Uitspraak
200600394/1.
Datum uitspraak: 9 mei 2007
AFDELING
BESTUURSRECHTSPRAAK
Uitspraak in het geding tussen:
1. [appellant sub 1], wonend te [woonplaats],
2. de vereniging "Vereniging tegen milieubederf", gevestigd te Schiedam, de vereniging "Vereniging voor Natuur- en milieubescherming Noordrand", gevestigd te Rotterdam, de stichting "Stichting Natuur- en milieuwacht Berkel en Rodenrijs", gevestigd te Berkel en Rodenrijs, en [appellant sub 2A], [appellant sub 2B] en [appellant sub 2C], allen wonend te [woonplaats],
3. de stichting "Stichting Natuurbescherming Vlinderstrik" (verder: de Vlinderstrik), gevestigd te Rotterdam,
4. [appellant sub 4], wonend te [woonplaats],
en
het college van gedeputeerde staten van Zuid-Holland,
verweerder.
1. Procesverloop
Bij besluit van 28 april 2005 heeft de gemeenteraad van Rotterdam het bestemmingsplan "Natuur- en businesspark Schieveen" vastgesteld.
Verweerder heeft bij zijn besluit van 13 december 2005, kenmerk DRM/ARB/05/4842A, beslist over de goedkeuring van het bestemmingsplan.
Tegen dit besluit hebben appellant sub 1 bij brief van 25 januari 2006, bij de Raad van State ingekomen op 26 januari 2006, appellanten sub 2 bij brief van 13 januari 2006, bij de Raad van State ingekomen op 13 januari 2006, appellante sub 3 bij brief van 25 januari 2006, bij de Raad van State ingekomen op dezelfde datum, en appellant sub 4 bij brief van 25 januari 2006, bij de Raad van State ingekomen op 26 januari 2006, beroep ingesteld.
Verweerder heeft geen verweerschrift ingediend.
De Stichting Advisering Bestuursrechtspraak voor Milieu en Ruimtelijke Ordening heeft een deskundigenbericht uitgebracht, gedateerd 27 oktober 2006. Partijen zijn in de gelegenheid gesteld daarop te reageren.
Na afloop van het vooronderzoek zijn nadere stukken ontvangen van appellanten sub 2 alsmede van de gemeenteraad van Rotterdam. Deze zijn aan de andere partijen toegezonden.
De Afdeling heeft de zaak ter zitting behandeld op 16 februari 2007, waar appellant sub 1, in persoon, appellanten sub 2, vertegenwoordigd door mr. K. Ulmer, advocaat te Dordrecht, en [appellant sub 2A], voorzitter van de vereniging "Vereniging tegen milieubederf", appellante sub 3, vertegenwoordigd door [voorzitter] van de Vlinderstrik, en appellant sub 4, vertegenwoordigd door [gemachtigde] en verweerder, vertegenwoordigd door mr. E.J. Molenwijk, ambtenaar van de provincie, zijn verschenen. Voorts is daar gehoord de gemeenteraad van Rotterdam, vertegenwoordigd door mr. K.I. Siem, ambtenaar van de gemeente, mr. H.J. Breeman, advocaat te Rotterdam, ing. P.G. Spakman, ing. M.N.M. Kaptein, ir. W.C.G. Clerx, ir. H. Smelt en mr. A.M.C. Nijs, allen ambtenaar van de gemeente, en ir. T.E. den Boer, deskundige van de vereniging "Vereniging Natuurmonumenten". Tevens is daar als belanghebbende gehoord [partij], in persoon.
2. Overwegingen
Overgangsrecht
2.1. Op 1 juli 2005 zijn de Wet uniforme openbare voorbereidingsprocedure Awb en de Aanpassingswet uniforme openbare voorbereidingsprocedure Awb in werking getreden. Uit het daarbij behorende overgangsrecht volgt dat het recht zoals dat gold vóór de inwerkingtreding van deze wetten op dit geding van toepassing blijft.
Ontvankelijkheid
2.2. Het beroep van appellanten sub 2 is ingediend namens de vereniging "Vereniging tegen milieubederf", de vereniging "Vereniging voor Natuur- en milieubescherming Noordrand", de stichting "Stichting Natuur- en milieuwacht Berkel en Rodenrijs", [appellant sub 2A], [appellant sub 2B] en [appellant sub 2C] (verder: VTM en andere).
2.2.1. Verweerder heeft gesteld dat het beroep van appellanten sub 2, voor zover ingediend namens [appellant sub 2B] en [appellant sub 2C], niet-ontvankelijk is omdat zij geen zienswijze hebben ingediend.
