Uitspraak
RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT
Strafrecht
Zittingsplaats: Breda
Parketnummer: 02-800218-07
beslissing van de meervoudige kamer van 6 augustus 2025
op de vordering van de officier van justitie tot verlenging van de terbeschikkingstelling van
[betrokkene]
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1976
thans verblijvende in de [tbs-kliniek]
1.De stukken
Het dossier bevat onder meer de volgende stukken:
- de vordering van de officier van justitie van 13 juni 2025, die strekt tot verlenging van de terbeschikkingstelling (hierna tbs) met twee jaar;
- de voortgangsverslagen omtrent de lichamelijke en geestelijke gesteldheid van [betrokkene] ;
- het rapport van de [tbs-kliniek] van 22 mei 2025, waarin het advies van de inrichting is vermeld;
- het rapport van psychiater [persoon 1] van 1 mei 2025;
- het rapport van psycholoog [persoon 2] van 1 mei 2025.
2.De procesgang
Bij beslissing van de meervoudige kamer te Breda van 10 juli 2007 is [betrokkene] , wegens overtreding van artikel 287 juncto artikel 45 van het Wetboek van Strafrecht, ontslagen van alle rechtsvervolging. Hij is daarnaast veroordeeld tot tbs met verpleging van overheidswege.
De rechtbank constateert dat het hier gaat om een misdrijf als bedoeld in artikel 38e, eerste
lid, van het Wetboek van Strafrecht.
De tbs is op 25 juli 2007 aangevangen en laatstelijk bij beslissing van 21 juli 2023 verlengd voor een termijn van twee jaren.
Tijdens het onderzoek ter openbare terechtzitting van de rechtbank van 23 juli 2025 is de
officier van justitie mr. L.J. den Braber gehoord.
Tevens is betrokkene via een videoverbinding bij de zitting aanwezig geweest en gehoord. De raadsvrouw van betrokkene mr. M. Timmermans-Roelands, advocaat te Bergen op Zoom, was fysiek ter terechtzitting aanwezig en is eveneens gehoord.
3.Het advies van de tbs-instelling
De tbs-instelling heeft geadviseerd de tbs te verlengen met twee jaar. Bij betrokkene is
sprake van schizofrenie met een chronisch psychotisch toestandsbeeld. Hij leeft in zijn eigen (psychotische) wereld en het ontbreekt hem aan enig ziektebesef en -inzicht. Op 21 mei 2024 verhuist betrokkene van [kliniek 1] naar [kliniek 2] . Zijn functioneren is dan nog steeds instabiel. De auditieve hallucinaties staan op de voorgrond. In [kliniek 2] wordt op een laagdrempelige manier getracht te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn als het gaat om het uitbreiden van zijn dagprogramma en vrijheden. Betrokkene krijgt nog steeds eens per vier weken een ECT-behandeling bij [kliniek 1] . Hierbij wordt hij door twee personen begeleid en dit verloopt naar wens.
In de onderhavige periode vinden enkele veranderingen plaats in de behandeling van betrokkene. De ECT-behandeling zit in de afbouwende fase, het vochtbeleid ten behoeve van de nierfunctie wordt aangepast en de clozapine wordt als gevolg van een toxische bloedspiegel met bijwerkingen gehalveerd. Opgemerkt wordt dat betrokkene in deze periode een meer ontregeld psychiatrisch beeld laat zien. Ondanks de ingezette interventies leidt dit eind januari 2025 tot een incident, waarbij betrokkene een begeleidster plots fysiek aanvalt. De begeleidster loopt letsel op, waarna de kliniek aangifte doet en de verloven van betrokkene tot op heden zijn ingetrokken. Het behandelingsteam scherpt in reactie hierop het beleid en risicomanagement aan. De clozapine wordt opgehoogd naar de juiste streefspiegel, het signaleringsplan wordt aangepast, de ECT-behandeling wordt verlengd, en het vochtbeleid wordt aangepast zodat dit minder onrust met zich meebrengt voor betrokkene. Daarnaast besluit het behandelingsteam na zorgvuldig overleg unaniem om de lithiumbehandeling op te starten, daar de kwaliteit van leven van betrokkene zwaarder weegt dan de mogelijke kans op eerder overlijden wegens verdere verslechtering van de nierfunctie. De betrokken partijen zijn op de hoogte gesteld en staan achter dit besluit.
In de onderhavige periode vinden enkele veranderingen plaats in de behandeling van betrokkene. De ECT-behandeling zit in de afbouwende fase, het vochtbeleid ten behoeve van de nierfunctie wordt aangepast en de clozapine wordt als gevolg van een toxische bloedspiegel met bijwerkingen gehalveerd. Opgemerkt wordt dat betrokkene in deze periode een meer ontregeld psychiatrisch beeld laat zien. Ondanks de ingezette interventies leidt dit eind januari 2025 tot een incident, waarbij betrokkene een begeleidster plots fysiek aanvalt. De begeleidster loopt letsel op, waarna de kliniek aangifte doet en de verloven van betrokkene tot op heden zijn ingetrokken. Het behandelingsteam scherpt in reactie hierop het beleid en risicomanagement aan. De clozapine wordt opgehoogd naar de juiste streefspiegel, het signaleringsplan wordt aangepast, de ECT-behandeling wordt verlengd, en het vochtbeleid wordt aangepast zodat dit minder onrust met zich meebrengt voor betrokkene. Daarnaast besluit het behandelingsteam na zorgvuldig overleg unaniem om de lithiumbehandeling op te starten, daar de kwaliteit van leven van betrokkene zwaarder weegt dan de mogelijke kans op eerder overlijden wegens verdere verslechtering van de nierfunctie. De betrokken partijen zijn op de hoogte gesteld en staan achter dit besluit.
