ECLI:NL:RVS:2013:2705

Raad van State

Datum uitspraak
31 december 2013
Publicatiedatum
30 december 2013
Zaaknummer
201303380/1/R4
Instantie
Raad van State
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Bestuursrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
  • J. Hoekstra
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Bestemmingsplan Ter Apel Dorp en de mogelijkheid tot woningbouw op perceel

In deze zaak gaat het om het bestemmingsplan "Ter Apel Dorp" dat op 22 januari 2013 door de raad van de gemeente Vlagtwedde is vastgesteld. Appellanten, wonend te Ter Apel, hebben tegen dit besluit beroep ingesteld. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft de zaak behandeld op 25 november 2013. De appellanten betogen dat het bestemmingsplan ten onrechte niet voorziet in de mogelijkheid om een woning op hun perceel te bouwen, terwijl dit in het vorige bestemmingsplan wel was toegestaan. De raad van de gemeente Vlagtwedde heeft echter gesteld dat het schrappen van deze bouwmogelijkheden noodzakelijk is vanwege het beschikbare woningbouwcontingent en de onbenutte bouwcapaciteit die andere bouwplannen blokkeert.

De Afdeling heeft overwogen dat de raad beleidsvrijheid heeft bij het vaststellen van bestemmingsplannen en dat deze beslissing terughoudend moet worden getoetst. De Afdeling concludeert dat de raad in redelijkheid heeft kunnen besluiten om de bouwmogelijkheid bij recht voor een woning op het perceel niet op te nemen in het nieuwe bestemmingsplan. De appellanten hebben geen concreet plan voor de bouw van een woning ingediend, wat de raad in zijn overwegingen heeft meegenomen.

Echter, de Afdeling heeft ook vastgesteld dat de raad met de vaststelling van het bestemmingsplan niet heeft bereikt wat hij beoogde, namelijk het voorzien in een wijzigingsbevoegdheid voor het perceel. Dit betekent dat het plan in strijd is met de zorgvuldigheidseisen van de Algemene wet bestuursrecht. De Afdeling heeft het beroep van de appellanten gegrond verklaard en het besluit van de raad vernietigd voor zover het betreft de bestemming "Woongebied - 1" voor het perceel tussen de percelen [locatie A] en [locatie B]. De raad is opgedragen om binnen 16 weken een nieuwe planregeling vast te stellen.

