ECLI:NL:RBZWB:2024:9334

• Datum uitspraak: 20 december 2024
• Publicatiedatum: 15 januari 2025
• Zaaknummer: 429340 / FA RK 24-5637
• Instantie: Rechtbank Zeeland-West-Brabant
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Personen- en familierecht
• Procedures: Rekestprocedure
• Rechters: mr. Van Eck
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Beschikking zorgmachtiging in een rekestprocedure met betrekking tot een betrokkene met psychische stoornissen en middelengebruik

In deze zaak heeft de Rechtbank Zeeland-West-Brabant op 20 december 2024 een beschikking gegeven in een rekestprocedure betreffende een zorgmachtiging. Het verzoek tot zorgmachtiging is ingediend door de officier van justitie voor een betrokkene, geboren in 2001, die onder bewind is gesteld. De rechtbank heeft de beschikking verleend voor de duur van twaalf maanden, tot en met 20 december 2025. De rechtbank heeft vastgesteld dat de betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, specifiek een schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen, alsook middelgerelateerde en verslavingsstoornissen. Dit leidt tot ernstig nadeel, waaronder levensgevaar en ernstige psychische schade, en vereist verplichte zorg.

Tijdens de mondelinge behandeling is de betrokkene gehoord, bijgestaan door zijn advocaat, en zijn er verpleegkundigen van het FACT-team aanwezig geweest. De betrokkene heeft aangegeven dat het goed met hem gaat en dat hij achter de verlenging van de zorgmachtiging staat. De advocaat heeft betoogd dat er geen incidenten zijn geweest en dat de betrokkene niet meer opgenomen hoeft te worden. De verpleegkundigen hebben echter zorgen geuit over het middelengebruik van de betrokkene en de impact daarvan op zijn omgeving.

De rechtbank heeft geconcludeerd dat er geen mogelijkheden zijn voor passende zorg op vrijwillige basis, gezien het gebrek aan ziektebesef en het afzeggen van afspraken door de betrokkene. De rechtbank heeft de gevraagde zorgmachtiging verleend en de noodzakelijke vormen van verplichte zorg vastgesteld, waaronder het toedienen van medicatie en het verrichten van medische controles. De rechtbank heeft de verzochte vormen van zorg die inbreuk maken op de bewegingsvrijheid afgewezen, omdat de noodzaak daarvan niet voldoende was gemotiveerd. De beschikking is mondeling gegeven en in het openbaar uitgesproken door mr. Van Eck, rechter, in aanwezigheid van mr. Boomaars, griffier.

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

Familie- en Jeugdrecht

Locatie Middelburg

Zaaknummer: C/02/429340 / FA RK 24-5637

Datum uitspraak: 20 december 2024

Beschikking zorgmachtiging

op het verzoek van de officier van justitie voor

[betrokkene] ,

geboren op [geboortedag] 2001 in [geboorteplaats],

hierna te noemen: betrokkene,

wonend in [plaats],

advocaat: mr. S. Köller te Wijk bij Duurstede.

1. Het verloop van de procedure

1.1.

De rechtbank neemt de volgende stukken mee in haar beoordeling:

- het verzoekschrift met bijlagen van 2 december 2024, binnengekomen bij de rechtbank op 2 december 2024.

1.2.

De mondelinge behandeling met gesloten deuren heeft plaatsgevonden op 20 december 2024. Daarbij zijn gehoord:

• betrokkene, bijgestaan door zijn advocaat;
• een tweetal verpleegkundigen van het FACT-team (hierna: de verpleegkundigen).

1.3.

De officier van justitie is, zoals hij reeds aangaf in zijn verzoek, niet verschenen en dus ook niet gehoord.

2. Wat vaststaat

2.1.

Deze rechtbank heeft bij beschikking van 12 januari 2024 een zorgmachtiging verleend tot en met 12 januari 2025.

2.2.

Betrokkene is bij beschikking van deze rechtbank van 13 april 2023 onder bewind gesteld.

3. Het verzoek

3.1.

De officier van justitie verzoekt de rechtbank een zorgmachtiging voor de duur van twaalf maanden te verlenen.

4. De standpunten

4.1.

