ECLI:NL:RBZWB:2024:2603

• Datum uitspraak: 8 april 2024
• Publicatiedatum: 19 april 2024
• Zaaknummer: C/02/420273 / FA RK 24/1287
• Instantie: Rechtbank Zeeland-West-Brabant
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Personen- en familierecht
• Procedures: Rekestprocedure
• Rechters: Mr. Bethlehem
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Machtiging tot het verlenen van verplichte zorg op basis van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg

Op 8 april 2024 heeft de Rechtbank Zeeland-West-Brabant in Middelburg een beschikking gegeven in een rekestprocedure betreffende een zorgmachtiging voor een betrokkene, geboren op [geboortedag] 1971. De officier van justitie had verzocht om een zorgmachtiging voor de duur van twaalf maanden, gebaseerd op artikel 6:4 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz). De rechtbank heeft de mondelinge behandeling op dezelfde dag gehouden, waarbij de betrokkene, zijn advocaat mr. Ph. van Kampen, een psychiater en een ambulant verpleegkundige aanwezig waren. De officier van justitie was niet aanwezig.

De betrokkene heeft aangegeven dat het goed met hem gaat en dat hij het eens is met de zorgmachtiging. De advocaat heeft echter betoogd dat de verplichte zorg, met name het opnemen in een accommodatie, niet voldoet aan de vereisten van proportionaliteit en subsidiariteit. De psychiater heeft de noodzaak van de zorgmachtiging toegelicht, waarbij hij verwees naar eerdere instabiliteit en een ernstig suïcidaal incident in het verleden.

De rechtbank heeft vastgesteld dat de betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, waaronder neurobiologische ontwikkelingsstoornissen en schizofreniespectrumstoornissen. De rechtbank oordeelde dat er ernstig nadeel kan ontstaan, waaronder levensgevaar en ernstige verwaarlozing, en dat verplichte zorg noodzakelijk is om dit te voorkomen. De rechtbank heeft de zorgmachtiging verleend voor de duur van twaalf maanden, met specifieke maatregelen zoals het toedienen van medicatie en het beperken van de bewegingsvrijheid. De beschikking is mondeling gegeven door mr. Bethlehem en schriftelijk uitgewerkt op 22 april 2024.

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

Team Familie- en Jeugdrecht

Locatie Middelburg

Zaaknummer: C/02/420273 / FA RK 24/1287

Machtiging tot het verlenen van verplichte zorg

Beschikking van 8 april 2024 van de rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Middelburg, naar aanleiding van het door de officier van justitie ingediende verzoek tot het verlenen van een zorgmachtiging als bedoeld in artikel 6:4 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), ten aanzien van:

[betrokkene] ,

geboren op [geboortedag] 1971 te [geboorteplaats] ,

wonende te [woonadres] ,

hierna te noemen: betrokkene,

advocaat: mr. Ph. van Kampen te Goes.

1. Procesverloop

1.1

Het procesverloop blijkt uit het verzoekschrift van 18 maart 2024, ingekomen ter griffie op 18 maart 2024.

Bij het verzoekschrift zijn de volgende bijlagen gevoegd:

- een maatschappelijk plan van 11 maart 2024;

- de medische verklaring van 4 maart 2024;

- een zorgkaart van 6 maart 2024;

- een zorgplan van 6 maart 2024;

- de bevindingen van de geneesheer-directeur van 14 maart 2024;

- een afschrift van de justitiële documentatie waarin betrokkene niet voorkomt;

- een verklaring niet voorkomen in het curatele- en bewindregister;

- de gegevens over eerder afgegeven machtigingen ingevolge de Wvggz.

1.2

De mondelinge behandeling van het verzoek heeft plaatsgevonden op 8 april 2024, op het hierboven genoemde adres.

1.3

Tijdens de mondelinge behandeling waren aanwezig en heeft de rechtbank de volgende personen gehoord:

- betrokkene, bijgestaan door zijn advocaat;

- dhr. [naam 1] , psychiater;

- mw. [naam 2] , ambulant verpleegkundige.

1.4

De officier van justitie is zoals hij reeds aangaf in zijn verzoek niet op de mondelinge behandeling verschenen en dus ook niet gehoord.

