ECLI:NL:RBZWB:2024:6464

Rechtbank Zeeland-West-Brabant

Datum uitspraak
5 september 2024
Publicatiedatum
20 september 2024
Zaaknummer
C/02/425828 / FA RK 24/3872
Instantie
Rechtbank Zeeland-West-Brabant
Type
Uitspraak
Procedures
  • Rekestprocedure
Rechters
  • Borm, rechter
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Zorgmachtiging op basis van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg voor betrokkene met bipolaire stoornis

Op 5 september 2024 heeft de Rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Middelburg, een beschikking gegeven in een rekestprocedure betreffende een zorgmachtiging voor betrokkene, geboren in 1979. De officier van justitie had verzocht om een zorgmachtiging voor de duur van twaalf maanden, gebaseerd op artikel 6:4 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz). De rechtbank heeft de mondelinge behandeling op dezelfde dag gehouden, waarbij betrokkene, haar advocaat en verschillende zorgprofessionals aanwezig waren. Betrokkene heeft aangegeven dat zij momenteel stabiel is en thuis verblijft, maar heeft ook behoefte aan een extra toetsingsmoment. De psychiater en sociaal psychiatrisch verpleegkundige hebben de noodzaak van een zorgmachtiging voor twaalf maanden onderbouwd, gezien de voorgeschiedenis van betrokkene met manische en psychotische symptomen.

De rechtbank heeft vastgesteld dat betrokkene lijdt aan een bipolaire stoornis, wat leidt tot ernstig nadeel en risico's voor haarzelf en anderen. De rechtbank oordeelt dat verplichte zorg noodzakelijk is, omdat er geen mogelijkheden voor passende zorg op vrijwillige basis zijn. De rechtbank heeft de verzoeken van de officier van justitie voor verplichte zorg toegewezen, waaronder het toedienen van medicatie en het beperken van de bewegingsvrijheid. De zorgmachtiging is verleend voor de duur van twaalf maanden, met de mogelijkheid tot toetsing na zes maanden. De beschikking is mondeling gegeven door rechter Borm en schriftelijk uitgewerkt op 19 september 2024.

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

Team Familie- en Jeugdrecht
Locatie Middelburg
Zaaknummer: C/02/425828 / FA RK 24/3872
Machtiging tot het verlenen van verplichte zorg
Beschikking van 5 september 2024van de rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Middelburg, naar aanleiding van het door de officier van justitie ingediende verzoek tot het verlenen van een zorgmachtiging als bedoeld in artikel 6:4 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), ten aanzien van:
[betrokkene],
geboren op [geboortedag] 1979 te [geboorteplaats],
wonende te [woonadres],
hierna te noemen: betrokkene,
advocaat: mr. S. van de Voorde te Middelburg.

1.Procesverloop

1.1
Het procesverloop blijkt uit het verzoekschrift van 21 augustus 2024, ingekomen ter griffie op 21 augustus 2024.
Bij het verzoekschrift zijn de volgende bijlagen gevoegd:
- de gegevens over eerder afgegeven machtigingen ingevolge de Wet Bopz en de Wvggz;
- een voortgezet maatschappelijk plan van 6 augustus 2024;
- de medische verklaring van 7 augustus 2024;
- een zorgkaart van 31 juli 2024;
- een zorgplan van 26 juli 2024;
- de bevindingen van de geneesheer-directeur van 19 augustus 2024;
- een afschrift van de justitiële documentatie;
- een informatierapport Wvggz.
1.2
De mondelinge behandeling van het verzoek heeft plaatsgevonden op 5 september 2024, bij Stichting Emergis te [plaats].
1.3
Tijdens de mondelinge behandeling waren aanwezig en heeft de rechtbank de volgende personen gehoord:
- betrokkene, bijgestaan door haar advocaat;
- dhr. [naam 1], psychiater;
- dhr. [naam 2], sociaal psychiatrisch verpleegkundige.
1.4
De officier is zoals hij reeds aangaf in zijn verzoek niet op de mondelinge behandeling verschenen en dus ook niet gehoord.