Betrokkene licht toe dat hij achter de verlenging van de zorgmachtiging staat. Het gaat goed met hem. Betrokkene geeft daarnaast aan dat de behandelaren voortaan zijn depotmedicatie bij hem thuis mogen toedienen. Voorts verklaart hij dat hij al drie weken geen alcohol meer heeft gedronken. Ook heeft hij al acht weken geen drugs meer gebruikt. Betrokkene vertelt verder dat hij vaak op zijn kamer zit en dat zijn moeder zich altijd te veel zorgen om hem maakt. Om zijn moeder te ontlasten, kan hij wellicht bij zijn vader gaan wonen. Hij heeft hiervoor al een bed gekocht. Het klopt niet dat hij psychotisch is en tegen stemmen praat. Ook heeft hij de kittens niet geknepen.

4.2.

De advocaat verklaart namens betrokkene dat het het afgelopen jaar rustig is geweest en dat het goed gaat met betrokkene. Uit de politiemutaties is ook niet af te leiden dat er dit jaar enig incident heeft plaatsgevonden. Betrokkene is het hele jaar niet opgenomen geweest. Daarnaast heeft betrokkene dit jaar af en toe recreatief middelen gebruikt, maar dat heeft niet geleid tot een opname. Een opname is derhalve niet meer voorzienbaar. Ook biedt de wet mogelijkheden om in te grijpen in een crisissituatie. De advocaat stelt zich namens betrokkene op het standpunt dat de zorgmachtiging kan worden toegewezen als stok achter de deur, met uitzondering van de vormen van verplichte zorg die zien op een opname. Betrokkene voert geen verweer tegen de vormen van verplichte zorg die zien op het innemen van de medicatie en de verplichte behandelcontacten met het FACT-team, aangezien betrokkene veel aan deze begeleiding heeft.

4.3.

De verpleegkundigen geven aan dat betrokkene altijd naar de poli komt voor zijn depotmedicatie, maar deze contacten zijn heel vluchtig. Hij zegt ook alle tussentijdse afspraken met het FACT-team af. Betrokkene wordt ambulant niet gecontroleerd op middelengebruik. Hij is wel bekend met veel alcoholgebruik en dit is niet enkel recreatief gebruik. Als betrokkene gedronken heeft, dan wil hij niet vrijwillig worden opgenomen. De moeder van betrokkene maakt zich veel zorgen. Betrokkene zit veel thuis, drinkt overmatig en gebruikt cocaïne. Ook is hij psychotisch en praat hij soms tegen stemmen. Voorts heeft betrokkene de kittens die bij hem thuis rondliepen geknepen, waardoor deze kittens nu weg zijn. De verpleegkundigen vinden de zorgen van de moeder terecht. Het is positief dat betrokkene nu bereid is om zijn medicatie thuis toegediend te krijgen, maar dit is wel lastig. Het FACT-team komt niet bij betrokkene thuis, omdat hij heel dreigend kan zijn als hij middelen heeft gebruikt. De moeder en zus van betrokkene voelen zich ook bedreigd. Betrokkene heeft het hele jaar middelen gebruikt en is ook dreigend geweest. Dit heeft niet geleid tot een opname, maar er heerst hierdoor wel veel angst bij zijn moeder en zus.

5. De beoordeling

5.1.

De rechtbank verleent de gevraagde machtiging voor de duur van twaalf maanden. Zij legt hierna uit waarom zij deze beslissing neemt.

5.2.

De rechtbank is op grond van de overgelegde stukken en de mondelinge behandeling van oordeel dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis. Betrokkene heeft namelijk schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen en middelgerelateerde en verslavingsstoornissen. Betrokkene kampt met psychotische klachten, zoals paranoïde gedachten, die verergeren onder het gebruik van middelen. Daarnaast heeft betrokkene een alcohol- en drugsverslaving.

5.3.

