ECLI:NL:GHAMS:2015:517

Gerechtshof Amsterdam

Datum uitspraak
22 januari 2015
Publicatiedatum
23 februari 2015
Zaaknummer
200.158.910/01 OK
Instantie
Gerechtshof Amsterdam
Type
Uitspraak
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Onderzoek naar beleid en gang van zaken van besloten vennootschap Uw Slager B.V. en onmiddellijke voorzieningen

In deze zaak heeft de Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam op 22 januari 2015 uitspraak gedaan in een geschil tussen de besloten vennootschap Uw Slager B.V. en haar aandeelhouders. Verzoekster, een van de aandeelhouders, heeft verzocht om een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken van Uw Slager B.V. over de periode van 13 november 2012 tot en met 4 november 2014, alsook om onmiddellijke voorzieningen te treffen. De Ondernemingskamer heeft vastgesteld dat er een impasse is ontstaan binnen het bestuur en de algemene vergadering van aandeelhouders, wat heeft geleid tot ernstig verstoorde verhoudingen tussen de aandeelhouders. De Ondernemingskamer heeft besloten om een onderzoek te bevelen naar het beleid en de gang van zaken van Uw Slager B.V. over de periode vanaf 1 januari 2012. Tevens zijn er onmiddellijke voorzieningen getroffen, waaronder de schorsing van Losplaats Beheer B.V. als bestuurder van Uw Slager B.V. en de benoeming van een tijdelijke bestuurder. De kosten van het onderzoek zijn vastgesteld op maximaal € 20.000, en de kosten komen ten laste van Uw Slager B.V. De Ondernemingskamer heeft de kosten van het geding tussen de partijen gecompenseerd, zodat iedere partij haar eigen kosten draagt.

Uitspraak

Beschikking
___________________________________________________________________
GERECHTSHOF AMSTERDAM
ONDERNEMINGSKAMER
zaaknummer: 200.158.910/01 OK
beschikking van de Ondernemingskamer van 22 januari 2015
inzake
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
[verzoekster],
gevestigd te Heerenveen,
VERZOEKSTER,
advocaat:
mr. W.H.M. Cnossen, kantoorhoudende te Heerenveen,
t e g e n
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
UW SLAGER B.V,
gevestigd te Heerenveen,
VERWEERSTER,
advocaat:
mr. W.H.M. Cnossen,kantoorhoudende te Heerenveen,
e n t e g e n
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
LOSPLAATS BEHEER B.V.,
gevestigd te Peize, gemeente Noorderveld,
BELANGHEBBENDE,
advocaat:
mr. H. Veldman, kantoorhoudende te Roden, gemeente Noorderveld.

1.Het verloop van het geding

1.1
In het vervolg zullen partijen (ook) als volgt worden aangeduid:
  • verzoekster als [verzoekster];
  • verweerster als Uw Slager; en
  • belanghebbende als Losplaats.
1.2
[verzoekster] heeft bij op 4 november 2014 ter griffie van de Ondernemingskamer ingekomen verzoekschrift met producties de Ondernemingskamer verzocht - zakelijk weergegeven - bij beschikking, uitvoerbaar bij voorraad:
1. een onderzoek te bevelen naar het beleid en de gang van zaken van Uw Slagerij vanaf 13 november 2012 tot en met 4 november 2014;
2. bij wijze van onmiddellijke voorzieningen voor de duur van het geding:
primair:
(i) Losplaats als bestuurder van Uw Slager te ontslaan;
(ii) de aandelen van Losplaats (voorlopig) over te dragen aan [verzoekster];
subsidiair:
(i) Losplaats als bestuurder van Uw Slager te schorsen;
(ii) het stemrecht op de aandelen van Losplaats aan [verzoekster] over te dragen;
meer subsidiair:
Losplaats te verbieden om haar stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders uit te oefenen;
3. Losplaats te veroordelen in de kosten van de procedure.
1.3
Losplaats heeft bij op 31 december 2014 ter griffie van de Ondernemingskamer ingekomen verweerschrift met producties de stellingen van [verzoekster] betwist en harerzijds – naar de Ondernemingskamer begrijpt – verzocht om een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken van Uw Slager te bevelen vanaf 1 januari 2012. Losplaats heeft voorts verzocht om uitvoerbaar bij voorraad [verzoekster] in haar verzoek niet ontvankelijk te verklaren, althans het verzoek af te wijzen, althans te beslissen als de Ondernemingskamer geraden acht, met veroordeling van [verzoekster] in de kosten van het geding.
1.4
De verzoeken zijn behandeld ter openbare terechtzitting van de Ondernemingskamer van 22 januari 2015. Bij die gelegenheid hebben de advocaten nadere, op voorhand aan de Ondernemingskamer en de wederpartij toegezonden producties overgelegd. Partijen en hun advocaten hebben vragen van de Ondernemingskamer beantwoord. Mr. Veldman heeft desgevraagd bevestigd dat het verzoek van Losplaats tot het bevelen van een onderzoek als onvoorwaardelijk is bedoeld.
1.5
De Ondernemingskamer heeft – na overleg met partijen en na beraad in raadkamer – onmiddellijk uitspraak gedaan als hierna volgt, onder aankondiging dat de uitwerking van feiten en motivering later zal volgen. Deze beschikking vormt die uitwerking.