2.Verzoek

2.1
De officier van justitie verzoekt de rechtbank een zorgmachtiging te verlenen ten behoeve van betrokkene, voor de duur van twaalf maanden en voor de navolgende vormen van verplichte zorg:
- toedienen van medicatie;
- verrichten van medische controles;
- andere medische handelingen en therapeutische maatregelen;
- beperken van de bewegingsvrijheid;
- insluiten;
- uitoefenen van toezicht op betrokkene;
- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;
- opnemen in een accommodatie.

3.Standpunten

3.1
Betrokkene heeft tijdens de mondelinge behandeling aangegeven dat zij nu weer thuis verblijft in plaats van bij Stichting Emergis in [plaats]. Ten aanzien van het verzoek merkt betrokkene op dat zij het liefst een zorgmachtiging voor zes maanden zou willen. Betrokkene heeft namelijk behoefte aan een extra toetsingsmoment. Verder geeft betrokkene aan dat zij in het verleden meermaals bij Stichting Emergis opgenomen is geweest naar aanleiding van manische en psychotische symptomen. Momenteel is betrokkene stabiel en ontvangt zij ambulante hulpverlening.
3.2
Namens betrokkene verzoekt de advocaat om de zorgmachtiging toe te wijzen voor de duur van zes maanden met de vormen van verplichte zorg zoals die zijn verzocht, met uitzondering van de zorgmodaliteit ‘insluiten’ en het ‘uitoefenen van toezicht’. Betrokkene geeft zelf aan dat een zorgmachtiging helpend is. Zij vindt het fijn dat er met een zorgmachtiging snel kan worden ingegrepen. Wel vindt betrokkene haar autonomie erg belangrijk en zou zij het fijn vinden als er over zes maanden een toetsingsmoment komt. Om die reden kan betrokkene zich vinden in een zorgmachtiging voor de duur van zes maanden. Ten aanzien van de vormen van verplichte zorg is de advocaat van mening dat de zorgmodaliteiten ‘insluiten’ en het ‘uitoefenen van toezicht’ niet voorzienbaar zijn nu van deze zorgmodaliteiten, na de vorige mondelinge behandeling, geen gebruik meer is gemaakt.
3.3
Ter gelegenheid van de mondelinge behandeling licht de psychiater toe dat betrokkene al langer bekend is bij Stichting Emergis. Bij betrokkene is er sprake van een bipolaire stoornis. Betrokkene kan erg wisselvallig zijn. Momenteel verblijft betrokkene thuis met de maximale ondersteuning en moet zij twee keer per dag onder toezicht medicatie innemen. De psychiater vindt een zorgmachtiging voor de duur van twaalf maanden noodzakelijk, mede omdat een deel van de medicatie de komende tijd wordt afgebouwd en er dan extra toezicht nodig is. Ten aanzien van de vormen van verplichte zorg sluit de psychiater zich aan bij de vormen zoals die zijn verzocht. De zorgmodaliteiten ‘insluiten’ en ‘uitoefenen van toezicht’ zijn volgens de psychiater voorzienbaar indien er een opname plaatsvindt.
3.4
De sociaal psychiatrisch verpleegkundige sluit zich aan bij hetgeen de psychiater tijdens de mondelinge behandeling naar voren heeft gebracht. Hij vult nog aan dat betrokkene dit jaar ongeveer zeven maanden opgenomen is geweest, wat maakt dat dit een lastig jaar is voor betrokkene. De sociaal psychiatrisch verpleegkundige vindt een zorgmachtiging noodzakelijk om bij een eventuele ontregeling direct in te kunnen grijpen. Ook vindt hij een zorgmachtiging voor de duur van twaalf maanden passend. Een termijn van zes maanden vindt hij te kort en kan stress met zich meebrengen.

