Uitspraak
RECHTBANKZEELAND-WEST-BRABANT
Civiel recht
Kantonrechter
Zittingsplaats Bergen op Zoom
Zaaknummer: 11339380 \ CV EXPL 24-3318
Vonnis van 12 maart 2025
in de zaak van
DE VENNOOTSCHAP NAAR BUITENLANDS RECHT ALGEMEEN ZIEKENHUIS KLINA VZW,
te Brasschaat (België),
eisende partij,
hierna te noemen: AZ Klina,
gemachtigde: [gemachtigde] ,
tegen
[gedaagde],
te [plaats] ,
gedaagde partij,
hierna te noemen: [gedaagde] ,
procederend in persoon.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het tussenvonnis van 6 november 2024 en de daarin vermelde stukken;
- de brief van [gemachtigde] van 23 januari 2025 met aanvullende stukken;
- de mondelinge behandeling van 7 februari 2025.
1.2.
Op de mondelinge behandeling is mevrouw [jurist] , jurist bij AZ Klina, bijgestaan door de gemachtigde de heer [gemachtigde] , verschenen. [gedaagde] is niet verschenen. Aan het slot van de mondelinge behandeling is bepaald dat vandaag vonnis wordt gewezen.
2.De feiten
2.1.
AZ Klina heeft in de periode van 19 oktober 2023 tot en met 31 maart 2024 in opdracht van [gedaagde] zorg aan hem verleend. [gedaagde] verbleef bij AZ Klina van 19 tot en met 27 oktober 2023 en van 15 tot en met 19 februari 2024.
2.2.
Voor het verblijf in het ziekenhuis van 19 tot en met 27 oktober 2023 heeft [gedaagde] op 19 oktober 2023 een “Opnameverklaring voor klassieke opname” ondertekend. In die verklaring staat voor zover van belang het volgende.
Onder “1. Doel van de opnameverklaring: recht om geïnformeerd keuzes te maken over financiële gevolgen van de opname” staat:
“Elke opname in een ziekenhuis brengt kosten met zich mee. U kan als patiënt een aantal keuzes maken die een belangrijke invloed hebben op het uiteindelijke kostenplaatje. Deze keuzes maakt u aan de hand van deze opnameverklaring. Het is daarom zeer belangrijk dat u het toelichtingsformulier dat u samen met dit document ontvangt, grondig leest alvorens de opnameverklaring in te vullen en te ondertekenen. Ingeval van vragen, kan u contact opnemen metde dienst debiteuren met [telefoonnummer].”
Onder “2. Kamerkeuze”, “Ik wens opgenomen en verzorgd te worden:” heeft [gedaagde] de optie aangekruist:
“In een individuele kamer
met een kamersupplement van € 50 per dag”
Daaronder staat de tekst:
“Ik ben ervan op de hoogte dat de behandelende artsen bij opname in een individuele kamer of individuele kamer luxe of suite materniteiteen honorariumsupplement van maximaal 200%op het wettelijk vastgelegde tarief van de medische prestaties mogen aanrekenen.”
Onder “5. Facturatievoorwaarden” staat, onder meer:
“Elke patiënt heeft recht op informatie over de financiële gevolgen van een ziekenhuisopname en zijn kamerkeuze. Elke patiënt heeft recht om door de betrokken arts geïnformeerd te worden over de kosten die hij zelf zal moeten betalen voor de te voorziene medische behandelingen. Ik heb als bijlage bij dit document een toelichtingsdocument ontvangen met de vermelding van de kamer- en honorariumsupplementen. De overzichtslijst met de kostprijs van de in het ziekenhuis aangeboden goederen en diensten ligt ter inzage. Weet dat niet alle kosten op voorhand te voorzien zijn.”
2.3.
Voor het verblijf van 15 tot en met 19 februari 2024 heeft [gedaagde] op 15 februari 2024 een tweede “Opnameverklaring voor klassieke opname” ondertekend. In deze opnameverklaring staan dezelfde passages als die in de verklaring van 23 oktober 2023, met dien verstande dat onder “2. Kamerkeuze”, “Ik wens opgenomen en verzorgd te worden:” bij de optie voor een individuele kamer een kamersupplement van € 65,00 per dag is vermeld. [gedaagde] heeft deze optie aangekruist in de verklaring van 15 februari 2024.
2.4.