2.2.2. Niet in geschil is dat [appellant sub 2B] en [appellant sub 2C] geen zienswijze tegen het ontwerpplan hebben ingebracht bij de gemeenteraad. Vast staat dat zij tijdig bedenkingen hebben ingebracht bij verweerder.
Ingevolge de artikelen 54, tweede lid, onder d, en 56, tweede lid, gelezen in samenhang met de artikelen 23, eerste lid, en 27, eerste en tweede lid, van de Wet op de Ruimtelijke Ordening (verder: de WRO), kan beroep slechts worden ingesteld tegen het goedkeuringsbesluit van het college van gedeputeerde staten door degene die tegen het ontwerpplan tijdig een zienswijze bij de gemeenteraad heeft ingebracht.
Dit is slechts anders voor zover de gemeenteraad bij de vaststelling van het plan daarin wijzigingen heeft aangebracht ten opzichte van het ontwerp, voor zover het besluit van het college van gedeputeerde staten strekt tot onthouding van goedkeuring, dan wel indien een belanghebbende redelijkerwijs niet kan worden verweten dat hij heeft nagelaten tijdig bij de gemeenteraad een zienswijze naar voren te brengen. [appellant sub 2B] en [appellant sub 2C] betogen in dat kader dat zij niet op de hoogte waren van de terinzagelegging van het ontwerpbestemmingsplan en dat ook niet konden zijn, omdat het huis-aan-huisblad "De Maasstad" bij hen niet wordt bezorgd.
De Afdeling stelt met betrekking tot dit punt voorop dat het bevoegd gezag op grond van artikel 3:12, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (verder: de Awb) een zekere vrijheid heeft in de keuze van het blad of de bladen waarin een kennisgeving wordt geplaatst. Het gemeentebestuur heeft ter zitting onweersproken gesteld dat het "De Maasstad" in het algemeen gebruikt om van besluiten omtrent bestemmingsplannen kennis te geven. Niet gebleken is dat de bezorging van "De Maasstad" in het algemeen zodanige gebreken vertoont dat dit blad niet als middel ter kennisgeving van gemeentelijke besluiten mag worden gebruikt. De omstandigheid dat de bezorging van dit huis-aan-huisblad op de adressen van [appellant sub 2B] en [appellant sub 2C] te wensen overliet doet aan de geschiktheid van dit blad ter bekendmaking in het algemeen niet af. In beginsel kan van appellanten worden verwacht dat zij zich inspannen om van de inhoud van de publicaties kennis te nemen ofwel zich langs andere weg op de hoogte te stellen van de voor hen van belang zijnde ontwikkelingen op het gebied van de ruimtelijke ordening. In het onderhavige geval is ter zitting echter door de gemeenteraad desgevraagd bevestigd dat de gebrekkige bezorging van "De Maasstad" in althans een belangrijk deel van het plangebied al in het kader van de inspraak over het voorontwerp van het plan door appellanten aan de orde is gesteld. Verder is gesteld noch gebleken dat het gemeentebestuur, hoewel bekend met de gebrekkige bezorging, zich op andere wijze, bijvoorbeeld door het plaatsen van een extra publicatie in een blad dat wel in het plangebied wordt bezorgd of het zenden van een mededeling aan de bij het gemeentebestuur bekende (hoofd)bewoners in het plangebied, heeft ingespannen ervoor te zorgen dat de bewoners van het plangebied op de hoogte zouden kunnen geraken van de terinzagelegging van het ontwerpplan. Tussen partijen is voorts niet in geschil dat gemeentelijke publicaties voorheen in het huis-aan-huisblad "De Overschiese Courant" werden overgenomen, en dat dit laatstgenoemde huis-aan-huisblad in het plangebied wordt bezorgd. Ter zitting is gebleken dat "De Overschiese Courant" de gemeentelijke publicaties voorheen op eigen initiatief overnam, maar dat aan deze praktijk een einde is gekomen. Gelet hierop kan [appellant sub 2B] en [appellant sub 2C] niet worden verweten dat zij geen aanleiding hebben gezien zich in te spannen op andere wijze van gemeentelijke publicaties op de hoogte te geraken dan via de Overschiese Courant.
Gelet op het vorenstaande is de Afdeling van oordeel dat onder deze omstandigheden aan de belanghebbenden [appellant sub 2B] en [appellant sub 2C] redelijkerwijs niet kan worden verweten, dat zij geen zienswijze bij de gemeenteraad naar voren hebben gebracht. Gelet hierop is het beroep van [appellant sub 2B] en [appellant sub 2C] ontvankelijk.