4.Beoordeling

4.1
Uit de overgelegde stukken en het behandelde tijdens de mondelinge behandeling is gebleken dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, in de vorm van bipolaire-stemmingsstoornissen en andere problemen die een reden voor zorg kunnen zijn. Betrokkene is bekend met een bipolaire I stoornis, met verschillende manische psychotische decompensaties door ontrouwe medicatie inname.
4.2
Deze stoornis leidt tot ernstig nadeel, gelegen in ernstig lichamelijk letsel, ernstige psychische schade, ernstige materiële schade, ernstige verwaarlozing, maatschappelijke teloorgang, de situatie dat betrokkene met hinderlijk gedrag agressie van anderen oproept en de situatie dat de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is. Het is de rechtbank gebleken dat betrokkene geneigd is om zich na herstel te onttrekken aan de behandeling en de voorgeschreven medicatie. Dit leidt tot een herval in manische psychoses. Ten tijde van een decompensatie isoleert betrokkene zich, houdt zij alle zorg af en is er sprake van zelfverwaarlozing. Betrokkene verliest zichzelf ingeval van decompensatie in de psychotische belevingen en gedachtegangen. Betrokkene kan hierbij ontremd, geagiteerd en agressief gedrag vertonen. Tot slot hebben eerdere manische psychoses hersenschade en geheugen- en concentratieproblemen bij betrokkene teweeggebracht.
4.3
Het verlenen van verplichte zorg is gericht op het afwenden van ernstig nadeel, het dusdanig herstellen van de geestelijke gezondheid van betrokkene dat zij haar autonomie zoveel mogelijk herwint en het stabiliseren van de geestelijke gezondheid van betrokkene.
4.4
Gebleken is dat er geen mogelijkheden voor passende zorg op vrijwillige basis zijn. Hoewel het ziektebesef en -inzicht bij betrokkene is toegenomen, is de rechtbank van oordeel dat betrokkene nog te kwetsbaar is om de zorg op vrijwillige basis te verlenen. Ook gelet op de voorgeschiedenis van betrokkene waarin zij meermaals bij Stichting Emergis opgenomen is geweest. Ook recent was daarvan sprake. Daarbij neemt de rechtbank in overweging dat wanneer betrokkene decompenseert, zij veel moeite heeft om zich te houden aan de gemaakte afspraken. Om die reden is verplichte zorg noodzakelijk.
4.5
De in het verzoekschrift opgenomen vormen van verplichte zorg zijn gebaseerd op de medische verklaring, het zorgplan en de bevindingen van de geneesheer-directeur. Deze vormen van verplichte zorg zijn door de rechtbank tijdens de mondelinge behandeling besproken. Gelet op het voorgaande acht de rechtbank de volgende vorm van verplichte zorg noodzakelijk om het ernstig nadeel af te wenden:
- toedienen van medicatie;
- verrichten van medische controles;
- andere medische handelingen en therapeutische maatregelen;
- beperken van de bewegingsvrijheid;
- insluiten;
- uitoefenen van toezicht op betrokkene;
- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;
- opnemen in een accommodatie.
4.6
Er zijn geen minder bezwarende alternatieven die hetzelfde beoogde effect hebben.
4.7
De voorgestelde verplichte zorg is evenredig en naar verwachting effectief. Uit de stukken blijkt dat bij het bepalen van de juiste zorg rekening is gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen, alsmede met de veiligheid van betrokkene.
4.8
Gelet op het voorgaande is voldaan aan de criteria voor en doelen van verplichte zorg als bedoeld in de Wvggz. De zorgmachtiging zal worden verleend voor de (verzochte) duur van twaalf maanden.
4.9
Het voorgaande leidt tot de volgende beslissing.

5.Beslissing

De rechtbank:
verleent een zorgmachtiging ten aanzien van
[betrokkene], geboren op [geboortedag] 1979 te [geboorteplaats];
bepaalt dat bij wijze van verplichte zorg de maatregelen zoals genoemd in rechtsoverweging 4.5 kunnen worden getroffen;
bepaalt dat deze machtiging geldt tot en met
5 september 2025.
Deze beschikking is mondeling gegeven door mr. Borm, rechter en in het openbaar uitgesproken op 5 september 2024 in tegenwoordigheid van mr. Verplanke als griffier, en op 19 september 2024 schriftelijk uitgewerkt en ondertekend.
Tegen deze beschikking staat het rechtsmiddel van cassatie open.