2.De feiten

2.1
Uw Slager is op 29 januari 2009 opgericht door [verzoekster] en Losplaats; zij nemen ieder voor 50% in het kapitaal van Uw Slager deel. Het bestuur bestaat uit [verzoekster] en Losplaats, die gezamenlijk bevoegd zijn.
2.2
Uw Slager heeft volgens artikel 2 van haar statuten onder andere tot doel het “
exploiteren van een concept inzake de styling van detailhandels in vlees en verswaren, genaamd de “uw slager” formule”.
2.3
Stichting Administratiekantoor [A] (hierna aan te duiden als Stichting Administratiekantoor) houdt alle aandelen in het kapitaal van [verzoekster]. [B] (hierna aan te duiden als [B]) en [C] B.V. (hierna aan te duiden als [C]) zijn de bestuurders van Stichting Administratiekantoor. [D] is enig bestuurder en aandeelhouder van [B] en [E] is enig bestuurder en aandeelhouder van [C].
2.4
Verswaren Logistiek B.V. (hierna aan te duiden als Verswaren Logistiek) is enig bestuurder en aandeelhouder van Losplaats. J.J. Holding B.V. (hierna aan te duiden als J.J. Holding) is enig bestuurder van Verswaren Logistiek. [F] (hierna aan te duiden als [F]) is enig bestuurder en aandeelhouder van J.J. Holding.
2.5
Uw Slager heeft met ongeveer 70 slagerijen overeenkomsten gesloten waarin is bepaald dat deze slagerijen onder bepaalde voorwaarden gebruik maken van de Uw Slager formule. Een van de voorwaarden is dat de slagerijen verplicht zijn om een bepaald percentage producten af te nemen van groothandelaren aangesloten bij de Coöperatie VWU VersGroep (hierna VWU Versgroep).
2.6
Haarsma Foodimpuls B.V. (voorheen genaamd: Haarsma Verswaren B.V.), een dochtermaatschappij van [verzoekster], en Boonstra Vleeswaren B.V., een dochtermaatschappij van Losplaats, zijn groothandelaren die waren aangesloten bij VWU VersGroep.
2.7
Op 12 december 2012 heeft de vergadering van leden van VWU Versgroep het besluit genomen om de VWU Versgroep te ontbinden. Enkele leden van VWU Versgroep, waaronder Boonstra Vleeswaren, hebben zich op het standpunt gesteld dat VWU Versgroep niet rechtsgeldig is ontbonden.
2.8
Op 23 november 2012 heeft er een algemene vergadering van aandeelhouders van Uw Slager plaatsgevonden. De (niet ondertekende) notulen vermelden dat [F] naar voren heeft gebracht “
tot op heden geen inzicht van [de] liquiditeit van Uw Slager B.V. te hebben.” Voorts heeft W. Haarsma opgemerkt “
een samenwerking inzake Uw Slager B.V. niet meer van toepassing te vinden”.
2.9
In een brief van 4 december 2012 schrijven W. Haarsma en B. Haarsma aan [F] c.q. Losplaats dat de redenen om de samenwerking op te zeggen zijn:

