ECLI:NL:RBZWB:2024:9320

• Datum uitspraak: 19 juli 2024
• Publicatiedatum: 10 januari 2025
• Zaaknummer: C/02/424269 / FA RK 24/3087
• Instantie: Rechtbank Zeeland-West-Brabant
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Personen- en familierecht
• Procedures: Rekestprocedure
• Rechters: M. van Eck
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Zorgmachtiging tot het verlenen van verplichte zorg in het kader van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg

Op 19 juli 2024 heeft de Rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Middelburg, een beschikking gegeven in een rekestprocedure betreffende een zorgmachtiging voor betrokkene, geboren in 1959. De officier van justitie had verzocht om een zorgmachtiging op basis van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) vanwege de ernstige psychische stoornis van betrokkene, die leidt tot ernstig nadeel. De rechtbank heeft vastgesteld dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, met name schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen, en dat haar gedrag levensgevaarlijk is. Ondanks meerdere pogingen van een onafhankelijke psychiater om betrokkene te onderzoeken, was dit niet mogelijk. De rechtbank oordeelde dat de medische verklaring, die was opgesteld op basis van dossierstudie en informatie van het FACT-team, toereikend was voor de beoordeling van het verzoek. De rechtbank verleende de zorgmachtiging voor de duur van één maand, met de mogelijkheid tot verdere beoordeling door een onafhankelijke psychiater tijdens de opname. De rechtbank heeft de overige delen van het verzoek aangehouden voor een nadere mondelinge behandeling.

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

Team Familie- en Jeugdrecht

Locatie Middelburg

Zaaknummer: C/02/424269 / FA RK 24/3087

Machtiging tot het verlenen van verplichte zorg

Beschikking van 19 juli 2024 van de rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Middelburg naar aanleiding van het door de officier van justitie ingediende verzoek tot het verlenen van een zorgmachtiging als bedoeld in artikel 6:4 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), ten aanzien van:

[betrokkene] ,

geboren op [geboortedag] 1959 te [geboorteplaats] ,

wonende te [woonplaats] ,

hierna te noemen: betrokkene,

advocaat: mr. R.T.K. Davidse te Middelburg.

1. Procesverloop

1.1

Het procesverloop blijkt uit het verzoekschrift, ingekomen ter griffie op 5 juli 2024.

Bij het verzoekschrift zijn de volgende bijlagen gevoegd:

- de medische verklaring van 20 juni 2024;

- een zorgplan van 27 juni 2024;

- de bevindingen van de geneesheer-directeur van 2 juli 2024;

- de gegevens over eerder afgegeven machtigingen ingevolge de Wet Bopz en de Wvggz;

- een afschrift van de justitiële documentatie en/of de politiemutaties.

1.2

De mondelinge behandeling van het verzoek heeft plaatsgevonden op 19 juli 2024, op het hierboven genoemde woonadres.

1.3

Tijdens de mondelinge behandeling waren aanwezig en heeft de rechtbank de volgende personen gehoord:

- betrokkene, bijgestaan door haar advocaat;

- mevr. [naam 1] , medewerkster van het FACT-team;

- mevr. [naam 2] , medewerkster van het FACT-team.

1.4

De officier is zoals hij reeds aangaf in zijn verzoek niet op de mondelinge behandeling verschenen en dus ook niet gehoord.

2. Verzoek

2.1

De officier van justitie verzoekt de rechtbank een zorgmachtiging te verlenen ten behoeve van betrokkene, voor de duur van zes maanden en voor de navolgende vormen van verplichte zorg:

- toedienen van vocht, voeding en medicatie, alsmede het verrichten van medische controles of andere medische handelingen en therapeutische maatregelen, ter behandeling van een psychische stoornis, dan wel vanwege die stoornis, ter behandeling van een somatische aandoening;

- beperken van de bewegingsvrijheid;

- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;

- opnemen in een accommodatie.