Toetsingskader
2.3. Aan de orde is een geschil inzake een besluit omtrent de goedkeuring van een bestemmingsplan. Ingevolge artikel 28, tweede lid, van de WRO in samenhang met artikel 10:27 van de Awb rust op verweerder de taak om - in voorkomend geval mede op basis van de ingebrachte bedenkingen - te bezien of het plan niet in strijd is met een goede ruimtelijke ordening. Daarbij dient hij rekening te houden met de aan de gemeenteraad toekomende vrijheid om bestemmingen aan te wijzen en voorschriften te geven die de raad uit een oogpunt van een goede ruimtelijke ordening nodig acht. Daarnaast heeft verweerder er op toe te zien dat het plan en de totstandkoming daarvan niet in strijd zijn met het recht.
De Afdeling kan slechts tot vernietiging van het besluit omtrent goedkeuring van het plan overgaan, indien moet worden geoordeeld dat verweerder de aan hem toekomende beoordelingsmarges heeft overschreden, dan wel dat hij het recht anderszins onjuist heeft toegepast.
Het standpunt van appellanten
2.4. [appellant sub 1], VTM en andere en de Vlinderstrik stellen in beroep dat verweerder ten onrechte goedkeuring heeft verleend aan het grootste deel van het plan, waartoe zij verschillende argumenten aanvoeren. Voorts stellen zij dat verweerder, voor zover hij goedkeuring aan het plan heeft onthouden, daaraan ten onrechte niet mede de door hen genoemde argumenten ten grondslag heeft gelegd.
[appellant sub 1] en VTM en andere betwisten onder meer de behoefte aan een bedrijventerrein. In dit verband stellen appellanten dat het plan ten onrechte ook de vestiging van andere bedrijven dan hoogwaardige kennisbedrijven mogelijk maakt.
[appellant sub 1], VTM en andere en de Vlinderstrik stellen voorts dat de ontsluiting van het bedrijventerrein en het natuurgebied onvoldoende is gewaarborgd. Ook vrezen zij ernstige verkeershinder op de Doenkade. Verder stellen zij dat het plan leidt tot een verslechtering van de luchtkwaliteit. In dit verband stellen appellanten dat bij de verschillende aan het plan ten grondslag liggende onderzoeken is uitgegaan van onjuiste verkeersintensiteiten.
VTM en andere stellen dat de belangen van de agrariërs in het plangebied onvoldoende bij de besluitvorming zijn betrokken en onevenredig door het plan worden geschaad. Volgens hen zijn de agrarische gronden ten onrechte niet als zodanig bestemd. Meer in het bijzonder wijzen zij daarbij op de gronden van [appellant sub 2B] en [appellant sub 2C].
2.5. [appellant sub 4] stelt in beroep onder meer dat verweerder ten onrechte goedkeuring heeft verleend aan de plandelen met de bestemming "Woningen II" met daarop de aanduidingen "A" respectievelijk "B" die voorzien in de bouw van woningen aan de Oude Bovendijk. Daartoe stelt hij onder meer dat zijn woon- en leefklimaat ernstig wordt aangetast, waarbij hij wijst op verlies van uitzicht en een toename van de verkeersbewegingen op de Oude Bovendijk.
Het standpunt van verweerder
2.6. Verweerder heeft goedkeuring onthouden aan artikel 2, vierde lid, artikel 24, eerste lid, onder "Recreatieve voorzieningen", artikel 24, vierde lid, alsmede de zinsnede 'tot een diepte groter dan 0,50 meter' uit artikel 19, vijfde lid, van de planvoorschriften. Ook heeft verweerder goedkeuring onthouden aan enkele rood omlijnde delen op de plankaart. Voor het overige heeft verweerder geen reden gezien het plan in strijd met het recht of een goede ruimtelijke ordening te achten en heeft hij goedkeuring verleend aan het plan.
De vaststelling van de feiten
2.7. Bij haar oordeelsvorming gaat de Afdeling uit van de volgende als vaststaand aangenomen gegevens.
2.7.1. Het plangebied ligt ten noorden van Rotterdam Airport en heeft een oppervlakte van ongeveer 460 hectare. Het plan voorziet in een bedrijventerrein van 75 hectare netto aan de zuidzijde en een natuurgebied aan de noordzijde. In het oosten van het plangebied ligt de Oude Bovendijk, waarlangs woningbouw is voorzien.