1. Jij hebt je op ondubbelzinnige wijze uitgelaten tijdens een ledenvergadering van de VWU als volgt, te weten dat je ondergetekenden oneerlijk vindt, je hebt een motie van wantrouwen door de firma Deelen gesteund, hetwelk tot een onmiddellijke vertrouwensbreuk heeft geleid.
2. Ondergetekenden zien Uw Slager B.V. als een middel en niet als een doel. De besloten vennootschap Uw Slager B.V. ondersteunt de groothandel in haar visie en missie. Waarbij Uw Slager uit twee aandeelhouders bestaat waarbij de toegevoegde waarde van Haarsma Verswaren in termen van deelnemende slagerijen (..) en omzetfee veel groter is als die van Boonstra Verswaren wordt het gezamenlijke eigenaar zijn van deze Uw Slager B.V. als ballast en buitengewoon hinderlijk ervaren”.
2.1
Op 19 april 2013 heeft er wederom een algemene vergadering van aandeelhouders plaatsgevonden. [F] werd bij die gelegenheid vertegenwoordigd door mr. Veldman. De (niet ondertekende) notulen vermelden – voor zover hier van belang – dat “
mr. Veldman erkent dat er sprake is van een onwerkbare situatie tussen de aandeelhouders”. Voorts vermelden de notulen: “
het vertrouwen wat Losplaats aan Haarsma heeft gegeven is bij Losplaats verdwenen en nu wil Losplaats graag inzage in hetgeen er speelt binnen de onderneming”.
2.11
Tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders van 11 juni 2014 is de samenstelling van het bestuur van Uw Slager aan de orde gekomen. [F] werd bij die gelegenheid wederom vertegenwoordigd door mr. Veldman. De notulen vermelden – voor zover hier van belang - het volgende:
“Wim Haarsma geeft aan dat de heer [F] c.q. Losplaats Beheer BV zich nimmer met het besturen van de vennootschap heeft ingelaten.
De voorzitter geeft aan dat het voorstel beoogt om de juridische situatie binnen de vennootschap in overeenstemming te brengen met de feitelijke praktijk van de afgelopen jaren. In de praktijk ontstaan er problemen omdat de heer [F] nergens voor wil tekenen (..)
De heer Veldkamp merkt op dat hij namens Losplaats Beheer BV niet zal meewerken aan een wijziging van de bestuurssituatie. Ter toelichting merkt hij op dat dit besluit is ingegeven door gebrekkige informatievoorziening en gebrek aan vertrouwen aan de zijde van Losplaats Beheer BV”.

3.De gronden van de beslissing

4.
3.1
[verzoekster] heeft aan haar stelling dat er gegronde redenen zijn om aan een juist beleid en juiste gang van zaken van Uw Slager te twijfelen en dat onmiddellijke voorzieningen moeten worden getroffen, zakelijk weergegeven, het volgende ten grondslag gelegd:
er doet zich een impasse binnen het bestuur voor. Losplaats neemt een volledig passieve houding in. Zij miskent haar eigen verantwoordelijkheid als bestuurder en maakt zich, gelet op die passieve houding, schuldig aan onbehoorlijk bestuur, waardoor de belangen van Uw Slager worden geschaad;
er doet zich een impasse voor in de algemene vergadering van aandeelhouders. Losplaats verschijnt niet op de aandeelhoudersvergaderingen of stuurt een gemachtigde, die (steeds) tegenstemt. Er vindt geen inhoudelijke gedachtewisseling plaats. Losplaats handelt daarmee niet als een redelijke aandeelhouder en in strijd met artikel 2:8 BW.
3.2
Losplaats heeft ook harerzijds aangevoerd – zakelijk weergegeven - dat er gegronde redenen zijn om aan een juist beleid van Uw Slager te twijfelen. Zij heeft echter betwist dat het een en ander te wijten is aan de passieve houding van Losplaats. Volgens haar gaat [verzoekster] volledig haar eigen gang en bekommert zij zich niet om de belangen van Losplaats.
3.3
Ter terechtzitting heeft de Ondernemingskamer met partijen (en hun advocaten) besproken dat partijen, gelet op hetgeen uit de processtukken naar voren is gekomen en op de over en weer ingenomen standpunten, in de rede ligt dat een onderzoek zal worden gelast naar het beleid en de gang van zaken van Uw Slager B.V. alsmede dat bij wijze van onmiddellijke voorzieningen Losplaats als bestuurder van Uw Slager wordt geschorsten een door de Ondernemingskamer aan te wijzen persoon als tijdelijk bestuurder van Uw Slager B.V. wordt benoemd terwijl voorts een aandeel van [verzoekster] en een aandeel van Losplaats in het kapitaal ten titel van beheer worden overgedragen aan een door de Ondernemingskamer aan te wijzen beheerder, een en ander zoals hierna volgt. Partijen hebben verklaard daarmee in te stemmen. Losplaats heeft verklaard geen bezwaar te hebben tegen schorsing als bestuurder.
3.4
Bij deze stand van zaken kan de Ondernemingskamer volstaan met de volgende overwegingen.
3.5
Partijen wijzen elkaar aan als de veroorzaker van de gestoorde verhoudingen, die hebben geleid tot een diepgaand wantrouwen tussen hen en een impasse in de algemene vergadering van aandeelhouders en in het bestuur. Dat de verhoudingen tussen partijen aldus ernstig zijn verstoord, daarover zijn zij het echter eens. Dit levert gegronde redenen op om aan een juist beleid en een juiste gang van zaken van Uw Slager te twijfelen. De Ondernemingskamer zal op die grond een onderzoek bevelen over de periode vanaf 1 januari 2012.
3.6
In deze procedure is gebleken dat partijen niet in staat zijn zelf de impasse en de daaruit voortvloeiende problemen op te lossen. Dat noopt naar het oordeel van de Ondernemingskamer tot het treffen van de volgende onmiddellijke voorzieningen. Losplaats, die zich feitelijk niet bezig hield en houdt met bestuurswerkzaamheden, zal als bestuurder van Uw Slager worden geschorst. De Ondernemingskamer acht het voorts noodzakelijk om vooralsnog voor de duur van het geding een bestuurder te benoemen, die in alle gevallen een beslissende stem heeft en zelfstandig bevoegd is om Uw Slager te vertegenwoordigen. Teneinde vruchtbaar overleg en besluitvorming op aandeelhoudersniveau weer mogelijk te maken, zal de Ondernemingskamer verder bepalen dat één aandeel van [verzoekster] en één aandeel van Losplaats ten titel van beheer zijn overgedragen aan een door de Ondernemingskamer aan een beheerder. Voor verdere onmiddellijke voorzieningen ziet de Ondernemingskamer geen aanleiding.
3.7
De Ondernemingskamer acht ten slotte termen aanwezig de kosten van het geding tussen de verschenen partijen te compenseren zoals hierna te vermelden.

