gezien dat zij met behulp van medicatie als het ware een schild opbouwt om zich daartegen te beschermen. Betrokkene weigert echter daaraan mee te werken, nu dit in haar visie zou betekenen dat zij toegeeft aan de onderburen en dat wil zij niet.
Het bieden van een tijdelijk ander onderkomen aan betrokkene - bij wijze van alternatief - wordt niet als oplossing gezien, mede gelet de toenemende lijdensdruk die betrokkene ervaart vanuit haar ziektebeeld. Bovendien heeft de woningbouwvereniging laten weten dat, als de situatie rondom betrokkene niet stopt er een huisuitzetting dreigt. Betrokkene lijkt inmiddels geen andere uitweg meer te zien dan ofwel tijdelijk bij kennissen te verblijven ofwel definitief op straat te gaan leven. Verplichte klinische zorg is noodzakelijk om diagnostisch onderzoek te kunnen laten plaatsvinden. Daaruit dient duidelijk te worden wat betrokkene nodig heeft om te stabiliseren. Als verplichte zorgvormen acht de casemanager op dit moment noodzakelijk het toedienen van medicatie, het verrichten van medische controles, het verrichten van andere medische handelingen en therapeutische maatregelen, ter behandeling van een psychische stoornis, dan wel vanwege die stoornis, ter behandeling van een somatische aandoening en het aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen.
3.3
De advocaat van betrokkene voert aan dat de rechtbank, om te kunnen beoordelen of sprake is van voldoende gronden voor het verlenen van een machtiging verplichte zorg, de inhoud van de onderliggende stukken, waaronder meer specifiek de medische verklaring alsook het verhandelde tijdens de mondelinge behandeling dient te betrekken. Er kan niet voorbij worden gegaan aan de opmerking van de beoordelend psychiater dat hij betrokkene niet in persoon heeft gezien, waaraan is toegevoegd dat hij om die reden ook over haar wils(on)bekwaamheid niets met zekerheid kan zeggen. Nader uitsluitsel van de onafhankelijk psychiater over met name de wils(on)bekwaamheid is temeer van belang, omdat betrokkene nadrukkelijk laat blijken dat zij geen medicatie wil. Gelet daarop stelt de advocaat zich primair op het standpunt dat betrokkene - zo mogelijk door de al betrokken onafhankelijk psychiater - alsnog in persoon dient te worden onderzocht. Hij verzoekt de rechtbank met het oog daarop de behandeling van het verzoek aan te houden, in afwachting van een nieuwe medische verklaring op basis van dit onderzoek. Ingeval de rechtbank deze zienswijze niet mocht ondersteunen wenst hij zich - bij wijze van subsidiair standpunt - te refereren aan haar oordeel, met dien verstande, dat van het aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten het gebruik van communicatiemiddelen dient te worden uitgezonderd.
4.Beoordeling
4.1
De rechtbank merkt in de eerste plaats ten aanzien van de medische verklaring op dat daaruit blijkt dat de onafhankelijk psychiater op respectievelijk 13 december 2023 aangekondigd, op 20 december 2023 op twee afzonderlijke tijdstippen onaangekondigd
en daarnaast meerdere malen telefonisch heeft getracht met betrokkene in contact te komen, telkens zonder resultaat. Naar het oordeel van de rechtbank kan op grond hiervan worden vastgesteld dat de onafhankelijk psychiater in redelijkheid al het mogelijke heeft ondernomen om het vereiste psychiatrisch onderzoek in persoon te laten plaatsvinden. Verder heeft de psychiater aangegeven dat de informatie hem is medegedeeld door behandelend [psychiater] en de behandelend casemanager, de heer [naam 3] . Ondanks dat betrokkene door de onafhankelijk psychiater niet in persoon is onderzocht heeft de rechtbank gelet op het vorenstaande geen reden om aan de inhoud van de medische verklaring te twijfelen, nu deze op verschillende bronnen berust en er voldoende informatie over betrokkene beschikbaar is. Daarvan uitgaande ziet de rechtbank geen aanleiding het primaire standpunt van de advocaat van betrokkene te volgen en een nader psychiatrisch onderzoek - bij wijze van second opinion - te laten plaatsvinden.