AZ Klina heeft voor de zorg aan [gedaagde] zes facturen verzonden aan hem, namelijk:
Nummer:
Datum:
Behandeldatum:
Ten laste van het ziekenfonds:
Ten laste van de patiënt:
Supplement:
Totaal door de patiënt te betalen:
[factuurnummer 1]
31-10-2023
19-10-2023
€ 150,02
€ 14,67
€ 0,00
€ 14,67
[factuurnummer 2]
31-10-2023
19-10-2023 t/m
27-10-2023
€ 6.937,52
€ 397,82
€ 0,00
€ 397,82
[factuurnummer 3]
30-11-2023
03-11-2023 t/m
27-11-2023
€ 54,00
€ 36,00
€ 19,50
€ 55,50
[factuurnummer 4]
31-01-2024
03-01-2024 t/m
26-01-2024
€ 477,52
€ 68,35
€ 62,16
€ 130,51
[factuurnummer 5]
29-02-2024
15-02-2024 t/m
19-02-2024
€ 7.139,43
€ 382,67
€ 4.116,74
€ 4.499,41
[factuurnummer 6]
29-02-2024
04-01-2024
€ 19,81
€ 12,00
€ 0,00
€ 12,00
[factuurnummer 7]
31-03-2024
21-03-2024
€ 19,81
€ 12,00
€ 0,00
€ 12,00
€ 5.121,90
2.5.
[gedaagde] heeft de bedragen in de laatste kolom: “Totaal door de patiënt te betalen” niet betaald.
3.Het geschil
3.1.
AZ Klina vordert bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, [gedaagde] te veroordelen tot betaling van € 5.604,57 (€ 5.121,90 aan hoofdsom, € 127,17 aan rente, € 355,50 aan forfaitair schadebeding), te vermeerderen met rente, en met veroordeling van [gedaagde] in de kosten van dit geding en met waarmerking van voormeld vonnis als Europese Executoriale Titel in de zin van Verordening EG nr. 85/2004.
3.2.
[gedaagde] voert verweer.
3.3.
Op de standpunten van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.
4.De beoordeling
Nederlandse rechter en Nederlands recht
4.1.
De kantonrechter stelt voorop dat sprake is van een internationale kwestie, aangezien AZ Klina in België is gevestigd en [gedaagde] in Nederland woont. De vraag of de Nederlandse rechter rechtsmacht heeft in deze internationale kwestie, dient te worden beantwoord aan de hand van de herschikte Europese verordening (EU) Nr. 1215/2012 (hierna: Brussel I bis). Op grond van artikel 4 lid 1 Brussel I bis worden zij die woonplaats hebben op het grondgebied van een lidstaat opgeroepen voor de gerechten van die lidstaat. Omdat [gedaagde] in Nederland woont, is de Nederlandse rechter bevoegd.
4.2.
De vraag wat het toepasselijke recht is, dient te worden beantwoord aan de hand van de Europese verordening (EG) Nr. 593/2008 (hierna: Rome I). Ingevolge artikel 4 lid 1 aanhef en sub b Rome I wordt, bij gebreke van een rechtskeuze, de overeenkomst inzake dienstverlening beheerst door het recht van het land waar de dienstverlener zijn gewone verblijfplaats heeft. In dit geval is dat België en dus het Belgische recht.
Oneerlijk beding
4.3.
Omdat AZ Klina heeft gehandeld in de uitoefening van haar beroepsactiviteit en [gedaagde] consument is, is sprake van een consumentenovereenkomst. De kantonrechter moet de opdrachten van [gedaagde] daarom (ambtshalve) toetsen aan het consumentenrecht, waaronder op mogelijk oneerlijke bedingen.
4.4.
AZ Klina en [gedaagde] hebben in de opnameverklaringen afspraken gemaakt over de kosten voor de zorg. De kosten voor de zorg is een kernbeding. Ingevolge artikel 4 lid 2 van de Richtlijn 93/13/EEG betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten (hierna: de richtlijn) dienen kernbedingen waarover niet afzonderlijk is onderhandeld, aan deze richtlijn (ambtshalve) te worden getoetst indien deze niet duidelijk en begrijpelijk zijn geformuleerd.
4.5.
AZ Klina heeft op de mondelinge behandeling toegelicht dat er voor de zorg aan [gedaagde] kosten zijn die voor rekening van het ziekenfonds komen en kosten die voor rekening van [gedaagde] komen. Die laatste kosten zijn in de facturen aangeduid als “ten laste van de patiënt” en “supplement”. De supplementen, waaronder een hoger honorarium voor de artsen, zijn het gevolg van de keuze van [gedaagde] voor een individuele kamer. Volgens AZ Klina moest dat [gedaagde] voldoende bekend zijn, omdat dit staat onder 2 in de opnameverklaringen en er in het ziekenhuis een balie is waar [gedaagde] vragen had kunnen stellen over de kosten voor de zorg. [gedaagde] had voor die kosten een aanvullende verzekering bij een zorgverzekeraar kunnen afsluiten, maar dat had hij niet gedaan, zodat die kosten voor zijn eigen rekening komen, aldus AZ Klina.