4.De beslissing

De Ondernemingskamer:
beveelt een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken van Uw Slager B.V., over de periode vanaf 1 januari 2012;
benoemt een nader aan te wijzen en aan partijen bekend te maken persoon teneinde het onderzoek te verrichten;
stelt het bedrag dat het onderzoek ten hoogste mag kosten vast op € 20.000, de verschuldigde omzetbelasting daarin niet begrepen;
bepaalt dat de kosten van het onderzoek ten laste komen van Uw Slager B.V. en dat zij voor de betaling daarvan ten genoege van de onderzoeker voor de aanvang van diens werkzaamheden zekerheid dient te stellen;
benoemt mr. P. Ingelse tot raadsheer-commissaris als bedoeld in artikel 2:350 lid 4 BW;
schorst, bij wijze van onmiddellijke voorziening, vooralsnog voor de duur van het geding en voor zover nodig in afwijking van de statuten van Uw Slager B.V. Losplaats Beheer B.V. als bestuurder van Uw Slager B.V.;
benoemt bij wijze van onmiddellijke voorziening en vooralsnog voor de duur van het geding, voor zover nodig in afwijking van de statuten, een nader aan te wijzen en aan partijen bekend te maken persoon tot bestuurder van Uw Slager B.V. met beslissende stem en bepaalt dat deze bestuurder zelfstandig bevoegd is Uw Slager B.V. te vertegenwoordigen;
bepaalt dat het salaris en de kosten van deze bestuurder ten laste komen van Uw Slager B.V. en dat zij voor de betaling daarvan ten genoege van de bestuurder vóór de aanvang van diens werkzaamheden zekerheid dient te stellen;
bepaalt bij wijze van onmiddellijke voorziening en vooralsnog voor de duur van het geding dat één door [verzoekster] gehouden aandeel en één door Losplaats B.V. gehouden aandeel in Uw Slager B.V. met ingang van heden ten titel van beheer zijn overgedragen aan een nader aan te wijzen en aan partijen bekend te maken persoon;
bepaalt dat het salaris en de kosten van deze beheerder ten laste komen van Uw Slager B.V. en dat zij voor de betaling daarvan ten genoege van de beheerder vóór de aanvang van diens werkzaamheden zekerheid dient te stellen;
compenseert de kosten van het geding tussen de verschenen partijen aldus dat iedere partij haar eigen kosten draagt;
wijst af hetgeen meer of anders is verzocht;
verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad.
Deze beschikking is gegeven door mr. P. Ingelse, voorzitter, mr. J. den Boer en mr. M.M.M. Tillema, raadsheren, en dr. P.M. Verboom en drs. J.B.M. Streppel, raden, in tegenwoordigheid van mr. B.E. Meerdink-Schenau, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van de Ondernemingskamer van 22 januari 2015 en op schrift gesteld op 19 februari 2015.