Op zitting heeft de deskundige de inhoud van het rapport bevestigd en vult dit als volgt aan.
De afgelopen maanden is de toestand van betrokkene heel erg instabiel gebleken. De lithium is nog niet opgestart in verband met een opname van betrokkene in het ziekenhuis. Er was sprake van een ernstige longontsteking, waar operatief ingrijpen noodzakelijk bleek. Betrokkene is nog herstellende van die longproblematiek. De lithium zal wel opgestart worden om de kwaliteit van leven voor betrokkene te verbeteren. De medicatie en ECT-behandeling heeft tot nu toe geen significante verbetering gebracht voor wat betreft het psychotisch toestandsbeeld van betrokkene. Hij is grotendeels therapieresistent gebleken.
Mocht betrokkene met betrekking tot het incident in januari 2025 als verdachte worden aangemerkt en strafrechtelijk worden vervolgd, dan vervalt de machtiging om begeleid verlof aan te vragen. Betrokkene mag dan nog wel in [kliniek 2] blijven.
De deskundige schaart zich achter het advies om de tbs met twee jaar te verlengen.
4.Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie is op zitting bij de vordering de tbs met twee jaar te verlengen gebleven.
5.Het standpunt van de verdediging
De verdediging heeft primair verzocht de vordering af te wijzen, nu betrokkene de wens kenbaar heeft gemaakt in vrijheid gesteld te willen worden. Subsidiair heeft de verdediging zich voor de verlenging van de tbs met twee jaar gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank.
6.Het oordeel van de rechtbank
De tbs kan slechts worden verlengd indien de veiligheid van anderen, dan wel de algemene
veiligheid van personen de verlenging van de tbs eist. Het recidivegevaar moet nog
aanwezig zijn en dient voort te vloeien uit een ziekelijke stoornis en/of een gebrekkige
ontwikkeling van de geestvermogens. Gelet op de adviezen van de tbs-instelling en de rapporten van psychiater [persoon 1] en psycholoog [persoon 2] , is
gebleken dat bij betrokkene nog altijd sprake is van een ziekelijke stoornis, namelijk schizofrenie met een chronisch psychotisch toestandsbeeld. De rechtbank stelt vast dat uit deze rapporten en hetgeen ter zitting is besproken blijkt dat op dit moment een behandeling binnen een klinische setting noodzakelijk is om het risico op gevaar te beperken. Het risico op recidive voortvloeiend uit de stoornis bij beëindiging van de tbs wordt ingeschat als hoog. Aan het voornoemde criterium is dan ook voldaan.
De rechtbank constateert dat de kliniek en de deskundigen van mening zijn dat bij betrokkene nog steeds sprake is van een chronisch psychotisch toestandsbeeld en dat hij grotendeels therapieresistent is gebleken. Ondanks het gebruik van antipsychotica (en andere behandelpogingen, onder andere middels ECT) is er blijvend sprake van een zeer invaliderend psychotisch toestandsbeeld. Vooralsnog is het niet mogelijk gebleken om de risicofactoren te bewerken en is het risicomanagement enkel extern vormgegeven. Zonder tbs wordt het risico op een terugval in gewelddadig gedrag als hoog ingeschat.
Het tbs-kader blijft noodzakelijk, wat ook blijkt uit het geweldsincident dat in de tbs-kliniek plaats heeft gevonden in januari 2025. De rechtbank begrijpt dat de komende periode ingezet wordt op het verbeteren van de kwaliteit van leven voor betrokkene door middel van het toedienen van lithium, zodra betrokkene volledig hersteld is van zijn longontsteking. Van belang is dat ook gekeken is naar het ethisch dilemma bij het toedienen van lithium, aangezien dit naast de verbetering van de kwaliteit van leven ook tot gevolg heeft dat de nierfunctie van betrokkene verder zal verslechteren. De rechtbank stelt vast dat de kliniek dit heeft meegewogen in haar beslissing om lithium toe te gaan dienen en dat dit ook met toestemming van het netwerk zal gebeuren.
Gelet op hetgeen hierboven is overwogen, is de rechtbank van oordeel dat de tbs met verpleging van overheidswege van [betrokkene] moet worden verlengd met twee jaar.
7.De beslissing.
De rechtbank
verlengtde termijn van de terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege van
[betrokkene]met
twee jaar.
verlengtde termijn van de terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege van
[betrokkene]met
twee jaar.
Deze beslissing is gegeven door mr. J.F.C. Janssen, voorzitter, C.H.M. Pastoors en
mr. M. Pellikaan, rechters, in tegenwoordigheid van de griffier mr. M.R. Tafazzul en is uitgesproken ter openbare zitting op 6 augustus 2025.