2. Verzoek

2.1

De officier van justitie verzoekt de rechtbank een zorgmachtiging te verlenen ten behoeve van betrokkene, voor de duur van twaalf maanden en voor de navolgende vormen van verplichte zorg:

- toedienen van vocht, voeding en medicatie, alsmede het verrichten van medische controles of andere medische handelingen en therapeutische maatregelen, ter behandeling van een psychische stoornis, dan wel vanwege die stoornis, ter behandeling van een somatische aandoening;

- beperken van de bewegingsvrijheid;

- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;

- opnemen in een accommodatie.

3. Standpunten

3.1

Betrokkene heeft tijdens de mondelinge behandeling aangegeven dat het goed met hem gaat. Betrokkene werkt als postbezorger in [plaats] en is nog bezig met zijn re-integratietraject. Verder geeft betrokkene aan dat hij het eens is met de zorgmachtiging en dat deze moet worden voortgezet.

3.2

Namens betrokkene heeft de advocaat bepleit dat de vorm van verplichte zorg, te weten ‘opnemen in een accommodatie’ niet voldoet aan de vereisten van proportionaliteit en subsidiariteit. De advocaat is van mening dat het ernstig nadeel voldoende kan worden afgewend met het innemen van medicatie of een crisismaatregel.

3.3

Ter gelegenheid van de mondelinge behandeling heeft de psychiater het verzoek toegelicht. Kort samengevat is de psychiater van mening dat de zorgmachtiging moet worden voortgezet. De afgelopen jaren zijn voor betrokkene instabiel geweest. Zo is er in het verleden sprake geweest van een ernstig suïcidaal incident en is betrokkene na het overlijden van zijn moeder in een katatone toestand terechtgekomen. Op het moment dat betrokkene decompenseert houdt hij alle zorg af en is de thuissituatie onhoudbaar. Om een ontregeling te voorkomen is het van belang dat er door middel van een zorgmachtiging tijdig ingegrepen kan worden. Dit is met name in de huidige situatie van belang omdat de medicatie van betrokkene wordt afgebouwd en omdat betrokkene in een arbeidshervattingstraject zit. Dit zijn factoren die stress veroorzaken bij betrokkene, wat een extra risico op ontregeling met zich meebrengt. Verder is het volgens de psychiater noodzakelijk om de zorgmodaliteit ‘opnemen in een accommodatie’ op te nemen omdat katatonie acuut bij betrokkene kan ontstaan en er zo direct gehandeld kan worden. De psychiater ziet wel verbetering in de toestand van betrokkene, waardoor het de verwachting is dat betrokkene in de toekomst de behandeling voort kan zetten in het vrijwillig kader.

3.4

De ambulant verpleegkundige sluit zich aan bij hetgeen de psychiater tijdens de mondelinge behandeling naar voren heeft gebracht.

4. Beoordeling

4.1

Uit de overgelegde stukken en het behandelde tijdens de mondelinge behandeling is gebleken dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, in de vorm van neurobiologische ontwikkelingsstoornissen (o.a. verstandelijke beperkingen en autismespectrumstoornissen) en schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen. Betrokkene is bekend met katatonie, een licht verstandelijke beperking en een psychotische stoornis.

4.2

Deze stoornis leidt tot ernstig nadeel, gelegen in levensgevaar, ernstig lichamelijk letsel, ernstige psychische schade en ernstige verwaarlozing. Het is de rechtbank gebleken dat betrokkene vanuit zijn psychotisch toestandsbeeld katatoon kan ontregelen. Zoals ook door de psychiater tijdens de mondelinge behandeling naar voren is gebracht, heeft er in het verleden een ernstig suïcidaal incident plaatsgevonden. Dit incident heeft ook een traumatische impact gehad op het gezin van betrokkene. Daarnaast kan betrokkene onder invloed van een katatoon toestandsbeeld agressief reageren en is hij niet benaderbaar voor derden.