3. Standpunten

3.1

Ter gelegenheid van de mondelinge behandeling wordt door en namens betrokkene naar voren gebracht dat ze niet naar [ggz-instelling] wil. De advocaat geeft aan dat het geen onmogelijkheid is om betrokkene te bezoeken en dat zij alsnog bezocht moet worden door een onafhankelijk psychiater. De vraag is in hoeverre dat praktisch haalbaar is. Subsidiair brengt de advocaat naar voren dat er genoeg pogingen gedaan zijn betrokkene te bezoeken en dat er voldoende informatie is. De zorgmachtiging kan voor korte termijn, maximaal een maand, worden toegewezen, waarna betrokkene als zij is opgenomen alsnog onderzocht kan worden.

3.2.

De medewerksters van het FACT-team brengen tijdens de mondelinge behandeling naar voren dat betrokkene nu beschikbaar is omdat ze die opdracht van haar zonen heeft gekregen. Verder is zij ongrijpbaar gebleken. Een behandeling zou in een gedwongen kader het beste vorm kunnen krijgen. Betrokkene kan terecht op de ouderenafdeling ter observatie, zodat een volledig beeld van haar kan worden verkregen. De medewerksters van het FACT-team maken zich zorgen om betrokkene. Wanneer betrokkene wordt opgenomen kan ze onderzocht worden.

4. Beoordeling

4.1.

Uit het systeem van de Wvggz, in het bijzonder uit art. 5:8 lid 1 Wvggz in verbinding met art. 5:17 lid 3 Wvggz en art. 6:4 Wvggz, volgt dat een rechter slechts een zorgmachtiging mag verlenen indien uit een medische verklaring van een psychiater over de actuele gezondheidstoestand van de betrokkene blijkt dat uit diens gedrag als gevolg van zijn psychische stoornis ernstig nadeel voortvloeit. Voor de psychiater die de medische verklaring opstelt, gelden de in art. 5:7 Wvggz genoemde voorwaarden.

4.2.

De rechtbank constateert dat uit de overgelegde stukken is gebleken dat de onafhankelijke psychiater betrokkene niet heeft gesproken, ondanks hiertoe meerdere pogingen, op verschillende tijdstippen, toe te hebben ondernomen. Betrokkene bleek voortdurend niet thuis. Dat de rechtbank betrokkene bij aanvang van de mondelinge behandeling wel heeft aangetroffen in haar woning, acht de rechtbank een toevalstreffer. Naar het oordeel van de rechtbank heeft de onafhankelijke psychiater, tevergeefs, voldoende pogingen ondernomen om betrokkene te onderzoeken. De onafhankelijk psychiater heeft de medische verklaring opgesteld op basis van dossierstudie, overleg met het FACT-team en informatie van de buurman. De rechtbank is derhalve van oordeel dat de medische verklaring toereikend is om tot een beoordeling van het verzoek te kunnen komen.

4.3.

Uit de overgelegde stukken en het behandelde tijdens de mondelinge behandeling is gebleken dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, in de vorm van schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen en andere problemen die een reden voor zorg kunnen zijn. Betrokkene is bekend bij [ggz-instelling] met chronisch psychotische klachten.

4.4.

Deze stoornis leidt tot ernstig nadeel, gelegen in levensgevaar, ernstig lichamelijk letsel, ernstige psychische schade, ernstige financiële schade, ernstige verwaarlozing, maatschappelijke teloorgang en de situatie dat betrokkene met hinderlijk gedrag agressie van anderen oproept. Betrokkene reist hele dagen door Nederland op zoek naar haar kinderen. Door het zwartreizen met bus en trein en verschillende boetes stapelen de schulden zich op. Betrokkene isoleert zichzelf en eet vermoedelijk weinig met zichtbare vermagering als gevolg. Er is sprake van gevaarlijk gedrag, door bijvoorbeeld het lopen over een drukke N-weg zonder rekening te houden met het gevaarlijke autoverkeer.

4.5.

Het verlenen van verplichte zorg is gericht op het afwenden van ernstig nadeel, het stabiliseren of herstellen van de fysieke gezondheid van betrokkene in het geval diens gedrag als gevolg van een psychische stoornis leidt tot ernstig nadeel daarvoor, het dusdanig herstellen van de geestelijke gezondheid van betrokkene dat hij zijn autonomie zoveel mogelijk herwint en het stabiliseren van de geestelijke gezondheid van betrokkene.