Uitspraak

201303380/1/R4.
Datum uitspraak: 31 december 2013
AFDELING
BESTUURSRECHTSPRAAK
Uitspraak in het geding tussen:
[appellante] en anderen, allen wonend te Ter Apel, gemeente Vlagtwedde,
appellanten,
en
de raad van de gemeente Vlagtwedde,
verweerder.
Procesverloop
Bij besluit van 22 januari 2013 heeft de raad het bestemmingsplan "Ter Apel Dorp" vastgesteld.
Tegen dit besluit hebben [appellante] en anderen beroep ingesteld.
De raad heeft een verweerschrift ingediend.
De zaak is door een meervoudige kamer van de Afdeling verwezen naar een enkelvoudige.
De Afdeling heeft de zaak ter zitting behandeld op 25 november 2013, waar [appellante] en anderen, vertegenwoordigd door [gemachtigde], en de raad, vertegenwoordigd door G. Metselaar, werkzaam bij de gemeente, zijn verschenen.
Overwegingen
1. Bij de vaststelling van een bestemmingsplan heeft de raad beleidsvrijheid om bestemmingen aan te wijzen en regels te geven die de raad uit een oogpunt van een goede ruimtelijke ordening nodig acht. De Afdeling toetst deze beslissing terughoudend. Dit betekent dat de Afdeling aan de hand van de beroepsgronden beoordeelt of aanleiding bestaat voor het oordeel dat de raad zich niet in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat het plan strekt ten behoeve van een goede ruimtelijke ordening. Voorts beoordeelt de Afdeling aan de hand van de beroepsgronden of het bestreden besluit anderszins is voorbereid of genomen in strijd met het recht
2. Het plan voorziet in een actualisering van de bestemmingsplannen voor de kern Ter Apel en is overwegend conserverend van aard.
3. [appellante] en anderen betogen dat het plan ten onrechte niet bij recht voorziet in de mogelijkheid een woning op te richten op hun perceel gelegen tussen de percelen [locatie A] en [locatie B] (hierna: het perceel), maar dat slechts door middel van een wijzigingsbevoegdheid is beoogd de bouw van een nieuwe woning mogelijk te maken. [appellante] en anderen wijzen erop dat zij op grond van het vorige bestemmingsplan een bouwmogelijkheid bij recht hadden voor het bouwen van een woning op deze locatie. [appellante] en anderen wensen deze bouwmogelijkheid te behouden zodat in de toekomst een woning kan worden gerealiseerd door een familielid.
3.1. De raad stelt dat het schrappen van bestaande, niet benutte bouwmogelijkheden voor nieuwe woningen binnen de gemeente Vlagtwedde nodig is omdat, gelet op het beschikbare woningbouwcontingent, deze onbenutte bouwcapaciteit concrete bouwvoornemens van anderen blokkeerde. De raad wijst er hierbij ook op dat hij [appellante] en anderen tijdens de voorbereidingsfase van het voorliggende plan heeft geadviseerd gebruik te maken van de destijds bestaande bouwmogelijkheid voor een woning. De raad wijst er voorts op dat de door [appellante] en anderen gewenste woning mogelijk kan worden gemaakt door toepassing van de wijzigingsbevoegdheid.
3.2. Het perceel is gelegen in de lintbebouwing langs het Ter Apelkanaal in het zuidelijke deel van het plangebied en is thans onbebouwd. Het plan voorziet voor dit perceel in de bestemming "Woongebied - 1" en de aanduiding "maximaal aantal wooneenheden = 16".
Ingevolge artikel 21.2, lid 21.2.1, voor zover hier van belang, geldt voor het bouwen van hoofdgebouwen ten behoeve van wonen dat het aantal woningen niet meer bedraagt dan het bestaande aantal, dan wel het aantal dat in het plan is aangegeven ter plaatse van de aanduiding "maximum aantal wooneenheden".
3.3. Op grond van de verbeelding in samenhang met de planregels bedraagt het maximaal toegestane aantal woningen binnen het maatvoeringsvlak waarbinnen het perceel is gelegen, zestien. Nu zich op de gronden binnen het maatvoeringsvlak reeds zestien bestaande woningen bevinden, betekent dit dat op het perceel bij recht geen nieuwe woning is toegestaan.
3.4. Uit de plantoelichting blijkt dat de beleidsnotitie "Beleid inzet contingenten 2010-2020" uit 2011 (hierna: de beleidsnotitie) de basis vormt voor het toekennen van nieuwbouwmogelijkheden voor woningbouw in het onderhavige plan. In de beleidsnotitie staat dat in de gemeente Vlagtwedde in de periode 2000-2010 geen woningbouwcontingent vrij beschikbaar was en dat er in de periode 2010-2020 wel weer vrij woningbouwcontingent in te zetten is. Vanwege de krimpproblematiek is de woningmarkt evenwel veranderd en is de behoefte aan uitbreiding van het woningbestand niet groot. Ter voorkoming van een overschot aan woningen zal daarom gebouwd moeten worden vanuit een aantoonbare behoefte en zal in nieuwe bestemmingsplannen onbenutte plancapaciteit voor woningbouw geschrapt worden, zo volgt uit de beleidsnotitie.