Door het gemeentebestuur wordt beoogd het plan gefaseerd te verwezenlijken. Volgens de stukken wordt beoogd ongeveer vijf hectare per jaar uit te geven ten behoeve van het bedrijventerrein. Gekoppeld aan de uitgifte van het bedrijventerrein worden steeds delen van het natuurgebied verwezenlijkt. In de stukken staat dat wordt beoogd het gehele plan in het jaar 2028 te hebben verwezenlijkt.
2.7.2. De gronden binnen het plangebied worden thans grotendeels agrarisch gebruikt. In het deskundigenbericht staat dat in het plangebied onder meer veeteeltbedrijven en tuinbouwbedrijven met kassen worden geëxploiteerd. [appellant sub 2C] voert ter plaatse van het perceel [locatie 1] een paardenpension en een schapenhouderij. [appellant sub 2B] exploiteert ter plaatse van het perceel [locatie 2] een melkveehouderij. De gronden ter plaatse van deze percelen hebben hoofdzakelijk de bestemming "Natuurgebied".
Aan de Oude Bovendijk staan thans enkele woningen. [appellant sub 4] woont aan de [locatie 3]. Het perceel van [appellant sub 4] valt binnen een strook gronden ten westen van de Oude Bovendijk die de bestemming "Woningen II" alsmede de aanduidingen "A" respectievelijk "B" heeft gekregen. Binnen deze plandelen zijn bebouwingsgrenzen opgenomen.
2.7.3. Ingevolge artikel 7, eerste lid, van de planvoorschriften zijn de gronden aangewezen voor "Woningen II" met de aanduidingen "A" en "B" onder meer bestemd voor woningen, met de daarbij behorende berg- en stallingsruimten, tuinen, ontsluitingswegen en paden.
Ingevolge het derde lid van voornoemd planvoorschrift dient ter plaatse van de gronden met de bestemming "Woningen IIA" de grootte van elk met een woongebouw te bebouwen kavel tenminste 1500 m2 te bedragen. Per kavel mag één woongebouw worden gebouwd. De maximale inhoud van de woningen is ook bepaald: 1000 m3 bij een kavel van 1500 m2 of groter, en 1500 m3 bij een kavel van 3000 m2 of groter.
Voor de gronden ter plaatse van de bestemming "Woningen IIB" geldt dat de grootte van elk met een woongebouw te bebouwen kavel tenminste 1200 m2 dient te bedragen. De maximale woninginhoud bedraagt 600 m3. De bouwhoogte van de woningen (zowel IIA als IIB) bedraagt maximaal twee bouwlagen met kap of opbouw.
In het stedenbouwkundig plan staat dat wordt beoogd aan de Oude Bovendijk tweeëntwintig nieuwe woningen te verwezenlijken.
2.7.4. De Oude Bovendijk heeft de bestemming "Verblijfsgebied (Vg)". Ter zitting is gebleken dat de Oude Bovendijk ongeveer 2,5 meter breed is. In het deskundigenbericht staat dat de Oude Bovendijk ter plaatse van de in het plan opgenomen woningen niet geschikt is voor de ontsluiting van grote verkeersaantallen. Volgens het deskundigenbericht is de dijk op enkele plaatsen niet breed genoeg voor het passeren van auto's.
2.7.5. De gronden ter plaatse van het voorziene bedrijventerrein hebben hoofdzakelijk de bestemmingen "Bedrijven II" en "Bedrijven III".
In artikel 4, eerste lid, van de planvoorschriften is de beschrijving in hoofdlijnen voor deze bedrijfsbestemmingen gegeven. Blijkens artikel 4, eerste lid, van de planvoorschriften wordt het bedrijventerrein op de gronden met de bestemmingen "Bedrijven II" en "Bedrijven III" opgezet als 'science businesspark' ten behoeve van hoogwaardige bedrijven. Primaire doelgroep wordt gevormd door bedrijven in de sectoren biotechnologie, grafische industrieën en multimedia, medische apparatuur, assemblage in elektronica en ICT. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen kennisbedrijven (productie bouw, reparatie en onderzoek en ontwikkeling) en luchtvaartgerelateerde bedrijven.
Ingevolge het tweede lid van dit planvoorschrift zijn de gronden met de bestemmingen "Bedrijven II" en "Bedrijven III" onder meer bestemd voor bouwwerken, opslag- en werkterreinen ten behoeve van bedrijven in de categorieën 1 tot en met 2, voor zover nader aangeduid met II, respectievelijk 1 tot en met 3, voor zover nader aangeduid met III, van de bij het plan behorende Lijst van bedrijfsactiviteiten, met dien verstande dat niet meer dan 50% van de bruto vloeroppervlakte als kantoor mag worden gebruikt, met een maximum van 3000 m2.