Deze stoornis veroorzaakt ernstig nadeel. Dit nadeel bestaat uit levensgevaar, ernstig lichamelijk letsel, ernstige psychische schade, ernstige materiële schade, ernstige immateriële schade, maatschappelijke teloorgang, het oproepen van agressie van een ander door het vertonen van hinderlijk gedrag en gevaar voor de algemene veiligheid van personen en goederen. Uit de overgelegde stukken en de mondelinge behandeling blijkt dat betrokkene verbaal en fysiek agressief is jegens anderen als hij middelen heeft gebruikt. Ook is betrokkene bekend met agressie jegens spullen. Daarnaast koopt hij veel drugs en alcohol, hetgeen resulteert in een opbouw van schulden. Betrokkene heeft tevens geen sociaal netwerk en loopt vast op diverse levensgebieden, zoals financiën, wonen, werken en relaties. Hij kan ook niet zelfstandig functioneren en heeft geen dagbesteding. Verder is gebleken dat betrokkene zichzelf uitput en verwondt. Tot slot zijn de moeder en zus van betrokkene bang voor hem en is de thuissituatie onhoudbaar.

5.4.

Om het ernstig nadeel af te wenden of de geestelijke gezondheid van betrokkene te stabiliseren of te herstellen, heeft betrokkene zorg nodig.

5.5.

Er zijn geen mogelijkheden voor passende zorg op vrijwillige basis. Uit de overgelegde stukken en de mondelinge behandeling is gebleken dat betrokkene geen ziektebesef en -inzicht heeft. Daarnaast komt betrokkene zijn depotmedicatie halen, maar zegt hij alle tussentijdse afspraken met het FACT-team af. Voorts herkent betrokkene zich niet in de zorgen. Tot slot is er geen sprake van vrijwilligheid als betrokkene middelen heeft gebruikt. Daarom is verplichte zorg nodig.

5.6.

De rechtbank is op grond van het zorgplan, de medische verklaring, het advies van de geneesheer-directeur en de toelichting tijdens de mondelinge behandeling van oordeel dat de volgende vormen van verplichte zorg nodig zijn:

- het toedienen van medicatie;

- het verrichten van medische controles;

- het aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten.

Daarnaast is het de rechtbank gebleken dat, hoewel dit niet heeft geresulteerd in een opname, betrokkene het hele jaar in grote mate middelen heeft gebruikt en dreigend is geweest. Betrokkene geeft aan zijn middelengebruik momenteel onder controle te hebben. De rechtbank is echter, anders dan de advocaat, van oordeel dat deze situatie nog te pril is. Het is voorzienbaar dat betrokkene terugvalt in middelengebruik en agressie, hetgeen maakt dat ook de volgende vormen van verplichte zorg noodzakelijk zijn, indien sprake is van decompensatie van het toestandsbeeld van betrokkene en/of het ernstig nadeel niet langer in het ambulante kader kan worden afgewend:

• het beperken van de bewegingsvrijheid;
• onderzoek aan kleding of lichaam;
• onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag-beïnvloedende middelen en gevaarlijke voorwerpen;
• controleren op de aanwezigheid van gedrag-beïnvloedende middelen;
• opnemen in een accommodatie.

De rechtbank wijst de verzochte vormen van verplichte zorg ‘insluiten’ en ‘het uitoefenen van toezicht op betrokkene’ af, omdat de noodzakelijkheid daarvan niet (afdoende) is gemotiveerd.

5.7.

Er zijn geen minder bezwarende alternatieven die hetzelfde beoogde effect hebben.

5.8.

De vormen van verplichte zorg die de rechtbank toewijst, zijn evenredig en naar verwachting effectief. Bij het bepalen van de juiste vormen van zorg is rekening gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen en om te zorgen voor de veiligheid van betrokkene en zijn omgeving.

6. De beslissing

De rechtbank:

6.1.

verleent een zorgmachtiging voor
[betrokkene] , geboren op [geboortedag] 2001 in [plaats], inhoudende dat bij wijze van verplichte zorg de maatregelen als genoemd in 5.6. kunnen worden getroffen;

6.2.

bepaalt dat deze machtiging geldt tot en met
20 december 2025 ;

6.3.

wijst af het meer of anders verzochte.

Deze beschikking is mondeling gegeven en in het openbaar uitgesproken op 20 december 2024 door mr. Van Eck, rechter, in aanwezigheid van mr. Boomaars, griffier, en op schrift gesteld op 3 januari 2025.

Tegen deze beschikking staat het rechtsmiddel van cassatie open.