4.2
Uit de overgelegde stukken en het behandelde tijdens de mondelinge behandeling is gebleken dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, in de vorm van schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen.
4.3
Deze stoornis leidt tot ernstig nadeel, gelegen in levensgevaar, ernstig lichamelijk letsel, ernstige psychische schade, maatschappelijke teloorgang en de situatie dat betrokkene met hinderlijk gedrag agressie van anderen oproept. Betrokkene heeft veel last van innerlijke stemmen die haar vervelende gedachten bezorgen en die haar tevens aanzetten tot het ondernemen van risicovolle acties voor zichzelf en ervoor zorgen dat zij ernstige overlast veroorzaakt in haar directe woonomgeving.
4.4
Om het ernstig nadeel af te wenden, de geestelijke gezondheid van betrokkene te stabiliseren, de geestelijke gezondheid van betrokkene te herstellen en de door de stoornis bedreigde of aangetaste fysieke gezondheid van betrokkene te stabiliseren of te herstellen, heeft betrokkene zorg nodig.
4.5
Gebleken is dat er geen mogelijkheden voor passende zorg op vrijwillige basis zijn. Betrokkene wil dat er iets aan haar situatie wordt gedaan, maar daarvoor is nodig dat er eerst gedegen klinisch diagnostisch onderzoek wordt gedaan om duidelijk te krijgen wat betrokkene uit behandeloogpunt nodig heeft. Naar verwachting zal medicatie noodzakelijk zijn. Betrokkene verzet zich uitdrukkelijk tegen een opname en medicatie. Om die reden is verplichte zorg nodig.
4.6
De in het verzoekschrift opgenomen vormen van verplichte zorg zijn gebaseerd op de medische verklaring, het zorgplan en de bevindingen van de geneesheer-directeur. Deze vormen van verplichte zorg zijn door de rechtbank tijdens de mondelinge behandeling besproken. Gelet op het voorgaande acht de rechtbank de volgende vorm van verplichte zorg noodzakelijk om het ernstig nadeel af te wenden:
- toedienen van medicatie, alsmede het verrichten van medische controles of andere medische handelingen en therapeutische maatregelen, ter behandeling van een psychische stoornis, dan wel vanwege die stoornis, ter behandeling van een somatische aandoening;
- beperken van de bewegingsvrijheid;
- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, daaronder in dit geval te verstaan dat betrokkene periodiek contact moet blijven houden met het ambulant behandelteam (FACT);
- opnemen in een accommodatie.
Het verzoek van de officier van justitie wordt afgewezen voor zover dat ziet op de overige verzochte zorgvormen, nu voor het afgeven van een machtiging in zoverre geen noodzaak bestaat.
4.7
Er zijn geen minder bezwarende alternatieven die hetzelfde beoogde effect hebben.
4.8
De voorgestelde verplichte zorg is evenredig en naar verwachting effectief. Uit de stukken blijkt dat bij het bepalen van de juiste zorg rekening is gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen, alsmede met de veiligheid van betrokkene.
4.9
Gelet op het voorgaande is voldaan aan de criteria voor en doelen van verplichte zorg als bedoeld in de Wvggz. De zorgmachtiging zal worden verleend voor de (verzochte) duur van zes maanden.
5.Beslissing
De rechtbank:
verleent een zorgmachtiging ten aanzien van:
[betrokkene], geboren op [geboortedag] 1966 te [geboorteplaats] , Nederlandse Antillen ;
bepaalt dat bij wijze van verplichte zorg de maatregelen zoals genoemd in rechtsoverweging 4.6 kunnen worden getroffen;
bepaalt dat deze machtiging geldt tot en met 5 juli 2024;
wijst af het meer of anders verzochte.
Deze beschikking is mondeling gegeven door mr. Phillips, rechter en in het openbaar uitgesproken op 5 januari 2024 in tegenwoordigheid van Baremans als griffier, en op 12 januari 2024 schriftelijk uitgewerkt en ondertekend.
Tegen deze beschikking staat het rechtsmiddel van cassatie open.