4.6.
Naar het oordeel van de kantonrechter zijn de kosten door AZ Klina niet duidelijk en begrijpelijk geformuleerd in de zin van artikel 4 lid 2 van de richtlijn. AZ Klina wordt gevolgd in haar stelling dat [gedaagde] rekening had moet houden met supplementen vanwege zijn keuze voor een individuele kamer, waaronder een kamersupplement en de mogelijkheid van een hoger honorarium. Dat staat onder 2 in de opnameverklaringen (zie r.o. 2.2). Het biedt echter onvoldoende duidelijkheid wat de bijkomende kosten voor supplementen zullen zijn voor [gedaagde] . In de opnameverklaringen worden slechts voor de kamersupplementen concrete bedragen vermeld, namelijk € 50,00 per dag in de opnameverklaring van 19 oktober 2023 en € 65,00 per dag in de opnameverklaring van 15 februari 2024. Wat het verhoogde honorarium is voor [gedaagde] , is onduidelijk. De vermelding dat artsen “een honorariumsupplement van maximaal 200 % op het wettelijk vastgelegd tarief van de medische prestaties mogen aanrekenen”, zegt nog niet of de artsen ook in het geval van [gedaagde] van die mogelijkheid gebruik gaan maken. Daarnaast geeft het geen inzicht wat de wettelijke tarieven zijn en of de artsen daarover het maximum van 200% zullen rekenen of een lager percentage.
4.7.
Onder 1 en 5 in de opnameverklaringen wordt weliswaar verwezen naar een toelichtingsformulier/toelichtingsdocument dat in [gedaagde] ’s bezit zou zijn, met kamer- en honorariumsupplementen, maar een toelichting wat daarin staat en welk inzicht dat in de kosten geeft, is niet gegeven door AZ Klina. Datzelfde geldt voor de overzichtslijst die ter inzage zou liggen, waarnaar wordt verwezen onder 5. Een toelichting daarop ontbreekt eveneens.
4.8.
De door AZ Klina aangevoerde omstandigheid dat [gedaagde] zich had kunnen melden aan een balie in het ziekenhuis om inzicht te krijgen in de kosten voor de hem te verlenen zorg, maakt het bovenstaande niet anders. Het ontslaat AZ Klina niet van haar eigen verplichting om de kosten begrijpelijk en duidelijk te communiceren aan [gedaagde] .
4.9.
Dat het kostenbeding niet duidelijk en begrijpelijk is geformuleerd, betekent op zichzelf nog niet dat het ook een oneerlijk beding is, maar het weegt wel mee bij de beoordeling of het oneerlijk is.
4.10.
Naar het oordeel van de kantonrechter is het kostenbeding in dit geval eveneens een oneerlijk beding. Het kostenbeding geeft AZ Klina de vrijheid om tot 200% van de wettelijke tarieven voor artsen aan supplementen in rekening te brengen. Alle omstandigheden afwegend leidt dat tot een onevenredige verstoring van het evenwicht tussen partijen, ten nadele van [gedaagde] als consument.
4.11.
Aangezien het kostenbeding oneerlijk is, is het verboden en nietig op grond van artikel VI.84, §1 Belgisch WER. Dit heeft als gevolg dat het kostenbeding geacht wordt nooit te hebben bestaan. Omdat het kostenbeding bij een opdracht met een opdrachtnemer die handelt in de uitoefening van een beroep niet kan bestaan zonder loon, betekent dit dat de gehele opdracht vervalt. Er is dan geen grond om te factureren. De kantonrechter zal de vordering tot betaling van AZ Klina daarom afwijzen.
Proceskosten
4.12.
AZ Klina is in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten betalen. De proceskosten van [gedaagde] worden vastgesteld op € 50,00 voor reis-, verblijf- en verletkosten voor zijn mondeling antwoord.
5.De beslissing
De kantonrechter
5.1.
wijst de vordering van AZ Klina af,
5.2.
veroordeelt AZ Klina in de proceskosten van € 50,00, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe, te vermeerderen met de kosten van betekening als AZ Klina niet tijdig aan deze veroordeling voldoet en het vonnis daarna wordt betekend.
Dit vonnis is gewezen door mr. Van den Boom, kantonrechter, en in het openbaar uitgesproken op 12 maart 2025.