3.5. De Afdeling stelt vast dat uit de plankaart en de voorschriften van het vorige bestemmingsplan "De Linten" volgde dat dat plan voorzag in een bouwmogelijkheid bij recht voor een woning op het perceel. In het algemeen kunnen aan een geldend bestemmingsplan geen blijvende rechten worden ontleend. De raad kan op grond van gewijzigde planologische inzichten en na afweging van alle betrokken belangen andere bestemmingen en voorschriften voor gronden vaststellen. Gesteld noch gebleken is dat [appellante] en anderen voorafgaand aan de vaststelling van het thans aan de orde zijnde plan een concreet plan voor het bouwen van een woning op het perceel hebben ingediend waarmee de raad bij de vaststelling van het plan rekening diende te houden. Gelet daarop alsmede op het terughoudende beleid met betrekking tot het toestaan van nieuwbouw van woningen, heeft de raad naar het oordeel van de Afdeling in redelijkheid kunnen afzien van het opnieuw opnemen van de door [appellante] en anderen gewenste bouwmogelijkheid bij recht. Het betoog faalt.
3.6. Wat betreft het betoog van de raad dat met toepassing van de wijzigingsbevoegdheid kan worden toegestaan dat [appellante] en anderen op het perceel een nieuwe woning oprichten, wijst de Afdeling op het volgende.
Ingevolge artikel 34, lid 34.1, onder b, van de planregels, voor zover hier van belang, kunnen burgemeester en wethouders het plan wijzigen in die zin dat het bestaande aantal woningen ter plaatse van de aanduiding "bestaand aantal woningen" in de bestemmingen Centrum, Gemengd en Woongebied - 1 wordt uitgebreid, alleen voor zover gelegen in het lint. De Afdeling stelt vast dat de aanduiding "bestaand aantal woningen" niet op de verbeelding is opgenomen. Zoals de raad ter zitting heeft erkend, betekent dit dat deze wijzigingsbevoegdheid niet van toepassing is op het perceel. Nu de raad met de vaststelling van het plandeel betreffende het perceel niet heeft bereikt wat hij heeft beoogd, namelijk het voorzien in een wijzigingsbevoegdheid op dit perceel op grond waarvan ter plaatse de bouw van een woning kan worden toegestaan, is het plan in zoverre vastgesteld in strijd met de bij het nemen van een besluit op grond van artikel 3:2 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) te betrachten zorgvuldigheid.
3.7. Gelet op het voorgaande is het beroep van [appellante] en anderen gegrond. Het bestreden besluit dient te worden vernietigd, voor zover ter plaatse van het plandeel met de bestemming "Woongebied - 1" voor het perceel gelegen tussen de percelen [locatie A] en [locatie B] te Ter Apel niet is voorzien in de aanduiding "bestaand aantal woningen".
3.8. De Afdeling ziet aanleiding om met toepassing van artikel 8:72, vierde lid, van de Awb de raad op te dragen om binnen 16 weken na en met inachtneming van hetgeen in deze uitspraak is overwogen een nieuwe planregeling vast te stellen voor het perceel gelegen tussen de percelen [locatie A] en [locatie B]. Het door de raad te nemen nieuwe besluit behoeft niet overeenkomstig afdeling 3.4 van de Awb te worden voorbereid.
4. Van proceskosten die voor vergoeding in aanmerking komen, is niet gebleken.
5. Beslissing
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State:
I. verklaart het beroep gegrond;
II. vernietigt het besluit van de raad van de gemeente Vlagtwedde van 22 januari 2013 tot vaststelling van het bestemmingsplan "Ter Apel Dorp" voor zover ter plaatse van het plandeel met de bestemming "Woongebied - 1" voor het perceel gelegen tussen de percelen [locatie A] en [locatie B] te Ter Apel niet is voorzien in de aanduiding "bestaand aantal woningen";
III. draagt de raad van de gemeente Vlagtwedde op om binnen 16 weken na de verzending van deze uitspraak met inachtneming van hetgeen daarin is overwogen een nieuw besluit te nemen, voor zover dit is vernietigd en dit op de wettelijk voorgeschreven wijze bekend te maken;
IV. gelast dat de raad van de gemeente Vlagtwedde aan [appellante] en anderen het door hen voor de behandeling van het beroep betaalde griffierecht ten bedrage van € 160,00 (zegge: honderdzestig euro) vergoedt, met dien verstande dat betaling aan een van hen bevrijdend werkt ten opzichte van de anderen.
Aldus vastgesteld door mr. J. Hoekstra, lid van de enkelvoudige kamer, in tegenwoordigheid van mr. K.M. Gerkema, ambtenaar van staat.
w.g. Hoekstra w.g. Gerkema
lid van de enkelvoudige kamer ambtenaar van staat
Uitgesproken in het openbaar op 31 december 2013
472-685.