2.7.6. Artikel 26 van de planvoorschriften luidt:
"Overgangsbepalingen ten aanzien van bouwwerken
1. Bouwwerken, welke bestaan op het tijdstip van de tervisielegging van het ontwerp van dit bestemmingsplan dan wel daarna gebouwd worden of kunnen worden met inachtneming van het bepaalde in de Woningwet, en die afwijken of zouden afwijken van dit plan, mogen op voorwaarde dat de bestaande afwijkingen van dit plan niet worden vergroot en behoudens onteigening overeenkomstig de wet:
a. gedeeltelijk worden vernieuwd of veranderd;
b. na verwoesting door een calamiteit worden herbouwd, mits de desbetreffende bouwaanvraag wordt aangevraagd binnen twee jaar nadat deze calamiteit heeft plaatsgevonden.
Overgangsbepaling ten aanzien van het gebruik
2. Het ten tijde van het van kracht worden van dit bestemmingsplan bestaande gebruik van onbebouwde gronden en van bouwwerken, dat in strijd is met dit bestemmingsplan, mag worden voortgezet en zodanig worden gewijzigd, dat het in dezelfde dan wel in mindere mate strijdigheid met dit bestemmingsplan oplevert.
Uitzonderingen op het overgangsrecht
3. Het eerste lid is niet van toepassing op bouwwerken, die weliswaar bestaan op het tijdstip van terinzagelegging van het ontwerp van dit bestemmingsplan, doch zijn gebouwd in strijd met het toen geldende bestemmingsplan, daaronder begrepen de overgangsbepaling van dat bestemmingsplan.
4. Het tweede lid is niet van toepassing op het gebruik dat reeds in strijd was met het voorheen geldende bestemmingsplan, daaronder begrepen de overgangsbepaling van dat bestemmingsplan."
2.7.7. In het kader van de planvaststelling is het milieueffectrapport "MER Polder Schieveen" (verder: het MER) opgesteld door het Ingenieursbureau van de gemeente Rotterdam. Het MER is gedateerd 1 december 2003.
In het MER staat dat de start van de aanleg van het bedrijvenpark is voorzien in 2006. De eerste gronduitgifte is voorzien in 2008. In het MER staat dat de jaarlijkse behoefte aan hoogwaardige bedrijventerreinen op de rechter Maasoever per jaar ongeveer 5 hectare bedraagt. Uitgaande van 75 hectare uitgeefbaar terrein en een uitgiftetempo van ongeveer 5 hectare per jaar houdt dit volgens het MER in dat het bedrijvenpark in 2023 volledig in gebruik zal zijn. Het jaar 2023 geldt volgens het MER als de planhorizon voor de milieueffectbeschrijving. Volgens het MER brengt de gefaseerde uitvoering van het plan mee dat het natuur- en businesspark in 2015 ongeveer 9800 motorvoertuigbewegingen per etmaal genereert. In 2023, als het natuur- en businesspark volledig is ontwikkeld, genereert het volgens het MER 20.000 motorvoertuigbewegingen per etmaal.
2.7.8. In de plantoelichting staat dat met de uitbreiding van de onderliggende infrastructuur ongeveer 3000 arbeidsplaatsen op het natuur- en businesspark Schieveen kunnen worden bediend. Volgens het voorziene uitgiftetempo wordt deze omvang van het bedrijventerrein rond 2017 bereikt. Na realisatie van de A13/A16 kan de ontwikkeling van natuur- en businesspark Schieveen worden afgerond, wat een doorgroei tot 8000 arbeidsplaatsen inhoudt. Naar verwachting vindt dit rond 2028 plaats, aldus de plantoelichting.
In het rapport "Bestemmingsplan Schieveen, Actualisatie verkeersberekeningen, Stand van zaken uitbreiding wegennet", opgesteld door de Afdeling Verkeer en Vervoer van de gemeente Rotterdam en gedateerd 6 september 2006 staat dat in de verkeersberekeningen rekening is gehouden met fasering. In het rapport staat dat een deel van het plangebied in 2010 is ontwikkeld en dat dit ongeveer 2640 arbeidsplaatsen inhoudt. In 2016 zijn er 5960 arbeidsplaatsen op het bedrijventerrein, in 2023 is het terrein volledig ontwikkeld en zijn dit er ongeveer 8000. In het rapport staat dat het profiel van de bedrijvigheid en de fasering zijn afgestemd op de beschikbare infrastructuur in de komende 15 tot 20 jaar. Bij de berekeningen van de te verwachten verkeersbewegingen ten gevolge van bedrijvigheid wordt rekening gehouden met de aard van de op het bedrijventerrein te vestigen bedrijven (verdeling tussen kennisbedrijven, luchthavenbedrijven en overige bedrijven) en de aard van de verkeersbewegingen die deze bedrijven meebrengen (de verdeling personen- en vrachtverkeer).