4.6.

Gebleken is dat er geen mogelijkheden voor passende zorg op vrijwillige basis zijn. Betrokkene wil niet opgenomen worden te [ggz-instelling] . Om die reden is verplichte zorg nodig.

4.5

De in het verzoekschrift opgenomen vormen van verplichte zorg zijn gebaseerd op de medische verklaring, het zorgplan en de bevindingen van de geneesheer-directeur. Deze vormen van verplichte zorg zijn door de rechtbank tijdens de mondelinge behandeling besproken. Gelet op het voorgaande acht de rechtbank de volgende vorm van verplichte zorg noodzakelijk om het ernstig nadeel af te wenden:

- toediening van medicatie;

- verrichten van medische controles;

- andere medische handelingen en therapeutische maatregelen;

- beperken van de bewegingsvrijheid;

- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;

- opnemen in een accommodatie.

Nu de onafhankelijk psychiater heeft aangegeven dat het toedienen van vocht en voeding niet benodigd is als verplichte zorg, zal deze vorm van verplichte zorg niet worden toegewezen.

4.6

Er zijn geen minder bezwarende alternatieven die hetzelfde beoogde effect hebben.

4.7

De voorgestelde verplichte zorg is evenredig en naar verwachting effectief. Uit de stukken blijkt dat bij het bepalen van de juiste zorg rekening is gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen, alsmede met de veiligheid van betrokkene.

4.8

Gelet op het voorgaande is voldaan aan de criteria voor en doelen van verplichte zorg als bedoeld in de Wvggz. De zorgmachtiging zal worden verleend voor de duur van één maand. De komende periode kan betrokkene gedurende de opname in [ggz-instelling] wel in fysieke aanwezigheid van een onafhankelijke psychiater worden beoordeeld. De rechtbank verwacht dat er naar aanleiding van dit onderzoek een nieuwe medische verklaring wordt opgemaakt, welke uiterlijk één week voor na te noemen mondelinge behandeling wordt ingediend. Het resterende deel van het verzoek wordt aangehouden en wordt nader behandeld ter gelegenheid van de mondelinge behandeling op
[datum 1] 2024 om [uur] . Afhankelijk van de verblijfplaats van betrokkene op dat moment, zal de mondelinge behandeling ofwel bij [ggz-instelling] plaatsvinden, ofwel op het woonadres van betrokkene. De rechtbank verwacht tijdig voorafgaand aan de mondelinge behandeling, op
uiterlijk [datum 2] 2024, een nieuwe medische verklaring, alsook een korte update van hetgeen er de afgelopen maand is gebeurd met betrokkene en waar betrokkene op dat moment verblijft. Vervolgens zal de rechtbank de locatie van de nadere mondelinge behandeling bepalen en aan de betrokkenen bekend maken.

5. Beslissing

De rechtbank:

verleent een zorgmachtiging ten aanzien van
[betrokkene] , , geboren op [geboortedag] 1959 te [geboorteplaats] ,

bepaalt dat bij wijze van verplichte zorg de maatregelen zoals genoemd in rechtsoverweging 4.5 kunnen worden getroffen;

bepaalt dat deze machtiging geldt tot en met
19 augustus 2024.

houdt het overige deel van het verzoek aan tot de nadere mondelinge behandeling op [datum 1]
2024 om [uur] op een nog te bepalen locatie;

bepaalt dat een afschrift van deze beschikking geldt als een oproeping voor de mondelinge behandeling van
[datum 1] 2024 om [uur] voor betrokkene, de advocaat van betrokkene en de zorgverleners;

behoudt zich iedere verdere beslissing voor.

Deze beschikking is mondeling gegeven door mr. Van Eck, rechter en in het openbaar uitgesproken op 19 juli 2024 in tegenwoordigheid van mr. Oude Weernink als griffier, en op 2 augustus 2024 uitgewerkt en ondertekend.

Tegen deze beschikking staat het rechtsmiddel van cassatie open.