4.3

Het verlenen van verplichte zorg is gericht op het afwenden van ernstig nadeel, het stabiliseren of herstellen van de fysieke gezondheid van betrokkene in het geval diens gedrag als gevolg van een psychische stoornis leidt tot ernstig nadeel daarvoor, het dusdanig herstellen van de geestelijke gezondheid van betrokkene dat hij zijn autonomie zoveel mogelijk herwint en het stabiliseren van de geestelijke gezondheid van betrokkene.

4.4

Gebleken is dat er geen mogelijkheden voor passende zorg op vrijwillige basis zijn. De rechtbank neemt hierbij in overweging dat er nog verschillende factoren zijn die stress veroorzaken bij betrokkene. Zo is betrokkene gestart met zijn arbeidshervattingstraject en moet in de komende periode de medicatie worden bijgesteld. Deze stressfactoren brengen een extra risico op ontregeling met zich mee. Wanneer er sprake is van een ontregeling verzet betrokkene zich tegen de noodzakelijk geachte behandeling. Om die reden is een zorgmachtiging noodzakelijk.

4.5

De in het verzoekschrift opgenomen vormen van verplichte zorg zijn gebaseerd op de medische verklaring, het zorgplan en de bevindingen van de geneesheer-directeur. Deze vormen van verplichte zorg zijn door de rechtbank tijdens de mondelinge behandeling besproken. Gelet op het voorgaande acht de rechtbank de volgende vorm van verplichte zorg noodzakelijk om het ernstig nadeel af te wenden:

- toedienen van vocht,
enkel wanneer betrokkene zich in een katatone toestand bevindt;

- toedienen van voeding,
enkel wanneer betrokkene zich in een katatone toestand bevindt;

- toedienen van medicatie;

- verrichten van medische controles;

- andere medische handelingen en therapeutische maatregelen;

- beperken van de bewegingsvrijheid;

- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen,
daaronder te verstaan dat betrokkene het FACT-team toelaat in zijn woning;

- opnemen in een accommodatie.

Gelet op hetgeen tijdens de mondelinge behandeling naar voren is gebracht, is naar het oordeel van de rechtbank voorzienbaar dat de toegewezen vormen van verplichte zorg voor de adequate behandeling van betrokkene noodzakelijk kunnen zijn. De rechtbank is van oordeel dat de vormen van verplichte zorg ‘toedienen van vocht’ en ‘toedienen van voeding’ alleen kunnen worden aangewend indien betrokkene zich in een katatone toestand bevindt. Ten aanzien van de vorm van verplichte zorg ‘aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten’ wordt in aanmerking genomen dat deze er op ziet dat betrokkene ambulante begeleiding vanuit het FACT-team zal accepteren. Tot slot voldoet de vorm van verplichte zorg ‘opnemen in een accommodatie’ aan de vereisten van proportionaliteit en subsidiariteit. Op deze manier kan er snel en adequaat worden ingegrepen wanneer betrokkene decompenseert.

4.6

Er zijn geen minder bezwarende alternatieven die hetzelfde beoogde effect hebben.

4.7

De voorgestelde verplichte zorg is evenredig en naar verwachting effectief. Uit de stukken blijkt dat bij het bepalen van de juiste zorg rekening is gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen, alsmede met de veiligheid van betrokkene.

4.8

Gelet op het voorgaande is voldaan aan de criteria voor en doelen van verplichte zorg als bedoeld in de Wvggz. De zorgmachtiging zal worden verleend voor de (verzochte) duur van twaalf maanden.

4.9

Het voorgaande leidt tot de volgende beslissing.

5. Beslissing

De rechtbank:

verleent een zorgmachtiging ten aanzien van
[betrokkene] , geboren op [geboortedag] 1971 te [geboorteplaats] ;

bepaalt dat bij wijze van verplichte zorg de maatregelen zoals genoemd in rechtsoverweging 4.5 kunnen worden getroffen;

bepaalt dat deze machtiging geldt tot en met
8 april 2025 .

Deze beschikking is mondeling gegeven door mr. Bethlehem, rechter, en in het openbaar uitgesproken op 8 april 2024 in tegenwoordigheid van mr. Verplanke, griffier, en op 22 april 2024 schriftelijk uitgewerkt en ondertekend.

Tegen deze beschikking staat het rechtsmiddel van cassatie open.