2.7.9. In het kader van het opstellen van het MER is onderzoek gedaan naar de luchtkwaliteit. In aanvulling op het MER is een nader luchtkwaliteitsonderzoek uitgevoerd, waarvan de resultaten bij de plantoelichting zijn gevoegd. In de tabellen bij dit onderzoek staat dat zowel in de autonome situatie als in de situatie na planverwezenlijking op enkele locaties een overschrijding van de jaargemiddelde grenswaarde NO2 plaatsvindt. Uit een vergelijking van de concentraties in de situatie na de autonome ontwikkeling en de situatie na de planverwezenlijking blijkt dat de jaargemiddelde concentratie NO2 na verwezenlijking van het plan op plaatsen langs de A13 één microgram hoger is dan de jaargemiddelde concentratie NO2 op die locatie na de autonome ontwikkeling. Voorts wordt ook de grenswaarde voor de vierentwintig-uurgemiddelde concentratie zwevende deeltjes (PM10) in de situatie na de autonome ontwikkeling en de situatie na de planverwezenlijking overschreden. Het aantal overschrijdingsdagen na de verwezenlijking van het plan ligt op enkele plaatsen twee hoger dan bij de autonome ontwikkeling.
In het rapport "Natuur- en businesspark Schieveen - luchtkwaliteitsonderzoek 2006", opgesteld door gemeentewerken Rotterdam en gedateerd 7 september 2006 staat dat nieuw onderzoek is uitgevoerd naar de gevolgen van het plan voor de luchtkwaliteit. Daarbij zijn de verkeersintensiteiten gebruikt die zijn berekend in het kader van het rapport "Actualisatie verkeersberekeningen Schieveen; Uitgangspunten en verkeerscijfers ten behoeve van luchtkwaliteit". In dat rapport staat dat de fasering van Schieveen heeft gediend als input voor de verkeersberekeningen.
Het oordeel van de Afdeling
2.8. Ten aanzien van de voorziene woningbouw aan de Oude Bovendijk overweegt de Afdeling het volgende. Vast staat dat geen voorschriften zijn opgenomen ten aanzien van de situering van de beoogde nieuwbouw aan de Oude Bovendijk binnen de bebouwingsgrenzen in de plandelen met de bestemming "Woningen II" en de aanduidingen "A" of "B". Gelet op de plaatsing van de bebouwingsgrenzen en de in artikel 7 van de planvoorschriften opgenomen bebouwingsbepalingen maakt het plan daarmee mogelijk dat direct achter de woning van [appellant sub 4] een woning wordt opgericht met een inhoud van 1500 m3 en een hoogte overeenkomend met drie bouwlagen. Blijkens het deskundigenbericht en het verhandelde ter zitting zou dit meebrengen dat het uitzicht van [appellant sub 4] geheel verloren gaat.
De Afdeling overweegt hieromtrent dat het belang bij het mogelijk maken van woningen op zichzelf aanwezig kan worden geacht, maar dat niet is gebleken dat dit belang vereist dat één van deze woningen direct achter de woning van [appellant sub 4] dient te worden gebouwd, zodanig dat zijn uitzicht geheel verdwijnt. Niet is gebleken dat aan het belang van woningbouw niet ook zou kunnen worden tegemoetgekomen door een andere plaatsing. Voor zover het gemeentebestuur en verweerder betogen dat de situering van de woningen is vastgelegd in het stedenbouwkundig plan, overweegt de Afdeling dat aan dit stedenbouwkundig plan geen juridisch bindende betekenis toekomt.
Ter zitting is voorts gebleken dat bij de beoordeling van de verkeersgevolgen van de voorziene woningen aan de Oude Bovendijk rekening is gehouden met het in dit stedenbouwkundig plan genoemde aantal woningen van 22. Ter zitting is echter door het gemeentebestuur desgevraagd bevestigd dat het plan de bouw van ongeveer 80 woningen aan de Oude Bovendijk mogelijk maakt. Hierdoor is aannemelijk dat het aantal verkeersbewegingen ten gevolge van de met het plan mogelijk gemaakte woningbouw te laag is ingeschat, hetgeen gelet op de breedte van de Oude Bovendijk en hetgeen daaromtrent in het deskundigenbericht is vermeld te meer klemt. Gelet op het vorenstaande is het bestreden besluit in zoverre genomen in strijd met de bij het voorbereiden van een besluit te betrachten zorgvuldigheid.
2.9. Uit de stukken en het verhandelde ter zitting blijkt dat wordt beoogd een zogenoemd science businesspark ten behoeve van hoogwaardige bedrijven te verwezenlijken. Volgens het gemeentebestuur en verweerder volgt het beoogde hoogwaardige karakter van het bedrijventerrein uit de in artikel 4, eerste lid, van de planvoorschriften neergelegde beschrijving in hoofdlijnen, alsmede uit de plantoelichting. Voor zover het gemeentebestuur en verweerder betogen dat het hoogwaardige karakter van het bedrijventerrein is gewaarborgd omdat het is neergelegd in de plantoelichting, overweegt de Afdeling dat aan de plantoelichting geen bindende betekenis toekomt. Ter zitting hebben het gemeentebestuur en verweerder gesteld dat artikel 4, eerste lid, van de planvoorschriften essentieel is ter waarborging van het hoogwaardige karakter van het bedrijventerrein en dat is beoogd met het planvoorschrift een bindend toetsingskader voor bouwaanvragen in het leven te roepen. De Afdeling overweegt hieromtrent dat de in dat planvoorschrift gehanteerde termen niet zodanig duidelijk en concreet zijn dat hieraan bij een bouwaanvraag zou kunnen worden getoetst. Naar het oordeel van de Afdeling heeft verweerder zich dan ook niet in redelijkheid op het standpunt kunnen stellen dat artikel 4, eerste lid, van de planvoorschriften een voldoende begrensde normstelling biedt. Derhalve wordt op het terrein ook de vestiging van andere bedrijvigheid dan kennisbedrijvigheid en luchtvaartgerelateerde bedrijvigheid mogelijk gemaakt. De Afdeling acht het bestreden besluit op dit punt, gelet op de toetsingsfunctie die artikel 4, eerste lid, van de planvoorschriften volgens verweerder en het gemeentebestuur moet vervullen ten aanzien van de plandelen met een bedrijfsbestemming, in strijd met het in artikel 3:46 van de Awb opgenomen vereiste dat een besluit dient te berusten op een deugdelijke motivering. Met betrekking tot de stelling van het gemeentebestuur dat bij de gronduitgifte voor het bedrijventerrein enkel hoogwaardige bedrijvigheid zal worden geselecteerd, overweegt de Afdeling dat deze voornemens van de gemeente onverlet laten dat bij de beoordeling van het plan dient te worden uitgegaan van de mogelijkheden die het plan biedt.
2.10. De Afdeling merkt ten aanzien van de beoogde planhorizon op dat een bestemmingsplan ingevolge artikel 33 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening, voor zover hier van belang, ten minste eenmaal in de tien jaren dient te worden herzien. Uit deze bepaling volgt dat de wetgever een planperiode van tien jaar voor ogen staat. De Afdeling acht het in beginsel niet in overeenstemming met een goede ruimtelijke ordening dat in een plan bestemmingen worden vastgesteld die pas na afloop van de tienjarige planperiode zullen worden verwezenlijkt.
Blijkens het MER, de plantoelichting en het verhandelde ter zitting zal de verwezenlijking van een groot deel van het plan eerst plaatsvinden na de planperiode van tien jaar. Ook bij de beoordeling van het aantal verkeersbewegingen en de gevolgen daarvan voor de luchtkwaliteit is door het gemeentebestuur en verweerder uitgegaan van verwezenlijking van een groot deel van het plan na die planperiode. Dit uitgangspunt is blijkens het onderzoek naar de verkeersgevolgen van het plan van doorslaggevend belang, nu voor een toereikende afwikkeling van de verkeersbewegingen ten gevolge van het gehele plan enkele omvangrijke infrastructurele werken nodig zijn, waarvan de verwezenlijking eerst rond 2017 is voorzien.
Hoewel in de planvoorschriften niet is voorzien in een gefaseerde uitvoering van het plan en het plan in zoverre in beginsel niet aan verwezenlijking binnen de planperiode in de weg staat, heeft verweerder zich, gelet op het vorenstaande, niet in redelijkheid op het standpunt kunnen stellen dat het plan binnen de planperiode zal worden verwezenlijkt. Dit klemt te meer nu de in het plangebied aanwezige agrarische bedrijven onder het overgangsrecht zijn gebracht en de voorgestane planhorizon met zich brengt dat die bedrijven gedurende een periode die aanmerkelijk langer is dan de planperiode slechts zeer beperkte mogelijkheden tot wijziging van hun bedrijfsvoering hebben en dat geen enkele uitbreiding daarvan is toegestaan.
Eindconclusie
2.11. Gelet op hetgeen in overweging 2.8 is overwogen is het bestreden besluit wat betreft de plandelen met de bestemming "Woningen II" en de aanduidingen "A" of "B" aan de Oude Bovendijk in strijd met artikel 3:2 van de Awb genomen.
Gelet op hetgeen in overweging 2.9 is overwogen is het bestreden besluit, voor zover daarbij goedkeuring is verleend aan de plandelen met de bestemmingen "Bedrijven II" en "Bedrijven III", in strijd met artikel 3:46 van de Awb.
Gelet op hetgeen in overweging 2.10 is overwogen heeft verweerder zich, bezien in het licht van artikel 33 van de WRO, voor zover hij goedkeuring heeft verleend aan het plan, niet in redelijkheid op het standpunt kunnen stellen dat het plan niet in strijd is met een goede ruimtelijke ordening. Verweerder heeft, voor zover hij het plan heeft goedgekeurd, voorts gehandeld in strijd met artikel 28, tweede lid, van de WRO, in samenhang met artikel 10:27 van de Awb.
Voorts volgt uit het vorenstaande dat het bestreden besluit, voor zover daarbij goedkeuring is onthouden aan artikel 2, vierde lid, artikel 24, eerste lid, onder "Recreatieve voorzieningen", artikel 24, vierde lid, alsmede de zinsnede 'tot een diepte groter dan 0,50 meter' uit artikel 19, vijfde lid, van de planvoorschriften en enkele rood omlijnde delen op de plankaart, onvoldoende deugdelijk is gemotiveerd, nu daaraan niet de in overwegingen 2.8. tot en met 2.10. genoemde redenen ten grondslag zijn gelegd. Hieruit volgt dat het bestreden besluit, voor zover daarbij goedkeuring is onthouden aan voornoemde planonderdelen, in strijd is met artikel 3:46 van de Awb.
2.12. De beroepen zijn gegrond, zodat het bestreden besluit dient te worden vernietigd. De Afdeling ziet, gelet op de door het gemeentebestuur gestelde financiële samenhang van de verschillende in het plan opgenomen functies, aanleiding het gehele bestreden besluit te vernietigen.
Gelet op het voorgaande behoeven de overige argumenten van appellanten geen bespreking.
Uit het voorgaande volgt tevens dat er rechtens maar één te nemen besluit mogelijk is, zodat de Afdeling aanleiding ziet om goedkeuring te onthouden aan het plan.
Proceskosten
2.13. Verweerder dient op na te melden wijze in de proceskosten van appellanten sub 2 te worden veroordeeld. Van proceskosten van appellant sub 1, appellante sub 3 en van appellant sub 4 die voor vergoeding in aanmerking komen, is niet gebleken.
3. Beslissing
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State
Recht doende in naam der Koningin:
I. verklaart de beroepen gegrond;
II. vernietigt het besluit van het college van gedeputeerde staten van Zuid-Holland van 13 december 2005, kenmerk DRM/2005/4842;
III. onthoudt goedkeuring aan het plan;
IV. bepaalt dat deze uitspraak in de plaats treedt van het vernietigde besluit;
V. veroordeelt het college van gedeputeerde staten van Zuid-Holland tot vergoeding van bij appellanten sub 2 in verband met de behandeling van het beroep opgekomen proceskosten tot een bedrag van € 815,93 (zegge: achthonderdvijftien euro en drieënnegentig cent), waarvan een gedeelte groot € 805,00 is toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand; het dient door de provincie Zuid-Holland aan appellanten sub 2 onder vermelding van het zaaknummer te worden betaald;
VI. gelast dat de provincie Zuid-Holland aan appellanten het door hen voor de behandeling van de beroepen betaalde griffierecht ten bedrage van € 138,00 (zegge: honderdachtendertig euro) voor appellant sub 1, € 276,00 (zegge: tweehonderdzesenzeventig euro) voor appellanten sub 2, € 276,00 (zegge: tweehonderdzesenzeventig euro) voor appellante sub 3 en € 138,00 (zegge: honderdachtendertig euro) voor appellant sub 4 vergoedt.
Aldus vastgesteld door mr. P.J.J. van Buuren, Voorzitter, en mr. H.P.J.A.M. Hennekens en mr. M.A.A. Mondt-Schouten, Leden, in tegenwoordigheid van mr. C. Taal, ambtenaar van Staat.
w.g. Van Buuren w.g. Taal
Voorzitter ambtenaar van Staat
Uitgesproken in het openbaar op 9 mei 2007
325-481.